Η κατάθλιψη είναι μια εξαιρετικά συχνή ψυχική νόσος. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, εκτιμάται ότι περισσότεροι από 350 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε ηλικίας πάσχουν από κατάθλιψη παγκοσμίως.
Η κατάθλιψη αποτελεί βασική αιτία λειτουργικού περιορισμού και συμβάλλει σημαντικά στην παγκόσμια επιβάρυνση ασθενειών.
Όλοι νιώθουμε κατά καιρούς «πεσμένοι» και τα σκαμπανεβάσματα της ζωής είναι απολύτως φυσιολογικά. Όταν όμως το αίσθημα κενού και η απελπισία κυριεύουν τη ζωή και επιμένουν για πολύ καιρό, τότε ίσως έχει εκδηλωθεί κλινική κατάθλιψη.
Η κατάθλιψη δυσκολεύει το άτομο να λειτουργήσει στην καθημερινότητα και στερεί το αίσθημα της απόλαυσης. Ορισμένα άτομα που έχουν βιώσει κατάθλιψη την περιγράφουν ως μια «μαύρη τρύπα». Άλλοι πάλι αισθάνονται συνεχώς ότι πρόκειται να έρθει στη ζωή τους μια μεγάλη καταστροφή. Ωστόσο, στην κατάθλιψη δεν επικρατεί πάντα το αίσθημα της θλίψης. Ορισμένα άτομα κατακλύζονται από απάθεια και έλλειψη ζωντάνιας, ενώ άλλα –κυρίως άνδρες– εκδηλώνουν θυμό, επιθετικότητα και νευρικότητα.
Η κατάθλιψη απέχει πολύ από τη λύπη που μπορεί να νιώσουμε, ακόμη και χωρίς προφανή αιτία, μια οποιαδήποτε ημέρα. Πρόκειται για μια σοβαρή ψυχική νόσο που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να εργαστεί, να διαβάσει, νη κοιμηθεί ή να φάει.
Η βαθύτερη κατανόηση των συμπτωμάτων και των προειδοποιητικών ενδείξεων της κατάθλιψης είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή της.
Εάν έχετε βιώσει αρκετά από τα παρακάτω συμπτώματα για αρκετό καιρό, ίσως θα πρέπει να προχωρήσετε σε αξιολόγηση από ειδικό:
– Δεν μπορείτε να κοιμηθείτε ή κοιμάστε πάρα πολλές ώρες
– Δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε ή δυσκολεύεστε να εκτελέσετε εργασίες που παλαιότερα θεωρούσατε εύκολες
– Αισθάνεστε απελπισμένοι και αβοήθητοι
– Δεν μπορείτε να ελέγξετε τις αρνητικές σας σκέψεις όσο κι αν προσπαθείτε
– Έχετε χάσει την όρεξή σας ή δεν μπορείτε να σταματήσετε να τρώτε
– Είστε πιο νευρικοί, ευερέθιστοι ή επιθετικοί απ’ ότι συνήθως
– Καταναλώνετε περισσότερο αλκοόλ ή εμπλέκεστε σε άλλες επικίνδυνες και απερίσκεπτες συμπεριφορές
– Σας ταλαιπωρεί η σκέψη ότι η ζωή δεν έχει αξία
Η κατάθλιψη εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άνθρωπο, ενώ και η ένταση των συμπτωμάτων ποικίλλει σημαντικά. Όσο περισσότερα και πιο έντονα είναι τα συμπτώματα και όσο περισσότερο καιρό διαρκούν τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη παραπομπής σε ειδικό.
Κατάθλιψη και τάσεις αυτοκτονίας
Η μείζων καταθλιπτική διαταραχή αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου για την αυτοκτονική συμπεριφορά. Η βαθιά απελπισία που συχνά συνοδεύει την κατάθλιψη κάνει την αυτοκτονία να μοιάζει ως η μόνη λύση, όμως δεν είναι.
Ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι μεγαλύτερος σε άτομα που:
– Έχουν κάνει λόγο για πρόθεση να βλάψουν τον εαυτό τους
– Δηλώνουν ότι νιώθουν απελπισία, αισθάνονται παγιδευμένα
– Απασχολούνται έντονα από την ιδέα του θανάτου γενικότερα
– Συμπεριφέρονται απερίσκεπτα, π.χ. παραβιάζουν επίτηδες τον κόκκινο σηματοδότη
– Τακτοποιούν χωρίς εμφανή λόγο εκκρεμείς υποθέσεις
– Δηλώνουν πως ο κόσμος θα ήταν καλύτερος χωρίς αυτά
Γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία – Κλίμακα 1018
