Κείμενο: Κέλλυ Σώκου
Η 17η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα (κατά της) Προωρότητας κι αν έχεις περάσει από εκεί, ξέρεις. Αν είσαι τώρα εκεί, μπορεί να θες να διαβάσεις αυτό το γράμμα. Το έγραψα κατά κάποιον τρόπο και για μένα, ύστερα από 2,5 χρόνια με μυαλό πιο καθαρό.
Αγαπητή μητέρα (έξω από τη ΜΕΝΝ),
Κατά πάσα πιθανότητα δεν δίνεις δεκάρα για τις παγκόσμιες ημέρες. Θα προτιμούσες να μην είχες ακούσει ποτέ τη λέξη προωρότητα. Ίσως να μην σε αφορούν και οι αναρτημένες φωτογραφίες με τα μωρά που βγήκαν ζωντανά από τη ΜΕΝΝ και τώρα σου χαμογελούν καρδαμωμένα και καρφιτσωμένα σε κάποιον πίνακα αναρτήσεων, όσο εσύ περιμένεις με την πράσινη φόρμα, τα μαλλιά πιασμένα και τα αποστειρωμένα χέρια στη σειρά. Τα ράμματα σε τραβάνε, το στήθος σου βαραίνει στο άκουσμα του κλάματος κάποιου μωρού, σου έρχεται ζαλάδα, αλλά στέκεις εκεί, με το βλέμμα χαμένο, απορώντας και η ίδια με τα πόδια σου που σε κρατάνε ακόμη όρθια εδώ.
Μερικές φορές νιώθεις πως είσαι κάποια άλλη, μια γυναίκα που επαναλαμβάνει μηχανικά κινήσεις ρουτίνας και μεταφέρεται από το σπίτι στο μαιευτήριο και πάλι πίσω, κρατώντας αποστειρωμένα μπουκαλάκια με 20 ml κιτρινωπό γάλα και επιστρέφοντας με αυτά άδεια στο άδειο της σπίτι. Σου λείπουν οι κλωτσιές στην κοιλιά, αυτές που πριν από λίγες μέρες μπορεί και να σε ενοχλούσαν και σιχαίνεσαι τον εαυτό σου που ένιωθες έτσι. Είναι η μόνη ανάμνηση από το σώμα εκείνο που άφησες σε ένα άψυχο κουτί και τώρα θες να το αρπάξεις και να τρέξεις μαζί του μακριά. Είσαι κακή μητέρα, σκέφτεσαι. Ή μάλλον αναρωτιέσαι αν τελικά είσαι μητέρα. Ή αν θα μπορέσεις να γίνεις.
Δεν θα σου πω ότι δεν φταις εσύ. Όχι βέβαια επειδή φταις, αλλά επειδή τώρα σου είναι αδύνατο να το πιστέψεις. Θα σου πω όμως ότι είσαι 100% μητέρα. Ακριβώς επειδή αισθάνεσαι έτσι. Ακριβώς επειδή μπορείς να αντιστέκεσαι στο μητρικό σου ένστικτο να αρπάξεις το παιδί και υπομένεις να το βλέπεις με δεκάδες σωληνάκια, παίρνοντας μάλιστα ακόμη και δύναμη από το ευάλωτο κορμί του. Θα σου πω ότι ο ήχος από το θήλαστρο κάποτε δεν θα υπάρχει στη ζωή σου, αλλά τώρα είναι εκεί για να σου υπενθυμίζει πως κάνεις κάτι χρήσιμο για το παιδί και – όσο κι αν σου φαίνεται αδιάφορο ή μάταιο – για σένα. Όπως και ο διαπεραστικός θόρυβος του αναπνευστήρα πάνω από το κεφάλι του, που νιώθεις να σου πληγώνει τα αφτιά, κάποτε δεν θα υπάρχει. Όμως τώρα είναι εκείνος που το κρατάει στη ζωή.
Είσαι όμως και συ. Η λαχτάρα σου να το πάρεις αγκαλιά. Η πίστη σου ότι θα τα καταφέρει. Οι κουβέντες που του ψιθυρίζεις πίσω από τις τρύπες του κουτιού, το χέρι σου στην πλάτη του. Μη σταματάς. Και είναι κι εκείνο που παλεύει με τον πιο δυνατό σύμμαχο στο πλευρό του: το ένστικτο της επιβίωσης. Ναι, ισχύει: τα πρόωρα είναι σπουδαίοι μαχητές κι αν έχεις βαρεθεί να ακούς «όλα θα πάνε καλά, θα δεις» και να μην το πιστεύεις, πίστεψε στις ιστορίες δίπλα σου. Μην χαμηλώνεις το βλέμμα στα πρόσωπα των άλλων γυναικών που θα συναντήσεις εκεί. Ξέρω, δεν θέλεις κανέναν τώρα, άλλα κάποιες από αυτές τις μητέρες μπορεί σε έναν χρόνο από σήμερα να είναι φίλες σου. Είναι οι μόνες που ξέρουν ακριβώς τι περνάς.
Πίστεψε ότι θα έρθει ο καιρός που το μωρό σου δεν θα έχει βελόνες στο σώμα, ούτε διάφανο δέρμα, αλλά θα τρώει και θα κοιμάται στη ζεστή αγκαλιά σου, στο σπίτι σας, εκεί που θα έπρεπε να είναι από την αρχή. Γιατί έτσι θα έπρεπε να έχει γίνει. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι άδικο και δεν υπάρχει κανείς που θα έπρεπε να σε πείσει για το αντίθετο. Μπορείς να απαιτήσεις να φύγουν όλοι, να μην σε παίρνουν τηλέφωνο και να μην ρωτάνε πεισματικά τι κάνει το μωρό, αν αυτό θέλεις. Οφείλουν να το σεβαστούν. Διότι αυτές είναι οι χειρότερες μέρες της ζωής σου και όποιος δεν το καταλαβαίνει, δεν χρειάζεται να είναι δίπλα σου. Αυτές είναι οι μέρες που σου επιτρέπεται να κλαις, να θυμώνεις, να απελπίζεσαι, να νιώθεις όλον τον πόνο που προκύπτει από την απόλυτη διάψευση του ονείρου σου και κυρίως από την αγωνία για την επιβίωση του μωρού σου. Είναι οι μέρες που η αγωνία σου δεν θα μοιάζει με καμιά άλλη αγωνία που έχεις μέχρι σήμερα βιώσει, αλλά είναι απολύτως λογικό.
Όμως να θυμάσαι: τα συναισθήματα αυτά δεν σε κάνουν αδύναμη. Το αντίθετο. Είναι τα συναισθήματα που θα σου αλλάξουν μια για πάντα τη ζωή. Γιατί περνώντας μέσα από αυτά θα δεις κάποτε τον εαυτό σου τελείως διαφορετικό. Ευγνώμων για το θαύμα που σου συνέβη. Ευγνώμων κάθε μέρα για το δώρο της ζωής. Και αυτή η ευγνωμοσύνη θα σου χαρίσει έναν ψυχισμό απαλλαγμένο από τα άγχη που είχες παλιά, θα σου χαρίσει μια ζωή με αληθινές προτεραιότητες. Τόσο ξεκάθαρες που θα σου είναι αδύνατο να στενοχωρηθείς εύκολα για κάτι άλλο. Και τόσο πραγματικές που μερικές φορές θα νιώθεις σοφή. Φυσικά, δεν σε νοιάζει τίποτε απ’ όλα αυτά τώρα. Σε νοιάζει μόνο το παιδί σου. Και αυτό θα συνεχίζει να σε νοιάζει για την υπόλοιπη ζωή σου. Όμως αλλιώς.
Έτσι όπως νοιάζει την κάθε μητέρα. Γιατί σε λίγο καιρό, όταν θα είστε μαζί, μακριά από εδώ, σε κάποια παιδική χαρά ή στο σουπερμάρκετ και θα σε ρωτάνε πόσο χρονών είναι και θα το ρωτάνε πώς το λένε και δεν θα υπάρχουν πια διορθωμένες ηλικίες ούτε πίνακες ανάπτυξης, άλλα το παιδί σου θα μοιάζει όμοιο με τα άλλα παιδιά και συ όμοια με τις άλλες μητέρες, θα χαμογελάς μέσα σου γιατί θα ξέρεις κάτι που εκείνες δεν ξέρουν. Ότι έχεις ένα παιδί θαύμα, έναν μικρό ήρωα που αναμετρήθηκε πολύ νωρίς με τις δυνάμεις του και τις ξεπέρασε. Και θα έχεις όχι έναν, αλλά πολλούς λόγους να νιώθεις περήφανη και δυνατή που είναι δικό σου παιδί. Πίστεψέ με, αξίζει τον πόνο.
* Η Κέλλυ Σώκου είναι δημοσιογράφος στο ΒΗΜΑ και τις περιοδικές εκδόσεις του, ενώ εδώ και λίγο καιρό διατηρεί και το blog 31 εβδομάδες , όπου γράφει (κυρίως) κείμενα σχετικά με την κόρη της, τη Γιόννα, που γεννήθηκε πρόωρα, μόλις 31 εβδομάδων. Με αφορμή την Π.Η.Π το 31ebdomades.blogspot.com υποστηρίζει την διεθνή καμπάνια ευαισθητοποίησης και ανοίγει διάλογο με τις Ελληνίδες μητέρες που γέννησαν πρόωρα, δημοσιεύοντας τις ιστορίες τους.