Δε χρειάζονται ταμπέλες τα παιδιά, αποδοχή χρειάζονται…

Γράφει η Περσεφόνη Χρυσαφίδου

Πολύ συχνά λέμε πως η γονεϊκότητα είναι δύσκολη στις μέρες μας. Μοιάζει με διαγωνισμό, που ο κάθε γονιός δεν ανταγωνίζεται τον εαυτό του, αλλά τους άλλους, με έπαθλο τα εύσημα των ομοίων του. Εκείνο που δε λέμε, που αποκρύπτουμε από τους άλλους, μα και από τους ίδιους μας τους εαυτούς, είναι ο ανταγωνισμός στον οποίο υποβάλλουμε τα παιδιά και η ευκολία με την οποία βάζουμε ταμπέλες σε αυτά, όταν δε συμβιβάζονται στο πρότυπο που έχει διαμορφώσει η προκατειλημμένη κοινωνία μας.

Αν διανοηθούμε να αναλογιστούμε πόσο έχουμε αποτύχει ως κοινωνία σε κοινωνικά ζητήματα, θα διαπιστώσουμε πως η παιδική ηλικία πλήττεται καθημερινά από γονείς “παντογνώστες”, οι οποίοι καταφεύγουν σε χαρακτηρισμούς, ακόμη και στα ίδια τους τα παιδιά, αγνοώντας πλήρως τις συνέπειες.

Έτσι, πολύ συχνά, θα γνωρίσεις εκείνο το παιδί που δε βρίσκει τίποτα το ενδιαφέρον στο καφέ με τους γονείς του και κάποιοι πρόλαβαν να το ονομάσουν ζωηρό και ατίθασο. Βλέπεις, βρήκε πολύ πιο καταπληκτικό το παιχνίδι στη γειτονιά και τη συναναστροφή με όμοια, γεμάτα ζωντάνια παιδιά.

Θα γνωρίσεις επίσης κι εκείνο το παιδί με τις μαζεμένες πλάτες, το κάπως διστακτικό και απόμακρο, που οι αρχηγοί της ταμπέλας το χαρακτήρισαν περίεργο και υπερβολικά υπερήφανο. Στην πραγματικότητα είναι αυτό που πολεμά με τα “πρέπει” των γονιών του και τα θέλω της ηλικίας του. Είναι εκείνο που η ψυχή του λαχταράει όσο τίποτε άλλο το παιχνίδι μέχρι να ματώσουν τα γόνατα, μα φοβάται το κατσάδιασμα που θα προκύψει μετά τον πρώτο λεκέ στα ρούχα.

Σίγουρα θα συναντήσεις εκείνο το παιδί, που από το στόμα του βγήκαν απρεπείς λέξεις, που η ασχήμια τους δεκαπλασιάζεται κάθε φορά που ακούγονται από το στόμα ενός παιδιού. Θα το γνωρίσεις και ενδόμυχα θα το κρίνεις, αυτό και όλη του την οικογένεια, ξεχνώντας πως αυτές είναι λέξεις που με τεράστια ευκολία ξεστομίζονται από κάθε πολιτισμένο ενήλικα σε πολιτισμένες συζητήσεις, οι οποίες, για μάντεψε, λαμβάνουν χώρα κάθε τόσο μπροστά σε μικρά, αλλά ανοιχτά σε καινούργιες λέξεις, παιδιά.

Θα συναντήσεις κι εκείνα τα παιδιά, τα… πώς τα λένε οι τέλειοι γονείς; Α, ναι, τα βίαια και επιθετικά. Εκείνα που όλοι οι γονείς προτρέπουν τα σπλάχνα τους να αποφεύγουν, μαθαίνοντάς τους να κατηγοριοποιούν τους ανθρώπους και να διαιωνίζουν επ’ άπειρον την απόρριψη. Αν βρεθεἰ στο δικό σου διάβα της γονεϊκότητας ένα τέτοιο παιδί, δοκίμασε να του φερθείς με αποδοχή και θα διαπιστώσεις με τεράστια λύπη πόσο εσωτερικό πλούτο έχει καταπνίξει η αυταρχικότητα και η έλλειψη αποδοχής και ενδιαφέροντος στην οικογένεια.

Θα μπορούσαμε να αναφερόμαστε για ώρες σε όλους τους ατυχείς και μη αντοπροσωπευτικούς τίτλους παιδιών, μα δεν υπάρχει λόγος. Το πιο ουσιαστικό όλων αυτών είναι το ποιος βρίσκεται πίσω απ᾽όλα αυτά. Και το λυπηρό είναι πως από πίσω είναι γονείς σαν εσένα κι εμένα, που από φόβο μην αποτύχουν, αν δεν παραδώσουν έναν τέλειο απόγονο, βιάζουν την παιδική τους ηλικία καθημερινά και ακούσια.

Γονείς που θέλοντας να δουν το παιδί τους έναν επιτυχημένο επιστήμονα, του στερούν το παιχίδι και την ελευθερία. Γονείς που από φόβο μη στιγματιστεί το παιδί τους, στιγματίζουν άλλα παιδιά και γίνονται οιωνοί της απόρριψης και δάσκαλοι του ρατσισμού. Γονείς που τρελαίνονται να γεμίζουν τοίχους με αριστεία και βραβεία και αρνούνται να κοιτάξουν κατάματα την καρδιά των παιδιών τους.

Μα πως; Απλά και αβίαστα, θα σου πω. Σχεδόν εν ψυχρώ. Ακούω πολύ συχνά πως ο καθένας κουβαλάει τον δικό του σταυρό. Ένα θα σου πω: δοκίμασε να σηκώσεις ταμπέλα, γυαλισμένη και χειροποίητη από “έμπειρους” γονείς. Διαλύθηκες.