Γιατί δεν μπορεί να συγκεντρωθεί;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάνουν ένα παιδί να μην μπορεί να συγκεντρωθεί στο διάβασμα του. Οι πιο συνηθισμένοι είναι:
• Οι κακές σχέσεις που μπορεί να υπάρχουν ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, καθώς οι γονείς είναι τα πιο σημαντικά πρόσωπα για το παιδί ειδικά στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Για αυτό και όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά μαζί τους, το παιδί χάνει την αυτοπεποίθηση του και φρενάρει την κατοπινή του εξέλιξη.
• Όταν δεν υπάρχει καθόλου ηρεμία στο σπίτι. Συγγενείς μπαινοβγαίνουν, η τηλεόραση μένει ανοιχτή όλο το απόγευμα, το τηλέφωνο χτυπάει συνέχεια και οι γονείς μιλάνε με τις ώρες εξάπτοντας με τις κουβέντες τους την περιέργεια του παιδιού.
• Το παιδί δεν έχει δικό του χώρο για να συγκεντρωθεί και να διαβάσει, αντίθετα προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με τα μαθήματα του σχολείου μελετώντας στο τραπέζι της κουζίνας όπου την ίδια ώρα η μητέρα του μαγειρεύει, πλένει τα πιάτα, συζητάει με τον μπαμπά ή σιγοτραγουδάει.
• Όταν τα αδέρφια που μπορεί να υπάρχουν στην οικογένεια ξεχύνονται σε όλους τους χώρους του σπιτιού χωρίς να νοιάζονται για το αν κάποιος δίπλα τους προσπαθεί να εργαστεί.
• Όταν τα παιδιά αμφιβάλουν για τα συναισθήματα των γονιών τους απέναντι τους νιώθοντας πως δεν τους έχουν στο πλευρό τους.
• Όταν είναι αγχωμένα γιατί έχουν επηρεαστεί από οικογενειακά προβλήματα που συνήθως προκύπτουν για οικονομικούς ή συναισθηματικούς λόγους.
• Όταν τα παιδιά δεν μπορούν να ελέγξουν την παρορμητικότητα τους.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το μικρό μας;
• Δημιουργούμε τον ιδανικό χώρο εργασίας
Για να μπορέσει το παιδί μας να αποκτήσει ενδιαφέρον για τα μαθήματα του, φροντίζουμε αρχικά το χώρο στον οποίο διαβάζει δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις για σωστή μελέτη. Αυτό σημαίνει, πως το δωμάτιο όπου κάνει τα μαθήματα του είναι φωτεινό, ήσυχο, καλά οργανωμένο, καθαρό και τακτοποιημένο με όλα τα απαραίτητα βιβλία και τετράδια στη θέση τους. Εννοείται, πως η τηλεόραση δεν έχει θέση στο δωμάτιο του παιδιού, καθώς εύκολα μπορεί να του αποσπάσει την προσοχή. Για τους ίδιους λόγους είναι καλύτερα να έχουμε τον υπολογιστή στο καθιστικό παρά στο παιδικό δωμάτιο, καθώς πίσω από την κλειστή πόρτα, δύσκολα ξέρουμε, αν το παιδί μας διαβάζει η σερφάρει στο internet!
• Φτιάχνουμε μια λίστα προτεραιοτήτων
Όταν βεβαιωθούμε, πως όλα τα απαραίτητα για ένα σωστό διάβασμα υπάρχουν στο παιδικό γραφείο, κοιτάζουμε μαζί με το παιδί μας την ύλη των μαθημάτων του. Με ηρεμία και χαμηλούς τόνους συζητάμε για τις εργασίες που εκκρεμούν και τα διαγωνίσματα που μπορεί ήδη να είναι προγραμματισμένα για την επόμενη βδομάδα. Στη συνέχεια, το παροτρύνουμε να φτιάξει μια λίστα με τις ασκήσεις που προηγούνται και πρέπει να γίνουν το ταχύτερο, να βάλει δηλαδή σε σειρά προτεραιότητας τα μαθήματα του. Ποιες ασκήσεις πρέπει οπωσδήποτε να παραδοθούν την επόμενη μέρα και ποιες στο τέλος της εβδομάδος; Αφού βάλουμε από κοινού προτεραιότητες, κοιτάζουμε παρέα κάθε εργασία συζητώντας για το στόχο της, έτσι ώστε να σιγουρευτούμε πως το παιδί μας έχει απόλυτα κατανοήσει τι ακριβώς πρέπει να κάνει.
• Ακολουθούμε μια συγκεκριμένη καθημερινή ρουτίνα
Όταν δημιουργούμε ένα κλίμα θαλπωρής και σταθερότητας στο σπίτι με τελετουργικές συνήθειες που ακολουθεί με συνέπεια όλη η οικογένεια βοηθάμε το παιδί μας να συγκεντρωθεί ευκολότερα στο διάβασμα του. Αρκεί να ακολουθήσουμε συστηματικά μία οργανωμένη καθημερινή ρουτίνα και θα δούμε πως το παιδί μας αρχίζει να κινείται περισσότερο υπεύθυνα και συστηματικά. Σε αυτήν την περίπτωση είναι απαραίτητο να φτιάξουμε μαζί του ένα χρονοδιάγραμμα που θα περιλαμβάνει την ώρα που πρέπει να αφιερώσει για κάθε μάθημα και τη διάρκεια που θα έχουν τα διαλείμματα ή το διάλειμμα που απαραίτητα θα κάνει για να μπορέσει λιγάκι να ξεκουραστεί. Σκεφθείτε πως εξάχρονα παιδάκια μπορούν να συγκεντρωθούν μονάχα για δεκαπέντε λεπτά, μετά πρέπει να κάνουν πέντε λεπτά διάλειμμα. Τα εννιάχρονα παιδιά τα καταφέρνουν να διαβάζουν συνεχόμενα είκοσι λεπτά, ενώ τα δωδεκάχρονα για μισή ώρα.
• Καταρτίζουμε εβδομαδιαίο χρονοδιάγραμμα
Για να έχουμε μια γενικότερη εικόνα των κινήσεων του παιδιού μας το καλύτερο είναι να κάνουμε ένα εβδομαδιαίο χρονοδιάγραμμα, όπου θα αναφέρουμε με κάθε λεπτομέρεια τις δραστηριότητες του. Για παράδειγμα, τις ώρες που εκτός σχολείου μαθαίνει μια ξένη γλώσσα, κάνει κιθάρα ή παίζει τένις. Μαρκάρουμε με κόκκινο μαρκαδόρο τους τομείς όπου το παιδί παρουσιάζει συχνά πρόβλημα χρόνου, με κίτρινο τα μαθήματα και τις υποχρεώσεις που συνήθως προσπαθεί να αποφύγει και με μπλε ότι αναλαμβάνει να κάνει με ενδιαφέρον και χαρά. Ίσως έτσι διαπιστώσουμε πως το παιδί μας προτιμά ό,τι το βολεύει, η ότι δεν χρειάζεται ιδιαίτερο κόπο και προσπάθεια. Εννοείται πως εντείνουμε τις προσπάθειες όσο καλύτερα γίνεται εκεί όπου παρατηρούμε αδύναμα σημεία.
• Του δίνουμε κίνητρα
Μπορεί η καθοδήγηση και η παρότρυνση των γονιών να είναι απαραίτητη για να μπορέσει ένα παιδί να αφοσιωθεί στο διάβασμα, το καλύτερο όμως για να καταπιαστεί με ζήλο με κάθε εργασία του είναι να του δώσουμε κίνητρα. Αυτός είναι άλλωστε ο καλύτερος τρόπος για να μετατραπεί η μάθηση σε διασκέδαση. Εννοείται πως ανάλογα με την προσπάθεια που θα καταβάλει θα είναι και η αξία της επιβράβευσης. Αξίζει να θυμόμαστε πως ένα καλό κίνητρο μπορεί να σε ενεργοποιήσει και να κάνεις θαύματα σε όποια ηλικία η φάση της ζωής σου βρίσκεσαι.
• Του τονώνουμε το ηθικό
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε ως γονείς όταν διαπιστώσουμε τις προσπάθειες του παιδιού μας να συγκεντρωθεί στα μαθήματα του, είναι να του τονώσουμε το ηθικό και την αυτοεκτίμηση του και να το πείσουμε πως αξίζει να έχει εμπιστοσύνη στις ικανότητες του. Σύμφωνα μάλιστα με τους ψυχολόγους η αυτοεκτίμηση είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορεί να πάρει ένα παιδί από τον γονιό του. Από εκεί και πέρα, προσέχουμε να μην αγχώνουμε το παιδί μας, να μην το πιέζουμε για τις επιδόσεις του, να μην του δημιουργούμε πανικό, αλλά και να μην το διακόπτουμε κάθε λίγο και λιγάκι από την μελέτη του για να το ρωτήσουμε αν έχει καταφέρει να συγκεντρωθεί! Συζητάμε μαζί του μονάχα τη συγκεκριμένη ώρα του διαλείμματος η οποία δεν πρέπει να αλλάζει ανάλογα με τα κέφια και τις υποχρεώσεις μας. Σε εκείνο το διάλειμμα θα πρέπει επίσης να έχουμε έτοιμο ένα σωστό γεύμα για το παιδί μας, καθώς οι πνευματικές επιδόσεις συνδέονται άμεσα με την καλή διατροφή. Αξίζει να θυμόμαστε, πως οι πνευματικές επιδόσεις έχουν να κάνουν επίσης και με τον καλό ύπνο, καθώς ο παιδικός εγκέφαλος χρειάζεται εννέα με δέκα ώρες ύπνου προκειμένου να διαθέτει την επόμενη μέρα αρκετή ενέργεια για την λειτουργία του. Τέλος, διατηρούμε πάντα θετική στάση απέναντι στο παιδί μας, καθώς σύμφωνα με τους ειδικούς, η μάθηση πετυχαίνεται καλύτερα όταν έχουμε καλή και αισιόδοξη διάθεση όταν δηλαδή προτιμάμε να μην βλέπουμε ποτέ το ποτήρι μας μισοάδειο αλλά μισογεμάτο!
• Του μαθαίνουμε να κάνει υπομονή
Πολλά παιδιά είναι ανυπόμονα και δεν μπορούν να συμφιλιωθούν με την ιδέα πως για να τελειώσουν τα μαθήματα του σχολείου μπορεί να χρειαστούν ακόμα και τέσσερις ώρες. Η υπομονή είναι από τις πρώτες αρετές που πρέπει να καλλιεργήσουμε στο παιδί μας για να μην νιώθει διαρκώς ανικανοποίητο, για να μάθει πως τίποτα δεν γίνεται χωρίς κόπο και μόχθο, αλλά επίσης και για να τα καταφέρει στην συμβίωση του με τους άλλους.
Της Κατερίνας Παπαγεωργίου, με την συνεργασία της ψυχολόγου Βαρβάρας Πάσχου.-happymom.gr