Γυναίκα πρόσφυγας: Εγκυμοσύνη για πολλές σημαίνει θάνατος

Είναι οι ιστορίες των γυναικών που αναγκάστηκαν να φύγουν από την πατρίδα τους για να γλυτώσουν από τον πόλεμο.

Πολλές από αυτές μπορεί να γλύτωσαν τον θάνατο όμως φέρουν τραύματα που ίσως δεν θα επουλωθούν ποτέ.

Στο μακρινό ταξίδι για ένα καλύτερο αύριο, νεαρά κορίτσια και γυναίκες όλων των ηλικιών πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από συνταξιδιώτες τους ή από τους διακινητές. Κάποιες…και από τους δύο.

Μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη είναι συχνά το αποτέλεσμα της φρίκης που έζησαν. Δεν τολμούν να μοιραστούν αυτό που τους συμβαίνει με κάποιον, φοβούνται.

Όσες σταθούν τυχερές θα βρεθούν σε κάποιο ιατρείο εθελοντών και όταν η πόρτα κλείσει θα αρχίσουν δειλά-δειλά να διηγούνται την ιστορία τους. Θα δεχθούν φροντίδα, θα γεννήσουν στα χέρια ενός ειδικού.

Οι υπόλοιπες, ακόμη και εκείνες που φέρουν το παιδί του συζύγου τους, θα γεννήσουν αβοήθητες στη μέση μιας διαδρομής καθώς περπατούν ή μέσα σε μια βάρκα, μεσοπέλαγα, στοιβαγμένες μαζί με άλλους πρόσφυγες.

Κάθε δύο λεπτά, μια γυναίκα πεθαίνει από επιπλοκές που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.

Αυτό σημαίνει περίπου 800 γυναίκες την ημέρα. Οι περισσότερες από αυτές ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες ενώ κάποιες βρίσκονται στο ταξίδι του ξεριζωμού.

Μέσα από το πρόγραμμα “Μητέρα και Παιδί” των Γιατρών του Κόσμου που είναι σε εξέλιξη εδώ και ένα χρόνο στη χώρα μας έχουν δεχθεί φροντίδα πάνω από 28.000 γυναίκες και σχεδόν 5.000 βρέφη και νεογνά.

Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που έγινε από την συγκεκριμένη ΜΚΟ, η οποία είχε τίτλο «Unspoken Voices».

Ένα από τα εντυπωσιακά στοιχεία που προκύπτει μέσω αυτού του προγράμματος είναι ότι οι γυναίκες αυτές δεν θεωρούσαν απαραίτητη την παρακολούθηση τους από κάποιον γιατρό.

Ενώ πολλές δεν είχαν υποβληθεί ποτέ σε εξετάσεις.

Υπήρξαν μάλιστα και πολλές γυναίκες σε προχωρημένη εγκυμοσύνη που δεν γνώριζαν τα συμπτώματα πριν από τον τοκετό, με αποτέλεσμα να γεννήσουν μέσα στις δομές φιλοξενίας.

Επίσης σε έρευνα που έγινε σε δείγμα 14.000 γυναικών εντοπίστηκαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες πρόσφυγες στη χώρα μας.

«Υπήρχε μια γυναίκα που μετακινούνταν συνεχώς από camp σε camp κι ενώ κλείναμε ραντεβού για να κάνει εξετάσεις εξαιτίας της συχνής μετακίνησης τελικώς γέννησε χωρίς να έχει κάνει τις περισσότερες από τις εξετάσεις» λέει ο γυναικολόγος Γιώργος Παπαδομανωλάκης, ο οποίος συμμετέχει στο πρόγραμμα.

Σημαντικό πρόβλημα είναι και αυτό της γλώσσας. Μεταφραστής υπάρχει σε ορισμένες περιπτώσεις και οι γυναίκες αυτές δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε στα αγγλικά.

Εμπόδια όμως στην πρόσβαση των γυναικών προσφύγων στο σύστημα υγείας, υπάρχει σε πολλές χώρες.

Σύμφωνα τελευταία έρευνα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Συστημάτων Υγείας και Διαμόρφωσης Πολιτικών, σχεδόν το 72% των προσφύγων και μεταναστών είχαν καθόλου ή πολύ δύσκολη πρόσβαση, ενώ λιγότερο από το 47% των γυναικών προσφύγων και μεταναστριών είχαν πρόσβαση σε γυναικολογική φροντίδα κατά τη διάρκεια της κύησης και του τοκετού.

Τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζει αυτή η ευάλωτη ομάδα γυναικών είναι τα εξής:

• Το «απαγορευτικό» κόστος των υπηρεσιών, που σε πολλές περιπτώσεις φτάνει στο 100% του κόστους της υπηρεσίας. Το συγκεκριμένο πρόβλημα συναντάται σε μεγάλο βαθμό στη Γαλλία, το Βέλγιο και τη Μεγάλη Βρετανία.
• Έλλειψη γνώσης των δικαιωμάτων τους και του τρόπου λειτουργίας των διαφόρων συστημάτων υγείας, λόγω της διαφορετικής γλώσσας, κουλτούρας και θρησκείας, με αρκετές γυναίκες από αυτές που συμμετείχαν στην έρευνα να μην γνωρίζουν καν ότι δικαιούνται ασφαλιστική κάλυψη.
• Η πολυπλοκότητα των υγειονομικών και ασφαλιστικών συστημάτων.
• Ο φόβος που διακατέχει τους πληθυσμούς αυτούς ότι, αν διαμαρτυρηθούν, κινδυνεύουν να μη λάβουν τις υγειονομικές υπηρεσίες που έχουν ανάγκη, να υποστούν φυλετικές διακρίσεις, ακόμα και να συλληφθούν.
• Πολιτικά εμπόδια που υπάρχουν σε πολλές χώρες της Ευρώπης, σχετικά με το προσφυγικό και το μεταναστευτικό θέμα, τα οποία προκαλούν μεγάλο φόβο στις γυναίκες αυτές.
• Περιορισμοί στη δωρεάν υγειονομική φροντίδα που δικαιούνται έγκυοι, μητέρες και νεογνά και γραφειοκρατικές διαδικασίες που εμποδίζουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές.
• Ιστορικό κακομεταχείρισης αυτών των γυναικών, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την αναχώρησής τους από τις πατρίδες τους.
• Η διαβίωσή τους σε απομακρυσμένες περιοχές, σε χώρους φιλοξενίας προσφύγων, που καθιστά δύσκολη γεωγραφικά την πρόσβαση στις υγειονομικές υπηρεσίες.