To παιδί σας γυρνά από το σχολείο και δεν θέλει να συζητήσει τίποτα μαζί σας όσο και αν έχετε προσπαθήσει; Ίσως θα πρέπει να προσπαθήσετε αρχικά να το αφήσετε να χαλαρώσει έτσι ώστε να πάρει τον χρόνο του και μετά να χρησιμοποιήσετε την φαντασία σας προκειμένου το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του με έναν τρόπο που θα είναι και για εκείνο ευχάριστο και όχι αγγαρεία. Όλες οι παρακάτω δραστηριότητες όχι μόνο θα σας βοηθήσουν να ανακτήσετε στοιχεία από την καθημερινότητα του παιδιού σας εκτός σπιτιού αλλά και θα συντελέσουν στην ενίσχυση τη αυτοεκτίμησης του, της αίσθησης αυτοαποτελεσματικότητας και στην έκφραση και επεξεργασία συναισθήματος.Ακολουθούν μερικές ιδέες:
- ΤΑ ΜΠΑΛΟΝΙΑ-ΦΑΤΣΟΥΛΕΣ. Χρησιμοποιήστε απλά μπαλόνια σε διάφορα χρώματα. Πάρτε μαρκαδόρους και σχεδιάστε μαζί με το παιδί φατσούλες στο κάθε μπαλόνι με διαφορετικά συναισθήματα. (εικόνα 1) Μετά μπορείτε να του ζητήσετε να διαλέξει το μπαλόνι που αντιπροσωπεύει το σημερινό του συναίσθημα και γιατί. Κάντε και εσείς το ίδιο. Το παιδί θα χαρεί πολύ αν συμμετέχετε στην διαδικασία εκφράζοντας δικά σας συναισθήματα. Ένας άλλος τρόπος θα ήταν αφού συζητήσετε, μαζί του, αν πρόκειται για ένα αρνητικό συναίσθημα, να το πετάξετε μακριά,έξω από το παράθυρο
- Ο ΧΑΡΤΗΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ. Παίρνετε απλές κόλλες χαρτί Α4 και μαρκαδόρους. Ξεκινάτε μαζί με το παιδί να ζωγραφίζετε σε κάθε χαρτί από ένα συναίσθημα.Κάποια μπορείτε να τα ζωγραφίσετε εσείς και κάποια το παιδί. Μετά ονοματίζετε το κάθε συναίσθημα. Αυτά τα χαρτιά μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς τρόπους.
Κάποιες ιδέες :
Φτιάχνετε με αυτά ένα ορθογώνιο βάζοντας τα ανά 3-4 ανά σειρά.Όταν σχηματιστεί ένα μεγάλο ορθογώνιο τότε μπορείτε να πάρετε μια παιδική σβούρα ή ένα ζάρι και να παίξετε “το παιχνίδι των συναισθημάτων¨(μπορείτε να το παίξετε και μαζί με τον μπαμπά ή τα αδέρφια). Εκεί ο κάθε παίκτης ρίχνει την σβούρα και ανάλογα ποιο συναίσθημα πετύχει μπορεί να πει τι του συνέβη μέσα στην εβδομάδα και τον έκανε να αισθανθεί έτσι. Ας πούμε για παράδειγμα ότι ο πατέρας πέτυχε το συναίσθημα “θυμωμένος”.Θα μπορούσε να μοιραστεί με την οικογένεια του κάποιο περιστατικό στην δουλειά ή στον δρόμο κ.α. –
Άλλος τρόπος θα μπορούσε να είναι να κρατήσετε αρχείο με όλες τις ζωγραφιές και να τις χρησιμοποιείτε όταν προκύπτει κάτι στην οικογένεια καλό ή άσχημο ή όταν θέλετε να συζητήσετε. Για παράδειγμα πριν τον ύπνο θα μπορούσε το κάθε μέλος της οικογένειας να διαλέξει το συναίσθημα της ημέρας τραβώντας μπροστά του το κατάλληλο χαρτί ή κολλώντας το μεbluetagστον τοίχο. Αν λοιπόν το παιδί επιλέξει το συναίσθημα της λύπης είναι σημαντικό αντί να το αποθαρρύνετε (λέγοντας του να μην στενοχωριέται) να το αποδέχεστε και να βοηθάτε το παιδί να εκφράσει πλήρως αυτό που βίωσε.Μπορεί για παράδειγμα να μην κέρδισε στο ποδόσφαιρο που έπαιζε με τα παιδιά. Δείξτε κατανόηση για το συναίσθημα της λύπης και της αποτυχίας,μοιραστείτε μαζί του δικές σας αποτυχίες και τονίστε του ότι η εξάσκηση είναι το κλειδί για να βελτιώσει αυτήν την ικανότητα μέχρι εκεί που ο ίδιος μπορεί και αυτό είναι το πιο σημαντικό απ’όλα.
- Η ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ, “ΕΣΤΙΑΖΩ ΣΤΟ ΘΕΤΙΚΟ”. Μία φορά την εβδομάδα (στο τέλος αυτής)παρακινείτε τα παιδιά σας να σκεφτούν κάτι στο οποίο τα κατάφεραν πολύ καλά μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα. Όταν το σκεφτούν και τα βοηθήσετε να το περιγράψουν τα παρακινείτε να κάνουν μια ζωγραφιά ή σκίτσο με το κατόρθωμα τους (ανάλογα την ηλικία και την ικανότητα βοηθάτε τα παιδιά). Μετά κρεμάτε ένα σκοινί σε κάποιο σημείο στο δωμάτιο τους και με μανταλάκια προσθέτετε ανά εβδομάδα και μια ζωγραφιά. Αυτή η δραστηριότητα έχει ως στόχο να βελτιώσει την αυτοεκτίμηση του παιδιού και να το βοηθήσει να εστιάζει στο θετικό.
- ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΡΤΕΣ . Χρειαζόμαστε διάφορες εικόνες κομμένες στο ίδιο μέγεθος.Οι εικόνες μπορεί να είναι με διάφορα αντικείμενα (κρεβάτι,αυτοκίνητο,τετράδιο κ.α.),επαγγέλματα (γιατρός,υδραυλικός κ.α.) και με συναισθήματα (παιδί χαρούμενο,λυπημένο,φοβισμένο κ.α.). Οι κάρτες με τα συναισθήματα καλό θα ήταν να είναι ζωγραφισμένα παιδικά πρόσωπα αλλιώς να παρουσιάζονται από παιδί. Και αυτήν την δραστηριότητα μπορείτε να την παίξετε σαν οικογένεια.Μια άλλη ιδέα είναι να παρατηρεί-συντονίζει ο ενήλικας και να την παίζουν μεταξύ τους τα αδέρφια. Ξεκινώντας το παιχνίδι φτιάχνουμε μια σειρά από κάρτες με αντικείμενα-επαγγέλματα και άλλη μια με εκφράσεις προσώπου. Ο κάθε παίκτης τραβά μια κάρτα από την μια σειρά και μια από την άλλη.Αν για παράδειγμα πετύχει “οδοντογιατρό” μαζί με “χαρούμενο” θα πρέπει να σκεφτεί κάποια φορά που είχε πάει στον οδοντογιατρό και είχε βιώσει θετικά συναισθήματα. Όταν το παιδί μοιραστεί την εμπειρία του κερδίζει τις δυο κάρτες. Αν δεν έχει κάποια ιστορία,τότε χάνει την σειρά του και παίζει ο επόμενος παίκτης.
Μέσα από την δραστηριότητα αυτή, δίνεται η δυνατότητα στον γονέα να κατανοήσει και καταγράψει τι φοβίζει το παιδί,τι το κάνει να θυμώνει,τι το ευχαριστεί. Επίσης δίνεται η δυνατότητα στο παιδί να καταλάβει ότι ενώ μια φορά μια κατάσταση μας φέρνει αρνητικά συναισθήματα,κάποια άλλη στιγμή μας φέρνει ευχάριστα. Για παράδειγμα στην περίπτωση του οδοντιάτρου,αν συνήθως φοβάται και δεν θέλει να πάει,αυτή η δραστηριότητα θα το βοηθήσει να θυμηθεί και ευχάριστες στιγμές που έχει βιώσει εκεί.
Να θυμάστε:
- Μέσα από όλες τις παραπάνω δραστηριότητες το παιδί συμμετέχει σε μια κοινή συζήτηση που στόχο έχει την έκφραση συναισθήματος ενώ αισθάνεται ότι παίζει παιχνίδι. Επιπλέον, μαθαίνει να αντιλαμβάνεται και να κατανοεί και τα συναισθήματα των γονιών του καθώς και τα ζητήματα που τυχόν αντιμετωπίζουν,κάτι που εκτιμούν τα παιδιά και τα κάνει να αισθάνονται καλύτερα για τα δικά τους αρνητικά συναισθήματα.
- Είναι σημαντικό οι ενήλικες να δίνουν στα παιδιά την αίσθηση ότι και τα αρνητικά συναισθήματα είναι αποδεκτά,ότι και οι δυσκολίες και οι αποτυχίες ανήκουν στις ζωές όλων και μάλιστα είναι ευκαιρίες που μας δίνονται για να μάθουμε και να βελτιώνουμε τα αδύναμα σημεία μας. Επιστρατεύστε λοιπόν την φαντασία σας και κάντε την συζήτηση μαζί τους παιχνίδι!!!!!!!!
Χριστίνα Γρηγορέα, Ψυχολόγος Msc
Πηγή:thekids.gr