Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον απογαλακτισμό!
Οι περισσότερες μητέρες αρχίζουν κάποια στιγμή να προβληματίζονται για το πότε και αργότερα, για το πως θ’ απογαλακτίσουν. Ο απογαλακτισμός αρχίζει, όταν ένα μωρό που θηλάζει πάρει την πρώτη του στερεά τροφή, συνήθως μεταξύ του τέταρτου και όγδοου μήνα της ζωής του. Ιδανικά ολοκληρώνεται όταν το παιδί δεν έχει πια ανάγκη να θηλάζει. Η σύγχρονη Ελληνίδα βομβαρδίζεται από διάφορους μύθους ως προς τον απογαλακτισμό, όπως ότι:
- το παιδί δεν θα απογαλακτίσει ποτέ,
- κόψε το πριν βγάλει δόντια κι αρχίσει να σε δαγκώνει,
- όσο αργότερα, τόσο πιο δύσκολα,
- όσο αργότερα για το αγόρι, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για διαστροφές,
- είναι προτιμότερος ο ξαφνικός απογαλακτισμός,
- ο καλύτερος τρόπος για να απογαλακτίσεις είναι να πάς ταξίδι,
- ο καλύτερος τρόπος για να κοπεί το γάλα είναι να πάρεις χάπια, να δέσεις το στήθος και να μην πίνεις νερό,
- για να το κόψει βάλε στη θηλή πιπέρι ή κάτι πικρό ή βάψε το στήθος μαύρο.
Πολλές μητέρες μου λένε ότι θέλουν να κόψουν το θηλασμό, αλλά μόλις απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις δεν μπορούν πια να πείσουν ούτε τον εαυτό τους ότι θέλουν να σταματήσουν να θηλάζουν.
Φυσικός απογαλακτισμός
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Το μητρικό γάλα παραμένει το μοναδικό κατάλληλο γάλα για τα παιδιά του ανθρώπου, σε κάθε ηλικία. Τα παιδιά έχουν τη συναισθηματική ανάγκη να θηλάζουν, τουλάχιστον ως δεκαοχτώ μηνών, εκτός εάν απογαλακτίσουν από μόνα τους νωρίτερα.
Ελάχιστα παιδιά απογαλακτίζουν από μόνα τους πριν το χρόνο. Όλα τελικά απογαλακτίζουν το αργότερο μετά τα 3,5–4 χρόνια τους. Τότε μπαίνουν σε μια φάση ανάπτυξης που αποκτούν ενδιαφέρον για το άλλο φύλο, οπότε από μόνα τους κόβουν την τόσο στενή σωματική επαφή με τη μητέρα.
Αν μόλις αρχίσατε να θηλάζετε ένα νεογέννητο, θα αναρωτιέστε ποιες μητέρες αντέχουν να φτάσουν ως τα 4 χρόνια και πόσο ανώμαλες μπορεί να είναι. Διαβάστε αυτό το κεφάλαιο με ανοιχτό μυαλό και χωρίς προκαταλήψεις και περιμένετε να δείτε πώς θα αισθάνεστε η ίδια όταν και αν το παιδί σας θηλάζει στους 9, στους 18 ή στους 30 μήνες.
Πρέπει να το κόψουμε;
Το πότε θα σταματήσει μια μητέρα να θηλάζει το παιδί της είναι μια πολύ προσωπική απόφαση, που λαμβάνεται με βάση:
- εξωτερικούς παράγοντες: η επιστροφή στη δουλειά, μια αρρώστια με νοσηλεία της ίδιας της μητέρας, του μωρού ή ενός άλλου παιδιού της, ταξίδια, η επιμονή του συζύγου που διεκδικεί το σώμα της, τα σχόλια των συγγενών που τη θεωρούν ανήθικη να θηλάζει ένα αγοράκι 19 μηνών, κ.ο.κ.
- προσωπικούς παράγοντες: το ότι θεωρεί η ίδια ανήθικο να θηλάζει το αγοράκι των 19 μηνών, το ότι το μωρό τρώει κρέμες κι εκείνη πιστεύει πως δεν χρειάζεται πλέον το γάλα της, η κούραση απ’ το συνεχή θηλασμό ή τους νυχτερινούς θηλασμούς, ο φόβος ότι δεν θα απογαλακτίσει ποτέ, το ότι δεν ανέχεται πλέον τα υποτιμητικά σχόλια, μια εγκυμοσύνη ή η επιθυμία της για άλλο παιδί (ή/και η ανάγκη να μπει στη διαδικασία να κάνει κι άλλη εξωσωματική), η ανάγκη της για ανεξαρτησία, ή γιατί νομίζει πως ήρθε η ώρα.
- την πραγματικότητα: η μητέρα βλέπει πως το παιδί, αφού επί μακρόν αραίωσε πολύ τους θηλασμούς, δεν ζητά πια να θηλάσει.
Οι εξωτερικοί και οι προσωπικοί παράγοντες πηγάζουν συνήθως από έλλειψη πληροφόρησης και στήριξης για τη μητέρα που θηλάζει. Εάν η μητέρα με την καρδιά της θέλει ακόμη να δίνεται στο μωρό της μέσα από το θηλασμό, σημαίνει ότι αυτό είναι το σωστό για τους δυο τους. Καμία εγκεφαλική απόφαση δε θα έπρεπε να επιβάλλεται σ’ αυτό το ένστικτο.
Εάν η μητέρα δεν επιτρέψει στο παιδί να απογαλακτίσει μόνο του και να κάνει φυσικό απογαλακτισμό, η απόφαση για την πλήρη διακοπή του θηλασμού είναι συνήθως στην ίδιακαι γίνεται με τον σταδιακό ή τον ξαφνικό απογαλακτισμό.
Ας δούμε τι συμβαίνει σε κάθε περίπτωση:
Ο φυσικός απογαλακτισμός, που είναι η πρώτη και φυσική επιλογή, απλοποιεί τα πράγματα:
Κάθε παιδί έχει την ανάγκη να θηλάσει. Όταν η ανάγκη ικανοποιηθεί πλήρως, το παιδί την ξεπερνά. Αυτό σημαίνει πως η μητέρα, ακολουθώντας την αρχή «δεν προσφέρω, δεν αρνούμαι» (δηλαδή δεν προσφέρω αν δε μου ζητηθεί, δεν αρνούμαι όταν μου ζητηθεί), επιτρέπει στο παιδί να θηλάζει για όσο καιρό θέλει. Όπως είπαμε, κάτι τέτοιο σπάνια συμβαίνει πριν το παιδί γίνει ενός έτους.
Για το παιδί αυτό είναι ιδανικό: θηλάζοντας η μητέρα όσο καιρό θέλει το ίδιο το παιδί, του μαθαίνει στην πράξη το σεβασμό και δεν αφήνει μετέωρη τη φυσική του ανάγκη για θηλασμό, για όσο καιρό αυτή υπάρχει. Η ίδια η μητέρα βιώνει στο «πετσί» της ότι το παιδί μεγάλωσε. Από κει που ήταν κολλημένο επάνω της, αρχίζει να μη ζητά να θηλάσει τόσο συχνά και κάποια στιγμή είναι εντελώς αδιάφορο για το στήθος.
Στερεές τροφές: Πώς γίνεται ο απογαλακτισμός;
Ξαφνικός απογαλακτισμός
Με τον ξαφνικό απογαλακτισμό, όλος ο οργανισμός του παιδιού απορυθμίζεται, και όχι μόνο επειδή σταματά να παίρνει την τροφή που είναι απόλυτα ρυθμισμένη στις ανάγκες του.
Ο ξαφνικός απογαλακτισμός, με διάφορους μηχανισμούς, προκαλεί στο παιδί σημαντική διαταραχή στον ορμονικό άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων που ελέγχουν τη λειτουργία όλου του σώματος. Ίσως έτσι εξηγείται το ότι τα περισσότερα παιδιά, όταν απογαλακτίζουν ξαφνικά αρρωσταίνουν, χάνουν βάρος, γίνονται γκρινιάρικα, σταματούν να τρώνε, κ.λ.π.
Αυτά δεν γράφονται για να τρομοκρατήσουν τις μητέρες που διαβάζουν το βιβλίο.Θηλάζουμε τα παιδιά μας όχι για να απαλλαγούμε από ενοχές, αλλά για να τους δώσουμε το καλύτερο. Όποτε μια μητέρα αισθανθεί ότι θήλασε αρκετά, μπορεί και πρέπει να σταματήσει να θηλάζει ακόμη κι αν ο θηλασμός διαρκέσει μόνο μια εβδομάδα. Ο σταδιακός απογαλακτισμός όμως, όπως περιγράφεται πιο κάτω, συγκεντρώνει τα πιο πολλά πλεονεκτήματα.
Ξαφνικός απογαλακτισμός που ξεκινά από τη μητέρα
Μια μητέρα μπορεί να σταματήσει απότομα να θηλάζει για πολλούς λόγους. Η επιστροφή στην εργασία δε θα πρέπει να είναι λόγος ξαφνικού απογαλακτισμού, όπως το συζητήσαμε στο αντίστοιχο κεφάλαιο. Στον ψυχικό πόνο του παιδιού θα προστεθεί η σωματική δυσφορία της μητέρας: το σώμα της θα ψάχνει το μωρό. Οπωσδήποτε το σώμα σας ανήκει αλλά η εμπειρία πολλών μητέρων πριν από σας, λέει τα εξής:
- Μην απογαλακτίσετε το μωρό των 2 μηνών για να γυρίσετε στη δουλειά.
- Μη δέσετε το στήθος σας.
- Μη στείλετε το μωρό να σας το μεγαλώσουν στο χωριό και μη φύγετε για το διορισμό χωρίς το μωρό μαζί σας.
Υπάρχει πάντα ένας τρόπος. Καμιά θυσία δεν είναι αρκετά μεγάλη για τη διασφάλιση της ψυχικής ισορροπίας και της σταθερότητας, σαν βάση για τη ζωή των παιδιών μας.
Μπορεί να συντρέχουν λόγοι αρρώστιας της ίδιας ή άλλου μέλους της οικογένειας. Εάν δεν εμπίπτετε σε κάποια απ’ τις παθήσεις που απαιτούν μόνιμη ή προσωρινή διακοπή του θηλασμού δοκιμάστε να ξαναβάλετε το παιδί σας στο στήθος μόλις επιστρέψετε στο σπίτι ή προσπαθήστε να σας το φέρνουν να το θηλάζετε κατά τη διάρκεια της νοσηλείας σας. Στην περίπτωση που το παιδί είναι πολύ μικρό και θηλάζετε αποκλειστικά, θα έχετε σίγουρα προβλήματα με το στήθος σας αν δε θηλάσετε ή αν δεν αντλήσετε κατά τη διάρκεια της απομάκρυνσής σας από αυτό. Μην απογαλακτίσετε με αφορμή την απομάκρυνση, αντλήστε το γάλα σας για να αποσυμφορήσετε το στήθος και ξαναθηλάστε, όταν δείτε το παιδί.
Εάν πρέπει να μείνετε στο νοσοκομείο με ένα άλλο σας παιδί που νοσηλεύεται, παρακαλέστε να σας φέρνουν το μωρό για θηλασμό.
Εάν έχετε μια κοινωνική υποχρέωση, όπως να παντρεύεται η αδελφή σας στην Αμερική ή να πρέπει να πάτε στην κηδεία της πεθεράς σας σε άλλη πόλη, πάρτε το παιδί μαζί σας. Είναι κρίμα να του λείψετε ξαφνικά, και ειδικά τη νύχτα, εάν δεν το έχετε ξανακάνει.
Εάν βαρεθήκατε τους περιορισμούς που επιβάλλει το μεγάλωμα ενός μωρού, μπορείτε να αρχίσετε να το αφήνετε να κοιμάται στους παππούδες, μετά τα 2 του χρόνια, εάν εκεί περνά καλά. Μην το κάνετε για πρώτη φορά, όταν θα λείψετε ταξίδι. Όταν σας αναζητήσει, πρέπει να είστε σε θέση να πάτε να το πάρετε τις πρώτες φορές.
Ξαφνικός απογαλακτισμός που ξεκινά από το μωρό
Ο ξαφνικός απογαλακτισμός που ξεκινά από το μωρό, δηλαδή η «απεργία θηλασμού», είναι ένα μεγάλο πρόβλημα θηλασμού που μπορεί όμως να λυθεί και συζητιέται σε άάλλο κεφάλαιο.
Σταδιακός απογαλακτισμός
Εάν για διάφορους λόγους θέλετε να επιταχύνετε τη διαδικασία του απογαλακτισμού, κάντε το αφού βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις:
Εάν το παιδί σας:
- Είναι μεγαλύτερο από 12 μηνών.
- Ζητά να θηλάσει μόνον όταν βαριέται.
- Θηλάζει για πολύ λίγη ώρα (λιγότερο από ένα λεπτό τη φορά).
- Τρώει καλά το φαγητό του.
- Δε ζητά να θηλάσει, όταν χτυπήσει.
- Κοιμάται κάποιες φορές χωρίς να θηλάσει.
- Όταν του προτείνετε κάτι άλλο, προτιμά αυτό παρά να θηλάσει.
- Δέχεται εύκολα περιορισμούς στο θηλασμό (π.χ. θηλάζουμε μόνο το βράδυ και μόνο στην πολυθρόνα), τότε το παιδί είναι αρκετά έτοιμο να απογαλακτίσει.
Εάν κάνετε σταθερές και σωστές προσπάθειες, το παιδί θα απογαλακτίσει σύντομα και χωρίς προβλήματα.
Όσες περισσότερες από τις πιο πάνω συνθήκες ισχύουν, τόσο πιο κοντά είναι το παιδί σας στο φυσικό απογαλακτισμό και τόσο λιγότερο τραυματική και πιο ομαλή θα είναι η διαδικασία του.
Για να πετύχει η «επιτάχυνση» του απογαλακτισμού χρησιμοποιήστε κάποια ή όλα από τα παρακάτω τεχνάσματα:
- «Δεν προσφέρω, δεν αρνούμαι». Αυτή είναι η βασική αρχή του απογαλακτισμού, όσο απλό κι αν φαίνεται. Πολλές φορές, μητέρες αγανακτισμένες από την εμμονή των παιδιών τους με το στήθος (όπως ήμουν εγώ για μεγάλο διάστημα και πολλές μητέρες όταν τα παιδιά που θηλάζουν είναι στην ηλικία από 1-2 ετών), μένουν κατάπληκτες όταν συνειδητοποιούν πως οι ίδιες προκαλούν τους περισσότερους θηλασμούς του 24ωρου.
- Βάζω όρια στη διάρκεια, στον αριθμό, στο χώρο. Π.χ. «μπορείς να θηλάζεις μόνο την ημέρα, μόνο στο δωμάτιο και μόνο 3 φορές και ώσπου να μετρήσω ως το δέκα».
- Προσφέρω ένα υποκατάστατο όπως παιχνίδι, παιχνίδι με άλλα παιδιά, φαγητό, βόλτα.Είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος αποφυγής θηλασμού, αλλά μπορεί να είναι για τη μητέρα πιο κουραστικός απ’ τον ίδιο το θηλασμό. Θηλάζοντας χαλαρώνετε, ίσως ξαπλώνετε, το παιδί σταματά τη γκρίνια και «γειώνεται» στην αγκαλιά σας.
- «Ακάθιστος ύμνος». Η μητέρα προσπαθεί να μην κάθεται και να κάνει όλες τις δουλειές όρθια, γιατί όποτε κάθεται το παιδάκι έρχεται να θηλάσει.
- Ο μπαμπάς, οι παππούδες, το σχολείο απασχολούν το παιδί για να μην είναι συνεχώς με τη μητέρα κι έτσι να θηλάζει όλη την ώρα.
- Μην απειλείτε πώς θα κόψετε το θηλασμό, μην περιορίζετε τις υπόλοιπες επαφές που έχετε με το μωρό και μη συζητάτε το θέμα μπροστά του (τα παιδιά, ακόμα και μηνών, καταλαβαίνουν τα πάντα), για να μην αισθανθεί πως σας χάνει. Κάντε αυτό που έχετε να κάνετε χωρίς μεγάλα λόγια και «μπαρόκ» καταστάσεις. Τα: «δε σε αντέχω, πρόσεχε γιατί θα στο κόψω, άντε μεγάλωσες τώρα», κ.λ.π., αποκλείονται. Δοκιμάστε το: «έλα τώρα να φτιάξουμε μαζί το φαγητό».
Οι πρώτες συνταγές του μωρού σου! Oδηγίες βήμα, βήμα για αρχάριες μανούλες!
Απογαλακτισμός τη νύχτα
Εάν αισθάνεστε ότι ο θηλασμός σας έχει κουράσει, αναρωτηθείτε μήπως είναι ο νυχτερινός θηλασμός, και τα ξενύχτια που συνεπάγεται, που σας ενοχλεί. Σχεδόν όλες οι μητέρες κουράζονται πολύ να θηλάζουν τις νύχτες. Νιώθουν ότι εάν υπήρχε ένας τρόπος να θηλάζουν μόνο τη μέρα, θα μπορούσαν και θα ήθελαν να συνεχίσουν για καιρό ακόμη, γιατί έτσι θα είναι πιο ξεκούραστες και πιο καλές μητέρες.
Ο νυχτερινός απογαλακτισμός δεν συνιστάται εάν το παιδί είναι κάτω του ενός έτους, γιατί όταν ξυπνά σημαίνει πως έχει να καλύψει σημαντικές ψυχικές και διατροφικές ανάγκες.
Σε μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να προσπαθήσετε το νυχτερινό απογαλακτισμό – και συνήθως να τον καταφέρετε εάν είστε αποφασισμένη – ακολουθώντας τις παρακάτω οδηγίες:
Η γενική αρχή είναι πως το παιδί θα χρειαστεί ένα υποκατάστατο για την απόλαυση και τη συνήθεια που του στερείτε. Αυτό το υποκατάστατο μπορεί να είναι περπάτημα, κούνημα, παραμύθι στην αγκαλιά στα μεγαλύτερα παιδιά. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να δώσετε πιπίλα, αν και δύσκολα τη μαθαίνουν τα παιδιά που θηλάζουν.
Διευκολύνει απίστευτα όλα αυτά να προσφέρονται από κάποιο άλλο οικείο και αγαπημένο πρόσωπο όπως ο μπαμπάς, η γιαγιά, η θεία, ή η νταντά. Εσείς η ίδια γενικά είστε μια πρόκληση για το παιδί, καθώς σας μυρίζει (τα μωρά έχουν πολύ πιο αναπτυγμένη από τους ενήλικες την αίσθηση της όσφρησης και οι μητέρες μυρίζουν υπέροχα) και θυμάται τη συνήθεια να θηλάζει για να χαλαρώσει.
Αξίζει τον κόπο να προγραμματίσετε το νυχτερινό απογαλακτισμό να συμπίπτει με την άδεια του άντρα σας ή την περίοδο που θα μπορέσει να μείνει μαζί σας η γιαγιά. Θα είναι πολύ πιο εύκολο απ’ το να το κάνετε μόνη σας. Μπορεί αυτή η προσπάθεια να γίνει και αφήνοντας το παιδί να κοιμάται στο σπίτι της γιαγιάς τα βράδια. Εντούτοις δεν το συνιστώ. Το παιδί μπορεί να πάθει σοκ απ’ το μέγεθος της αλλαγής και μην ξεχνάτε: πρέπει να περάσει σε μια καινούρια φάση της σχέσης του μαζί σας, όχι να κάνει διακοπές.
Απογαλακτισμός σε δύσκολες καταστάσεις
Υπάρχουν φορές που η μητέρα και το παιδί έρχονται αντιμέτωποι με μια κατάσταση που φαίνεται πως θα αντιμετωπιστεί πιο εύκολα εάν ο θηλασμός διακοπεί. Όταν το παιδί δεν είναι έτοιμο ψυχικά και σωματικά να απογαλακτίσει, καταστάσεις όπως η μαστίτιδα, ο πόνος ή τα δαγκώματα κατά τον θηλασμό, η απεργία θηλασμού, αρρώστιες στο παιδί και τη μητέρα που περιλαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, η επιστροφή της μητέρας στη δουλειά, ένα ταξίδι, διαγνωστικά τεστ για τη μητέρα, η τερηδόνα θηλασμού, είναι απλώς προκλήσεις για να κάνετε μια ακόμη υπέρβαση σ’ αυτό που νομίζατε πως είναι τα τελικά όρια της προσφοράς σας στο παιδί και να συνεχίσετε να θηλάζετε εάν αυτό επιθυμείτε.
Όταν οι άλλοι θέλουν να απογαλακτίσετε
Συμβαίνει συχνά η μητέρα να αντιλαμβάνεται ότι το παιδί της είναι ακόμη μωρό, ακόμη κι αν έχει ξεπεράσει τη βρεφική ηλικία. Φέρεται σα μωρό και δείχνει σα μωρό. Άλλοι άνθρωποι όμως μπορεί να έχουν αντίθετη γνώμη. Ο σύντροφος, οι παππούδες, οι φίλοι και οι γείτονες, ο παιδίατρος, ο γυναικολόγος, οι άγνωστοι στο δρόμο συνήθως πιστεύουν πως το παιδί πρέπει να απογαλακτίσει στους έξη, στους δώδεκα, στους δεκαοχτώ μήνες. Κάντε αυτό που λέει η καρδιά σας: κανείς δεν ξέρει το παιδί σας όσο εσείς.
Εάν αποφασίσατε να απογαλακτίσετε:
Περάστε πολλές ώρες με το παιδί παίζοντας και ασχολούμενη με πιο «παιδικές» δραστηριότητες, αντί να είστε συνέχεια αγκαλιά και να θηλάζετε.
Για να μειωθεί το γάλα σας:
- Μην περιορίσετε το νερό που πίνετε αλλά, εάν μπορείτε, περιορίστε για 7 ημέρες το αλάτι και την άσπρη ζάχαρη.
- Βγάζετε γάλα μόνο όταν αισθάνεστε πολύ βάρος στο στήθος και ελάχιστη ποσότητα την κάθε φορά.
- Μην πάρετε φάρμακα για απογαλακτισμό. Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που αυτά τα φάρμακα για διακοπή της γαλουχίας έχουν ακόμα άδεια κυκλοφορίας: προκαλούν πονοκέφαλο, φαγούρα, ζάλη, εγκεφαλικά, σπασμούς και θανάτους. Εάν πονά το στήθος σας πάρτε λίγο παυσίπονο.Πιείτε φασκόμηλο 4 φλιτζάνια την ημέρα επί 7 ημέρες.
Μην απογαλακτίσετε απότομα, αλλά:
- Μειώστε το θηλασμό κατά 1 γεύμα την εβδομάδα, έως 1 γεύμα ανά 15 ημέρες.
- Εάν το παιδί φαίνεται δυστυχισμένο, δε γελά ή δεν τρώει, ξαφνικά κεκεδίζει, ξυπνά πιο συχνά τη νύχτα, κολλήσει επάνω σας, κολλήσει στο αγαπημένο του παιχνίδι, χτυπά, δαγκώνει, πάθει δυσκοιλιότητα, δε δέχεται να πάει στον παιδικό σταθμό ή στην αγκαλιά άλλων ανθρώπων, ή αν εσείς η ίδια δεν είστε σίγουρη ότι κάνετε το σωστό, μάλλον κάνετε τη διαδικασία πολύ γρήγορα, οπότε δείξτε ελαστικότητα και ξαναθηλάστε για 2-3 μήνες ακόμα.
Έχω ακόμη γάλα
Τις πρώτες 2-3 εβδομάδες μετά τον απογαλακτισμό, ειδικά εάν αυτός γίνει ξαφνικά, που σημαίνει πως θα συμβεί όταν έχετε ακόμη αρκετό γάλα, μπορεί το γάλα σας να τρέχει από το στήθος χωρίς ιδιαίτερο ερέθισμα. Εάν η αυθόρμητη ροή διαρκέσει 3 μήνες, πρέπει να σας δει γιατρός.
Για χρόνια μετά τον απογαλακτισμό, ιδίως αν δεν πήρατε χάπια διακοπής της γαλουχίας, μπορεί να βλέπετε γάλα να τρέχει αν πιέσετε τη θηλαία άλω, κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής, όταν έχετε έντονα συναισθήματα ή περνάτε περίοδο μεγάλου stress. Κάτι τέτοιο είναι φυσιολογικό και, αν σας συμβεί, καταρχήν αδιαφορήστε. Αν συνεχίζεται και σας ενοχλεί, πιείτε λίγο φασκόμηλο και μην πατάτε συνέχεια το στήθος. Αν το γάλα σας βγαίνει αυτόματα και χωρίς ερεθισμό του στήθους για περισσότερες από 7 ημέρες, συζητήστε το με το γιατρό σας, γιατί πρέπει να γίνει κυτταρολογική εξέταση του υγρού.
Το σώμα της μητέρας
Εάν το στήθος σας φαίνεται τώρα πολύ πεσμένο, κάντε υπομονή: σε 6 μήνες θα πάρει την οριστική του μορφή. Σπανιότατα το στήθος υποστρέφεται πολύ μετά τον θηλασμό, δηλαδή μικραίνει και σακουλιάζει: εάν ξαναμείνετε έγκυος επανέρχεται πανηγυρικά.Το βάρος της γυναίκας που απογαλακτίζει συνήθως μειώνεται ξαφνικά και παραμένει χαμηλότερο απ’ ότι πριν μείνει έγκυος. Σπανίως αυξάνεται, ανάλογα πάντα με τον σωματότυπο, την κληρονομικότητα, τη δίαιτα και τον τρόπο ζωής της. Η περίοδος τείνει να επιστρέψει στην κανονικότητα που είχε πριν μείνετε έγκυος, χωρίς πόνο όμως, και η γονιμότητα συνήθως πετά στα ύψη!
Πηγή: Απόσπασμα από τον Α’ τόμο του βιβλίου της κας Αννας Πατσούρου “Θηλασμός: Μια υπέροχη σχέση”, Εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες
Το διαβάσαμε στο 4yourfamily.gr