20 εναλλακτικοί τρόποι για να πείτε «όχι» στα παιδιά
Το να βάζουμε όρια στα παιδιά είναι εξαιρετικά σημαντικό! Ο τρόπος όμως, έχει τεράστια σημασία και τα υπερχολικά «όχι» μπορεί να μην είναι η καλύτερη μέθοδος για την ανατροφή των παιδιών.
Πρόσφατη έρευνα του περιοδικού Redbook κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέσο νήπιο ακούει τη λέξη «όχι» μέχρι 400 φορές την ημέρα. Η έρευνα καταλήγει επίσης ότι τα περισσότερα παιδιά που ακούν συνέχεια τη λέξη «όχι» χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις, συνήθως αποκτούν λιγότερο ανεπτυγμένες λεκτικές ικανότητες από τα συνομήλικα παιδιά που έχουν μία πιο θετική αντιμετώπιση από τους γονείς τους. Αντί λοιπόν, να κατακλύζετε το παιδί με απανωτά «όχι», δείτε ορισμένες πιο θετικές τεχνικές που σας επιτρέπουν να πετύχετε τον στόχο σας (τη διατήρηση ορίων), χωρίς όμως, να λειτουργείτε αρνητικά.
- «Ας κάνουμε μία ανταλλαγή»: Αντί να αρπάξετε κάτι από το χέρι του παιδιού με αυστηρή επίπληξη, δώστε του κάτι άλλο που για εσάς είναι αποδεκτό, προτείνοντάς του παράλληλα μία ανταλλαγή. Με τον τρόπο αυτό, απομακρύνετε από το παιδί το επικίνδυνο αντικείμενο, χωρίς να πυροδοτείτε μία μάχη εξουσίας και να δημιουργείτε μία νέα πηγή έντασης και τριβών.
- «Αυτό είναι επικίνδυνο». Το μικρό παιδί χρειάζεται να καταλάβει γιατί δεν του επιτρέπετε να αγγίζει συγκεκριμένα αντικείμενα. Αντί να φωνάζετε «μη» και «όχι» και να αγνοείτε την ανάγκη του να καταλάβει, εξηγήστε του. Έτσι, μειώνετε και την έλξη που του δημιουργεί το μυστηριώδες, απαγορευμένο αντικείμενο.
- «Ας κάνουμε αυτό…» Ορισμένες φορές, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να πείσετε ένα πεισματάρικο παιδί να μην προχωρήσει σε μια απαγορευμένη δραστηριότητα είναι ο αποπροσανατολισμός της προσοχής. Αντί να προσπαθείτε διαρκώς να απομακρύνετε το παιδί από μία επικίνδυνη ή μη επιθυμητή για εσάς δραστηριότητα λέγοντας «όχι», βρείτε μία αποδεκτή εναλλακτική που θα τραβήξει την προσοχή του
- «Ναι, αλλά λίγο αργότερα». Ορισμένες φορές το μόνο που χρειάζεται ένα παιδί είναι να ακούσει ότι κάποια στιγμή θα του επιτραπεί να κάνει αυτό που ζητάει. Αντί λοιπόν, να του λέτε ότι δεν μπορεί να δει μία ταινία, πείτε του ότι θα μπορέσει να το κάνει αργότερα.
- «Αυτό πονάει τους ανθρώπους, τους στεναχωρεί». Τα χτυπήματα (ακόμη και οι δαγκωνιές) είναι συνηθισμένα στην προσχολική ηλικία. Αυτή η συμπεριφορά συνήθως δεν σταματάει με ένα απλό «μη». Εξηγήστε στο παιδί τις επιπτώσεις αυτής της επιθετικής συμπεριφοράς και δώστε του να καταλάβει γιατί δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.
- «Ξέρω ότι λατρεύεις τις καραμέλες, αλλά εάν φας πάρα πολλές θα πονάει η κοιλίτσα σου και θα είσαι άρρωστος/η». Ακολουθείστε την ίδια ακριβώς στρατηγική με την προηγούμενη περίπτωση. Όταν το παιδί παρακαλεί για μία δεύτερη σοκολάτα, εξηγήστε του τις επιπτώσεις, όσο εμφατικά μπορείτε.
- «Λυπάμαι, δεν μπορώ να σε καταλάβω όταν μιλάς έτσι. Μίλα με τη γλώσσα των μεγάλων παιδιών». Είναι φυσικό τα παιδιά να γκρινιάζουν, ειδικότερα εάν νυστάζουν, εάν πεινάνε ή εάν δεν νοιώθουν καλά. Πείτε στο παιδί ότι δεν μπορείτε να καταλάβετε τι είναι αυτό που θέλει/ζητά όταν μιλάει έτσι και ζητήστε του να μιλήσει σαν «μεγάλο παιδί». Είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από το απλό: «Μην γκρινιάζεις».
- «Θα έρθω να σε πιάσω»: Ορισμένες φορές, το μόνο που χρειάζεται είναι να αποπροσανατολίσετε το παιδί από την αρνητική συμπεριφορά, με ένα καλό γαργάλημα. Το τέρας του γαργαλήματος ορισμένες φορές είναι ο καλύτερος σύμμαχος του γονέα.
Επίσης, χρήσιμο είναι να προσαρμόσετε τη συμπεριφορά σας, ανάλογα με τον τύπο του παιδιού που ανατρέφετε. Δείτε τους παρακάτω τρόπους, με τους οποίους αφενός θα πείτε «όχι» ανάλογα με τον τύπο του παιδιού (ή τη συγκεκριμένη περίσταση), αφετέρου θα επικοινωνείσετε καλύτερα αυτό που θέλετε να πείτε, από ότι με ένα απλό «όχι».
Τύπος παιδιού: Χαρούμενο και ενεργητικό
- Αυτό είναι καταπληκτική ιδέα: Ορισμένες φορές σε παιδιά αυτού του τύπου δεν χρειάζεται πραγματικά να πείτε «όχι». Προσπαθήστε απλώς να επικυρώσετε την αξία της ιδέας του. Μπορεί μόνο τελικά μόνο αυτό να χρειάζεται.
- Είμαι τόσο χαρούμενος που το θέλεις αυτό. Θα είναι καταπληκτικό να μπορέσεις να το φέρεις στη ζωή σου. Το παιδί σας πάντα θα θέλει πράγματα. (Και είναι φυσιολογικό. Κι εσείς δεν θέλετε συνέχεια πράγματα για τον εαυτό σας;) Αντί λοιπόν, να του κλείνετε την πόρτα, επικυρώστε την επιθυμία του, αλλά δείξτε ότι δεν θα είστε εσείς το μέσο για να την ικανοποιήσει.
- Πρόσεχε, γιατί έρχεται…. (το τέρας που γαργαλάει, η νεραϊδοπριγκίπισσα, ο μάγος της καληνύχτας, κοκ.): Αντί να πείτε «όχι» σε κάτι, πείτε «ναι» σε μία φανταστική εμπειρία. Για παράδειγμα, αντί να πείτε «όχι» στην τηλεόραση, πείτε «ναι» σε λίγη ακόμη ώρα διασκέδασης και παιχνιδιού με τη μαμά ή τον μπαμπά (εν τέλει αυτό θέλουν τα παιδιά)
Όχι άλλα φιλιά παρακαλώ! Ο σεβασμός στα προσωπικά όρια του παιδιού…
Τύπος παιδιού: Ευαίσθητο
- Θα απαντήσω στην ερώτησή σου σε ένα λεπτό: Ορισμένες φορές, οι αλλεπάλληλες ερωτήσεις του ευαίσθητου παιδιού μπορούν να οδηγήσουν στην απόγνωση και τελικά σε ένα οριστικό «όχι». Εάν νοιώθετε ότι περνάτε από ανάκριση, ορίστε ένα χρονοδιάγραμμα, μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο που μπορεί το παιδί να σας ρωτήσει ότι θέλει.
- Είμαι τόσο χαρούμενος-η που το θέλεις αυτό. Θέλω να σε βοηθήσω να φτιάξεις ένα σχέδιο για να το καταφέρεις. Το παιδί σας πάντα θα θέλει πράγματα (Και είναι φυσιολογικό. Κι εσείς δεν θέλετε συνέχεια πράγματα για τον εαυτό σας;) Αντί να του πείτε όχι όμως, για πράγματα που δεν θέλετε ή δεν μπορείτε να του αγοράστε, επικυρώστε την επιθυμία του ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα είστε εσείς που θα κάνετε αυτή τη φορά το όνειρό του πραγματικότητα.
- Πώς αισθάνεσαι;: Η φράση που ακούν συχνότερα τα ευαίσθητα παιδιά είναι «μη γκρινιάζεις». Συνήθως όμως, τα ευαίσθητα παιδιά γκρινιάζουν επειδή νοιώθουν ότι δεν τους δίνεται σημασία και δεν ξέρουν πώς να το εκφράσουν. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, το «όχι» δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα.
Τύπος παιδιού: Αποφασιστικό-πεισματάρικο
- Πω πω…. Κοίτα πως τα κατάφερες: Τα παιδιά αυτής της ομάδας, ακούνε τη λέξη «όχι» περισσότερο από τα άλλα παιδιά. Ακούν «όχι» ακόμη και για κάτι μεγάλο που πέτυχαν (όπως να σκαρφαλώσουν στη βιβλιοθήκη). Είναι πιθανότερο να σταματήσουν εάν επικυρώσετε όποιο κατόρθωμα θεωρείτε λιγότερο επικίνδυνο, παρά εάν συνεχίσετε να λέτε «όχι» σε όλα.
- Είναι τόσο υπέροχο που το θέλεις αυτό. Μπορείς να το προσπαθήσεις στη ζωή σου.: Αντί να λέτε αυτομάτως ότι δεν μπορείτε να αγοράσετε/προσφέρετε κάτι που ζητάει το παιδί σας, δώστε του την πρόκληση να το καταφέρει μόνο του. Τα παιδιά αυτού του τύπου είναι πολύ επινοητικά και συνήθως με επιχειρηματικό πνεύμα.
- Εντάξει, αλλά υπάρχει ένας κανόνας: Μήπως λέτε στα παιδιά «όχι» πιο συχνά από ότι χρειάζεται; Σαφώς δεν είναι σωστό να καταπατηθούν τα όρια και να τα αφήσετε να σας κάνουν ό,τι θέλουν, αλλά μερικές φορές είναι καλύτερα και για τους δύο εάν τους δώσετε το χώρο που επιθυμούν για περιπέτεια και εξερεύνηση. Δώστε τους κατευθυντήριες γραμμές για να είναι ασφαλή (όρια περιοχής, χρονικά όρια ή έναν συγκεκριμένο κανόνα) και αφήστε τα να βουτήξουν στις λάσπες.
Τύπος παιδιού: Το σοβαρό παιδί
- Όχι, επειδή… : Τα σοβαρά παιδιά σκέφτονται πολύ και θέλουν να ξέρουν τους λόγους πίσω από κάθε απόφαση. Για παράδειγμα: «Δεν μπορείς να φας άλλο μπισκότο, επειδή θα φάμε φαγητό σε 20 λεπτά και είναι φαγητό που σου κάνει καλό/που σου αρέσει.». Η φράση«επειδή το λέω εγώ» δεν έχει κανένα απολύτως αποτέλεσμα με αυτά τα παιδιά.
- Είμαι τόσο χαρούμενος/η που το θέλεις αυτό. Μπορείς να καταφέρεις να έχεις αυτά που θέλεις περισσότερο.: Αντί να λέτε στο παιδί να μη ζητάει συνέχεια πράγματα, επικυρώστε την επιθυμία του. Δείξτε στο παιδί εμπιστοσύνη ότι μπορεί να ιεραρχήσει τις επιθυμίες του.
- Πες μου σε παρακαλώ γιατί το θέλεις αυτό;:Αυτού του τύπου τα παιδιά έχουν σκεφτεί τους λόγους για ο,τιδήποτε θέλουν. Εάν τα απορρίψετε με ένα απλό «όχι», χωρίς να τους δώσετε την ευκαιρία να εξηγήσουν γιατί θέλουν κάτι, μπορεί να επαναστατήσουν. Ρωτήστε τους λόγους. Μπορεί έτσι να ξεκινήσετε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Πηγή: letsfamily.gr