Άρθρα του Πάνο Μουχτερoύ
Αν κάτσεις και κάνεις μια πρόχειρη έρευνα και γράψεις στη μηχανή αναζήτησης λέξεις-κλειδιά, όπως “νεογέννητο”, “βρέφος”, “αθωότητα”, “ανατροφή”, “κλάμα μωρουδιακό” και άλλα παρόμοια, είναι βέβαιο ότι θα σου εμφανιστούν εκατοντάδες άρθρα που θα καταπιάνονται με όλα αυτά τα ζητήματα και που θα τα αναλύουν διεξοδικά από χίλιες δυο όψεις αλλά στην πλειοψηφία τους θα κουβαλούν μια επαναλαμβανόμενη ομοιότητα: με εξαίρεση τους γιατρούς, όλα αυτά τα κείμενα θα είναι γραμμένα από μανάδες. Είναι απίθανο να βρεις έστω και δέκα γραμμές γραμμένες από πατέρα για το μωρό του. Ποιος ξέρει, μπορεί να φαίνεται ξενέρωτο, να μοιάζει παράταιρο ένας άνδρας να κάτσει να ασχοληθεί και να εκφραστεί για την επαφή με το παιδί του, όταν αυτό, ειδικά στα πρώτα χρόνια τής ζωής του, είναι δεμένο και προσκολλημένο στη μητέρα του.
Τόσες και τόσες ειδικές επιστημονικές μελέτες καταγράφουν και τονίζουν ότι το παιδί ανακαλύπτει τον πατέρα του μετέπειτα, αφότου δηλαδή γίνει τριών και βάλε ετών, μέχρι τότε όλα στη μικρούλα τη ζωή του είναι μάνα, μανούλα, μαμά. Και εκ φύσεως να το δεις, η μάνα είναι προικισμένη με τόσες θαυμαστές λειτουργίες που μετατρέπουν τον πατέρα σχεδόν σε κομπάρσο. Ο θηλασμός, η καθημερινή φροντίδα, η παροχή διατροφικής και συναισθηματικής ασφάλειας προς το παιδί, η μυρωδιά που εισβάλει και κάθεται στον εγκέφαλο των παιδιών όλων της γης, άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι κι εκείνη η πετυχημένη διαφημιστική καμπάνια μαλακτικού βασίστηκε στην ατάκα που με αθώα φωνούλα έλεγε ότι το ρούχο έχει εκείνη τη μυρωδιά που ανέκαθεν προκαλούσε σιγουριά και οικειότητα: “Μυρίζει μανούλα”.
Γι” αυτό είπα να πρωτοτυπήσω. Να μιλήσω μια φορά ως πατέρας κι εγώ για την πατρότητα, να πω δυο κουβέντες για εκείνες τις ιδιαίτερες τις σκέψεις που κάνουμε εμείς οι μπαμπάδες όταν αντικρίζουμε τα παιδιά μας αλλά και τα παιδιά όλου του κόσμου. Γιατί όταν γίνεσαι πατέρας ξαφνικά όλα τα παιδιά τα βλέπεις λες και είναι παιδιά δικά σου. Να πω για όλα εκείνα που πιθανότατα θέλουν να πουν κι άλλοι σαν εμένα αλλά δεν έχουν τη δυνατότητα, την ευκαιρία, τη διάθεση να το κάνουν. Να περιγράψω αυτά τα πρωτοφανέρωτα ένστικτα που σαν ελατήρια εκτινάσσονται εντός σου, τότε περίπου δηλαδή που με τη γέννηση ενός παιδιού το παιδί μέσα σου γίνεται άντρας και μ” έναν εντελώς μαγικό τρόπο ξανά παιδί. Εντάξει, μπορεί να μην έχουμε τη διαρκή βιολογική και σαρκική επαφή που προσφέρει η μητρότητα αλλά συμμετέχουμε διαφορετικά σε όλο αυτό, είναι λάθος να θεωρούμε ότι ο πατέρας έχει ρόλο διακοσμητικό, ότι μέλημά του θα πρέπει να είναι μόνο η εξασφάλιση των αγαθών στην οικογένεια ή ότι είναι μόνο για τα παιχνίδια και όλα τα υπόλοιπα τα διασκεδαστικά και δευτερεύοντα.
Όπως επίσης είναι εντελώς αβάσιμο να λέγεται ότι επειδή το σώμα κάθε μάνας κατακλύζεται από ορμόνες εγκυμοσύνης και τοκετού και λοχείας δεν συμβαίνει για τους πατεράδες σχεδόν τίποτα ως ψυχοσωματική αντίδραση τη στιγμή που ένα πλάσμα τόσο δα βλέπει το φως αυτού του κόσμου για πρώτη φορά. Γιατί, πέρα από τα σχετικά με τη συγκίνηση, την ολοκλήρωση και όλα αυτά, εκείνο που σε συγκλονίζει είναι ότι με τον καιρό δεν είσαι πια εκείνος που μέχρι πριν ήσουν, μπορείς και κάνεις σκέψεις που πριν δεν έκανες και δεν κάνεις σκέψεις που πριν μπορούσες άνετα να κάνεις.
Τι θέλω να πω. Μέσα στο χαμό των ατέλειωτων πληροφοριών πιάνω τον εαυτό μου συχνά-πυκνά να μην αντέχω να διαβάσω άρθρα και ιστορίες που έχουν να κάνουν με βρέφη και μικρά παιδιά. Ναι, μιλάω για εκείνες τις περίεργες καταστάσεις που ο ανθρώπινος εγκέφαλος ξεφεύγει, κάνει πράγματα που πάντα θα λες ότι είναι αδιανόητο να κάνει κι ας κάνει και ξανακάνει κάθε φορά τα ίδια και χειρότερα. Αυτά που τα περιγράφεις με το στόμα ανοιχτό λέγοντας ότι, όχι, δεν είναι δυνατόν και ότι, παρ” όλα αυτά, είναι. Γεγονότα που σε κάνουν να απορείς για το αν τελικά η ιδιότητα που αποκτά η μάνα κι ο πατέρας είναι μονάχα βιολογική ή ξεπερνά όλα αυτά και τελικά γονιός ενός παιδιού δεν είναι εκείνος που το γεννά αλλά εκείνος που το αναθρέφει, ταΐζοντάς το με ανεξάντλητη αγάπη.
Έκανα το παράτολμο αντρικό λάθος να ασχοληθώ με εκείνη την πρωτοφανή είδηση που εντόπισα σε ένα από εκείνα τα ενημερωτικά site, ναι, εκείνα που προσθέτουν και από μια νέα είδηση κάθε νέο λεπτό που περνάει. “Έπνιξε το μόλις 11 μηνών βρέφος της και το ανέβασε στο facebook!”. Ε, εντάξει, ένα κλικ θα κάνω πάνω στα υπογραμμισμένα γράμματα, κάποια δημοσιογραφική υπερβολή θα κρύβεται εδώ, άντε πάλι με τους ψαρωτικούς τίτλους, έλα μωρέ, δεν είμαστε δα και μωρά παιδιά, σκέφτηκα. Και πάτησα πάνω στα γράμματα. Κι έκανα κλικ. Και είδα. Ένα μωρό πνιγμένο, ντυμένο στα λευκά ρούχα τής βάπτισής του. Φωτογραφημένο νεκρό από την ίδια του τη μάνα. Στο προφίλ της. Με 4 like και 3.656 share. Καρδιά μου. Η καρδιά μου. Προς στιγμή νόμισα ότι σταμάτησε να χτυπά. Κλείσε το γαμημένο το παράθυρο. Βγες από εδώ. Τι δουλειά έχεις εσύ σε αυτές τις ηλίθιες σελίδες. Κλικ.
Έχει παραγίνει το κακό με τις ειδήσεις. Το κάθε αρρωστημένο περιστατικό που συμβαίνει στην άλλη άκρη της γης έρχεται και μπαίνει μέσα στο σπίτι σου. Μέσα στο μυαλό σου. Και δεν μπορείς να το ξεχάσεις, περνάνε μέρες, ακόμα και εβδομάδες και ακόμα πιάνεις τον εαυτό σου να ανακαλεί το φρικτό γεγονός σε ανύποπτες στιγμές. Μέχρι πριν να γίνεις πατέρας όλα αυτά τα άντεχες, ήταν απλά ακόμα μια ρουτινιάρικη είδηση μέσα στις υπόλοιπες άπειρες ειδήσεις. Τώρα, όταν τα πληροφορείσαι, τρέχεις προς το παιδί σου αλαφιασμένος και το κοιτάς καλά-καλά να δεις αν είναι εντάξει και του δίνεις την πιο σφιχτή αγκαλιά που υπάρχει. Κι αφού εισπράξεις την απόλυτη γαλήνη, έτσι καθώς θα αποκοιμιέται από τα χάδια και τα τραγουδάκια που θα του λες πάνω στον ώμο σου, έτσι όπως θα υπερβάλεις από αγάπη και θα νιώθεις ο πατέρας, ο θεός του, θα κάνεις την απερίσκεπτα μηχανική κίνηση να πάρεις το τηλεκοντρόλ και να αλλάξεις κανάλι, έτσι, για να περάσει η ώρα, ενώ το παιδί σου θα ονειρεύεται τον κόσμο μακριά από την πραγματικότητα που θυμίζει άσχημο όνειρο.
Πέφτεις πάνω σε πλάνα που δείχνουν το πολύ μέχρι πέντε χρονών παιδιά να έχουν τυλιγμένα τα κεφάλια τους με γάζες ματωμένες, παιδιά που δεν βλέπουν όνειρα, έστω κι αν φαίνονται ότι κοιμούνται με τα μάτια ανοιχτά, λένε ότι ήταν άτυχα παιδιά, παιδιά που γεννήθηκαν στην πιο προβληματική λωρίδα τής γης, ότι εκεί αντί για μπάλες, κυλάνε οβίδες και έτσι γίνονται λωρίδες τα τρυφερά κορμιά τους, αχ, Θεέ μου, γιατί, πως το αφήνεις αυτό και συμβαίνει, μικρά παιδιά, Θεούλη μου καλέ, δεν μας βλέπεις που έχουμε πέσει στα γόνατα και προσευχόμαστε πατεράδες και μανάδες και παιδιά;
“Πιστεύω εις έναν Θεό, Πατέρα, Παντοκράτορα”. Όλες τις προσευχές θα βρω και θα πω και ειδικά όλες εκείνες που μιλάνε για πατρότητα, που περιγράφουν τον Θεό ως τον πατέρα όλων των ανθρώπων, γιατί τώρα που έγινα πατέρας κι εγώ πρέπει να μιλάμε την ίδια γλώσσα, μπορώ να νιώσω άνθρωπος που έχει ανάγκη το θεό αλλά και θεός που τον έχουν ανάγκη οι άνθρωποι. Ναι, μπορεί και να αυθαδιάσω. Να αμφισβητήσω ορισμένα θέσφατα που μέχρι πριν δεν τα ακουμπούσα καν. Θα το κάνω αυτό ειδικά σήμερα που όλοι μου λένε ότι δεν πρέπει να επικαλούμαι τη βοήθεια τού Θεού μόνο όταν τον έχω ανάγκη. Σήμερα που όλοι έχουν έτοιμη στο στόμα την ατάκα ότι τα μικρά παιδιά τα παίρνει μαζί του ο Θεός γιατί θα τα κάνει αγγέλους που θα σαλπίζουν το κήρυγμά του.
Τώρα που τους βλέπω όλους να κάνουν ζωγραφιές με τη ζωγραφική από τα windows και να φτιάχνουν ουράνια φόντα και κεριά με μια ηλεκτρονική φλόγα που όλο και πηγαινοέρχεται, δίχως ποτέ να σβήνει, τώρα που κάθονται και βάζουν μέσα σε κρίνους ψεύτικους μια φατσούλα παιδική από έναν μικρούλη ήρωα που δεν τα κατάφερε κι αρρώστησε κι έφυγε νωρίς και μαζεύτηκαν όλοι αυτοί σήμερα εδώ, γύρω από φέρετρο λευκό, τοποθετημένο πλάι σε παιχνίδια, κουβαδάκια και υπερήρωες από καουτσούκ, εκείνους που τα μικρά παιδιά έχουν για ανίκητους θεούς, και κάθονται και γράφουνε εδάφια με μεγάλες γραμματοσειρές και bold γράμματα. Μου λένε να σκεφτώ φρόνιμα ως πατέρας. “Πάτερ ημών”. Να κοιτάξω ψηλά. “Ο εν τοις ουρανοίς”. Να πω ότι όλα είναι θέλημα Θεού και όχι των ανθρώπων. “Γενηθήτω το θέλημά Σου”. Ότι ένας και μοναδικός σκοπός είναι η αιώνια, η μετά το θάνατο, ζωή. “Ως εν ουρανώ”.
Και επί της γης.
