Αρθρογράφος: Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού
Σύμβουλος Ψ.Υγείας
Όλα τα παιδιά γεννιούνται με μια εσωτερική πυξίδα που, όταν προάγεται μέσω της θετικής άσκησης του δικού μας γονικού ρόλου, βοηθάει τα παιδιά να πιστεύουν στον εαυτό τους και να έχουν επιτυχία τόσο στο σχολείο όσο και στη ζωή τους. Ακόμη και οι μικρές, καθημερινές, θετικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των γονέων και των παιδιών, μπορούν να κάνουν αυτή τη δυνατότητα, πραγματικότητα.
Οι γονείς, λοιπόν, βοηθούν τα παιδιά να πιστεύουν στον εαυτό τους, όταν:
1. Βοηθούν τα παιδιά να επικεντρωθούν σε λύσεις και όταν δεν προσπαθούν να τα σώσουν από τα προβλήματα. Η επίλυση προβλημάτων για λογαριασμό των παιδιών τα καθιστά εξαρτώμενα, και χωρίς αυτοπεποίθηση. Ακούστε τα, ενθαρρύντε τα και υποστηρίξτε τα καθώς σκέφτονται τις δικές τους λύσεις. Για παράδειγμα, «Μαμά, ο Γιώργος έσκισε το βιβλίο μου» λέει ο Μάριος αγανακτισμένος με αυτό που έκανε ο μικρός του αδερφός. Άρα, εδώ έχουμε ένα παιδί που διατυπώνει το πρόβλημα και θέλει να το λύσει η μητέρα του. Η μητέρα μπορεί να πει: «Αγάπη μου λυπάμαι πολύ αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι’αυτό. Τι θα μπορούσες όμως να κάνεις για να μη σου ξανασκίσει ο Γιώργος κάποιο άλλο βιβλίο; Σκέψου τι μπορείς εσύ να κάνεις και τα λέμε πάλι σε λίγο».
2. Επαινούν τα παιδιά για τις προσπάθειές τους, αντί της νοημοσύνης τους. Παρατηρήστε τα μικρά πράγματα που κάνουν και που μέσα από αυτά φαίνονται αξίες όπως το θάρρος, η ειλικρίνεια, ή η φροντίδα/τρυφερότητα που δείχνουν για τους άλλους, και στη συνέχεια πείτε τους πόσο εκτιμάτε αυτές τις ιδιότητες, είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι το βλέπετε και το αναγνωρίζετε. Για παράδειγμα, η μητέρα μιλά με τη γιαγιά στο τηλέφωνο και λέει: «Μαμά έπρεπε να δεις τον εγγονό σου σήμερα που έκανε το εμβόλιο! Τέντωσε αμέσως το χέρι του με θάρρος και μίλησε στο γιατρό πρόσχαρα και πραγματικά αυτα τα εμβόλια πονούν όταν τα κάνεις!».
3. Βοηθούν τα παιδιά να μάθουν από τα λάθη τους. Η έρευνα δείχνει ότι η μάθηση ενισχύεται όταν τα παιδιά κάνουν λάθη. Αναγνωρίστε ότι δεν περιμένετε τα παιδιά σας να είναι τέλεια, πέιτε τους ότι έχουν την αγάπη σας πάντα και είναι άνευ όρων, δηλαδή ανεξάρτητη από τα λάθη τους. Βοηθήστε τα να δουν τα λάθη τους ως ευκαιρίες μάθησης και όχι ως ήττες. Μπορείτε απλά να πείτε: «Καταλαβαίνω ότι αναστατώθηκες. Έλα, ας συζητήσουμε να δούμε τι πήγε στραβά» αντί του «Ποιός σου είπε ότι η ζωή είναι δίκαιη; Πάλι λάθος έκανες!!!» ή ακόμα χειρότερα «Είσαι άχρηστος/βλάκας κλπ.».
4. Όταν τα παιδιά σας κατηγορούν τους άλλους, κλαψουρίζουν ή διαμαρτύρονται, μετατρέψτε αυτές τις στιγμές σε ευκαιρίες για να ανακαλύψουν για το τι πραγματικά νοιάζονται! Αποκαλύψτε τις κρυφές πεποιθήσεις τους, δημιουργήστε ένα σύστημα αξιών, που μπορεί να ενισχύσει την πρωτοβουλία και τη δράση του παιδιού σας στον κόσμο. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε «Ακούγεσαι απογοητευμένος/η, ας δούμε τι συμβαίνει!!!» ή «Τι σημαίνει αυτό για σένα;» αντί να πέιτε «Πως κάνεις έτσι; Δεν έγινε και τίποτα».
5. Ενθαρρύνουν τα παιδιά να σταθούν ξανά στα πόδια τους μετά τις όποιες οπισθοδρομήσεις – γιατί απλά πιστεύουν σε αυτά. Αποτελέστε έναν χρήσιμο οδηγό για να προσδιορίσουν τα παιδιά σας τις προκλήσεις τους, να προβληματιστούν σχετικά με τις επιλογές τους, να καταλήγουν σε δικές τους αποφάσεις, να προσαρμόζουν στρατηγικές, καθώς και να σχεδιάζουν τα επόμενα βήματά τους. Όταν το κάνετε αυτό, θα έχετε προωθήσει την προσαρμοστικότητα του παιδιού σας. Το πιο όμορφο που μπορούν να ακούσουν τα παιδιά σας είναι: «Πολλά συμβαίνουν στη ζωή όμως να θυμάσαι είμαι εδώ για σένα όποτε με χρειαστείς!!!»
Έχετε στο μυαλό σας ότι ο θετικός τρόπος ανατροφής των παιδιών είναι ένα ισχυρό εργαλείο για να καλλιεργηθούν υγιή παιδιά! Όταν ενεργοποιήσετε αυτές τις προσεγγίσεις του θετικού γονικού ρόλου και τις βάλετε «σε δράση», θα έχετε βοηθήσει με βεβαιότητα στη διαμόρφωση της τωρινής ζωής των παιδιών σας αλλά και για τα υπόλοιπα χρόνια του μέλλοντός τους.
Επικεντρωθείτε και βοηθηθείτε από ειδικούς ψυχικής υγείας για να αναπτύξετε τα κατάλληλα εργαλεία και τις τεχνικές της θετικής άσκησης του γονικού ρόλου και της θετικής πειθαρχίας. Θυμηθείτε……κανένας δε γεννήθηκε γονιός, ας σκεφτούμε όμως ότι τα πρότυπα που δίνουμε στα παιδιά μας έχουν να κάνουν με τα δικά μας βιώματα ως παιδιά, το πώς μεγαλώσαμε εμείς από τους δικούς μας γονείς, σε ποια χώρα ζήσαμε, με ποια κουλτούρα, με ποιές οικογενειακές αρχές. Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά κάνουν και επαναλαμβάνουν αυτά που τους δείχνουμε.
Δεν είναι εύκολο να τα καταφέρουμε όλα, ούτε να είμαστε πάντα σωστοί, άλλωστε το ζητούμενο δεν είναι να είμαστε τέλειοι, το σημαντικό είναι να προσπαθούμε για το καλύτερο για εμάς και για τα παιδιά μας……..γιατί τα παιδιά μας ΑΞΙΖΟΥΝ τον κόπο!!!
Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού – Σύμβουλος Ψ.Υγείας-psychology.gr