FAQ #1: “Τι είναι το πρωτόγαλα;”
Πρόκειται για το πηχτό, κιτρινωπό γάλα των πρώτων ημερών μετά τον τοκετό, που παρέχεται από τους μαστούς στο μωρό. Είναι χαμηλό σε λιπαρά και πλούσιο σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και αντισώματα, στοιχεία απαραίτητα για την διασφάλιση της υγείας του παιδιού, αλλά και την ενίσχυση του (ανύπαρκτου) ανοσοποιητικού συστήματός του. Η ροή του από τους μαστούς δεν είναι μεγάλη, αλλά αρκετή για να τραφεί το μωρό κατά τις πρώτες ημέρες. Επιπλέον, είναι σημαντικό στην καταπολέμηση του ίκτερου, αλλά και την προστασία του γαστρεντερικού συστήματος. Συνήθως, λίγες ημέρες αργότερα, το πρωτόγαλα αρχίζει να γίνεται πιο αραιό στην σύστασή του, ενώ το χρώμα του σιγά-σιγά γίνεται περισσότερο λευκό, γεγονός που σημαίνει ότι ξεκινά η ροή του μητρικού γάλακτος.
FAQ #2: “Πόσο συχνά πρέπει να θηλάζει το μωρό;”
Κατά τον πρώτο μήνα της ζωής του, το βρέφος πρέπει να θηλάζει ανά δύο με τρεις ώρες κατά την διάρκεια της ημέρας και κάθε τέσσερις ώρες κατά την διάρκεια της νύχτας. Αυτό ισχύει ακόμη κι αν το παιδί δεν ξυπνάει μόνο του το βράδυ και χρειάζεται να το σηκώσεις για να θηλάσει. Επιπλέον, ο κάθε θηλασμός εναλλάσσεται ανάμεσα στους δύο μαστούς, ώστε να δίνεται ο απαραίτητος χρόνος ανάμεσα στα ταΐσματα για να επανέλθει η ροή του γάλακτος εντός τους. Όσο για τον χρόνο που πρέπει να διαρκεί ένας θηλασμός, δεν υπάρχει ένας γενικός κανόνας. Ωστόσο, τουλάχιστον 10 λεπτά ανά μαστό είναι απαραίτητα, ενώ το μωρό είναι εκείνο που θα δείξει πότε είναι χορτασμένο. Εφόσον έχει “πιάσει” καλά την θηλή και πίνει το γάλα του, όταν πλέον απεμπλακεί σημαίνει ότι έχει τελειώσει το φαγητό του.
FAQ #3: “Γιατί πονούν οι θηλές μου;”
Ο πόνος στις θηλές είναι κάτι που συμβαίνει τα πρώτα 20 με 30 δευτερόλεπτα ενός θηλασμού και έπειτα υποχωρεί. Είναι ουσιαστικά ένα σημάδι πως το στήθος και συγκεκριμένα η περιοχή της θηλής προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα. Παρ’ όλα αυτά, η ένταση του πόνου μπορεί να είναι διαφορετική για κάθε μητέρα, ενώ ορισμένες φορές παρατηρούνται και μώλωπες στην θηλή. Αυτό δείχνει πως το μωρό δεν έχει “πιάσει” καλά την θηλή και θα πρέπει να το καθοδηγήσει σωστά η μητέρα, ώστε να πιει περισσότερο γάλα, αλλά και να μην τραυματίζεται το στήθος της. Η καλύτερη στάση θηλασμού είναι μια αναπαυτική πολυθρόνα με την κατάλληλη υποστήριξη της μέσης και της πλάτης, ώστε να επιτευχθεί και καλύτερο πιάσιμο της θηλής από το βρέφος. Έπειτα, ένα μαξιλάρι θηλασμού είναι ιδανικό για την τοποθέτηση και υποστήριξη του μωρού, ενώ η καθοδήγησή του στην θηλή θα πρέπει να γίνει κρατώντας τον μαστό στο χέρι σου, με τα δάχτυλα κάτω από αυτόν και τον αντίχειρα πάνω από την θηλή, ώστε να ασκείς πίεση.
FAQ #4: “Θα χρειαστώ συγκεκριμένο εξοπλισμό για τον θηλασμό;”
Ίσως το πιο βοηθητικό αξεσουάρ για κάθε μητέρα που θηλάζει είναι το ειδικό σουτιέν θηλασμού. Πρόκειται για ένα μαλακό σουτιέν με ειδικά patches που ανοίγουν για να ελευθερωθεί ο μαστός και να έχει το μωρό άμεση πρόσβαση στην θηλή. Επιπλέον, σε αυτό το σουτιέν χωρούν τα αδιάβροχα επιθέματα θηλασμού, ώστε να μην λερώνονται τα ρούχα από το γάλα που τρέχει όταν δεν θηλάζεις, ενώ παράλληλα δεν διαθέτει μπανέλα για να προστατεύει το στήθος από την απόφραξη του γαλακτοφόρου πόρου, αλλά και την μαστίτιδα. Επίσης, ένας μάρσιπος θηλασμού, αλλά αγκαλιάς είναι ιδανικός για την διαδικασία, ενώ ιδιαίτερα βοηθητική θα είναι και μια καταπραϋντική αλοιφή για τις ερεθισμένες θηλές.
FAQ #5: “Τι είναι η μαστίτιδα και πώς θα την αποφύγω;”
Μαστίτιδα είναι η φλεγμονή στους ιστούς των μαστών, που υποδεικνύει πως υπάρχει κάποια μόλυνση. Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν από τον εξαιρετικά έντονο πόνο στο στήθος, έως το πρήξιμο και τον πυρετό, ενώ μπορεί να δημιουργήσει αίσθηση έντονης κόπωσης. Η μαστίτιδα μπορεί να προκληθεί από πολλά διαφορετικά πράγματα, όπως το κακό “πιάσιμο” της θηλής από το μωρό, τα μικρά γεύματα που οδηγούν σε συσσώρευση γάλακτος στους μαστούς ή και την πληγωμένη θηλή που επιτρέπει την ανάπτυξη βακτηρίων. Η καλύτερη μέθοδος προστασίας απέναντι στην μαστίτιδα είναι το σταθερό πρόγραμμα θηλασμού, αλλά και η εναλλαγή ανάμεσα στους μαστούς. Όσο για την αντιμετώπισή της, ο γιατρός είναι εκείνος που μπορεί να συνταγογραφήσει κάποιο παυσίπονο ή και αντιβίωση, καθώς και να δώσει περαιτέρω οδηγίες για την πρόσληψη πολλών υγρών, αλλά και την απαραίτητη ξεκούραση.