Κοινή πρακτική τείνει να γίνει στα δημόσια νοσοκομεία η τακτική να γεννά μία γυναίκα το δεύτερο ή το τρίτο παιδί της με φυσιολογικό τοκετό, ακόμα και αν είχε υποβληθεί στο παρελθόν σε καισαρική τομή.
Σήμερα οι ειδικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο φυσιολογικός τοκετός ακόμη και ύστερα από δύο ή τρεις καισαρικές τομές είναι εφικτός υπό την εξής προϋπόθεση: να υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό.
Παλαιότερα, οι γιατροί έλεγαν στις γυναίκες «μία φορά καισαρική, πάντα καισαρική».
Το ρητό αυτό ίσχυε ως πρόσφατα για όλες τις γυναίκες στην Ελλάδα οι οποίες για διαφορετικούς λόγους η καθεμία έπρεπε να γεννήσουν το πρώτο τους παιδί με καισαρική τομή. Η τακτική αυτή, συνεπικουρούμενη και από την καλαίσθητη χαμηλή οριζόντια τομή στην κοιλιακή περιοχή (παλαιότερα η τομή ήταν κάθετη), συντέλεσε στην αύξηση των καισαρικών τομών στη χώρα μας τις τελευταίες δύο-τρεις δεκαετίες.
Στο 63% οι τοκετοί με καισαρική στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον συντονιστή διευθυντή της Γυναικολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Ελενα Βενιζέλου» κ. Γιώργο Φαρμακίδη και τη μαία κα. Κωνσταντίνα Νούσια ο αριθμός γεννήσεων στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 100.000 τον χρόνο. Από αυτές, οι περίπου 63.000 τελειώνουν την ενδομήτρια ζωή τους έπειτα από καισαρική τομή.
«Η εξέλιξη των μεθόδων στη μαιευτική χειρουργική και η ευκολία της αναισθησίας έκαναν την καισαρική τομή τη συχνότερη επέμβαση. Από το 1990 ως σήμερα έχει δραματική αύξηση» αναφέρει ο κ. Γ. Φαρμακίδης. Εκτοτε, όπως προσθέτει, βελτιώθηκαν οι τεχνικές και η τομή που γίνεται πλέον είναι χαμηλή εγκάρσια, μειώνεται αισθητά ο κίνδυνος ρήξης της μήτρας που κυμαίνεται από 0,2% ως 0,8% (μία στις 135 επίτοκες).
Σύμφωνα με την κα. Κωνσταντίνα Νούσια, «το 1980 επιστήμονες από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (National Institute of Health – ΝΙΗ) συμπέραναν ότι η επανάληψη της καισαρικής τομής είναι ο βασικότερος λόγος για την αύξηση του ποσοστού των καισαρικών τομών παγκοσμίως. Έκτοτε έρευνες που διεξήχθησαν από ειδικό τμήμα του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ (Consensus Development Task Force) κατέδειξαν ότι τα ποσοστά επιτυχίας ενός κολπικού επόμενου τοκετού κυμαίνονται μεταξύ 72% και 76%. Οι επιστήμονες συμφώνησαν ότι ο κολπικός τοκετός που ακολουθεί έπειτα από εγκάρσια τομή της μήτρας συνδέεται με χαμηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα της μητέρας και του παιδιού. Η προσπάθεια για TOLAC (δοκιμή φυσιολογικού τοκετού έπειτα από καισαρική τομή) είναι μια κατάλληλη και ασφαλής επιλογή για το ζευγάρι» .
Ως πρόσφατα, συνεχίζει η κα. Νούσια, η εκπαίδευση των ειδικών που καλούνται να διεκπεραιώσουν έναν κολπικό τοκετό έπειτα από καισαρική τομή ήταν ελλιπής. Γι’ αυτό η άρνηση και η φοβία που υφίσταται το ζευγάρι είναι μια δυσάρεστη πραγματικότητα. Αυτό όμως δειλά-δειλά φαίνεται ότι αρχίζει να αλλάζει και στην Ελλάδα. Ειδικά εκπαιδευμένες μαίες αναλαμβάνουν μαζί με την ιατρική ομάδα τη διεκπεραίωση των τοκετών.
«Οι επίτοκες, τονίζει η κα. Κ. Νούσια, εκπαιδεύονται από τις μαίες σε ασκήσεις, θέσεις και τεχνικές για τον φυσιολογικό τοκετό. Ενημερώνονται πλήρως για τους κινδύνους αλλά και τα ευεργετήματα του φυσιολογικού τοκετού έπειτα από καισαρική τομή. Μετά, όταν έλθει η ώρα του τοκετού, παρακολουθούνται από τις μαίες και τους γυναικολόγους».
Όπως επισημαίνει ο κ. Φαρμακίδης, η τεχνική αυτή δύναται να ελαττώσει τις καισαρικές τομές κατά 20%-30% τα επόμενα χρόνια. Στόχος, η μείωση του οικονομικού κόστους, αλλά και η γέννηση περισσότερων υγιών παιδιών.