Όταν οι γονείς παρεμβαίνουν στη ζωή των παιδιών

Όταν το παιδί αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα: με τους συμμαθητές, το φίλο, το δάσκαλό του, τα μαθήματά του κτλ, ποια είναι η συνηθέστερη αντίδρασή σας; Έχετε την τάση να «αναλάβετε» εσείς το πρόβλημα για το παιδί; Θέλετε να απαλλάξετε το παιδί από τη στενοχώρια του όσο το δυνατόν γρηγορότερα; Επιθυμείτε το παιδί να συμπεριφερθεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο που θεωρείτε εσείς καλύτερο και το συμβουλεύετε προς αυτή την κατεύθυνση;

Το να δίνουμε λύσεις-συμβουλές σε ένα παιδί, να κάνουμε κήρυγμα και να επιχειρηματολογούμε, να καθοδηγούμε και να κριτικάρουμε είναι πολύ συνηθισμένες αντιδράσεις όλων μας απέναντι στα παιδιά. Δεν έχουμε όμως αναλογιστεί ποιες είναι οι αρνητικές συνέπειες αυτών των συμπεριφορών πάνω στο παιδί. Σίγουρα οι συμπεριφορές αυτές προκύπτουν από τις καλές προθέσεις μας το παιδί να κάνει αυτό που θεωρούμε καλύτερο γι’αυτό. Είμαστε όμως σίγουροι ότι αυτό που θεωρούμε εμείς καλύτερο για το παιδί είναι όντως και το καλύτερο για το ίδιο; Αν στόχος μας είναι να μεγαλώσουμε ένα ώριμο και υπεύθυνο άτομο, τότε το παιδί δε θα έπρεπε να μάθει να λύνει τα προβλήματά του μόνο του;

Όλες μας οι συμπεριφορές με τις οποίες παρεμβαίνουμε στη ζωή του παιδιού έχουν σαν συνέπεια να επικοινωνούν στο παιδί το μήνυμα ότι δεν εμπιστευόμαστε την κρίση και τις ικανότητές του να επιλύσει τα προβλήματά του μόνο του. Το παιδί αισθάνεται ότι δεν το αποδεχόμαστε και δεν πιστεύουμε σε αυτό και αναπτύσσει αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Αντίθετα, το παιδί που έχει την ελευθερία να δοκιμάσει μόνο του, να κάνει λάθη, να μάθει από αυτά, θα αναπτύξει μεγαλύτερη πίστη στον εαυτό του και υπευθυνότητα. Σαν ενήλικος, θα μπορεί να διαχειρίζεται ευκολότερα τις δυσκολίες της ζωής γιατί έτσι έμαθε από μικρή ηλικία. Το παιδί όμως που μεγάλωσε σε ένα υπερπροστατευτικό περιβάλλον, σε ένα περιβάλλον όπου οι άλλοι το καθοδηγούσαν ή έλυναν πάντα τα προβλήματά του αντί γι’ αυτό, θα δυσκολευτεί να προσαρμοστεί στη ζωή των ενηλίκων.

Επιπρόσθετα, η μεγάλη παρεμβατικότητα στη ζωή των παιδιών μπορεί να έχει πολύ άσχημες συνέπειες και στη μεταξύ μας σχέση, καθώς τα παιδιά συνήθως αντιδρούν σε τέτοιες συμπεριφορές. Αυτό μπορεί να έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την απομάκρυνση των παιδιών από εμάς, τα οποία στο μέλλον δε θα μοιράζονται τα προβλήματά τους μαζί μας.

Συμπερασματικά, καλό θα ήταν να μάθουμε να «αντέχουμε» τις δυσκολίες των παιδιών και τα αρνητικά τους συναισθήματα και να αποτρέπουμε τον εαυτό μας από το να παρεμβαίνουμε στη ζωή τους με στόχο να τα απαλλάσσουμε από αυτά. Το μόνο που χρειάζεται ένα παιδί σε μια τέτοια περίπτωση είναι η καλή μας διάθεση να είμαστε εκεί γι’ αυτό για να ακούσουμε το πρόβλημά του. Μία τέτοια στάση αρκεί. Επικοινωνεί στο παιδί αποδοχή, εμπιστοσύνη στις ικανότητές του και συμβάλλει σε μια καλύτερη σχέση μαζί του, χωρίς συγκρούσεις. Το παιδί έτσι τελικά μπορεί να γίνει ανεξάρτητο, υπεύθυνο και με μεγαλύτερη πίστη στον εαυτό του.