Είναι φοβητσιάρικο… Τι να κάνω;
H Δήμητρα φοβάται ν’ ανεβεί στην τσουλήθρα, να μπει στο νερό ή να κάνει ποδήλατο, αν και ο μπαμπάς είναι δίπλα και τη διαβεβαιώνει ότι την κρατά. «Φοβητσιάρα» κατέληξε να είναι το δεύτερο όνομά της. «Δεν ξέρουμε πια πώς να τη χειριστούμε…» μου διηγούνται οι γονείς της Δήμητρας. Ωστόσο, τα παιδιά που ταράζονται με το παραμικρό, έχουν ανάγκη από μεγάλη κατανόηση.
Όπως ήδη έχουμε αναφέρει απ’ τον πρώτο έως τον τρίτο χρόνο ζωής, τα παιδιά είναι φυσικό να φοβούνται το σκοτάδι, γιατί η νύχτα αντιπροσωπεύει το τέλος των πάντων. Σ’ αυτή την ηλικία δυναμώνει ένας άλλος έμφυτος φόβος· ο φόβος μην πέσουν. Ίσως σας φανεί υπερβολικό, όμως είναι πραγματικότητα ότι μερικά παιδιά, μόλις νιώσουν, για παράδειγμα, το πόδι τους να βουλιάζει στην άμμο, αμέσως αρχίζουν να «ουρλιάζουν». Eίναι φυσικό να αντιδρούν έτσι, όταν έχουν την αίσθηση –πραγματική ή φανταστική– μιας απειλής για το σώμα τους.
Τι θα πρέπει να γνωρίζετε:
- Tα φοβητσιάρικα παιδιά είναι κατά κανόνα εκείνα που είναι καταπιεσμένα, που η διαπαιδαγώγησή τους τα οδηγεί να «καταπνίγουν» πάντοτε τα αρνητικά τους συναισθήματα.
- Η υπερβολική τους ανησυχία μην πάθουν κάτι κακό υποδηλώνει στην πραγματικότητα το φόβο τους να μην τιμωρηθούν για όλη εκείνη την οργή που δεν έχει ακόμα εκραγεί και που συσσωρεύουν μέσα τους.
- Ενθαρρύνετε ένα φοβισμένο παιδί να σας μιλήσει. Pωτήστε το γιατί φοβάται. Όσο περισσότερο εκφράζει τους φόβους του τόσο πιο ήσυχο θα νιώθει.
«Μη φύγεις μαμαά! Δεν θέλω να μείνω στον παιδικό!» (Οι σκέψεις ενός 3χρονου κατά την προσαρμογή του στον παιδικό σταθμό)
- Δώστε εσείς το παράδειγμα. Μιλήστε του για κάτι που φοβόσαστε σε μικρή ηλικία: «Kι εγώ παλιότερα φοβόμουνα τις καταιγίδες…» Μ’ αυτό τον τρόπο το παιδί θα καταλάβει ότι δεν είναι διαφορετικό από τους άλλους και αυτό θα το καθησυχάσει.
- Mάθετε να ξεχωρίζετε τους πραγματικούς φόβους. Αυτό που εκ πρώτης όψεως μοιάζει ένα καπρίτσιο μπορεί στην πραγματικότητα να κρύβει αληθινό φόβο και το αντίστροφο.
- Ενδεχομένως να του έχει συμβεί ή να έχει παρακολουθήσει κάτι δυσάρεστο και να σας το κρύβει.
- Αν διαπιστώσετε ότι οι φόβοι του είναι πολλοί και το εμποδίζουν στην καθημερινότητά του, ίσως είναι καλύτερα ν’ απευθυνθείτε σ’ έναν ειδικό.
Θυμηθείτε ότι…
- Δεν πρέπει να το πιέζετε να κάνει πράγματα που δεν θέλει, γιατί ίσως να το οδηγήσετε σε ακραίες αντιδράσεις.
- Μην τιμωρήσετε ποτέ και μην κοροϊδέψετε ένα παιδί που φοβάται.
Αν τα παιδιά πιστέψουν οτι δεν υποτιμάτε τους φόβους τους, τότε θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να σας προσέξουν όταν προσπαθήσετε να τα καθησυχάσετε ή και να δοκιμάσουν μόνα να τους αντιμετωπίζουν.
Babyradio – «Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά», Αλεξάνδρα Καππάτου, εκδόσεις Μίνωας