Εμβόλια και παιδί: Τι λέει η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία, πίνακας εμβολίων, συστάσεις και δόσεις
Τα εμβόλια αποτελούν μία ατέρμονη συζήτηση μεταξύ των γονέων. Πέρα από τις υποκειμενικές απόψεις και αντιλήψεις όμως μόνο οι παιδίατροι είναι οι καταλληλότεροι για τη σωστή ενημέρωση κάθε γονιού. Και φυσικά η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία είναι το αρμόδιο όργανο τόσο των παιδιάτρων όσο και των γονέων. Η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία άλλωστε παίζει και το βασικό συμβουλευτικό φορέα για την κατάρτιση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού.
Παρακολουθώντας τις επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα των εμβολιασμών, προχώρησε και φέτος στην επικαιροποίηση των συστάσεών της για τους εμβολιασμούς, λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά και μόνο τις διεθνείς εξελίξεις και τις επιστημονικές οδηγίες (Παγκόσμια Παιδιατρική Εταιρεία, Αμερικάνικη Παιδιατρική Εταιρεία, CDC, WHO κλπ), αλλά και τα επιδημιολογικά στοιχεία των λοιμωδών νοσημάτων στη χώρα μας.
Οι εν λόγω συστάσεις της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας καταρτίστηκαν, εν αντιθέσει με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το οικονομικό κόστος, ώστε να έχουμε την καλύτερη πρόληψη για την εξαφάνιση πολύ σοβαρών μεταδοτικών Νοσημάτων.
Συστάσεις Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας για τους Εμβολιασμούς
Τα πολυδύναμα εμβόλια πρέπει να προτιμώνται των ολιγοδύναμων
Τα εμβόλια κάτω από τη διακεκομμένη γραμμή είναι συνιστώμενα και όχι εμβόλια ρουτίνας
Επεξηγήσεις για κάθε εμβόλιο
1. Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β (HepB):
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: Γέννηση
Χορήγηση Hepb εμβολίου στη γέννηση και μετά ακολουθεί κανονικά ο εμβολιασμός με 3 δόσεις εξαδύναμου.
- Όταν η μητέρα είναι φορέας του επιφανειακού αντιγόνου του ιού της ηπατίτιδας B (HbsAg+), η 1η δόση του μονοδύναμου εμβολίου της HepB, καθώς και 0.5 ml υπεράνοσης γ-σφαιρίνης, έναντι του ιού της ηπατίτιδας Β (HBIG), πρέπει να χορηγηθούν εντός 12 ωρών από τη γέννηση.
- Σε περίπτωση που δεν είναι γνωστό, αν η μητέρα είναι HbsAg αρνητική, πρέπει να χορηγείται η 1η δόση του HepB εντός 12 ωρών από τη γέννηση. Στη συνέχεια, να γίνεται άμεσα έλεγχος για επιφανειακό αντιγόνο (ΗBsAg) στη μητέρα και, αν είναι θετική, να χορηγείται και HBIG στο νεογνό όχι αργότερα από την ηλικία της μιας εβδομάδος.
2. Εξαδύναμο εμβόλιο Διφθερίτιδας – Τετάνου – ακυτταρικό Κοκκύτου – Πολιομυελίτιδας – αιμόφιλου ινφλουέντζας τύπου Β και ηπατίτιδας Β (DTaP-IPV-Hib-HepB)
- Χορηγείται σε 3 δόσεις (2, 4 και 8 μηνών) και ακολουθεί μια δόση με πενταδύναμο (DTaP-Hib-IPV) 12 μήνες μετά από τη τελευταία δόση του 6-δύναμου.
- Το DTaP διατίθεται στην Ελλάδα σε συνδυασμό με άλλα εμβόλια ως τετραδύναμο (DTaP–IPV), πενταδύναμο (DTaP-IPV-Ηib) και ως εξαδύναμο (DTaP-IPV-Ηib-HepB). Τα πολυδύναμα εμβόλια προτιμώνται γιατί πλεονεκτούν έναντι των ολιγοδυνάμων (καλύτερη εμβολιαστική κάλυψη, ανοσοποίηση έναντι πολλών αντιγόνων και με λιγότερα τρυπήματα). Η αποτελεσματικότητα είναι η ίδια είτε γίνει πολυδύναμο ή μεμονωμένο εμβόλιο.
- Εμβόλιο Τετάνου – Διφθερίτιδας – Ακυτταρικό Κοκκύτη – IPV (DTaP-IPV), για παιδιά μικρότερα των 7 ετών (Tetravac).
- Εμβόλιο Τετάνου – Διφθερίτιδας – Ακυτταρικό Κοκκύτη – IPV (DTaP-IPV) για παιδιά μεγαλύτερα των 7 ετών (Boostrix ή Repevax). Συνιστάται να γίνεται στην ηλικία 11-12 ετών αν έχουν περάσει τουλάχιστον 5 χρόνια από προηγούμενο εμβολιασμό με εμβόλιο που περιείχε τοξοειδές Τετάνου – Διφθερίτιδας. Όταν κυκλοφορήσει το τριδύναμο TdaP θα πρέπει να γίνεται τριδύναμο αντί του τετραδύναμου. Ακολουθούν επαναληπτικές δόσεις του Td ανά 10-ετία δια βίου.
- Χορήγηση 4ης δόσης Hep B συνιστάται σε πρόωρα ≤2000g που γεννιούνται από μητέρα θετική στο HbsAg. Επανάληψη όλων των δόσεων απαιτείται πολύ σπάνια, στα παιδιά θετικών μητέρων, που εμβολιάστηκαν κανονικά στη γέννηση αλλά παρουσιάζουν χαμηλό αντισωματικό τίτλο anti-HBs.
3. Εμβόλιο κατά του Πνευμονιόκοκκου εμβόλιο συζευγμένο (PCV)
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 6 εβδομάδες
- Το PCV συνιστάται για όλα τα υγιή παιδιά <5 ετών σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα (πίνακας).
- Σε βρέφη 7-11 μηνών, που καθυστέρησαν να εμβολιασθούν, συνιστώνται 2 δόσεις (PCV) με μεσοδιάστημα τουλάχιστον ενός μηνός και μία 3η επαναληπτική δόση με 13-δύναμο στην ηλικία 12-15 μηνών. Τέλος σε παιδιά μεγαλύτερα των 18 μηνών που πρωτοεμβολιάζονται συνιστώνται 2 δόσεις PCV-13, ενώ σε μεγαλύτερα των 2 ετών μία δόση PCV-13.
- Σε άτομα αυξημένου κινδύνου ηλικίας 24-59 μηνών που ήδη έχουν εμβολιασθεί με PCV-7 ή PCV-10 συνιστάται μία επιπλέον δόση PCV-13.
- Το 23-δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο (PPSV) συνιστάται να γίνεται επιπλέον του συζευγμένου, (PCV) τουλάχιστον 2 μήνες μετά την τελευταία δόση του PCV, σε παιδιά >2 ετών με αυξημένο κίνδυνο νόσησης από σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις (βλέπε ομάδες υψηλού κινδύνου). Μία αναμνηστική δόση PPSV-23 συνιστάται να γίνεται 5 χρόνια μετά την 1η στα άτομα αυτά. Να υπενθυμίσουμε ότι το PPSV χορηγείται μόνο σε άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 2 ετών. Το εμβόλιο δε δρα σε παιδιά κάτω των 2 ετών.
Στην Ελλάδα του 2016, το 70% των γονέων δεν εμβολιάζει τα παιδιά κατά της μηνιγγίτιδας επειδή δεν έχει χρήματα!
4. Εμβόλιο κατά του Μηνιγγιτιδόκοκκου συζευγμένο (MCC και MCV4)
Υπάρχουν δυο είδη MCV4. Το ένα χορηγείται από την ηλικία των 12 μηνών και το άλλο από την ηλικία των 2 ετών.
Το MCC γίνεται σε δύο δόσεις στην ηλικία των 3 και 5 μηνών αντίστοιχα. Στην ηλικία των 12 μηνών χορηγείται μια δόση MCV4 και επαναλαμβάνεται στην ηλικία των 12 ετών.
Το MCV4 συνιστάται από την ηλικία των 12 ετών έως και 59 ετών, ανεξάρτητα αν έχει προηγηθεί εμβολιασμός με MCC.
5. Εμβόλιο κατά της Ιλαράς – Παρωτίτιδας – Ερυθράς (MMR)
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες
Συνιστώνται 2 δόσεις του εμβολίου σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα (πίνακας).
Η 2η δόση συστήνεται σε ηλικία 2 ετών, μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα αρκεί να έχουν περάσει 4 εβδομάδες μετά την πρώτη. Και οι δύο δόσεις πρέπει να χορηγούνται μετά το 12ο μήνα ζωής. Τα άτομα που δεν έχουν εμβολιασθεί με 2η δόση μέχρι την ηλικία των 18 ετών πρέπει να εμβολιάζονται.
6. Εμβόλιο Ανεμευλογιάς
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες
- Το εμβόλιο της ανεμευλογιάς συνιστάται μετά την ηλικία των 12 μηνών για παιδιά που δεν έχουν νοσήσει. Η 2η δόση συστήνεται σε ηλικία 2 ετών, μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα αρκεί να έχουν περάσει 3 μήνες μετά την 1η δόση. Εάν η 2η δόση χορηγηθεί σε μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων από την 1η δόση σε παιδιά 12 μηνών έως 12 ετών θεωρείται αποδεκτή και δεν επαναλαμβάνεται.
- Εμβόλιο Ιλαράς – Παρωτίτιδας – Ερυθράς – Ανεμευλογιάς (MMRV)
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες
Το MMRV μπορεί να χορηγείται εναλλακτικά αντί MMR και ανεμευλογιάς μεμονωμένα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα (1η δόση 12-15 μηνών και 2η δόση 2 ετών) ή και νωρίτερα με μεσοδιάστημα 3 μηνών.
7. Εμβόλιο Ηπατίτιδας Α.
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες
Συνιστώνται δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών.
8. Εμβόλιο ιού ανθρώπινων θηλωμάτων
Το HPV θα πρέπει να γίνει εμβόλιο ρουτίνας όχι μόνο για τα κορίτσια, αλλά και για τα αγόρια.
Θα πρέπει να χορηγείται στην ηλικία των 11 ετών σε δύο δόσεις, με μεσοδιάστημα 6 μηνών.
9. Εμβόλιο BCG
Η πρόληψη της φυματίωσης με εμβολιασμό στη γέννηση συνιστάται σε παιδιά πληθυσμιακών ομάδων με υψηλό δείκτη διαμόλυνσης (π.χ. μετανάστες, αθίγγανοι κ.ά.) ή όταν υπάρχει ιστορικό φυματίωσης στο άμεσο περιβάλλον της οικογένειας.
Όσα παιδιά της ομάδας αυτής δεν εμβολιασθούν στη γέννηση, δύνανται να εμβολιασθούν και αργότερα (έως 12 ετών).
10. Εμβόλιο κατά της γρίπης.
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 6 μήνες για το τριπλό αδρανοποιημένο εμβόλιο (TIV) και 2 ετών για το ζων εξασθενημένο (LAIV)
- Το παρεντερικό αντιγριπικό εμβόλιο (TIV) συνιστάται για παιδιά >6 μηνών που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου (βλέπε ομάδες αυξημένου κινδύνου).
- Δύο δόσεις εμβολίου της γρίπης απαιτούνται σε παιδιά 6 μηνών έως 8 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά ή που πρωτοεμβολιάστηκαν τον προηγούμενο χρόνο με μία μόνο δόση εμβολίου.
11. Εμβόλιο κατά του Ρότα ιού (RV)
Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 15 εβδομάδες
Στην Ελλάδα διατίθενται δύο εμβόλια που χορηγούνται σε 3 δόσεις (2, 4, και 6 μηνών) και σε 2 δόσεις (2 και 4 μηνών) αντίστοιχα. Η 1η δόση πρέπει να χορηγείται στην ηλικία 1,5 – 3 μηνών και να έχει τελειώσει το αργότερο στην ηλικία των 6 μηνών. Εάν καθυστερήσει η έναρξη του εμβολιασμού, η μέγιστη ηλικία για την τελευταία δόση είναι ο 8ος μήνας. Μετά τον 8ο μήνα δεν πρέπει να γίνεται ο εμβολιασμός, καθότι αυξάνει η συχνότητα του εγκολεασμού στο γενικό πληθυσμό ανεξαρτήτως εμβολιασμού και έτσι το εμβόλιο μπορεί να συνδεθεί με αυτόν, ακόμη και χωρίς να ευθύνεται.
12. Εμβόλιο κατά του Μηνιγγιτιδόκοκκου Β (Meningococcal Group B Vaccine)
Το εμβόλιο κατά του Μηνιγγιτιδόκοκκου Β (Bexsero) είναι συνιστώμενο και το δοσολογικό του σχήμα έχει ως εξής:
2-5 μηνών: 3 δόσεις + 1 αναμνηστική. Μεσοδιάστημα δόσεων βασικού εμβολιασμού ≥ 1 μήνας, αναμνηστική δόση στην ηλικία 12-15 μηνών.
6-23 μηνών: 2 δόσεις + 1 αναμνηστική. Μεσοδιάστημα δόσεων βασικού εμβολιασμού ≥ 2 μήνες, αναμνηστική δόση:
ηλικίες 6-11 μηνών: στο 2ο έτος της ζωής (≥ 2 μήνες μετά το βασικό εμβολιασμό)
ηλικίες 12-23 μηνών: 12-23 μήνες μετά το βασικό εμβολιασμό
≥ 2 ετών: 2 Δόσεις. Μεσοδιάστημα δόσεων:
≥ 2 μήνες για παιδιά 2-10 ετών
≥ 1 μήνα για άτομα ≥ 11 ετών
Η ανάγκη για αναμνηστική δόση δεν έχει τεκμηριωθεί
Πηγή: tlife.gr