Η κόρη μου ήταν πρώτη δημοτικού, όταν το κίνημα #MeToo σάρωσε τη χώρα. Μια μέρα, γύρισε σπίτι και μου είπε ότι η δασκάλα είχε μιλήσει στην τάξη για το θέμα της συναίνεσης.
«Χρειάζεται να ρωτήσετε κάποιον φίλο εάν είναι ΟΚ να τον αγκαλιάσετε, προτού το κάνετε» τους είπε.
Παρόλο που δεν το περίμενα, ήμουν ευγνώμων που η δασκάλα είχε εισάγει στα παιδιά την έννοια της συναίνεσης σε τόσο μικρή ηλικία. Με ικανοποιούσε το γεγονός ότι αυτή η γενιά νέων ανθρώπων θα ένιωθε άνετα να υπερασπίζετε τα δικά της προσωπικά όρια με τρόπο που οι άνθρωποι της δικής μου γενιάς δεν γνώρισαν. Ως παιδί, δεν ήθελα πάντα να αγκαλιάζω τυχάρπαστους συγγενείς ή φίλους των γονιών μου απλά και μόνο γιατί αυτό ήταν το αναμενόμενο. Ένιωσα μια σχετική ανακούφιση που τα παιδιά στις μέρες μας δεν θα αποκαλούνταν αγενή ή ντροπαλά, απλά και μόνο γιατί δεν θέλουν να κάνουν πράγματα που τα κάνουν να νιώθουν άβολα.
Αυτό το δυνατό πρώιμο μάθημα είχε μεγάλο αντίκτυπο στη ζωή της νεαρής κόρης μου.
Πριν λίγες μέρες, κατά την επίσκεψή μας στον παιδίατρο, η κόρη μου τον ενημέρωσε ότι θα χρειαζόταν την άδειά της για να την αγγίξει. Ήταν απολύτως αθώο. Της είχε κάνει ένα κομπλιμέντο και έβαλε τα χέρια του στα μάγουλά της. Του απάντησε «Χρειάζεται να ζητήσεις την άδειά μου προτού με αγγίξεις».
Της απάντησε με λεπτότητα «Έχεις δίκιο. Εσύ είσαι το αφεντικό του σώματός σου» και συνέχισαν με την εξέταση.
Παρά το ξάφνιασμα που μου προκάλεσαν τα λόγια της, αυτό που με εξέπληξε περισσότερο ήταν η δική μου αντίδραση – η ανησυχία μήπως εκείνος θύμωνε μαζί της. Ήταν η δική μου παιδική ηλικία, εκείνο το παιδάκι μέσα μου που του είχαν μάθει να ανησυχεί για τα συναισθήματα των άλλων και μη τυχόν κάποιος άλλος νιώσει άσχημα, που ήταν ακόμη πολύ ζωντανά. Χρειαζόμουν να μείνω με τον εαυτό μου εκείνη τη στιγμή, γιατί η 7χρονη κόρη μου δεν φαινόταν να είχε θέμα να θέσει τα όριά της, ωστόσο εγώ εξακολουθούσα να ανησυχώ για συνέπειες ή αντίποινα.
Εκείνη είχε δίκιο. Εγώ είχα άδικο. Εκείνη τη στιγμή, την άφησα να πάρει τα ηνία. Χρειαζόμουν να με διδάξει.
Από εκείνη την ημέρα, έγινα μάρτυρας πολλών καταστάσεων όπου η ίδια θέτει με ψυχραιμία τα όριά της. Εάν κάποιος συγγενείς ζητήσει αγκαλιά και δεν θέλει, λέει «Όχι, ευχαριστώ». Εάν κάποιος ενήλικας θέλει να βγάλει ευγενικά μια τουφίτσα μαλλιών από το πρόσωπό της, αλλά εκείνη δεν το επιθυμεί, απομακρύνεται. Εάν ένας ζουζουνιάρης φίλος της στο σχολείο ζητήσει μια αγκαλιά αλλά η κόρη μου δεν έχει όρεξη, δηλώνει ότι δεν θα το ήθελε. Εξακολουθώ να εύχομαι να μην προσβληθεί κανείς, αλλά ακόμη κι αν συμβεί, το πρόβλημα είναι δικό του.
Ξέρω ότι το να μπορεί να εκφράζει τη γνώμη της για πράγματα όσο αθώα όσο μια αγκαλιά, σημαίνει ότι το μικρό μου κοριτσάκι εκπαιδεύεται να μπορεί να εκφράζει τη γνώμη της όταν ξεπεραστεί κάποιο όριο κι όταν η συμπεριφορά δεν θα είναι και τόσο αθώα. Δεν υπάρχει τίποτα προσβλητικό σ’ αυτό.