Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή στα παιδιά: Οδηγός για τους γονείς
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή εμφανίζεται συχνά σε παιδιά και εφήβους σε ποσοστό 1.9% έως 3%. Τα παιδιά που υποφέρουν από ψυχαναγκασμούς και ιδεοληψίες, βιώνουν έντονο στρες και δυσφορία από τα οποία αδυνατούν να ανακουφιστούν.
[babyPostAd]Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς;
Είναι λογικό το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον να αδυνατεί τα αναγνωρίσει τα συμπτώματα της Ιδεοψυχναγκαστικής διαταραχής. Συχνά παρερμηνεύονται τα συμπτώματα και το πρόβλημα εντοπίζεται εκ των υστέρων. Υπάρχουν ωστόσο κάποια σημεία που μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τους γονείς και μας προϊδεάζουν για την ύπαρξη ιδεοληψιών:
- Έντονη επιθυμία να είναι τα πράγματα στο δωμάτιο τακτοποιημένα με συγκεκριμένο τρόπο.
- Επαναλαμβανόμενο και εκτεταμένο πλύσιμο χεριών ή σώματος
- Έντονος φόβος μήπως συμβεί κάτι κακό στα αγαπημένα του πρόσωπα ή στο ίδιο, ή επίμονη ανησυχία μήπως κολλήσει κάποια ασθένεια
- Χρονοβόρα τελετουργικά πριν τον ύπνο, στο φαγητό ή στο μπάνιο
- Επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι των κλειδαριών ή των διακοπτών
- Έντονη ανάγκη να μετρήσουν μέχρι κάποιο αριθμό, να επιτελέσουν μια αριθμητική πράξη ή να καταμετρήσουν αντικείμενα
- Αδυναμία να πετάξουν άχρηστα ή παλιά αντικείμενα
Τα παραπάνω είναι μόνο μερικές από τις πιο κοινές ‘θεματικές’ της διαταραχής. Πολλές φορές τα συμπτώματα μπορεί να μειωθούν, να φύγουν ή να αντικατασταθούν από άλλες θεματικές. Για παράδειγμα ένα παιδί που πλένει πολλές φορές τα χέρια του μπορεί ξαφνικά να αρχίσει να ελέγχει επαναλαμβανόμενα τους διακόπτες, ή μπορεί να κάνει νοητά ψυχαναγκασμούς (πχ. προσευχές) που καθιστούν ακόμα πιο δύσκολο τον εντοπισμό του προβλήματος. Σε συνθήκες πίεσης στο σχολείο, την οικογένεια ή σε τραυματικά γεγονότα, τα συμπτώματα τείνουν να γίνονται πιο έντονα.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν εντοπίσουν συμπτώματα.
Αν το παιδί σας είναι μικρό και υποψιάζεστε ότι έχει ιδεοψυχαναγκαστικά στοιχεία μπορείτε να μιλήσετε σε έναν ειδικό, είτε αυτός είναι ο παιδίατρός του, είτε κάποιος ειδικός ψυχικής υγείας. Τα παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών και οι έφηβοι είναι καλό να συμμετέχουν στις αποφάσεις για την θεραπεία τους και να ενθαρρύνονται να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό.
Η προτεινόμενη θεραπεία για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή είναι η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία. Ο θεραπευτής θα εξηγήσει σε εσάς και το παιδί σας τι είναι η διαταραχή και πώς λειτουργεί. Στη συνέχεια θα βοηθήσει το παιδί σας να διαχειρίζεται τις αρνητικές σκέψεις που το απασχολούν και να αντιστέκεται στην επιθυμία του να ενδώσει στους ψυναγκασμούς. Μπορεί να του αναθέτει κάποιες ασκήσεις για το σπίτι για τις οποίες ίσως ζητηθεί η βοήθειά σας.
Πολλά παιδιά ζητούν επίμονα διαβεβαίωση και καθησύχαση από τους γονείς. Για παράδειγμα μπορεί να ρωτούν συνέχεια αν έχουν μολυνθεί ή αν πρέπει να πλύνουν πάλι τα χέρια τους. Όσο κι αν προσφέρει ανακούφιση στο παιδί να το διαβεβαιώσετε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος, η ανακούφιση αυτή είναι προσωρινή, ενώ στην πραγματικότητα διαιωνίζει τον κύκλο της αμφιβολίας του παιδιού και της καθησύχασης του μόνο από τους άλλους. Είναι σημαντικό να εμπιστεύεται τον εαυτό του και να μάθει ότι αν αντιστέκεται στους ψυχαναγκασμούς το άγχος που νιώθει θα μειωθεί σταδιακά μόνο του. Αυτό βέβαια, δεν είναι πάντα εφικτό καθώς το άγχος είναι πολύ έντονο και είναι λογικό να θέλουμε να ανακουφίσουμε το παιδί μας. Στο παραπάνω παράδειγμα, προσπαθήστε να το ρωτήσετε γιατί πιστεύει ότι χρειάζεται να πλύνει τα χέρια του ξανά.
Πολλές φορές είναι βοηθητικό να είναι το σχολείο ενήμερο για την κατάσταση του παιδιού. Ο ειδικός που παρακολουθεί το παιδί μπορεί να δώσει στους δασκάλους πληροφορίες και συμβουλές για το πώς θα το βοηθήσουν. Τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας μπορούν να αποφασίσουν μόνα τους για το αν θέλουν να ενημερωθεί το σχολικό περιβάλλον ή προτιμούν να το κρύψουν.
Η συνύπαρξη και φροντίδα ατόμων με Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή απαιτεί αφοσίωση και κουράγιο. Μη διστάσετε να αναζητήσετε υποστήριξη και να μιλήσετε για τα συναισθήματα σας και τις ανησυχίες σας. Κάποιες μέρες θα είναι καλύτερες και κάποιες όχι. Είναι ουσιώδες για εσάς και το παιδί σας να διασκεδάσετε στις “καλές” μέρες, να κάνετε κάτι ευχάριστο και να αφήσετε για λίγο στην άκρη το άγχος της Ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.
Πηγή: georgalakis.gr