Τα tantrums δεν είναι απλά τραυματικές στιγμές πείσματος ,κατά τις οποίες το παιδί διεκδικεί με σθένος αυτό που θέλει. Αποτελούν εξωτερικός συμπεριφορικες εκδηλώσεις ενός πραγματικού βιολογικού φαινομένου. Είναι αληθινές στιγμές κατάρρευσης και όχι ένα προσποιητό ξέσπασμα κλάματος (είστε σε θέση να διαβάζεται την γλώσσα του σώματος του παιδιού σας και να αναγνωρίζετε τις διάφορες) οι οποίες συμβαίνουν όταν κάτι ενεργοποιεί συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου του παιδιού σας, όπως η αμυγδαλή -ένα μικρό μέρος στο κάτω στο κάτω μέρος του εγκεφάλου το οποίο επεξεργάζεται συναισθήματα όπως ο φόβος και ο θύμος.
Συγκεκριμένα η αμυγδαλή είναι μέρος του “πρωτόγονου” εγκεφάλου και φροντίζει να μας κράτα ασφαλείς,καθώς αναγνωρίζει τους κινδύνους και τις απειλές και δρα άμεσα,πριν ο υπόλοιπος εγκέφαλος προλάβει να δράσει. Τα μεγάλα παιδιά έχουν καλοσχηματισμενες αμυγδαλές, ωστόσο ο υπόλοιπος εγκέφαλος δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί εντελώς και δεν έχει συνδέσει κάθε περιοχή του με αυτές.
Όταν το παιδί σας λοιπόν εκρήγνυται επειδή ανοίξατε εσείς το γιαούρτι του και δεν το αφήσατε να το κάνει μόνο του,το συναισθηματικο μέρος του εγκεφάλου του -ο σπασμωδικώς θύμος του- κατακλύζει τον εγκέφαλο του. Κατανοώντας τα βιολογικά ξεσπάσματα ενός tantrum ,αφενός αντιλαμβάνεστε ότι είναι φυσιολογικά, αφετέρου ξέρετε από που θα ξεκινήσετε για να βοηθήσετε το παιδί.
Η συμβουλή “αγνοήστε το”.
Πιθανώς έχετε ακούσει την συμβουλή “αγνοήστε το παιδί όταν έχει tantrum”. Σίγουρα ,κάτι τέτοιο θα μπορούσε να καταπνίξει το ξέσπασμα (αν και για κάποια παιδιά μπορεί να έχει εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα). Όμως ο ρόλος μας ως γονείς δεν είναι άπλα να κάνουμε το tantrum να περάσει την δεδομένη στιγμή, άλλα να βοηθήσουμε το παιδί να αναπτύξει τις ικανότητες και τους μηχανισμούς του εγκεφάλου του ,με τους οποίους θα διαχειρίζεται αυτό το ξέσπασμα στο μέλλον.
Η δουλειά αυτή μπορεί να γίνει τόσο κατά την διάρκεια όσο και στο τέλος του tantrum, άρα το να το αγνοήσετε δεν βοηθάει μακροπρόθεσμα. Κάποια παιδιά χρειάζονται τον χώρο τους για να ηρεμήσουν, όμως είναι καλύτερα να “δουλέψουμε” μαζί τους πρώτα,πριν τους γυρίσουμε την πλάτη!
Πολλοί ειδικοί θα σας πουν ότι αφού το ορθολογικό μέρος του εγκεφάλου του παιδιού δεν έχει σχημαστιστεί πλήρως ακόμα,το παιδί δεν μπορεί να αποφύγει αυτά τα συναισθηματικα ξεσπάσματα που το καταπνίγουν -και αυτό είναι γεγονός. Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί υποστηρίζουν πως πρέπει να αγνοείτε ένα παιδί σε κατάσταση υστερίας, καθώς δεν υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε για τις εκρήξεις του. Αντίθετα θα πρέπει να κάνεις να εκτιμά το γεγονός ότι τα παιδιά μας ενεργοποιούν και χρησιμοποιούν τον εγκέφαλό τους καθώς αυτός σχηματίζεται, όμως θα πρέπει και να το βοηθάμε να μάθουν από όλη αυτή τη διαδικασία. Τα παιδιά είναι ικανότατα και όσο περισσότερο τα αντιμετωπίζουμε ως τέτοια,τόσο καλύτερα θα ανταποκρίνονται σιγά-σιγά στις περιστάσεις.
Παραμείνετε,λοιπόν παρόντες όταν το παιδί βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης και χρησιμοποιήστε τις παρακάτω συμβουλές:
Συνδέοντας και ενδυναμώνοντας τον εγκέφαλο.
Μέσω της εξάσκησης , ο εξελιγμένος ορθολογικός εγκέφαλος, ο οποίος βρίσκεται στην μέση του προμετωπιαίου φλοιού (πίσω από το κούτελο, δηλαδή), δυναμώνει και προσεγγίζει το χαμηλότερο μέρος του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να μπορεί να ηρεμεί και να διαχειρίζεται τα τρομακτικά αυτά συναισθήματα που αναστατώνουν τόσο πολύ το παιδί.
Ιδανικά, η πληροφορία ταξιδεύει από και προς τις δυο κατευθύνσεις, μεταξύ αυτών των περιοχών, με τις πρώτες συγκινήσεις να εκφράζονται όπως τους αναλογεί (δεν θέλετε το παιδί σας να καταπιέζει τα συναισθήματα του) αλλά ταυτόχρονα να βρίσκονται υπό τον έλεγχο των ανωτέρων περιοχών του εγκεφάλου. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν σε αυτήν την διαδικασία.Δείτε πως να αξιοποιήσετε την ισχύ ενός tantrum:
–Μην ξεχνάτε σε ποιον μιλάτε : Όταν το παιδί πραγματικά καταρρέει, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να προσπαθήσετε να του μιλήσετε λογικά. Ξεχάστε τις λογικές εξηγήσεις. Μιλήστε στο συναισθηματικό μέρος του εγκεφάλου του: “νευρίασες πολύ με αυτό ε ;” ή “βλέπω ότι είσαι πολύ θυμωμένη/θυμωμένος τώρα”.
–Εμπλέξετε το λογικό μέρος του εγκεφάλου : Αφού έχετε επικυρώσει τα έντονα αυτά συναισθήματα του παιδιού και οι αμυγδαλές τους αρχίζουν να ηρεμούν, βοηθήστε να συνδεθεί το κάτω μέρος με το πάνω μέρος του εγκεφάλου και μιλήστε στο παιδί εμπλέκοντας το λογικό μέρος του εγκεφάλου. Δοκιμάστε κάτι του στιλ “θέλεις να κάνουμε ένα πλάνο για το πότε θα μπορούσες να φας το μπισκότο;” ή “Βλέπω ότι στεναχωρήθηκες πολύ που φύγαμε. Πρέπει όμως να πάρουμε την αδελφή σου. Υπάρχει άλλος τρόπος να λύσουμε αυτό το πρόβλημα;” Έτσι , το παιδί θα αρχίσει να απομακρύνεται από το πως νιώθει προς το πως να μην νιώθει έτσι.
–Χωρίς πολλά λόγια: Δεν χρειάζεται να πείτε πάρα πολλά ή να υπέρ-αναλύσετε την κατάσταση ενός παιδιού με tantrum. Δείξτε λίγη κατανόηση ή ανακουφίστε το παιδί σας, δώστε μια λογική εξήγηση ή κάντε ένα πρόγραμμα για τη συνέχεια και ακολουθήστε το άμεσα. Αλλάξτε θέμα για τη δεδομένη στιγμή (επιστρέψτε στο ξέσπασμα αργότερα, αν θέλετε να εξηγήσετε κάτι ή να ολοκληρώσετε κάτι που αφήσατε στην μέση). Για να βοηθήσετε το παιδί σας την στιγμή που βρίσκεται σε ένα συναισθηματικο χάος θα πρέπει να παραμείνετε ψύχραιμοι και να μην παρασυρθείτε από τον τυφώνα. Στο σημείο αυτό μπορείτε να στρέψετε την προσοχή σας άλλου,μακριά από το παιδί, και να του δώσετε τον χώρο που ενδεχομένως χρειάζεται.
–Ενδυναμώστε το παιδί σας: Δώστε του τα εργαλεία για να διαχειρίζεται μόνο του τα συναισθήματά του. Δοκιμάστε να πάρετε μαζί μια βαθιά αναπνοή, πείτε του ότι μπορεί “να σταματήσει για λίγο, να κάνει ένα βήμα πίσω, να πάρει μια βαθιά ανάσα και να δοκιμάσει ξανά” ή αναγνωρίστε πως το να τρέχει γύρω-γύρω σε όλο το σπίτι το βοηθά να οργανώσει τη σκέψη του και τα συναισθήματά του, όποτε επιστρέφοντας σε εσάς θα είναι πιο ισορροπημένο. Μην προτείνετε άπλα τις τακτικές αυτή τη δεδομένη στιγμή. Μιλήστε γι’αυτές μετά την “καταιγίδα” σαν κάτι πολύ φυσιολογικό, σαν τροφή για την σκέψη, και εξηγήστε στο παιδί ότι όλοι κάποια στιγμή κυριευόμαστε από τα συναισθήματα μας,αλλά βρίσκουμε τρόπους να ρυθμίσουμε το πως λειτουργούμε με αυτά (δώστε πραγματικά παραδείγματα-πχ. έχουμε νεύρα; Μετράμε αργά μέχρι το 10 για να ηρεμήσουμε).
–Εκλογικεύστε την εικόνα : ‘Όταν βλέπετε αυτό το δράμα να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια σας, φανταστείτε την τρελή νευροχημική κατάσταση που λαμβάνει χώρα μέσα στο κεφαλή του παιδιού και προσπαθήστε λίγο να αποστασιοποιηθείτε. Δεν λέμε να αποχωρίσετε από το δωμάτιο, άλλα να εκλογικευσετε την διαδικασία και να δείξετε λίγη παραπάνω ανοχή στα κλάματα και τις φωνές. Τα συναισθηματικά αυτά ξεσπάσματα έρχονται και φεύγουν. Δεν είναι δική σας δουλειά να τα διορθώσετε ή να τα εξαφανίσετε. Να είστε όμως ,παρόντες και να βρίσκετε ευκαιρίες να τα χρησιμοποιείτε “διδακτικά”.
Μην ξεχνάτε πως ο στόχος σας δεν είναι να κάνετε τα tantrum να εξαφανιστούν με τρόπο μαγικό, αλλά να χτίσετε την ικανότητα του παιδιού να “αυτό-ρυθμίζεται”, εξασκώντας τη σύνδεση του συναισθηματικού με το λογικό μέρος του εγκεφάλου του. Αν κάνετε μέρος της καθημερινότητας σας το να συζητάτε για το πως διαχειρίζεται τα πολύ έντονα συναισθήματα, θα ξέρει τι να κάνει τη στιγμή που θα προκύπτουν και θα παρατηρήσετε πως σταδιακά η ένταση των tantrum θα μειώνεται.
Πηγή: pelomaboq.blogspot.gr