Είναι πραγματικά μια πολύ δύσκολη απόφαση να αφήσετε το παιδί μόνο του στο σπίτι. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα να αφήσετε μόνο στο σπίτι έναν έφηβο δεκαέξι χρονών. Επίσης, είναι αποδεκτό από όλους ότι είναι απαράδεκτο να αφήσουμε μόνο στο σπίτι ένα παιδί ηλικίας πέντε χρονών ή μικρότερο. Τι γίνεται όμως για όλες τις ενδιάμεσες ηλικίες για τις οποίες είναι πραγματικά δύσκολο να αποφασίσει ένας γονιός, αν μπορεί το παιδί να τα καταφέρει μόνο του στο σπίτι.
Πολλές φορές μικρά παιδιά επιμένουν ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να μείνουν μόνα στο σπίτι. Αντίθετα, υπάρχουν μεγάλα παιδιά που φοβούνται να μείνουν μόνα στο σπίτι.
Γενικά όμως, να έχετε στο μυαλό σας ότι δεν είναι σωστό να αφήνετε μόνο στο σπίτι ένα παιδί ηλικίας μικρότερης των δέκα χρονών.
Ποιους παράγοντες πρέπει να λάβετε υπόψη, για να αποφασίσετε, αν μπορείτε να αφήσετε το παιδί μόνο στο σπίτι;
Οι πιο σημαντικοί παράγοντες είναι οι ακόλουθοι:
- Η ηλικία του παιδιού.
- Πόσο ώριμο είναι το παιδί και πόσο αντιλαμβάνεται τους κινδύνους.
Απαντήστε στις πιο κάτω ερωτήσεις, πριν αποφασίσετε να αφήσετε το παιδί μόνο στο σπίτι.
1. Το παιδί σας δείχνει σημάδια υπευθυνότητας. π.χ. είναι τυπικό με τις σχολικές του εργασίες;
2. Πόσο ήρεμο είναι το παιδί σας, αν κάτι του πάει στραβά;
3. Κατανοεί και ακολουθεί κανόνες;
4. Μπορεί να αντιληφθεί και να ακολουθήσει κάποιους κανόνες ασφαλείας;
π.χ. ότι δεν ανοίγουμε την πόρτα, αν κτυπήσει, σε κανέναν.
5. Μήπως είναι επιρρεπές στους κινδύνους;
6. Ακολουθεί τις οδηγίες σας να μένει μακριά από αγνώστους;
7. Ποιος είναι ο χώρος που θα αφήσετε το παιδί μόνο του; Συνήθως, το αφήνουμε στο σπίτι, αλλά κάποιες φορές μπορεί να υποχρεωθούμε να το αφήσουμε στο χώρο εργασίας μας ή οπουδήποτε αλλού.
8. Πόσο χρόνο θα αφήσετε το παιδί μόνο του; Για παράδειγμα είναι αποδεκτό να αφήσετε
ένα δεκαπεντάχρονο παιδί ένα απόγευμα μόνο στο σπίτι. Σαφέστατα, είναι απαράδεκτο να αφήσετε μόνο στο σπίτι το ίδιο παιδί για μια βδομάδα.
9. Θα το αφήσετε με άλλα παιδιά και πόσο χρονών είναι τα άλλα παιδιά;
Αν προσμετρήσετε όλα τα πιο πάνω και αποφασίσετε ότι μπορείτε να αφήσετε το παιδί μόνο του στο σπίτι, καλό είναι την πρώτη φορά να το αφήσετε για πολύ λίγο χρόνο και να βρίσκεστε πολύ κοντά στο σπίτι, έτσι ώστε, αν συμβεί οτιδήποτε, να φτάσετε κοντά του άμεσα. Πέστε στο παιδί σας ότι πρέπει να λείψετε για λίγη ώρα. Βγείτε έξω και κάντε μια βόλτα για 30-40 λεπτά κοντά στο σπίτι και επιστρέψτε. Όταν φτάσετε πίσω στο σπίτι, προσπαθήστε να καταλάβετε πώς το παιδί σας αισθανόταν όσο ήταν μόνο (φοβήθηκε, ασχολήθηκε με κάποια εργασία ή παιχνίδι, τι έκανε στην απουσία σας;). Μιλήστε μαζί του και ρωτήστε το παιδί να σας πει πώς αισθάνθηκε, αν χρειάζεται να κάνετε κάτι επιπρόσθετο, έτσι ώστε την επόμενη φορά που θα απουσιάσετε να αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια.
Αν το παιδί σας περάσει και αυτό το πειραματικό στάδιο και αποφασίσετε ότι μπορείτε να το αφήσετε κάποιες ώρες μόνο στο σπίτι, τότε σιγουρευτείτε ότι ξέρει τα πιο κάτω:
- Γνωρίζει τον τηλεφωνικό αριθμό που πρέπει να καλέσει σε περίπτωση ανάγκης. Στην
- Ευρώπη τώρα υπάρχει κοινός αριθμός και είναι το 112.
- Ξέρει τη διεύθυνση του σπιτιού, σε περίπτωση που πρέπει να τη δώσει από το τηλέφωνο.
- Ξέρει να κλειδώνει και να ξεκλειδώνει τις πόρτες.
- Ξέρει να χειρίζεται το σύστημα συναγερμού, σε περίπτωση που έχετε τέτοιο σύστημα.
- Ξέρει να χρησιμοποιεί τις ηλεκτρικές συσκευές που έχετε στο σπίτι.
- Ξέρει να ανάβει και να σβήνει τα φώτα.
- Ξέρει τι απαντά, σε περίπτωση που παίρνει κάποιος τηλέφωνο και ζητά τους γονείς του. Σαφέστατα δεν πρέπει να αφήσει να νοηθεί ότι είναι μόνο στο σπίτι.
- Ξέρει τι κάνει, σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο υπάρξει διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος.
Είναι χρήσιμο να θέσετε κάποιους κανόνες σε σχέση με τις δραστηριότητες που μπορεί να κάνει το παιδί κατά τη διάρκεια της απουσίας σας όπως τους πιο κάτω:
- Δωμάτια τα οποία για κάποιο λόγο δεν πρέπει να επισκεφθεί.
- Μέχρι ποια ώρα μπορεί να παρακολουθεί τηλεόραση και τι προγράμματα μπορεί να παρακολουθήσει.
- Να θέσετε κανόνες σε σχέση με το χρόνο και τον τρόπο που θα χρησιμοποιεί το διαδίκτυο.
- Αν υπάρχουν προγράμματα προστασίας να τα ενεργοποιήσετε, προτού να φύγετε.
- Πώς και τι μπορεί να μαγειρέψει, όταν εσείς απουσιάζετε.
- Αν θέλει να καλέσει φίλους στο σπίτι, ενώ εσείς θα απουσιάζετε, πρέπει να σας ενημερώσει ποιους θα καλέσει και να το ξέρετε εκ των προτέρων.
Οδηγός για γονείς
- Αν εσείς φύγετε από το σπίτι και το παιδί σας θα επιστρέψει πίσω, όταν εσείς απουσιάζετε, τότε είναι πολύ γλυκό να του αφήσετε ένα μήνυμα στο οποίο να του λέτε πόσο πολύ το αγαπάτε.
- Να του τηλεφωνήσετε μερικές φορές, για να βεβαιωθείτε ότι όλα είναι καλά. Σε περίπτωση που θα είστε σε κάποιο χώρο όπου δε θα μπορείτε να απαντήσετε το τηλέφωνο, να ενημερώσετε το παιδί σας, για να μην ανησυχήσει, σε περίπτωση που σας πάρει και δεν απαντήσετε.
- Όσους κανόνες και αν θέσετε, όση εμπιστοσύνη και να έχετε στο παιδί σας, καλό είναι να σιγουρευτείτε ότι το περιβάλλον του σπιτιού είναι ασφαλές για το παιδί. Σιγουρευτείτε λοιπόν για τα ακόλουθα:
- Δεν έχετε αλκοολούχα ποτά εκτεθειμένα και διαθέσιμα να τα πιει το παιδί σας, ενώ απουσιάζετε. Πολλά παιδιά δοκιμάζουν αλκοόλ στην απουσία των γονιών τους και μεθούν.
- Δεν αφήνουμε χάπια ή οποιοδήποτε φάρμακο σε τόπο που μπορεί να το βρει ένα παιδί. Τα φάρμακα αυτά είναι καλά κλειδωμένα στο φαρμακείο.
- Ακόμα και φάρμακα που δίνονται χωρίς συνταγή (π.χ. φάρμακα για το κοινό κρυολόγημα)
- είναι καλά να μην είναι εύκολα προσβάσιμα στα παιδιά.
- Αν έχετε όπλο στο σπίτι, να είστε σίγουροι ότι είναι καλά κλειδωμένο και ότι δεν υπάρχει τρόπο να το οπλίσει το παιδί ή ακόμα και να το βρει.
- Μην αφήνετε ποτέ τσιγάρα στο σπίτι.
- Μην αφήνετε εκτεθειμένα σπίρτα ή αναπτήρες. Έχουν αναφερθεί περιστατικά όπου τα παιδιά παίζοντας με αυτά έβαλαν φωτιά στο σπίτι.
- Μην αφήνετε ποτέ εκτεθειμένα τα κλειδιά κάποιου αυτοκινήτου. Μπορεί να μπει στον πειρασμό να το οδηγήσει.
- Τις πρώτες φορές μπορείτε να του πείτε να καλέσει, αν θέλει, και κάποιο φίλο/φίλη του, για να του κρατήσει συντροφιά. Βεβαιωθείτε ότι οι γονείς του παιδιού αυτού θα ξέρουν ότι θα είναι μόνοι στο σπίτι.
- Αν έχετε κάποιο ζώο στο σπίτι, να ξέρετε ότι το παιδί σας θα αισθάνεται ακόμα πιο άνετα. Όπως και οι ενήλικες έτσι και τα παιδιά αισθάνονται ότι έχουν μια συντροφιά, όσο μικρό και αν είναι το ζώο.
- Αν λοιπόν τα έχετε σχεδιάσει όλα τόσο καλά μπορείτε να κάνετε την πρώτη απόπειρα να αφήσετε το παιδί σας μόνο στο σπίτι.
Τα παιδιά έχουν άποψη….. και καλό θα ήταν να τη λαμβάνετε υπόψιν
Ένα παιδί μπορεί να είναι αρκετά ώριμο για να μείνει μόνο στο σπίτι αλλά να μην το επιθυμεί. Αυτό σχετίζεται με την προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία του παιδιού. Καλό θα ήταν να σεβαστείτε την επιθυμία του και να το αφήσετε μόνο όταν θέλει και το ίδιο. Μπορεί η άρνησή του να μείνει μόνο να πηγάζει από φόβο. Συζητήστε μαζί του και προσπαθήστε να καταλάβετε το λόγο.
Συμπερασματικά….
Το πότε ένα παιδί είναι έτοιμο να μείνει μόνο στο σπίτι καθορίζεται από πολλούς παράγοντες. Τα παιδιά δεν είναι όλα τα ίδια για αυτό δεν υπάρχει χρυσός κανόνας για την ηλικία που θα αφήσεις ένα παιδί μόνο στο σπίτι. Η ωριμότητά του, τα δείγματα υπακοής σε κανόνες και η προθυμία του είναι σημαντικά κριτήρια. Οι γονείς διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο για να γαλουχήσουν στα παιδιά τους, τους σωστούς κανόνες και μέτρα που πρέπει να ακολουθούν για την ασφάλειά τους. Ας μη ξεχνάμε ότι αφήνοντας το παιδί μόνο στο σπίτι το βοηθάμε να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του, την ανεξαρτησία και την υπευθυνότητα του.
Αδάμος Χατζηπαναγής, Παιδίατρος
http://paidiatros.com/