Εσείς ξέρετε τι μαθαίνουν τα μωρά μέσα στη μήτρα;
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το έμβρυο αποτελεί αντικείμενο συνεχών ελέγχων, συζητήσεων, γύρω από τη σωματική του ανάπτυξη και υγεία.
Το μωρό, τόσο μέσα στη μήτρα όσο και έξω από αυτή, ωριμάζει, εξειδικεύεται στις διάφορες λειτουργίες, αισθάνεται, αντιδρά. Η περίοδος πριν από τον τοκετό, κατά τις απόψεις των τελευταίων χρόνων, εμφανίζεται σαν ιδιαίτερα σημαντικό και κρίσιμο κεφάλαιο της ζωής μας.
Είναι πολυάριθμες οι μελέτες γύρω από την προγεννητική ζωή, έρευνες βασισμένες σε αντικειμενικά κριτήρια και με κρίσιμα στοιχεία στον χώρο της φυσιολογίας, της νευρολογίας, της βιοχημείας και της ψυχολογίας.
Τα αποτελέσματα είναι ομόφωνα: τουλάχιστον από τον έκτο μήνα της κύησης (αλλά λίγα ακόμα γνωρίζονται για την προηγούμενη περίοδο), το έμβρυο αισθάνεται, δέχεται πολλά μηνύματα, ταράζεται, αντιδρά, θυμάται, μαθαίνει…
Ξέρουμε πόσο σημαντικός είναι ο δεσμός μητέρας-παιδιού, ιδίως τους πρώτους μήνες ζωής. Αλλά αυτός ο δεσμός δεν είναι παρά μια προέκταση ενός δεσμού που άρχισε πολύ καιρό πριν, στην κοιλιά. Όσα συμβαίνουν μετά τον τοκετό δεν είναι παρά μια επεξεργασία αυτού που συνέβη πριν και εξαρτάται από αυτό.
Μια μεγάλη ένδειξη της αναγνώρισης του πόσο συγκινησιακά πολύπλοκο και ταυτόχρονα τρωτό είναι το έμβρυο, βρίσκεται στις προσπάθειες εξανθρωπισμού του τοκετού στα τελευταία χρόνια.
Από το μεγάλο μάθημα του Φ. Λεμπουαγιέ, του Γάλλου μαιευτήρα που πρώτος κατηγόρησε δημόσια τη βία μερικών διαδικασιών ρουτίνας του νοσοκομειακού τοκετού, πολλά βήματα γίνανε σε όλο τον δυτικό κόσμο προς μια πιο ευαίσθητη αντιμετώπιση του τοκετού και ένα μεγαλύτερο σεβασμό για τις ανάγκες της μητέρας και του παιδιού σε αυτή την τόσο σημαντική στιγμή της ζωής τους.
Έτσι νιώθει το μωρό μετά τον τοκετό!
Η αισθητήρια ανάπτυξη του εμβρύου!
Το μωρό, όταν γεννιέται, μεταφέρει μέσα του, μαζί με τον κληρονομικό του πλούτο, όλες τις εμπειρίες που έζησε μέσα στη μήτρα. Τα ενδομητρικά βιώματα θα επιρεάσουν τη σχέση με τη μητέρα, τις μελλοντικές του αντιλήψεις και προτιμήσεις, τον χαρακτήρα του, με δυο λέξεις, την υπόλοιπη ζωή του.
Η εικόνα ότι το έμβρυο δεν είναι πια ένα παθητικό πλάσμα που μεγαλώνει σε ένα εντελώς προστατευτικό περιβάλλον, αναμένοντας την «αληθινή ζωή», αλλά ένα μικρό ον με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, δραστήριο, ευαίσθητο, συνέχεια επηρεασμένο από τη μητέρα παρακινεί τους γονείς να συσχετίζονται με το παιδί τους ήδη από την περίοδο της κύησης.
Ο παιδαγωγικός τους ρόλος ξεκινάει από τότε και η θετική επαφή με το έμβρυο φαίνεται ιδιαίτερα χρήσιμη για τη μετέπειτα σχέση τους. Τους εννέα μήνες της κύησης, το έμβρυο όχι απλώς μεγαλώνει αλλά και ωριμάζει σε όλες τις λειτουργίες του. Ας δούμε τώρα αναλυτικά την αισθητήρια ανάπτυξη του εμβρύου.
Η αφή. Το δέρμα είναι σημαντικότατο στοιχείο του σώματος, γιατί το περιέχει και το τυλίγει, το χωρίζει και το προστατεύει από το περιβάλλον και συγχρόνως είναι το κύριο μέσο επαφής μαζί του. Είναι λοιπόν το κατ’ εξοχήν όργανο επικοινωνίας. Το έμβρυο ζει και κινείται στο αμνιακό υγρό.
Τα χεράκια του είναι συχνά σε επαφή με το πρόσωπο, πιπιλάει το δάχτυλο. Το δέρμα του δηλαδή, συνεχώς δέχεται ερεθίσματα. Είναι το πρώτο του όργανο συσχετισμού.
Η γεύση και η όσφρηση. Η γεύση είναι ανεπτυγμένη ήδη στο τέλος του πρώτου τριμήνου. Αποδείχτηκε πως, εισάγοντας μια γλυκιά ουσία στο αμνιακό υγρό, το έμβρυο καταπίνει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα. Αντίθετα, αντιδρά με γκριμάτσες όταν η ουσία είναι πικρή. Το γεγονός ότι τα νεογέννητα κάποιων χωρών αναγνωρίζουν τις μυρωδιές της τοπικής κουζίνας (όπως τα μωρά της Ινδίας το κάρυ) μας φανερώνει πως μέσω του αμνιακού υγρού το έμβρυο δέχεται τέτοιου είδους μηνύματα. Και η όσφρηση αναπτύσσεται πρώιμα.
Αν τοποθετήσουμε δίπλα στο κεφάλι ενός νεογέννητου λίγων ημερών δυο γάζες εμποτισμένες τη μια με το μητρικό γάλα και την άλλη με ξένο, το μωρό θα στρέψει το κεφαλάκι του προς την πρώτη.
Η ακοή. Το αυτί του εμβρύου δέχεται πολλά ερεθίσματα, εσωτερικά και εξωτερικά του μητρικού σώματος. Οι θόρυβοι του εντέρου της μητέρας, λόγω της μικρής απόστασης, του φτάνουν ιδιαίτερα έντονοι.
Ο καρδιακός της χτύπος ρυθμίζει τον χρόνο του εμβρύου και η επιτάχυνσή του εξαιτίας μιας δυσφορίας ή ενός φόβου, δεν μπορεί βέβαια να περάσει απαρατήρητη. Και η φωνή της μητέρας φτάνει στο έμβρυο εσωτερικά και αμέσως μετά τον τοκετό το μωρό την αναγνωρίζει.
Τα εξωτερικά ακουστικά ερεθίσματα είναι πολυάριθμα: η φωνή του πατέρα, ενός αδελφού, όλων όσων τριγυρίζουν τη μητέρα, η μουσική, οι θόρυβοι του περιβάλλοντος.
Όσοι ασχολούνται με την προγεννητική ζωή, αλλά κυρίως οι μητέρες συμφωνούν σε ό,τι αφορά τις μουσικές προτιμήσεις του εμβρύου: χαλαρώνει με όλα τα μελωδικά είδη μουσικής και διαμαρτύρεται έντονα όταν ο ήχος είναι πολύ ψηλός, δυνατός, απότομος, για παράδειγμα, δείχνει να αγαπάει τον Μότσαρτ και τον Βιβάλντι και να μην εκτιμά τον Βάγκνερ και τη ροκ μουσική.
Αν η μέλλουσα μητέρα εργάζεται σε χώρο με ηχορρύπανση, η ζεί πολύ κοντά σε αεροδρόμιο, το έμβρυο δεν αντιδρά σε αυτούς τους θορύβους όπως θα έκανε αν τους άκουγε σποραδικά. Η αντίδραση του στον θόρυβο είναι μια ένδειξη πως ήδη κατέχει κάποια ικανότητα προσαρμογής.
Το συνεχές άκουσμα της ανθρώπινης φωνής κατά τη διάρκεια της κύησης βοηθάει το παιδί ήδη από τη μήτρα να συνηθίζει και να αποτυπώνει τους ήχους, τους τόνους και τους ρυθμούς της μητρικής γλώσσας.
Άρα οι γονείς, μιλώντας στο μωρό μέσα στην κοιλιά, εκτός από μια γλυκιά επαφή μαζί του, του προσφέρουν και τα πρώτα εφόδια γα την εκμάθηση της γλώσσας. Το μωρό χαλαρώνει πιο εύκολα όταν ακούει ένα νανούρισμα που η μαμά του τραγούδαγε στην εγκυμοσύνη. Αυτό επιβεβαιώνει πως το έμβρυο ακούει και αποτυπώνει τα ακουστικά ερεθίσματα.
Η όραση. Η όραση είναι παρούσα αν και δεν είναι ακόμα τέλεια ανεπτυγμένη. Εξάλλου το έμβρυο δεν έχει πολλές δυνατότητες να την εξασκήσει στο στενό και σχετικά σκοτεινό περιβάλλον της μήτρας. Από τη δέκατη έκτη εβδομάδα κύησης, αντιδρά στην έκθεση της μητέρας στις ηλιακές ακτίνες. Μετά τη γέννηση διακρίνει ένα πρόσωπο σε απόσταση 30-50εκ.(να γιατί, μιλώντας σε ένα νεογέννητο, ασυνείδητα, πλησιάζουμε πολύ το πρόσωπο μας στην κούνια, κουνάμε ελαφρά το κεφάλι, ανοίγουμε τα μάτια…). Όλες οι μελέτες γύρω από το νεογέννητο δείχνουν πως οι αισθήσεις χρησιμοποιούνται ήδη στην εγκυμοσύνη και πως το έμβρυο προετοιμάζεται για την εξωμήτρια ζωή.
Πηγή: familylife.gr