Κανονικά δεν θα έπρεπε να αισθάνεσαι μοναξιά – έχεις το μωράκι σου, είσαι μαμά, όλα φαίνονται οκέυ… και αυτό είναι που σε μπερδεύει: το ότι θα έπρεπε να αισθάνεσαι μια χαρά. Ή τουλάχιστον να μην πέφτει η μοναξιά να σε πλακώσει κάθε χειμωνιάτικο απόγευμα…
«Θα έχω για παρέα το μωράκι μου όταν γεννήσω, δεν θα νοιώθω ποτέ μοναξιά!», μου είπε πρόσφατα μιά μέλλουσα μαμά. Πήγα να της απαντήσω ότι κάνει λάθος, ότι θα νοιώσει απίστευτες μοναξιές, ότι θα προσπαθεί να επικοινωνήσει με τον άντρα της στο βρόντο, θα αναρωτιέται γιατί δεν έχει «μια παρέα»…μέχρι που κάποια στιγμή θα καταλάβει ότι δεν πάει άλλο και επιτέλους θα βρεί παρέα – άλλες μαμάδες σαν αυτήν.
Αλλά δάγκωσα τη γλώσσα μου. Μπορεί η αισιόδοξη εγκυμονούσα να αποτελέσει την εξαίρεση, να είναι στο 10% περίπου των μαμάδων που έχουν στενή συντροφική σχέση με τον πατέρα του μωρού και να μην αισθανθεί ποτέ την στάνταρ Μοναξιά της Μαμάς. Μπορεί να μοιράζεται την εμπειρία με τη δική της μαμά, την αδερφή, την ξαδέρφη ή την κολλητή της που είναι σε ανάλογη φάση (μητρότητας). Ας μην γίνομαι δυσοίωνη, τα πράγματα έχουν αλλάξει, οι μπαμπάδες έχουν αλλάξει…
Μετά μπήκα στο Ιντερνετ και είδα ότι τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει και τόσο, οι νέες μαμάδες (σε μεγάλη πλειοψηφία) εξακολουθούν να σκάνε από μοναξιά και οι νέοι μπαμπάδες είναι πάνω-κάτω στα ίδια γράδα με τους παλιούς: το 35% των διαζυγίων, κατα τις στατιστικές, ξεκινάει στον πρώτο χρόνο από την γέννηση του μωρού. Ακόμα κι αν το ζευγάρι ξεπεράσει τον σκόπελο του νεογέννητου, το «ρήγμα» και η αποστασιοποίηση που θα οδηγήσει σε χωρισμό, εμφανίζεται τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής ενός μωρού. Αυτό δεν συμβαίνει επειδή οι νέοι μπαμπάδες είναι αδιάφοροι ή οι νέες μαμάδες καταθλιπτικές. Σίγουρα θα υπάρχει κάποια επιστημονική εξήγηση που δεν θα σε παρηγορήσει και τρελά, αν είσαι φρέσκια μητέρα. Μάλλον μοιράζομαι μαζί σου την εμπειρία μου, σαν μαμά τριών παιδιών – αλλά κυρίως σαν μαμά που έχει πάει σε χιλιάδες παιδικά πάρτι κι έχει μιλήσει με δεκάδες πονεμένες μαμάδες: όταν έχεις ένα μωρό ή μικρό παιδάκι, ακόμα και ο καλύτερος σύντροφος, ο πιο πρόθυμος να σταθεί στο πλευρό σου, δυσκολεύεται να πεί ή να κάνει το σωστό… όχι για να σε βοηθήσει πρακτικά (που κι αυτό ξέρεις πόσο χρήσιμο είναι) αλλά για να σε βγάλει από την ιδιαίτερη μοναξιά σου. Το ξαναλέω για να το συνηθίσεις – την Μοναξιά της Μαμάς…
Μαμά, μόνη
Στην ταινία «Σύλβια» η (αντιπαθητική κατά τα άλλα) Γκουίνεθ Πάλτροου υποδύεται την ποιήτρια Σύλβια Πλαθ. Σε μια σκηνή λέει απολογητικά «Δεν ξέρεις πώς είναι, είμαι τόσο μόνη, όλη μέρα με δύο μικρά παιδιά…» και αν έχεις ένα ή περισσότερα μικρά παιδιά καταλαβαίνεις απόλυτα τι εννοεί. Σαν καινούργια μαμά, πέφτεις με τα μούτρα στο μωρό σου και χαλαρώνεις την επαφή με τον πατέρα του χωρίς να το καταλάβεις. Και να θέλει δηλαδή, από ένα σημείο και μετά δεν μπορεί να σε πλησιάσει – άσε που δεν πολύ-θέλει. Ο μπαμπάς αισθάνεται «απ΄έξω», κι αν έχει μια αδεξιότητα με το μωρό, βρίσκει την ευκαιρία να απομακρυνθεί… του δίνουμε κάποια ελαφρυντικά γιατί από κεί που ήταν το Α στην σχέση σας κι εσύ ήσουν το Ω, έχει μετακινηθεί στα βάραθρα της αλφαβήτας και τα έχει λίγο χαμένα. (Είναι δύσκολο να το δείς αν είσαι νέα μαμά, χωμένη ως το λαιμό στο λάκκο με τις πάνες, αλλά αυτό συμβαίνει συνήθως – ακόμα και στις καλύτερες οικογένειες.)
Εσύ λοιπόν περνάς πολλές ώρες με το μωρό στο σπίτι. Ο μπαμπάς μπορεί να δουλεύει ως αργά, να παίζει ποδόσφαιρο ή μπάσκετ δύο φορές την εβδομάδα, να πηγαίνει γυμναστήριο, γήπεδο, για καφέ ή για μπίρες – με άλλα λόγια να μετακινείται ανεξάρτητα και χωρίς να ιδρώνει. Εσύ… ακόμα κι αν έχεις «γυναίκα» ή μαμά/πεθερά πρόθυμη να σου κρατήσει το μωρό, δεν απομακρύνεσαι εκ του ταμείου: βγαίνεις, αλλά λίγο, όσο είναι απαραίτητο. Τσεκάρεις το κινητό σου συνέχεια και ανησυχείς μήπως δεν έχεις σήμα. Πιάνεις τον εαυτό σου να βιάζεται, όταν είσαι έξω, λες και το σπίτι θα βουλιάξει χωρίς εσένα.Εχεις άγχος, νομίζεις ότι αργείς, γυρνάς πάντα στο σπίτι λαχανιασμένη.
Αρα, δεν πολύ-βγαίνεις. Τα μωρά έχουν το κακό συνήθειο να αρρωσταίνουν συχνά το χειμώνα, πράγμα που σημαίνει ότι αναγκαστικά γειώνεσαι με μια κουβέρτα στον καναπέ και το μωρό να βήχει/γκρινιάζει δίπλα σου…Κοιμάσαι χάλια, ξυπνάς από τη νύχτα του θεού, το μάτι σου έχει φτάσει στον αστράγαλο και δεν είσαι ποτέ ξεκούραστη. Για την ακρίβεια, αισθάνεσαι στα όριά σου, έτοιμη να σπάσεις ή να ξεσπάσεις. Ταλαντεύεσαι ανάμεσα στο «καλύτερα να μην τον έχω στο κεφάλι μου» (τον μπαμπά) και στο «μα δεν βοηθάει, κι όταν είναι εδώ!». Συνειδητοποιείς ώρες-ώρες ότι δεν είσαι αυτή που ήσουν, ότι έχεις γίνει λίγο βαρετή (μιλάς για πάνες/πυρετούς/εμετούς). Ότι τα ζητηματάκια που σε καίνε αυτή την εποχή δεν αφορούν κανέναν άλλον εκτός από εσένα. Και ότι θα ήθελες να αφορούν με την ίδια ένταση τον μπαμπά του μωρού, που όμως είναι σ’ ένα φίλο του αυτή τη στιγμή και βλέπει το ματς στην τηλεόραση πίνοντας μπίρες…
Δεν είναι για πάντα
Το θέμα είναι ότι εσύ, που είσαι φρέσκια μαμά, δεν έχεις αλλάξει για πάντα – κάτω από τα επιπλέον κιλά (όσα ξέμειναν από την εγκυμοσύνη), τα φούτερ πασαλειμμένα με φρουτόκρεμες και τα μαλλιά-τζίβες…κρύβεται ο παλιός καλός σου εαυτός. Είναι ολομόναχος και την παλεύει όπως εκατομμύρια άλλες μαμάδες, ίσως επειδή η σκληρή Φύση απαιτεί να κάνεις bonding με το μωρό σου ή ίσως επειδή όντως ο σύντροφος δεν στέκεται στο ύψος των περιστάσεων. Δεν σε παρηγορεί το ότι οι περισσότεροι σύντροφοι κάνουν τα ίδια – εσύ θέλεις συμπαράσταση, λίγη βοήθεια και καμιά καλή κουβέντα πότε-πότε. Αν εισπράττεις παράπονα, γκρίνιες και περαιτέρω απομάκρυνση, αισθάνεσαι όλο και μεγαλύτερη μοναξιά. Είναι φαύλος κύκλος γιατί όσο περισσότερο απομονώνεσαι ή αισθάνεσαι ριγμένη τόσο απομακρύνεται ο σύντροφος (που όλο και πιο συχνά τον αποκαλείς μέσα σου «ο άχρηστος»).
Δεν βρίσκω επιστημονική εξήγηση αλλά σε βεβαιώνω ότι ο μέσος μπαμπάς αποκτάει επαφή με το σπλάχνο του από τα πέντε χρόνια (του παιδιού) και μετά… αν αντέξεις δηλαδή ως τότε, θα ζήσεις το πραγματικό «μοίρασμα» του μεγαλώματος του παιδιού με τον πατέρα του. Και επειδή η μοναξιά είναι βαρύ πράγμα… κάνε ό,τι μπορείς να δικτυωθείς. Πήγαινε σε παιδότοπους, σε πάρκα μόλις το επιτρέπει ο καιρός, πάρε το μωρό και βγές από το σπίτι. Θα γνωρίσεις άλλες μαμάδες στην ίδια φάση με εσένα στη λαϊκή, στο σουπερ-μάρκετ, σε φόρουμ στο Ιντερνετ, στο δρόμο και στον παιδικό σταθμό. Μία από τις καλύτερές μου φίλες είναι η πρώτη «άλλη» μαμά που γνώρισα, όταν ο μεγάλος μου γιός ήταν έξι μηνών. Μιλούσαμε στο τηλέφωνο και πίναμε καφέδες στην κουζίνα της μιάς ή της άλλης και το κάνουμε ακόμα, τώρα που τα παιδιά μας περνάνε την ταλαιπωρία της εφηβείας… (ή μάλλον, εμείς τσιγαριζόμαστε – τα παιδιά απλώς μας χορεύουνε στο ταψί όπως όλα τα έφηβα).
Αυτό που έπρεπε να πώ στην αισιόδοξη μέλλουσα μαμά είναι ότι, δυστυχώς, το μωρό δεν είναι «παρέα». Είναι ευτυχία, δουλειά, χαρά, ευθύνη, ξενύχτι, αγωνία, ψυχική ανάταση – είναι πολλά και υπέροχα πράγματα αλλά δεν είναι «παρέα». Για ένα διάστημα, από τα πέντε ως τα δεκατέσσερα χρόνια του περίπου, μπορεί να κάνετε πράγματα αντάμα με το παιδάκι σου, αλλά δεν είναι κολλητός/ή σου. Δεν θα έπρεπε να είναι και δεν υπάρχει λόγος: έχεις τις φίλες σου. Πολλές από τις οποίες θα γνωρίσεις και θα αγαπήσεις χάρη στο μωρό, όσο θα μεγαλώνει το παιδάκι σου.
Τα σκοτεινά χειμωνιάτικα απογεύματα που θέλεις να βάλεις τα κλάματα επειδή είσαι μόνη με το μωρό, είναι μία περίοδος που περνάει γρήγορα, όσο βάζεις πλυντήρια και θερμόμετρα και πάνες, όσο φτιάχνεις γαλατάκια και κρεμούλες και μπανάκια: μέχρι να αρχίσεις να γνωρίζεις άλλες μαμάδες σαν εσένα. Από κεί κι ύστερα, δεν θα τα σκεφτείς ποτέ πιά. Παρά μόνον όταν θα μιλάς με άλλη μαμά, πιο φρέσκια από σένα στην μαμαδοσύνη – και στην Μοναξιά της Μαμάς…
γράφει η Μανίνα Ζουμπουλάκη
Πηγή: eimaimama.gr