Πώς πέφτει ο υψηλός πυρετός στα παιδιά;

Πυρετός είναι η αύξηση της θερμοκρασίας τον σώματος πάνω από το φυσιολογικό.

Η θερμοκρασία του σώματος ρυθμίζεται με πολύπλοκο μηχανισμό από έναν κεντρικό «θερμοστάτη», τον υποθάλαμο, που βρίσκεται στον εγκέφαλο. Για τον άνθρωπο μέση φυσιολογική θερμοκρασία είναι οι 37 βαθμοί Κελσίου, με ημερήσιες διακυμάνσεις από 0,5 έως 1 βαθμό.

Tο πρωί η θερμοκρασία του σώματος είναι, συνήθως, πιο χαμηλή σε σύγκριση με το απόγευμα. Αυξάνεται φυσιολογικά ύστερα από έντονη σωματική άσκηση, μετά το φαγητό κατά τη διάρκεια της πέψης, τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού η ύστερα από πολύωρη έκθεση στον ήλιο.

Τη θερμοκρασία μπορούμε να τη μετρήσουμε στο ορθό, στη μα­σχάλη, στο στόμα, στο δέρμα. Αλλά, ακόμη και την ίδια στιγμή σε όλα αυτά τα σημεία θα έχουμε διαφορετικές τιμές. Στη μασχάλη η θερμοκρασία μπο­ρεί να είναι έως και 1 βαθμό χαμηλότερη από τη θερμοκρασία στο ορθό, ενώ στο στόμα, αν το παιδί αναπνέει γρήγορα, η ένδειξη μπορεί να είναι εσφαλμένα πιο χαμηλή από την πραγματική θερμοκρα­σία του σώματος.

Μιλάμε για πυρετό όταν:

α) Σε παιδιά κάτω των 3 χρόνων η θερμοκρασία στο ορθό είναι πάνω από 38 βαθμούς, στη μασχάλη πάνω από 37,5 και στο στόμα πάνω από 37,8.

β) Σε παιδιά άνω των 3 χρόνων η θερμοκρασία στο ορθό είναι πάνω από 37,8 βαθμούς και στη μασχάλη ή το στόμα πάνω από 37,2.

Σύμφωνα με την επίσημη ορολογία, υψηλός ονομάζεται ο πυρετός όταν ξεπερνά τους 40,5 βαθμούς.

Ο πυρετός δεν είναι αρρώστια αλλά σύμπτωμα. Οφείλεται, συνήθως, σε λοιμώξεις από μικρόβια ή ιούς, αλλά μπορεί να αποτελεί εκδήλωση ποικίλων άλλων παθήσεων, ακόμη και αντίδρασης σε φάρμακα.

Όσο και αν φαίνεται παράξενο, ο πυρετός είναι χρήσιμος! Σε περίπτωση λοίμωξης όχι μόνο μας ειδοποιεί ότι κάποιο παθογόνο έχει εισβάλει στον οργανισμό, αλλά βοηθά τους μηχανισμούς που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού για να αντιμετωπισθεί η εισβολή. Η εμφάνιση του δείχνει το ξεκίνημα της νόσου και η πτώση του συμπίπτει, συνήθως, με το τέλος της. Tο ύψος του πυρετού δεν αντιστοιχεί πάντοτε στη σοβαρότητα της λοίμωξης. Σε ιογενείς λοιμώξεις ο πυρετός μπορεί να είναι υψηλότερος απ’ ό,τι σε μικροβιακές και, αντίθετα, πολύ σοβαρές καταστάσεις μπορεί να συνοδεύο­νται από χαμηλό πυρετό. Ειδικά στα νεογνά, η λοίμωξη συνήθως δεν προκαλεί πυρετό.

Ο πυρετός ως σύμπτωμα στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι ακίνδυνος. Σημασία έχει το αίτιο που τον προκάλεσε ή άλλα χρόνια προβλήματα υγείας που, ενδεχομένως, έχει το παιδί και μπορεί να επιδεινωθούν με τον πυρετό, καθώς και κάποιο νευρολογικό πρόβλημα ή ιστορικό πυρετικών σπασμών που το κάνουν πιο ευπαθές στην εμφάνιση σπασμών. Επίσης, ο πυρετός έχει ιδιαίτερη σημασία σε μικρά βρέφη ηλικίας κάτω των 3 μηνών.

Tο παιδί που έχει πυρετό μπορεί να φαίνεται ξαναμμένο και το δέρμα του να είναι ζεστό ή να φαίνεται χλομό, το δέρμα του να είναι κρύο και να έχει ρίγος. Ένα μεγαλύτερο παιδί μπορεί να σας πει ότι δεν νιώθει καλά ή ότι έχει πονοκέφαλο. Αν έχει υψηλό πυρετό μπορεί ακόμη και να παραμιλά. Σε ακραία περίπτωση μπορεί να κάνει πυρετικούς σπασμούς. Όλα αυτά είναι εκδηλώσεις του πυρετού και αποκαθίστανται με την υποχώρησή του. Συνήθως το παιδί, παρά τον πυρετό, δεν χάνει το κέφι και τη διάθεση του.

Αν, όμως, μετά την πτώση του πυρετού το παιδί εξακολουθεί να είναι «πεσμένο», να μην τρώει, να είναι υπναλέο ή ληθαργικό, να αναπνέει γρήγορα, να παραπονείται για πονοκέφαλο, να κάνει εμετούς ή να παρουσιάσει εξάνθημα, δεν φταίει ο πυρετός αλλά η αρρώστια.

Υποθερμία

Το αντίθετο του πυρετού είναι η υποθερμία, θερμοκρασία δηλαδή κάτω από το φυσιολογικό. Δεν είναι σπάνια και αν το παιδί κατά τ’ άλλα είναι καλό και ζωηρό, όπως πάντα, δεν έχει σημασία. Πολλές φορές με την πτώση του πυρετού μπορεί να έχουμε παροδικά υποθερμία, που αποκαθίσταται σε λίγο από μόνη της. Σπάνια, σε περίπτωση σοβαρής λοίμωξης, με την εμφάνιση του πυρετού η θερμοκρασία στη μασχάλη μπορεί να είναι χαμηλή αλλά στο ορθό αυξημένη, οπότε δεν πρόκειται για υποθερμία. Η υποθερμία έχει σημασία αν οφείλεται σε έκθεση του παιδιού σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος ή αν το παιδί είναι άτονο, νωθρό, μελανιασμένο. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να το ζεστάνουμε και να επικοινωνήσουμε αμέσως με τον παιδίατρο.

«Δέκατα»

Τα «δέκατα» αποτελούν πηγή άγχους για πολλούς γονείς, που παραβλέπουν το γεγονός ότι το παιδί δεν έχει πυρετό αλλά, θερμομετρώντας το κάθε τόσο, αξιολογούν τις φυσιολογικές ημερήσιες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας ως παθολογικές. Πολλές φορές δεν διστάζουν να υποβάλουν το παιδί και σε εργαστηριακές εξετάσεις για να «ερευνήσουν» το πρόβλημα. Σε πρακτικό επίπεδο μικροδιακυμάνσεις της θερμοκρασίας στη μασχάλη μέχρι 37,5 βαθμούς είναι άνευ σημασίας και, όπως αναφέρθηκε, σχετίζονται με το χρόνο που γίνεται η θερμομέτρηση (πρωί – απόγευμα), την προηγούμενη δραστηριότητα του παιδιού, τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος ή την ιδιο­συστασία του.

«Χρόνια» δέκατα αυτού του είδους δεν υπάρχουν ως συγκεκριμένη πάθηση. Ούτε οι «αμυγδαλές» ούτε τα «κρεατάκια», για να αναφέρουμε τα πιο συχνά, ευθύνονται για τέτοια δέκατα. Αντίθετα, διακυμάνσεις που σταθερά πλησιάζουν τους 38 βαθμούς πρέπει να αναφερθούν στον παιδίατρο, ο οποίος θα κρίνει αν υπάρχει πρόβλημα. Αν το παιδί είναι άρρωστο και τύχει να θερ­μομετρηθεί στη φάση που ακόμη δεν έχει ανεβεί ο πυρετός, στην επόμενη θερμομέ­τρηση το ερώτημα θα έχει απαντηθεί.

Tο θερμόμετρο

Υπάρχουν διάφοροι τύποι θερμομέτρων. Για να είναι ακριβής η μέτρηση πρέπει να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες χρήσης του καθενός.

Υδραργυρικό θερμόμετρο

Είναι το κλασικό θερμόμετρο που μπορεί να τοποθετηθεί στη μασχάλη, στο ορθό ή στο στόμα. Προτού το χρησιμοποιήσετε, κατεβάστε τον υδράργυρο στους 35 βαθμούς. Τινάζοντας το προσέξτε να μην το σπάσετε στο τραπέζι ή σε άλλο αντικείμενο. Καθαρίστε την ά­κρη με τον υδράργυρο με οινόπνευμα ή νερό και σαπούνι, ξεπλύντε το με νερό και σκουπίστε το χωρίς να το τρίψετε. Tο ύψος της στήλης του υδραργύρου δείχνει τη θερμοκρασία.

Ψηφιακό θερμόμετρο

Χρησιμοποιείται στη μασχάλη, στο στόμα, στο αυτί. Ταυτόχρονα με ένα ηχητικό ή φωτεινό σήμα αναγράφεται σε πλαίσιο η θερμοκρασία σε βαθμούς.

Ταινίες θερμομέτρησης

Χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση της θερμοκρασίας στο δέρμα. Στην ταινία διαβάζετε τη θερμοκρασία σε βαθμούς.

Φροντίστε να υπάρχει θερμόμετρο στο σπίτι, να θυμόσαστε σε ποιο συρτάρι

βρίσκεται και να ξέρετε να το χρησιμοποιείτε. Αν πρόκειται για υδραργυρικό θερμόμετρο, καλό είναι να έχετε δύο, επειδή, όπως συμβαίνει πολλές φορές, τη στιγμή ακριβώς που το χρειάζεστε κά­τι θα γίνει και θα σπάσει! Αν σπάσει, φροντίστε να μην κοπεί κανείς από το γυαλί, αλλά αν τύχει το παιδί να βρει ένα κομματάκι υδράργυρο και το βάλει στο στόμα του, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας.

Στη μορφή αυτή ο υδράργυρος είναι ακίνδυνος. Αν έχετε ψηφιακό θερμόμετρο, φροντίστε να υπάρχουν εφεδρικές μπαταρίες. Μακριά όμως από το παιδί.

Πώς μετράμε τον πυρετό

Στη μασχάλη

Για να θερμομετρήσετε το παιδί στη μασχάλη καθίστε το στην αγκαλιά σας, σηκώστε το χέρι του, τοποθετήστε τη μύτη του θερμομέτρου στο βάθος της μασχάλης, έτσι ώστε να ακουμπά τελείως στο δέρμα, και φέρτε το μπράτσο του σε επαφή με το σώμα. Φροντίστε η μασχάλη να είναι στεγνή και το χέρι του παιδιού ακίνητο. Αφήστε το για 2-3 λεπτά (ανάλογα με τον τύπο του θερμομέτρου) και διαβάστε την ένδειξη.

Στο ορθό

Για να μετρήσετε τη θερμοκρασία στο ορθό το παιδί πρέπει να είναι ξαπλωμένο ανάσκελα ή μπρούμυτα και να μην κουνιέται. Κρατήστε το στα γόνατα σας και σηκώστε τα πόδια του έτσι ώστε να σχηματίζουν γωνία με το σώμα του ή βάλτε το στο κρεβάτι με ένα μαξιλαράκι να του σηκώνει τους γοφούς. Βάλτε το ένα σας χέρι όπου σας βολεύει καλύτερα ώστε να μπορέσετε να το ακινητοποιήσετε.

Με το άλλο χέρι βάλτε τη μύτη του θερμομέτρου στον πρωκτό σε βάθος 2-3 εκατοστών και κρατήστε το σταθερά για 2-3 λεπτά (ανάλογα με τον τύπο του θερμομέτρου), βγάλτε το και διαβάστε την ένδειξη.

Στο στόμα

Για να μετρήσετε τη θερμοκρασία στο στόμα πρέπει το παιδί να μην έχει φάει ή πιει πρόσφατα κάτι ζεστό ή κρύο και να μην είναι βουλωμένη η μύτη του. Tο θερμόμετρο πρέπει να κρατηθεί ακίνητο κάτω από τη γλώσσα για 2-3 λεπτά. Πείτε στο παιδί να το συγκρατεί με τα χείλη (όχι με τα δόντια), να κλείσει το στόμα του και να αναπνέει από τη μύτη. Με το ηχητικό σήμα διαβάστε την ένδειξη.

Στο δέρμα

Για τη θερμομέτρηση στο δέρμα εφαρμόζετε την ταινία στο μέτωπο του παιδιού για 15 δευτερόλεπτα και διαβάζετε την ένδειξη. Tο δέρμα πρέπει να είναι στεγνό.

Στο αυτί

Για τη θερμομέτρηση στο αυτί τοποθετείτε τη μύτη του θερμομέτρου στον ακουστικό πόρο και με το ηχητικό ή φωτεινό σήμα διαβάστε την ένδειξη.

Γενικά, η θερμομέτρηση στο ορθό είναι η πιο ακριβής. Είναι η μέθοδος, που συνιστάται για νεογνά, βρέφη και παιδιά μέχρι την ηλικία των 4 χρόνων. Αν το παιδί δυσανασχετεί, η θερμομέτρηση, μετά την ηλικία των 2 χρόνων, μπορεί να γίνεται στη μασχάλη. Αν δεν υπάρχει ειδικός λόγος δεν θερμομετρούμε στο ορθό παι­διά μεγαλύτερα των 4 χρόνων. Η θερμο­μέτρηση στο στόμα δεν συνιστάται σε παιδιά μικρότερα των 4-5 χρόνων, επειδή συνήθως δεν μπορούν να συνεργασθούν. Η θερμομέτρηση με ταινία δεν θεωρείται απολύτως ακριβής.

Πώς αντιμετωπίζουμε τον πυρετό

Για να αντιμετωπίσουμε τον πυρετό πρέπει πρώτα να θερμομετρή­σουμε σωστά το παιδί, για να βεβαιωθούμε ότι πράγματι η θερμοκρασία του είναι αυξημένη και να δούμε το ύψος του πυρετού.

Tο ότι μας φαίνεται «ζεστό» είναι ένδειξη και όχι απόδειξη ότι έχει πυρετό.

Σε θερμοκρασία μικρότερη από 38,3 βαθμούς δεν δίνουμε αντιπυρετικό, εκτός αν το παιδί αισθάνεται δυσφορία ή έχει ιστορικό πυρετικών σπασμών. Υπάρχουν διάφορα αντιπυρετικά σκευάσματα τα οποία περιέχουν διαφορετική φαρμα­κευτική ουσία, όπως παρακεταμόλη, με-φεναμικό οξύ, τολφεναμικό οξύ. Η ασπιρίνη δεν συνιστάται για την αντιμετώπι­ση του πυρετού στα παιδιά.

Τα αντιπυρετικά κυκλοφορούν σε ποικίλες μορφές (σιρόπι, υπόθετα, σταγόνες, χάπια ή σκόνη για διάλυμα), καθεμιά από τις οποίες έχει συγκεκριμένη περιεκτικότητα της δραστικής ουσίας. Η δόση τους καθορίζεται από το βάρος του παιδιού. Σε βρέφη και μικρά παιδιά δίνουμε σταγόνες, σιρόπι ή υπόθετα, επειδή μπορούν να χορηγηθούν εύκολα και να υπολογισθεί με ακρίβεια η ποσότητα που χρειάζεται. Τα μεγαλύτερα παιδιά, ανάλογα με το βάρος τους, μπορούν να πάρουν και χάπια, αν μπορούν να τα καταπιούν.

Κάθε είδος αντιπυρετικού δίνεται 3-4 φορές την ημέρα (κάθε 6-8 ώρες), αλλά, αν χρειάζεται αντιπυρετικό και στα μεσο­διαστήματα, μπορούμε να δώσουμε άλλες τόσες φορές αντιπυρετικό που περιέχει διαφορετική δραστική ουσία. Χρειάζεται προσοχή στη δοσολογία και στη συνολική ποσότητα κάθε φαρμάκου που θα πάρει το παιδί στο 24ωρο. Αν η ποσότητα είναι μικρότερη από αυτή που χρειάζεται, δεν έχουμε ικανοποιητικά αποτελέσματα. Αν, όμως, ξεπεράσουμε τη σωστή δοσολογία, μπορεί να προκληθεί δηλητηρίαση και να έχουμε δυσάρεστα επακόλουθα.

Σε κάθε σπίτι με παιδιά πρέπει να υπάρχει διαθέσιμο κάποιο αντιπυρετικό σκεύασμα. Ελέγξτε το περιοδικά για να είστε σίγουροι ότι δεν έχει περάσει η ημερομηνία λήξης του φαρμάκου. Ανάλογα με το βάρος του παιδιού, να έχετε σημειωμένη τη δόση και τον αριθμό των δόσεων που μπορείτε να δώσετε. Είναι πιο ακριβές να μετράτε την ποσότητα του σιροπιού με μια σύριγγα ή με δοσομετρικό κουταλάκι. Συμβατικά, 5 κυβικά εκατοστά σιρόπι αντιστοιχούν σε ένα κουταλάκι του γλυκού, αλλά όλα τα κουταλάκια του γλυκού δεν έχουν την ίδια χωρητικό­τητα. Όπως με όλα τα φάρμακα, προτού το δώσετε, ξαναδιαβάστε το όνομα και την περιεκτικότητα του για να μη γίνει λάθος. Μη μεταφέρετε φάρμακα από το ένα κουτί στο άλλο, για να είστε σίγουροι ότι το κουτί αντιστοιχεί στο σωστό μπουκάλι.

Αν το παιδί δεν κάνει εμετούς, δίνουμε το αντιπυρετικό από το στόμα. Tο φάρμακο χρειάζεται τουλάχιστον 20 λεπτά για να αρχίσει να δρα. Αν για οποιονδή­ποτε λόγο δεν μπορεί να πάρει το φάρμακο από το στόμα του, το δίνουμε σε μορφή υπόθετου. Με το υπόθετο η δράση του αντιπυρετικού αρχίζει πιο γρήγορα, σε 10-15 λεπτά.

Αν το παιδί κάνει αμέσως εμετό το σιρόπι ή τις σταγόνες ή βγάλει αμέσως το υπόθετο, μπορούμε να επαναλάβουμε τη δόση. Αν, όμως, έχει περάσει λίγη ώρα, δεν γνωρίζουμε πόσο από το φάρμακο έχει απορροφηθεί.

Αν εξακολουθεί να έχει πυρετό, δίνουμε άλλου τύπου αντιπυρετικό, αλλά όχι προτού περάσει τουλάχιστον μία ώρα από το προηγούμενο.

Με τη γρήγορη πτώση του πυρετού η θερμοκρασία του παιδιού μπορεί να πέσει κάτω από τους 36 βαθμούς, χωρίς αυτό να αποτελεί πρόβλημα. Αν το παιδί είναι ιδρωμένο, σκουπίστε το και αλλάξτε του ρούχα και σεντόνια.

Αν ο πυρετός ξεπερνά τους 39,5 βαθμούς ή το παιδί νιώθει δυσφορία ή έχει ιστορικό πυρετικών σπασμών, σε συνδυασμό με το αντιπυρετικό, θα βοηθήσει ένα ολόσωμο μπάνιο. Tο νερό θα πρέπει να έχει θερμοκρασία 29-32 βαθμών (το νερό της βρύσης έχει θερμοκρασία 18-20 βαθμούς).

Καθίστε το παιδί στο λεκανάκι του μπάνιου ή στην μπανιέρα και βρέξτε το σώμα του με ένα σφουγγάρι μέχρι να αρχίσει να υποχωρεί ο πυρετός. Συνήθως μισή ώρα αρκεί. Μην περιμένετε να πέσει τελείως ο πυρετός με το μπάνιο.

Αν το παιδί δεν θέλει το μπάνιο, τυλίξτε το σώμα του με δροσερές πετσέτες που τις αλλάζετε συχνά.

Μη χρησιμοποιείτε οινόπνευμα στο μπάνιο, στις κομπρέσες ή για εντριβές. Η απορρόφηση του από το δέρμα ή η εισπνοή του μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.

Μην περιμένετε πολλά πράγματα από ένα βρεγμένο πανάκι στο μέτωπο ενός παιδιού τυλιγμένου με κουβέρτες σε δωμάτιο με θερμοκρασία «φούρνου». Tο παιδί που έχει πυρετό δεν χρειάζεται υπερβολικό σκέπασμα «για να μην κρυώσει».

θα νιώθει πολύ καλύτερα αν το σκεπάσετε ελαφρά ή και καθόλου και η θερμοκρασία στο δωμάτιο είναι κανονική.

Αντίθετα, στη φάση που ανεβαίνει ο πυρετός και έχει ρίγος το σκεπάζουμε και δεν βάζουμε κομπρέσες ούτε του κάνουμε μπάνιο.

Δώστε στο παιδί να πιει υγρά χωρίς να το πιέζετε. Αν θέλει να φάει, και δεν υπάρχει άλλος ειδικός λόγος για συγκεκριμένη δίαιτα (εμετοί, διάρροιες), αφήστε το να φάει ελεύθερα, αποφεύγοντας μόνο τις πολύ λιπαρές ή δύσπεπτες τροφές. Αν έχει διάθεση να παίξει, δεν υπάρχει λόγος να το καθηλώσετε στο κρεβάτι. Αποθαρρύνετε μόνο την έντονη σωματική δραστηριότητα.

Μην ξεχνάτε ότι

1. δεν δίνουμε αντιπυρετικό προληπτικά, προτού δηλαδή εμφανισθεί ο πυρετός,
2. ρίχνοντας τον πυρετό, αντιμετωπίζουμε μόνο το συγκεκριμένο σύμπτωμα και όχι την αιτία που τον προκαλεί,
3. δεν πρέπει να δίνετε αντιβιοτικά στο παιδί επειδή έχει πυρετό, εκτός αν ο παιδίατρος κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται από την αιτία του πυρετού.

Μην άγχεστε αν δεν υποχωρεί ο πυρετός όταν: α) γνωρίζετε την αιτία του και β) το παιδί δεν νιώθει άσχημα. Αν έχει 39℃ και παίζει αμέριμνο, μην το τρέχετε στο μπάνιο, μην του Βάζετε κομπρέσες, μην το θερμομετρείτε κάθε 10 λεπτά!

Αν, αντίθετα, το παιδί σας φαίνεται ανόρεχτο, πεσμένο, «δεν σηκώνει κεφάλι» και 37,8℃ να έχει… αγχωθείτε. Αναζητήστε την αιτία του πυρετού και τον παιδίατρο σας.

Πυρετικοί σπασμοί

Οι πυρετικοί σπασμοί αποτελούν μια ειδική περίπτωση σπασμών, οι οποίοι, όπως λέει και το όνομα τους, σχετίζονται με πυρετό και έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά:

1. εμ­φανίζονται σε ηλικία 6 μηνών μέχρι 5 χρόνων, με μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ 14-18 μηνών,
2. η θερμοκρασία του σώματος τη στιγμή εκείνη φθάνει ή ξεπερνά τους 38 βαθμούς,
3. εμφανίζονται το πρώτο, σπανιότερα το δεύτερο, 24ωρο από την έναρξη του πυρετού και
4. δεν υπάρχει άλλη πάθηση του νευρικού συστήματος ή άλλη γνωστή αιτία σπασμών. Οι πυρετικοί σπασμοί, εκτός από ειδικές περιπτώσεις, έχουν άριστη πρόγνωση.

Οι πυρετικοί σπασμοί δεν είναι σπάνιοι στην παιδική ηλικία. Έως την ηλικία των 5 χρόνων ποσοστό 3-4% των παιδιών θα εμφανίσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο πυρετικών σπασμών, 30% απ’ αυτά δύο και 9% τρία ή περισσότερα επεισόδια. Συχνά υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή και οι γονείς στην παιδική τους ηλικία ή τα αδέρφια του παιδιού έχουν εμφανίσει ανάλογα επεισόδια.

Τη στιγμή της εκδήλωσης των σπασμών ο πυρετός φθάνει ή ξεπερνά, συνήθως, τους 38 βαθμούς, αλλά εκείνο που έχει μεγαλύτερη σημασία για την εμφάνιση τους είναι η ταχεία άνοδος του πυρετού. Στις περιπτώσεις απλών πυρετικών σπασμών το παιδί χάνει τις αισθήσεις του, «στυλώνει» το βλέμμα και «τινάζει» χέρια και πόδια. Tο επεισόδιο, όσο και αν φαίνεται ατελείωτο, κρατά λίγα λεπτά (σπάνια φθάνει τα 10-15) και κατά κανόνα δεν επαναλαμβάνεται στη διάρκεια της νόσησης.

Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που η διάρκεια του επεισοδίου ξεπερνά τα 15 λεπτά ή υπάρχουν περισσότερα από ένα επεισόδια στο Ίδιο 24ωρο ή οι σπασμοί δεν είναι γενικευμένοι αλλά εστιακοί (αφορούν, δηλαδή, μεμονωμένα ένα άκρο ή το πρόσωπο), οπότε οι πυρετικοί σπασμοί χαρακτηρίζονται ως σύνθετοι και, ίσως, απαιτηθεί πρόσθετος έλεγχος ή αντιμετώπιση.

Δεν πρέπει να συγχέουμε τους σπασμούς με το «τρεμούλιασμα» του σώματος όταν το παιδί έχει ρίγος. Στην περίπτωση αυτή διατηρεί τις αισθήσεις του.

Tι πρέπει να κάνουμε

Αν υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό πυρετικών σπασμών, προληπτικά παρακολουθούμε τη θερμοκρασία του παιδιού, όταν είναι άρρωστο, και φροντίζουμε να διατηρούμε τον πυρετό σε χαμηλά επίπεδα.

Αν κάνει σπασμούς, πρέπει να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. Μέχρι να φτάσει εκεί σημασία έχει να διατηρήσει κανείς την ψυχραιμία του. Αυτό είναι κάπως δύσκολο, ιδίως αν είναι η πρώτη φορά που βλέπει κάποιος το παιδί να χάνει τις αισθήσεις του και να «χτυπιέται», αλλά ο πανικός, οι φωνές και η πολυπραγμοσύνη δεν προσφέρουν τίποτε. Οι σπασμοί διαρκούν πολύ λίγο και τις περισσότερες φορές σταματούν μόνοι τους.

Βάζουμε το παιδί στο κρεβάτι στρέφοντας το κεφάλι του στα πλάγια, ώστε, αν κάνει εμετό ή έχει σάλια, να μην τα εισροφήσει. Απομακρύνουμε σκληρά ή αιχμηρά αντικείμενα που θα μπορούσαν να το τραυματίσουν την ώρα των σπασμών.

Δεν «τραντάζουμε» το παιδί, δεν το «φυσάμε», δεν του δίνουμε να «μυρίσει» κολόνιες και, κυρίως, δεν του δίνουμε τίποτε από το στόμα. Κινδυνεύει να πάθει εισρόφηση. Επίσης, δεν προσπαθούμε να του ανοίξουμε το στόμα με το ζόρι για να βάλουμε το χέρι μας ή ένα κουτάλι για να μην «πέσει πίσω η γλώσσα του». Η γλώσσα δεν φεύγει από τη θέση της και το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να το τραυμα­τίσουμε, να του σπάσουμε κανένα δόντι ή και να μας δαγκώσει.

Βάζουμε αντιπυρετικό υπόθετο για να βοηθήσουμε την πτώση του πυρετού, όχι τους σπασμούς.

Αν το παιδί έχει κάνει και άλλα επεισόδια πυρετικών σπασμών, πρέπει να έχουμε διαθέσιμο στο σπίτι ειδικό αντισπασμωδικό φάρμακο, το οποίο χορηγούμε αμέσως σε υποκλυσμό από το ορθό.

θα βοηθήσει, επίσης, το γιατρό που θα εξετάσει το παιδί αν, παρά τη δικαιολογημένη μας αναστάτωση, δώσουμε όσο το δυνατόν πιο ακριβείς πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό του παιδιού, την τωρινή του αρρώστια, το είδος και τη διάρκεια των σπασμών.

Σε περίπτωση πυρετού επικοινωνήστε ΑΜΕΣΩΣ με τον παιδίατρό σας ΑΝ:

1. Ο πυρετός είναι πάνω από 40,5 βαθμούς.
2. Tο παιδί είναι μικρότερο των 3 μηνών.
3. Tο παιδί κλαίει απαρηγόρητα.
4. Tο παιδί ξυπνά δύσκολα, είναι θολωμένο ή έχει παραλήρημα.
5. Έκανε σπασμούς.
6. Έχει εξάνθημα.
7. Κάνει εμετούς.
8. Πάσχει από χρόνιο νόσημα που το κάνει πιο ευπαθές σε σοβαρές λοιμώξεις.

Συννενοηθείτε το ταχύτερο δυνατόν με ον παιδίατρό σας ΑΝ:

1. Ο πυρετός είναι μεταξύ 40-40,5 βαθμών.
2. Tο παιδί είναι 3-6 μηνών.
3. Ο πυρετός διαρκεί πάνω από 3 ημέρες.
4. Ο πυρετός διαρκεί πάνω από 24 ώρες, αλλά το παιδί δεν έχει άλλα συμπτώματα και δεν υπάρχουν άλλοι άρρωστοι στο σπίτι.
5. Παραπονείται για πόνο ή τσούξιμο στην ούρηση.
6. Υπάρχει ιστορικό πυρετικών σπασμών.