Από τη Μαρία Καλδέρη,
Ιατρό, επιστημονική συνεργάτιδα Δερματολογικού Τμήματος Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ
Οι δερματικές παθήσεις και οι ερεθισμοί είναι συχνές στα παιδιά.Κάποιες από αυτές είναι σοβαρότερες, άλλες πιο απλές, όλες όμως έχουν κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα τα οποία οι γονείς μπορούν να τα εντοπίζουν και έγκαιρα να απευθύνονται στο δερματολόγο τους.
Οι περιβαλλοντικές συνθήκες και οι αλλαγές τους σχετίζονται συχνά με διάφορες δερματολογικές παθήσεις που προκαλούν δερματικούς ερεθισμούς στα παιδιά. Θα αναφέρουμε τις βασικότερες από αυτές ώστε οι γονείς να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα και να απευθύνονται στον δερματολόγο για περισσότερες οδηγίες:
- Ατοπική δερματίτιδα: Προσβάλλει κυρίως παιδιά από τη βρεφική ηλικία έως την ηλικία των 12 ετών, με την κληρονομικότητα να παίζει σημαντικό ρόλο. Συχνά συνυπάρχει με αλλεργική ρινίτιδα και ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό άσθματος. Διάφορες τροφές, εισπνεόμενες ουσίες (π.χ.αλλεργιογόνα και ακάρεα σκόνης) και μικροβιακοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν έξαρση της ατοπικής δερματίτιδας, η οποία χαρακτηρίζεται από έντονο κνησμό και ιδιαίτερα ξηρό δέρμα, ειδικά στις πτυχές, στον τράχηλο, στα βλέφαρα, στο μέτωπο και στη ραχιαία επιφάνεια των χεριών αλλά και των ποδιών.
- Παράτριμμα: Η συχνότερη δερματοπάθεια της βρεφικής ηλικίας (μεταξύ 2ου – 4ου μήνα). Εκδηλώνεται με διάχυτη ερυθρότητα της περιοχής του περινέου που περικλείεται από πάνες. Τα κυριότερα αίτια είναι η αμμωνία που παράγεται από τα ούρα του βρέφους, οι αδιάβροχες πάνες που συντηρούν το τοπικό υγρό περιβάλλον, το θερμό και υγρό κλίμα αλλά και η ευαισθησία του ίδιου του δέρματος του παιδιού.
- Κνίδωση – δήγματα εντόμων: Είναι τοπική ή και γενικευμένη αντίδραση του δέρματος και χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση πομφών, συνοδευόμενων από έντονο κνησμό. Εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και ειδικά στην οξεία μορφή της είναι πιο συχνή στα παιδιά. Οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση στις τροφές, σε φάρμακα,σε επαφή με έντομα ή σε λοιμογόνο παράγοντα. Ειδικά το δήγμα των εντόμων μπορεί να προκαλέσει τοπική αντίδραση με πόνο, ερυθρότητα και
οίδημα που υποχωρεί σταδιακά, ή γενικευμένη αντίδραση με πολλαπλές δερματικές βλάβες μακριά από το σημείο του δήγματος. Οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και σε περίπτωση συστηματικής αλλεργικής αντίδρασης (με συμπτώματα από το αναπνευστικό και το καρδιαγγειακό) να μεταφέρουν άμεσα το παιδί στο νοσοκομείο. - Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα: Εμφανίζεται κυρίως στη νεογνική και εφηβική ηλικία. Χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα και απολέπιση, συνοδεύεται από υπερπαραγωγή σμήγματος και παρατηρείται συνήθως στο τριχωτό της κεφαλής, στο πρόσωπο,στον κορμό και στο περίνεο. Στο τριχωτό της κεφαλής η απολέπιση μπορεί να είναι εκσεσημασμένη. Η δερματίτιδα μπορεί να επιδεινωθεί σε ψυχρό και ξηρό εσωτερικό χώρο, ενώ η έκθεση στο ηλιακό φως προκαλεί άλλοτε επιδείνωση και άλλοτε βελτίωση της κατάστασης.
- Δερματίτιδα εξ επαφής (ερεθιστική και αλλεργική): Είναι αποτέλεσμα έκθεσης σε φυσικούς (π.χ. χώμα) και χημικούς παράγοντες (απορρυπαντικά, καθαριστικά, σαπούνια)αλλά και σε αλλεργιογόνους (φυτά,σκόνες) που έρχονται σε επαφή με το δέρμα. Τα συνήθη συμπτώματα στην οξεία μορφή είναι κνησμός, ερύθημα και ανάπτυξη φυσαλίδων.
- Μολυσματικό κηρίο: Συχνό στην παιδική ηλικία, οφείλεται σε λοίμωξη της επιδερμίδας κυρίως από το χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο (S.aureus) και το β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α, οι οποίοι εισέρχονται συνήθως στο δέρμα από τα σημεία των μικροτραυματισμών. Αρχικά παρατηρούνται φυσαλίδες, που σπάζουν και η διάβρωση η οποία σχηματίζεται καλύπτεται από εφελκίδες. Ευνοείται ιδιαίτερα από τις υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος, την παρουσία ατοπικής δερματίτιδας, την κακή υγιεινή αλλά και την παραμέληση των μικροτραυμάτων.
Απλές συμβουλές
Τι πρέπει, όμως, να προσέχουν οι γονείς για την προστασία της υγείας των παιδιών τους;
- Προσοχή στο σωστό πλύσιμο του σώματος (το πολύ συχνό πλύσιμο μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση του δέρματος). Πρέπει να χρησιμοποιούνται μη ερεθιστικά ειδικά προϊόντα πλυσίματος για παιδιά και για βρέφη. Να ακολουθεί καλό σκούπισμα, ιδιαίτερα στις πτυχές (για αποφυγή υγρασίας).
- Ρούχα β α μ β α κ ε ρ ά , άνετα , ανοιχτόχρωμα.
- Καλή ενυδάτωση του δέρματος.
- Χρήση κατάλληλων απορρυπαντικών για το πλύσιμο των ρούχων και διπλό «ξέβγαλμα» στο πλυντήριο. Επιβάλλεται τα απορρυπαντικά που χρησιμοποιούνται να είναι δερματολογικά ελεγμένα και κατάλληλα για πλύση σε βρεφικά και παιδικά ρούχα.
- Περιορισμός της σκόνης και σωστός αερισμός του σπιτιού.
- Σωστή υγιεινή και περιποίηση στα μικροτραύματα και στα δήγματα των εντόμων.
- Επίσκεψη στο δερματολόγο για την ορθή αξιολόγηση και για την αντιμετώπιση των πιθανών δερματολογικών προβλημάτων.
Πηγή: leto.gr