Πότε πεινάει ένα μωρό; – Όχι όταν κλαίει…
- Όχι όταν είναι η ώρα του να ταϊστεί και
- Όχι όταν κλαίει.
[babyPostAd]Αυτό μπορεί να ακούγεται περίεργο σε ανθρώπους που δεν έχουν έρθει σε επαφή με μωρά, σε νέους γονείς και σε γονείς περασμένων γενεών που έχουν λανθασμένες αντιλήψεις για τη βρεφική διατροφή. Ωστόσο αποτελεί σήμερα την επιστημονική πραγματικότητα. Αναλυτικότερα:
Το νεογέννητο επικοινωνεί με μια δική του γλώσσα, την οποία οι νέοι γονείς χρειάζεται να αποκρυπτογραφήσουν. Ο μόνος τρόπος να το κάνουν είναι να εστιάσουν τις κεραίες τους στο ίδιο το μωρό τους, να μάθουν τα σημάδια που εκείνο εκπέμπει, να το κατανοήσουν παρατηρώντας το, απαλλασσόμενοι από προσχηματισμένες αντιλήψεις για το πώς θα έπρεπε να είναι ο ύπνος και το τάισμά του.
Παλιά πιστεύαμε ότι για τα μωρά είναι απαραίτητη η ρουτίνα, οι τακτικές ώρες στο τάισμα. Ακόμα και σήμερα δίνονται οδηγίες για τάισμα των βρεφών κάθε τρείς ή κάθε τέσσερις ώρες. Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτές οι τακτικές δε βασίζονται καθόλου στη βρεφική φυσιολογία, δε σέβονται τις ολοένα μεταβαλλόμενες ανάγκες του μωρού, εμποδίζουν την εδραίωση του θηλασμού και επιφέρουν προβλήματα υγείας όπως η παχυσαρκία. Σήμερα πολυάριθμες επιστημονικές έρευνες έρχονται να αποδείξουν πόσο σημαντικό είναι να ανταποκρινόμαστε άμεσα στις ανάγκες του μωρού μας, να ακολουθούμε τους βιορυθμούς του, να το ταίζουμε σύμφωνα με τα δικά του σημάδια πείνας (feeding on cues), να του προσφέρουμε αδιαπραγμάτευτη συναισθηματική ασφάλεια. Επιπλέον γνωρίζουμε ότι αυτοί οι βιορυθμοί είναι πολύ διαφορετικοί σε κάθε βρέφος, έτσι που μια καθολική οδηγία για τάισμα ανά τρίωρο δεν σέβεται τις ιδιαιτερότητες των περισσότερων βρεφών, εμφανείς από τη γέννηση.
Παλιά πιστεύαμε ότι το μωρό πρέπει πρώτα να κλάψει για να φάει, να απαιτήσει το φαγητό του, να «εξασκήσει τα πνευμόνια του», σύμφωνα με μια δοξασία (!). Σήμερα πιστεύουμε ότι το κλάμα αποτελεί πολύ καθυστερημένο σημάδι πείνας. Το μωρό βρίσκεται σε κατάσταση άγχους και εκνευρισμού, τα αντανακλαστικά του είναι έντονα, οπότε δυσκολεύεται να πιάσει σωστά το στήθος και γίνονται συχνά πολλά λάθη στην τεχνική του θηλασμού. Μπαίνει και βγαίνει στο στήθος της μαμάς με αποτέλεσμα συχνά τον τραυματισμό της θηλής. Αντίθετα, αν το μωρό κλαίει δυνατά πρέπει πρώτα να το ηρεμήσουμε με γλυκόλογα, αγκαλιά, χάδι, ώστε να πάρει σωστή θέση και να πιάσει καλά τη θηλή.
Η μητέρα χρειάζεται να επικεντρωθεί στο νεογνό της επί εικοσιτετράωρης βάσης, σα να το παρατηρεί με μεγενθυντικό φακό. Πρέπει να προσδιορίσει τα πρώιμα σημάδια πείνας που εκφράζει το μωρό της, τις στιγμές που εκείνο είναι έτοιμο να έρθει στο μαστό και τότε με μεγάλη πιθανότητα θα θηλάσει ήρεμα κι επιτυχώς. Οι ενδείξεις είναι μοναδικές για κάθε παιδί, αλλά σε γενικές γραμμές είναι:
· Όταν το μωρό κοιμάται ελαφρά (ύπνος REM) και:
1. Κουνάει τους βολβούς των ματιών του κάτω από τα βλέφαρα.
2. Κάνει σα να βλέπει όνειρο.
3. Στραβώνει το στόμα στον ύπνο του ή κάνει γκριμάτσες.
4. Αφήνει που και που φωνούλες.
5. Κουνάει τα χέρια ή τα πόδια του ήσυχα και απαλά.
4 + 1 φράσεις που «εκνευρίζουν» μια νέα μαμά
Πως ερμηνεύει η μαμά αυτά τα σημάδια; Το μωρό είναι έτοιμο και δεκτικό, θα ξυπνήσει σύντομα, το παίρνουμε αγκαλιά για να μυρίσει τη μαμά, να αισθανθεί τη ζέστη της, να ενεργοποιηθούν τα αντανακλαστικά του και να αναζητήσει ήσυχα το στήθος.
- Όταν το μωρό έχει μόλις ξυπνήσει, παραμένει ήρεμο και:
1. Κάνει ήχους πιπιλίσματος με τα χειλάκια του.
2. Βάζει ή προσπαθεί να βάλει τα χεράκια του στο στόμα.
3. Κάνει ήπιες, διακεκομένες φωνούλες ή αναστεναγμούς.
4. Φαίνεται ανήσυχο και κινητικό.
5. Στραβώνει το στόμα ή κάνει γκριμάτσες ή και χαμογελά.
6. Εκτείνει τα χέρια του.
7. Κάνει νωθρές, κυκλικές κινήσεις χεριών ή ποδιών, σαν κάτι να «ψάχνει».
8. Ανασαίνει άρρυθμα ή γρήγορα.
9. Κινεί το κεφαλάκι του από τη μια μεριά στην άλλη.
10. Στρέφει συνεχώς το κεφαλάκι του προς μια μεριά.
11. Ανοιγοκλείνει το στόμα του.
12. Ανοίγει πλατιά το στόμα του.
13. Βγάζει προς τα έξω τη γλώσσα του ή κάνει σα να γλείφεται.-
Παράδειγμα 1ο: Νεογνό δέκα ημερών θηλάζει επί μισή ώρα το ένα στήθος, άλλη μισή ώρα το άλλο. Η μητέρα το αφήνει στο κρεβατάκι του χαλαρωμένο. Πέντε λεπτά αργότερα το μωρό κουνάει το κεφάλι του δεξιά αριστερά και κάνει γκριμάτσες με το στόμα του. Δέκα λεπτά αργότερα κλαίει γοερά.
Οι περισσότερες μητέρες – συνήθως με λανθασμένη οδηγία επαγγελματία υγείας – θα έδιναν σε αυτό το σημείο συμπλήρωμα ξένου γάλακτος με μπιμπερό. Κάποιες θα προσπαθούσαν να επαναφέρουν το μωρό στο στήθος, με σημαντικές συχνά δυσκολίες, εφόσον το παιδί κλαίει και παλεύει να το πιάσει. Λίγες λεχώνες θα αναγνώριζαν τα πρώιμα σημάδια πείνας του παιδιού τους, θα αψηφούσαν το ρολόι τους και το γεγονός ότι μόλις θήλασε και θα έκαναν το σωστό, να επαναφέρουν δηλαδή το μωρό τους στο στήθος με σωστή τεχνική, πέντε λεπτά μετά τον τελευταίο θηλασμό.
Παράδειγμα 2ο: Βρέφος 40 ημερών, θηλάζει αποκλειστικά. Το μωρό κοιμάται βαθιά επί τέσσερις ώρες τη νύχτα, χωρίς καθόλου σημάδια πείνας. Η μαμά αγχώνεται που το παιδί κοιμάται τόσο πολύ, το ξυπνάει και το ταίζει με δυσκολία, γιατί εκείνο παραμένει νωθρό και μισοκοιμισμένο.
Εφόσον ο θηλασμός πάει καλά, το μωρό είναι υγιές και βάζει βάρος, πρέπει να ακολουθούμε τις ανάγκες του και να μην το ξυπνάμε με το ζόρι. Υπάρχουν μωρά που σε αυτή τη φάση θέλουν να κοιμηθούν και οκτώ ώρες συνεχόμενα, σεβαστείτε το!
Παράδειγμα 3ο: Νεογνό ηλικίας δύο εβδομάδων γεννήθηκε λίγο πρόωρα και έχει μικρό βάρος. Ο παιδίατρος στο μαιευτήριο έδωσε οδηγία να ταίζεται στο σπίτι με 90-120 γραμμάρια ξένου γάλακτος κάθε τρεις ώρες. Στο σπίτι το μωρό με δυσκολία αδειάζει κάθε φορά το μπουκάλι, ακολουθούν συχνά γουλίτσες και εμετοί, κολικοί και μεγάλη ανησυχία. Φαίνεται να πεινάει δύο ώρες αργότερα αλλά η μαμά προσπαθεί να το ξεγελάσει για άλλη μια ώρα δίνοντάς του πιπίλα.
Η ομαλή φυσιολογία των βρεφών χρειάζεται να βρίσκει εφαρμογή όχι μόνο σε εκείνα που θηλάζουν, αλλά και σε όσα σιτίζονται τεχνητά. Τα περισσότερα λιποβαρή – αλλά και τα κανονικού βάρους – νεογνά έχουν μικρό στομαχάκι που ζορίζεται σε ποσότητες γάλακτος άνω των 60 γραμμαρίων τη φορά. Έχουν ανάγκη από συχνό τάισμα και όχι από αραιά, μεγάλα γεύματα που δημιουργούν προβλήματα. Πρέπει να ταίζονται και αυτά σύμφωνα με τα πρώιμα σημάδια της πείνας τους, ανεξάρτητα από αυθαίρετα επιβαλλόμενα ωράρια σίτισης