Υπάρχουν πράγματα, που όσο κι αν θέλουμε να καταλάβουν τα παιδιά μας, είναι δύσκολο να τα εξηγήσουμε με τρόπο υπεραπλουστευμένο. Υπάρχουν πράγματα που θέλουμε να νιώσουν, που θέλουμε να τους φωνάξουμε, όταν οι καταστάσεις δυσκολεύουν, που τα λόγια δεν μπορούν να εξηγήσουν με απόλυτη ακρίβεια, μα η καρδιά τα δείχνει και προσπαθεί να βρει το δρόμο για να τα μοιραστεί. Δεν ξέρω τι ακριβώς θα ήθελα να ξέρει το παιδί μου για μένα ως μαμά. Γιατί σίγουρα όσα κι αν εξωτερικεύουμε, όσα κι αν μοιραζόμαστε, όσα κι αν εκφράζουμε, πάντοτε κάτι μένει. Πάντοτε υπάρχει κάτι παραπάνω, κρυμμένο στον απόηχο της γλυκιάς καληνύχτας, που σε κάνει να μετανιώνεις που δεν το έδειξες. Και αυτή η καθημερινή αναβολή συναισθημάτων δε χωράει στη σχέση μητέρας παιδιού.
Αν κάτι, λοιπόν, θα ήθελα να ξέρει για μένα το παιδί μου είναι πως ποτέ δε μετάνιωσα. Δε μετανιώνω για τη στιγμή που ήρθε στη ζωή μου, για το πόσο απροετοίμαστη με βρήκε, για τον πανικό με τον οποίο βρέθηκα αντιμέτωπη, όταν αντιλήφθηκα την ευθύνη του πράγματος. Δε μετανιώνω για την καριέρα που άφησα στην άκρη, τη στιγμή που αφοσιώθηκα εξ ολοκλήρου στο σπουδαιότερο μονοπάτι της ζωής μου. Δε μετανιώνω ούτε λεπτό που αποφάσισα να πατήσω τη σίγαση σε όλες τις εντολοδόχες φωνές και επέλεξα να ακούσω το ένστικτό μου και τη φωνή της μικρούλας ψυχής που εξαρτιόταν από εμένα.
Αν κάτι θέλω να ξέρει το παιδί μου, είναι πως δε θυσιάστηκα για εκείνο. Δεν έχει υπάρξει χειρότερη λέξη για να περιγράψει όλα όσα συνειδητά κάνουμε οι γονείς για τα πλάσματά μας. Δεν είναι θυσία η φροντίδα, η άμεση ανταπόκριση, η αποδοχή και η αγάπη. Δεν είμαστε ήρωες με μεταφυσικές υπερδυνάμεις. Είμαστε ανθρώπινα όντα, με τεράστια αποθέματα δύναμης και αντοχής, που έλλογα επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε, για να προστατέψουμε εκείνους που αγαπάμε. Και αν με ρωτάς, δεν ξέρω αν αγαπώ κάποιον περισσότερο από τα παιδιά μου. Οπότε όχι, σίγουρα δε θυσιάστηκα για εκείνα, μόνο τα έκανα προτεραιότητά μου. Γιατί η χαρά στα μάτια τους, ο αναστεναγμός ικανοποίησής τους, το “σ᾽αγαπώ” τους και η αγκαλιά τους είναι τα δικά μου υπέρτατα αγαθά, που δεν προκύπτουν από οσιομάρτυρες.
Αν κάτι θέλω να ξέρει το παιδί μου, είναι πως δεν είμαι φτιαγμένη από ατσάλι. Πονάω, κλαίω, κάνω λάθη, απογοητεύομαι, δοκιμάζω τις αντοχές μου, κουράζομαι, πειραματίζομαι και στεναχωριέμαι. Δεν μπορώ να μάθω στο παιδί μου να είναι άνθρωπος, αν εγώ η ίδια απαρνηθώ τη φύση μου και προσπαθήσω να του προβάλλω μία μαμά ρομπότ. Θέλω να ξέρει πως η μαμά του είναι ένας ατελής άνθρωπος, που όμως μαθαίνει από τα λάθη της, δεν επαναπαύεται ποτέ και προσπαθεί καθημερινά για το καλύτερο. Και για μαντέψτε! Όλα αυτά δεν τα κάνει για χάρη των παιδιών της, αλλά για εκείνη. Γιατί τα καλύτερα μαθήματα προς τα παιδιά διδάσκονται με τον τρόπο που επιλέγουμε να ζούμε εμείς οι γονείς, μακριά από ουτοπικές καταστάσεις αιώνιας αίγλης και αποστειρωμένης ευτυχίας.
Αν κάτι θέλω να ξέρει το παιδί μου για εμένα, είναι πως δε νιώθω ποτέ σίγουρη. Δεν είμαι σίγουρη, αν κάνω το πρέπον, αν ακολουθώ πιστά τους κανόνες, αν νιώθουν όσα νιώθω, αν είμαι αρκετή, αν τα κάνω θάλασσα. Δεν ξέρω αν θα νιώσω ποτέ σίγουρη για όλα όσα επιλέγω για εκείνα, τώρα που ακόμη δεν μπορούν να επιλέξουν μόνα τους για τους εαυτούς τους. Ξέρω μονάχα πως πριν αποφασίσω κάτι, έχω μπει στη θέση τους χίλιες και κάτι φορές, έχω προσπαθήσει να τα διαισθανθώ, έχω κάνει ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό, για να σιγουρευτώ πως δε θα είμαι η αιτία για να πληγωθούν. Και αυτό δε θα το ονομάσεις υπερπροστατευτισμό. Γιατί για εμένα αυτό είναι το χρέος μου, για να διατηρήσω, όσο περνάει από το χέρι μου, αμόλυντη την ψυχούλα τους.
Αν κάτι θέλω να ξέρει το παιδί μου για μένα, είναι πως φοβάμαι. Ο φόβος κι εγώ είμαστε αδέρφια. Φοβάμαι, όταν έρχομαι αντιμέτωπη με πράγματα που δεν έχω ξαναζήσει. Φοβάμαι όταν δεν έχω απαντήσεις, φοβάμαι όταν αρρωσταίνουν, φοβάμαι όταν δεν είμαι εκεί να τα προσέξω, όταν γυρίζουν σπίτι με δάκρυα στα μάτια, όταν μου κρύβουν πράγματα που τα έχουν πληγώσει, όταν ακυρώνουν τους εαυτούς τους, όταν πιστεύουν ότι δεν τα αγαπάω αρκετά. Φοβάμαι, όχι γιατί δεν είμαι αρκετά δυνατή, μα για εκείνο το απειροελάχιστο δευτερόλεπτο που μέσα τους πίστεψαν πως εκείνα δεν έχουν τη δύναμη να υπερπηδήσουν τα εμπόδια και με κοίταξαν στα μάτια, περιμένοντας να τους δώσω την επιβεβαίωση πως μέσα τους κρύβονται όλα. Κι αν έστω μία φορά τα μάτια μας δε συναντήθηκαν, είμαι σχεδόν βέβαιη πως όλες οι επόμενες φορές το ξέφτισαν.
Αν κάτι θέλω να ξέρει το παιδί μου για εμένα, είναι πως θα είμαι πάντα εδώ. Αυτό συνήθως μεταφράζεται απλά ως αγάπη. Και είναι σίγουρα η υψηλότερη μορφή αγάπης, ανιδιοτελής και καθάρια. Όταν, μεγαλώνοντας πια αρκετά, αποφασίσουν να χαράξουν τους δικούς τους δρόμους και να ανακαλύψουν το δικό τους εσωτερικό πλούτο, θα είμαι πάντα εδώ, να έρχονται να ξαποσταίνουν, να γεμίζουν με νέα όνειρα το “μέσα” τους και να παίρνουν μεγαλύτερη φόρα για το ταξίδι στο άγνωστο. Μια ζωή ολόδική τους. Τους ανήκει.
Μια μαμά.