Φωτεινή Παντζιά: Η Οδύσσεια μου για να υιοθετήσω ένα παιδί από την Αιθιοπία
Η Φωτεινή Παντζιά είναι η ιδιοκτήτρια και η ψυχή του μπιστρό «By the glass». Εδώ και δύο εβδομάδες η ζωή της άλλαξε -για πάντα. Εγινε και μάνα.
Υιοθέτησε τον Αμπάντου, ένα σχεδόν πεντάχρονο αγοράκι από την Αιθιοπία, έπειτα από μια διαδικασία που κράτησε δεκατρείς μήνες.
[babyPostAd]«Κι αυτή η αναμονή, μέχρι να πάρεις το παιδί στην αγκαλιά σου, μοιάζει, πράγματι, με την αναμονή της γέννας», λέει σήμερα.
Μέιλ και φωτογραφίες, χαρτιά και εξετάσεις, ταξίδια και αναμονή, αναμονή και πίστη. Χαλάλι όλα. Ο μικρός Αμπάντου τη φωνάζει ήδη «μαμά μου», την αγκαλιάζει, τη φιλάει. Κι εκείνη τον θαυμάζει, τον αγαπάει, τον χαζεύει. «Είναι σπουδαίος, είναι σπουδαίος» λέει όπως τον κοιτάει να κάνει πατίνι στη στοά του «Βy the glass», και αρχίζει να ξεδιπλώνει σκέψεις και συναισθήματα από την πιο ωραία περιπέτεια της ζωής της. «Καλώς ήρθες, γιε μου…».
Ενα τραγούδι και δυο παραμύθια…
«Το πρώτο βράδυ που τον άφησα στο σπίτι και έφυγα για το μαγαζί, ήταν θυμωμένος. Τον έβαλε για ύπνο η γυναίκα που τον προσέχει. Είναι από την Αιθιοπία αλλά ζει πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Του είπε λοιπόν ένα, δικό της, παραμύθι, για ένα παιδί, τον Αμπάντου, που ήρθε από την Αιθιοπία στην Ελλάδα για να ζήσει καλύτερα με τη μαμά του…
»Και μετά ο Αμπάντου, είπε το δικό του παραμύθι, για ένα παιδάκι που ζούσε την Αιθιοπία και που είδε τον μπαμπά του να φεύγει και να μην ξαναγυρίζει ποτέ, σαν να του συνέβη κάτι. Και που μετά είδε και τη μαμά του να την παίρνουν κάποιοι άλλοι άνθρωποι. Μέχρι που το παιδάκι το πήραν και το πήγαν σε ένα ορφανοτροφείο.
»Δεν ξέρω αν αυτή είναι η ιστορία του; Ποιος ξέρει… Η δική μου λογική πάντως λέει ότι κάτι πρέπει να συνέβη στους γονείς του γιατί δεν εγκαταλείπεις ένα παιδάκι τριάμιση χρόνων. Στην Αιθιοπία τα παιδιά που εγκαταλείπονται, είτε γιατί είναι εξώγαμα είτε γιατί η οικογένεια έχει πολλά και δεν μπορεί να το μεγαλώσει, συνήθως είναι πολύ μικρότερα».
Η ιστορία ξεκινά στην Ορόμια….
«Ο Αμπάντου βρέθηκε μόνος του στο προαύλιο μιας εκκλησίας στην Ορόμια (σ.σ. περιφέρεια της Αιθιοπίας). Η περιοχή είχε εμφύλιο. Από εκεί και μετά άλλαξε τρία ορφανοτροφεία. Ως τότε, ως τα τριάμιση χρόνια του, η ζωή του είναι ένα κενό χαρτί. Φαντάζομαι ότι κάτι πρέπει να συνέβη στους γονείς του.
»Δεν ξέρουμε τι διάλεκτο μιλούσε. Στην πατρίδα του υπάρχουν 72 διάλεκτοι. Βρέθηκε λοιπόν στα τριάμιση, μόνος, σε ένα ορφανοτροφείο με άγνωστους ανθρώπους, με μεγαλύτερα και μικρότερα παιδάκια, με μια γλώσσα που μάλλον δεν ήξερε, και έπρεπε να τα βγάλει πέρα. Μόλις συνήθισε εκεί, τον μετέφεραν σε ένα άλλο ορφανοτροφείο στην Αντίς Αμπέμπα για να τον δω εγώ και παρέμεινε λίγους μήνες. Τον περασμένο Αύγουστο τον μετέφεραν πάλι, κάπου που κάπου που ποτέ δεν μάθαμε…
»Ενα τόσο δα παιδάκι, έμπαινε μέσα σε ένα αυτοκίνητο και δεν ήξερε ποτέ που πήγαινε ούτε τον συντρόφευε κανείς.
»Η τελευταία αλλαγή έγινε γιατί η Αιθιοπία πήρε την απόφαση να μην συνεχίσει την πολιτική με τις υιοθεσίες, δυστυχώς, κι ας έχει πέντε εκατομμύρια ορφανά. Γι΄ αυτό και έκλεισε το ορφανοτροφείο που τον φιλοξενούσε, μια που όλα τα παιδιά που ήταν εκεί, υιοθετήθηκαν. Το γεγονός αυτό μας πήγε πίσω. Από τον Αύγουστο ως τον Ιανουάριο που πήγα να τον παραλάβω, δεν είχα καμία επαφή μαζί του ούτε με κάποια υπεύθυνη.
»Πολλά χρόνια σκεφτόμουν την υιοθεσία. Στο πίσω μέρος του μυαλού μου η ιδέα βρισκόταν γύρω στα δέκα πέντε χρόνια. ‘Οποτε όμως προσπαθούσα να βγάλω μια άκρη για το πως θα μπορούσε να προχωρήσει σε υιοθεσία μια μονογονεϊκή οικογένεια, δεν έβγαζα άκρη. Θεωρητικά ξεκίνησα από την Ελλάδα, αλλά δεν είχε κανένα νόημα. Δεν υπάρχει άλλωστε κουλτούρα υιοθεσίας στην Ελλάδα. Είναι πολύ λίγες οι υιοθεσίες από το εξωτερικό στη χώρα μας. Η Αμερική υιοθετεί 50.000 παιδιά τον χρόνο κι εμείς νομίζω κινούμαστε γύρω στα 20. Ούτε στο εσωτερικό είναι λυμένο το θέμα. Βλέπουμε γύρω μας γυναίκες να κάνουν οκτώ προσπάθειες εξωσωματικής, με κίνδυνο τη ζωή τους, αλλά να μην υιοθετούν. Πόσο μάλλον για παιδιά με άλλο χρώμα. Επιπλέον στην Ελλάδα η μονογονεϊκή οικογένεια δεν επιτρέπεται να υιοθετήσει.
»Οταν λοιπόν, άνοιξα, το μαγαζί, πριν από πέντε χρόνια _γιατί τελικά χρωστάω πολλά καλά της ζωής μου στο by the glass, έμαθα για μια κοπέλα που έχει υιοθετήσει ως μονογονεϊκή οικογένεια ένα παιδάκι από την Αιθιοπία. Ζήτησα από τη φίλη και πελάτισσα που μου το είπε, να μου κανονίσει μια συνάντηση με τη μητέρα αυτή.
»Στην πρώτη εκείνη συνάντηση, άρχισα να βλέπω μπροστά στα μάτια του την πιθανότητα να πραγματοποιηθεί αυτό που ονειρευόμουν. Εμαθα για τις διαδικασίες, που πρέπει να απευθυνθώ και τα σχετικά. Πήρα μεγάλη χαρά. Καθώς το μαγαζί ήταν στον πρώτο χρόνο του και τα προβλήματα πολλά, θέλησα πρώτα να βάλω τάξη στη δουλειά μου. Γι΄ αυτό και δεν κινήθηκα αμέσως για την υιοθεσία. Ενα πρωί, λίγο πριν κλείσω τα πενήντα, σηκώθηκα και πήρα την απόφαση. Κι έτσι άρχισα να ασχολούμαι σοβαρά με το θέμα της υιοθεσίας».
Η διαδικασία κράτησε δεκατρείς μήνες….
«Πήγα στην Κοινωνική Διεθνή Υπηρεσία, στην υπεύθυνη, την κυρία Κοντογιάννη και της ανακοίνωσα την επιθυμία μου. Μου εξήγησε τι πρέπει να κάνω. Ξεκίνησα τις διαδικασίες. Στη συνέχεια πήγα στο Προξενείο της Αιθιοπίας στην Αθήνα όπου μαζί με την αίτηση καταθέτεις και ένα γράμμα στο οποίο εξηγείς γιατί θες να υιοθετήσεις παιδί και γιατί από την Αιθιοπία. Ενα τυπικό γράμμα. Ωστόσο εμένα μου πήρε 3-4 μήνες να γράψω αυτό το γράμμα, γιατί είναι κάτι που θα βάλω μέσα στο βιβλίο που ετοιμάζω και κάποτε θα του δώσω για να το διαβάσει.
»Μετά την κατάθεση του φακέλλου ξεκινά μια σειρά εξετάσεων για να βεβαιωθεί ότι είσαι σωματικά και ψυχικά υγιής. Είναι αλήθεια ότι το τεστ για την ψυχική υγεία, που πραγματοποιείται στο Αιγινήτειο, έχει κάτι το αδιανόητο: Οι συνθήκες, το περιβάλλον και 600 περίπου ερωτήσεις, με εξαιρετικά μικρά γράμματα, τις οποίες καλείσαι να απαντήσεις. Εκανα όλες τις εξετάσεις και με έκριναν ψυχικά υγιή. Μετά έγινε έλεγχος σπιτιού.
»Ανάμεσα στις ερωτήσεις που συμπληρώνεις, μπορείς να επιλέξεις το φύλο του παιδιού και την ηλικία. Το φύλο δεν με αφορούσε καθόλου -αν είχα γεννήσει θα όριζα το φύλο; Ούτε ηλικία όρισα. Ολοι θέλουν μικρά παιδιά. Ημουν τότε 50 χρόνων, οπότε αν αναλογεί σε κάποιον λίγο μεγαλύτερο παιδί, αυτή ήμουν εγώ.
»Ωστόσο παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισα καθ΄όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, που κράτησε δεκατρείς μήνες, η βοήθεια ήταν μεγάλη από όπου κι αν τη ζήτησα εδώ: Από την κυρία Κοντογιάννη, από τη Χριστίνα Βαγενά στο υπουργείο Εξωτερικών, από τον υπουργό Δημήτρη Τζανακόπουλο, από την επίτιμο πρόξενο της Αιθιοπίας στην Αθήνα, την κυρία Αρμενάκη, κανείς δεν μου αρνήθηκε καμία βοήθεια. Και φυσικά ο πρέσβης μας στην Αιθιοπία, ο κύριος Πατακιάς, ένας σπουδαίος άνθρωπος.
»Είναι αλήθεια ότι χρειάζεσαι ένα πλέγμα προστασίας για να τα καταφέρεις. Κι εμείς ακολουθήσαμε τη διαδικασία.
Εγώ θα ευχαριστώ όλους αυτούς τους ανθρώπους που με βοήθησαν για πάντα. Κι αυτή η αναμονή, μέχρι να πάρεις το παιδί στην αγκαλιά σου, μοιάζει, πράγματι, με την αναμονή της γέννας.
»22 Νοεμβρίου του 2016 είναι τα γενέθλια του by the glass. Τότε ήρθε ένα mail που με ενημέρωνε ότι υπάρχει ένα αγοράκι, περίπου τεσσάρων χρόνων, με έτοιμα χαρτιά για υιοθεσία. Αν και τα χαρτιά δεν ήταν έτοιμα πλήρως, αυτό το μικρό ψέμα οδήγησε τα πράγματα ώστε σήμερα να είναι εδώ ο μικρός μαζί μου. Γιατί έτοιμα χαρτιά σημαίνει ότι θα τον πάρεις πολύ γρήγορα.
»Τον πρωτοείδα αρχές Δεκεμβρίου του 2016, όταν έκανα το πρώτο ταξίδι στην Αιθιοπία. Αποδέχθηκα την υιοθεσία πριν τον δω _δεν διαλέγεις τα παιδιά. Μετά μου έστειλαν μια φωτογραφία του, που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα.
»Πήγα στο ορφανοτροφείο: Εκεί είδα πολλά παιδιά _βρώμικα, μικρά, μεγάλα, με μύξες, μια δύσκολη εικόνα. Δεν ήξερα ποιος ήταν. Ο οδηγός μου, γιατί στην Αιθιοπία κινείσαι με οδηγό που σου συστήνει ο δικηγόρος (σ.σ. ένας είναι ουσιαστικά ο ντόπιος δικηγόρος που ασχολείται με το θέμα), μου λέει: «Εδώ είναι ο μικρός». Και γυρνάω και τον βλέπω δίπλα μου, όλο μύξες, ταλαιπωρημένο. Τον πήρα αγκαλιά. Είναι μια από τις πρώτες φωτογραφίες που έχω… Από την επόμενη μέρα τον έπαιρνα καθημερινά και πηγαίναμε βόλτα, μαζί με δύο φιλαράκια του, ένα αγοράκι κι ένα κοριτσάκι, και μια νταντά που έπρεπε να είναι μαζί μας για να τα προσέχει.
»Οταν κατέβηκα στην Αιθιοπία, πήρα μαζί μου πολλά ρούχα, που δεν τα δίνεις στα παιδιά, αλλά στο ορφανοτροφείο. Κράτησα δύο αλλαξιές για τον μικρό και μόλις τον έπαιρνα από το ορφανοτροφείο καθόμασταν σε ένα παγκάκι και του άλλαζα ρούχα, του έβαζα τα καθαρά. Δεν είχα τη δυνατότητα να του κάνω μπάνιο. Δεν έχει νερό. Τα παιδιά εκεί πλένονται με νερό που χωράει σε ένα φλιτζάνι και είναι και βρώμικο.
»Το πρώτο απόγευμα που έπρεπε ο μικρός να γυρίσει πίσω στο ορφανοτροφείο, δεν ήθελε. Είχε κολλήσει πάνω μου. Την ώρα που πήγα να τον δώσω, άρχισαν να τρέχουν τα μάτια του ποτάμι και να κλαίει, όχι όμως με λυγμούς, βουβά. Τότε φωνάζω τον οδηγό για να του πει στη γλώσσα του ότι «η μαμά τώρα φεύγει και αύριο θα ξανάρθει». Κι ότι αυτό θα γίνεται για κάμποσες μέρες, ότι μετά η μαμά θα φύγει αλλά θα επιστρέψει, ως την τελευταία φορά που θα τον πάρει μαζί της για να ζήσουν ωραία. Κι άρχισα να του δείχνω φωτογραφίες με το σπίτι, με τα σκυλιά.
»Δεν ξανάκλαψε ποτέ. Κι αυτός είναι ο μόνος λόγος που μου επέτρεπε να πηγαίνω να τον βλέπω και να ξαναφεύγω. Γιατί αλλιώς δεν το αντέχεις. Είναι το παιδί σου πια, κι είναι σαν να το βλέπεις στο υπερηχογράφημα. Αλλά το αφήνεις σε μια ξένη χώρα, σε μια συνθήκη που είναι μόνος, που δεν ξέρεις τι θα του συμβεί. Ενώ εσύ θέλεις να του δώσεις αγάπη, χαρά και μια ματιά πάνω του…
»Εκανα συνολικά τέσσερα ταξίδια στην Αιθιοπία, πάντα με έναν δικό μου άνθρωπο μαζί. Πήγαινα Δευτέρα και έφευγα Κυριακή βράδυ. Τη δεύτερη φορά, τον Μάρτιο του ΄17 βελτίωσα τις συνθήκες. Τον έπαιρνα από το ορφανοτροφείο και πηγαίναμε στο ξενοδοχείο. Εκανε μπάνιο και έπλενε τα δόντια του, κάτι που ήθελε πολύ, άλλαζε ρούχα και φεύγαμε. Ο Αμπάντου αγαπάει το νερό, του αρέσει να κάνει μπάνιο, αγαπάει την καθαριότητα. Πολλές φορές, όταν έφευγα για την Ελλάδα, αναρωτιόμουν, αν του έκαναν καλό αυτές οι μέρες μαζί, αν του έκανε καλό που έβλεπε τη διαφορά από τον κόσμο του ορφανοτροφείου.
»Την τρίτη φορά που πήγα, τον περασμένο Ιούλιο, βελτιώθηκαν ακόμα οι συνθήκες. Τον πήρα και πήγαμε ακόμα και εκδρομή. Πήγαμε σε ένα σπα και εκεί είδε για πρώτη φορά πισίνα. Με ένα δάσκαλο και τα μπρατσάκια του μπήκε στην πισίνα και βγήκε μετά από δυόμιση ώρες. Δεν έχεις δει πιο ευτυχισμένο παιδί…
»Τότε δεν το ήξερα, αλλά πέρασαν έξι μήνες μέχρι να τον ξαναδώ.
»Ωσπου μια ωραία μέρα του Ιανουαρίου, μια Κυριακή ήρθε το mail που μας έλεγε «ελάτε σε δυο μέρες να τον πάρετε».
»Η υιοθεσία μαζί με την αμοιβή του δικηγόρου φτάνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ _με τα χρήματα αυτά συντηρούνται τα ορφανοτροφεία. Γύρω στα 1.500 ευρώ κοστίζουν οι μεταφράσεις, τα χαρτιά. Σ΄αυτά τα έξοδα πρέπει να υπολογίσει κανείς τουλάχιστον δύο ταξίδια _ένα για γνωρίσεις το παιδί και το δεύτερο για να το παραλάβεις _όλα μαζί φτάνουν τις 15.000. Αλλά όταν βρεθείς στην Αιθιοπία, αυτό που θέλεις είναι να προσφέρεις.
»Το πρώτο αεροπλάνο που είδε ο Αμπάντου ήταν εκείνο που μας έφερε από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα _σ΄όλο το ταξίδι πριν, κοιμόταν. Εντυπωσιάστηκε. Οπως εντυπωσιάστηκε κι όταν στην προσγείωση στην Αθήνα είδε θάλασσα «Νερό μαμά μου, νερό», φώναζε. Ηταν ευτυχής. Μας υποδέχθηκαν φίλοι, η οικογένειά μου, πρόσωπα που του είχα δείξει σε φωτογραφίες…
»Μπαίνοντας στο σπίτι μας, ο μικρός έκανε ένα «ουάου» κι άρχισε να μετακινείται από το έναν χώρο στον άλλον.
»Είχα προσέξει ότι όταν φεύγαμε από την Αιθιοπία δεν έριξε ούτε ματιά πίσω του. Ούτε μου έχει ζητήσει κάποιον ή κάτι από εκεί. Μόνον τους εδώ θέλει.
»Προς το παρόν χτίζουμε τη δική μας σχέση. Κι είναι ένα παιδί που παρ΄ό,τι έχει περάσει δύσκολα, δεν δείχνει αδηφάγο. Προσαρμόστηκε πολύ εύκολα στην Ελλάδα. Δεν με έχει δυσκολέψει καθόλου. Δεν τρώει σαλάτες, γιατί δεν το έχει μάθει, αλλά τρώει κρέας. Δεν πίνει γάλα. Του αρέσουν πολύ τα μακαρόνια. Στην Αιθιοπία δεν έτρωγε σχεδόν τίποτα _έχουν ένα ψωμί σαν ζυμάρι και όλα τα φαγητά τα τρώνε με το χέρι.
»Του αρέσει πολύ η μουσική. Κάθε πρωί χορεύουμε οι δυο μας. Τώρα θα πάει σε παιδικό σταθμό. Εχει ήδη ξεκινήσει κολύμπι. Μαθαίνει πολύ εύκολα και επαναλαμβάνει γρήγορα τις λέξεις που του λέω. Προσαρμόζεται γρήγορα.
»Στην αρχή φοβόταν πως θα με ενοχλούσε να τραγουδάει στη γλώσσα του, στα αμχαρικά. Του εξήγησα όμως ότι δεν με ενοχλεί καθόλου, γιατί η πατρίδα του είναι ένα δικό του κομμάτι. Σε δύο-τρία χρόνια άλλωστε, σκέφτομαι να τον πάω να ξαναδει τη χώρα του. Δεν θέλω να τον ξεριζώσω.
»Θα τον βαφτίσω Αγγελο. Τον ρώτησα πως θέλει να τον φωνάζω και μου απάντησε «Αμπάντου». Του εξήγησα ότι θα τον φωνάζουμε όπως θέλει. Οπως του είπα ότι το όνομά του είναι Αμπάντου-Αγγελος. Από τότε όταν τον ρωτάς «πως σε λένε», απαντά«Αμπάντου-Αγγελο».
»Ο,τι φαντάστηκα, ό,τι ονειρεύτηκα, το ζω επί χίλια….
»Είναι συγκινητικό πως τον αγάπησαν οι πελάτες στο μαγαζί. Βλέπω την κοινωνία μας να είναι έτοιμη για πολλά πράγματα. Κι αυτό είναι μια μεγάλη ελπίδα. Και πιστεύω ότι θα κάνω έναν πολύ δυνατό και ανοιχτό άνθρωπο….
»Δεν ξέρω πότε ακριβώς είναι τα γενέθλιά του ούτε θα το μάθουμε ποτέ. Στα χαρτιά η ημερομηνία είναι 14 Απριλίου 2013. Τον Απρίλιο θα γίνει πέντε χρόνων.
»Πράγματι η ζωή μου χωρίζεται πριν και μετά _κι είναι σπουδαία η ζωή μετά, αν και είχα μια ωραία ζωή πριν. Αλλά είναι μαγικό αυτό που συμβαίνει. Δεν θα άλλαζα ούτε ένα λεπτό από ό,τι χρειάστηκε να περάσω. Επρεπε να είναι αυτός. Είναι σαφές. Από την ώρα που τον είδα δεν μπορούσα να σκεφτώ άλλο παιδί. Δεν θα ήθελα ποτέ κανένα άλλο παιδί. Αλλά αυτός ήταν ο γιος μου. Στο μυαλό μου, στις σκέψεις μου, στα όνειρά μου. Τα μάτια του _που είναι πολύ όμορφα, τα χέρια του, όλα».
Πηγή: Iefimerida.gr