Πριν λίγες εβδομάδες μια από της αγαπημένες μου φίλες «έχασε» την μόλις 21 μηνών κόρη της, όταν το κοριτσάκι της έφυγε ξαφνικά από τη ζωή.
Με την φίλη μου μένουμε σε διαφορετικές μεριές της χώρας, οπότε ταξίδεψα μέχρι εκεί το περασμένο σαββατοκύριακο. Παραδέχομαι ότι ήμουν πολύ νευρική σχετικά με το τι θα της έλεγα. Πως θα έβρισκα τις σωστές λέξεις για να τους παρηγορήσω;Πώς να μην πω τις λάθος λέξεις; Ως συγγραφέας οι λέξεις είναι για μένα ένας από τους τρόπους που μπορώ και ξέρω να εκφραστώ, κι όμως, ήταν τόσο δύσκολο…
Ήταν και για μένα μεγάλος χαμός. Έχοντας 2 υγιή παιδιά στο σπίτι, ένιωσα ότι δεν θα μπορούσα να νιώσω τον πόνο της οπότε πώς στο καλό θα μπορούσα να την παρηγορήσω σε κάτι που δεν είχα την εμπειρία; «Οπλισμένη» λοιπόν με ένα σωρό από φράσεις της Βίβλου και άλλα πράγματα που είχα προβάρει να της πω, μπήκα στο σπίτι της και δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ, τα λόγια που θα ανταλλάσσαμε εκείνη την ώρα. Μόνο που τα λόγια αυτά ειπώθηκαν από εκείνη, προς εμένα.
Από εκείνη. Σε Μένα.
Ακριβώς. Η φίλη, που σε αυτό το σημείο αποδείχτηκε να είναι ο πιο δυνατός άνθρωπος που ξέρω, είπε κάτι την ώρα της μεγάλης θλίψης και του πένθους της που για πάντα πήρε θέση στην καρδιά μου. Ήταν μια φράση τόσο απλή, κι όμως με ακούμπησε βαθιά μέσα μου. Όπως μου περιέγραφε τα γεγονότα που οδήγησαν στο θάνατο της κόρης της προσπάθησε να μου εκφράσει τον αβάσταχτο πόνο όταν κρατούσε το παιδί της στο νοσοκομείο, τις ώρες, τα λεπτά, αφού αυτό είχε πεθάνει. Περιγράφοντας τον χρόνο αυτό ως το χειρότερο εφιάλτη της, μου είπε με δάκρυα στα μάτια «Είσαι μαμά, καταλαβαίνεις».
Είσαι μαμά, καταλαβαίνεις.
Αυτή η φράση μου έκοψε την ανάσα. Γιατί από αυτό το σημείο, με αυτή την φράση, ήμουν ικανή να καταλάβω το μέγεθος της θλίψης και του πόνου της. Σίγουρα ήμουν πολύ στεναχωρημένη για εκείνη και πιο πριν από αυτό γιατί ο θάνατος είναι κάτι πολύ στενάχωρο έτσι και αλλιώς. Αλλά πρέπει να παραδεχτώ ότι δεν είχα πλήρως καταλάβει το ρόλο μου ως φίλη της ή έστω ως μαμά. Βλέπετε, όλη την ώρα κοιτούσα να της πω τα τέλεια λόγια ενώ το μόνο που έπρεπε να κάνω ήταν να κοιτάξω αυτό που μας ένωνε: την μητρότητα. Μπορεί να μην έχω νιώσει το πόνο του να χάνεις ένα παιδί αλλά έχω νιώσει την χαρά που και εκείνη είχε βιώσει ως μαμά κρατώντας αγκαλιά το παιδί της. Και να χάσεις αυτό; Δεν υπάρχουν λόγια…
Εκτός ίσως από το «Είμαι μαμά, καταλαβαίνω»
Ο χειρότερος εφιάλτης μιας μάνας είναι να χάσει το παιδί της. Έχω κρατήσει αυτή την σκέψη κατά νου όταν συγκρίνω τον εαυτό μου με άλλες μαμάδες. Σίγουρα όλες έχουμε το δικό μας τρόπο που φροντίζουμε και μεγαλώνουμε την οικογένεια μας αλλά όλες έχουμε ΕΝΑ κοινό σημείο: οι καρδιές μας είναι συνδεδεμένες με τα παιδιά μας. Και αυτό μόνο κάνει το όλο θέμα με τον πόλεμο των μαμάδων μεταξύ τους, εντελώς γελοίο!
Είσαι μαμά, καταλαβαίνεις.
Όταν ήμουν λοιπόν με την μαμά μου μαζί, στο σαλόνι αναμονής του ακτινολογικού για ακτινοβολίες λόγω ότι πρόσφατα διαγνώστηκε με καρκίνο του στήθους, το βλέμμα μου έπεσε σε μια νέα μητέρα ενός μικρού αγοριού. Το αγοράκι ήταν περίπου 3 ετών. Φορούσε μια κάπα του Superman και μια μάσκα νοσοκομείου, καθόταν κουλουριασμένο στην αγκαλιά της μαμάς του. Του ψιθύρισε κάτι. Η καρδιά μου σταμάτησε και τα δάκρυα άρχισαν να κυλάνε από τα μάτια μου παρόλο που δεν την ήξερα. Και ας καθόμουν στο καθιστικό μόλις 30 δευτερόλεπτα. Παρόλο που εγώ η ίδια περίμενα η δική μου μητέρα να κάνει ακτινοβολία για την δική της θεραπεία. Αυτό είναι τρελό σκέφτηκα. Δεν ξέρω καν αυτή την γυναίκα.
Αυτό που ξέρω όμως είναι ότι είμαι μαμά.
Αργότερα έπαιρνα φαγητό από ένα εστιατόριο και εκεί μια από τις εργαζόμενες ήταν στο τηλέφωνο δίπλα στις τουαλέτες. Προσπαθούσε απελπισμένα να βρει κάποιον να κρατήσει το παιδί της καθώς θα τελείωνε την βάρδια της αργά. Ήταν σε έξαλλη κατάσταση. Ήταν αναστατωμένη. Η καρδιά μου έχασε άλλον ένα χτύπο. Και τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα ξανά.
Καταλαβαίνω, είμαι μαμά!
Όταν επέστρεψα στο σπίτι της μαμάς μου, καταρρακωμένη από την απώλεια της φίλης μου η μητέρα μου προσπάθησε να με παρηγορήσει. Ρωτώντας με αν ήμουν καλά. Εμένα! Εκείνη έκανε ακτινοβολίες για τον καρκίνο και όμως εκείνη παρηγορούσε εμένα αντί εγώ να παρηγορώ εκείνη. Και τότε κατάλαβα το γιατί…
Καταλαβαίνει, είναι μαμά.
Και στην διαδρομή της επιστροφής στο αεροπλάνο ήταν μια μαμά που κρατούσε το νεογέννητο της αγκαλιά, όρθια σχεδόν σε όλη την πτήση, 4,5 ώρες, γιατί μόλις καθόταν το μωρό της έκλαιγε. Έδειχνε εξαντλημένη και απογοητευμένη. Κοιτούσε συνεχώς το ρολόι της αλλά ταυτόχρονα φρόντιζε το μωρό της και το φιλούσε στο κεφαλάκι του.
Καταλαβαίνω, είμαι μαμά.
Βλέπετε, είναι ένα στοιχείο που μας ενώνει όλες. Υπερπροστατευτικές μάνες, λιγότερο προστατευτικές μάνες. Μάνες που θηλάζουν, μάνες που δεν θηλάζουν. Πλούσιες μάνες, φτωχές μάνες. Μάνες με άρρωστα παιδιά, μάνες με υγιή παιδιά. Μάνες. Αυτή η αγάπη, η τρελή, που κάνει την καρδιά μας να σταματάει, η αγάπη για τα παιδιά μας είναι μέσα βαθιά στην κάθε μια από εμάς.
Και αυτό είναι επώδυνο καμία φορά. Κάθε συγκινητική διαφήμιση μας κάνει να δακρύσουμε. Για αυτό δεν μπορούμε να δούμε ειδήσεις. Για αυτό μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και κλαίμε όταν αφήσουμε τα παιδιά μας την πρώτη τους μέρα στο σχολείο. Για αυτό το λόγο οι αλλεργίες μας φαίνονται τρομακτικές. Για αυτό το λόγο οι καρδιές μας πονούν όταν ακούμε για αποβολές και προβλήματα γονιμότητας σε άλλες γυναίκες. Για αυτό μένουμε όρθιες όλο το βράδυ ανησυχώντας για τους εφήβους μας. Για αυτό όταν τα παιδιά μας αφήνουν την «οικογενειακή φωλιά μας» κλαίμε πάνω από τον καφέ μας. Για αυτό ο θάνατος του παιδιού μιας άλλης μάνα είναι τόσο σπαρακτικό.
Για αυτό πρέπει πάντα να παρέχουμε η μία στην άλλη υποστήριξη. Όχι μόνο σε εκείνες που υποφέρουν λόγω της απώλειας ενός παιδιού τους αλλά και σε όλες εκείνες που περνάνε δύσκολα γενικά στην καθημερινότητά τους. Ακόμα και σε εκείνες που έχουν από εκείνες τις πολύ άσχημες ημέρες. Αγκαλιάστε την. Και αν σας είναι δύσκολο να βρείτε τις κατάλληλες λέξεις…ίσως το μόνο που πρέπει να πείτε είναι « ΣΕ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΩ, είμαι και εγώ μαμά»
Αλλά ίσως να το ξέρεις ήδη αυτό. Εξάλλου, είσαι μια μαμά.