Πρόληψη ενάντια στον αυτισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Ο αυτισμός δεν είναι ούτε πάθηση, ούτε ψυχική ασθένεια, αλλά πολύπλοκη αναπτυξιακή διαταραχή, που ξεκινάει από νωρίς στη ζωή, ενδεχομένως και πριν από τη γέννηση. Είναι η πιο σοβαρή από μια σειρά από αναπτυξιακά προβλήματα, τα οποία είναι γνωστά ως διαταραχές αυτιστικού φάσματος (ASD), και πλήττει περισσότερο τα αγόρια από ό,τι τα κορίτσια.
[babyPostAd]Στα αυτιστικά παιδιά, ο εγκέφαλος «καλωδιώνεται» με διαφορετικό τρόπο, με αποτέλεσμα να αντιδρούν έντονα σε ερεθίσματα όπως είναι οι ήχοι ή το άγγιγμα. Τα περισσότερα παιδιά με αυτισμό έχουν πολύ περιορισμένα ενδιαφέροντα και δυσκολεύονται με τη γλώσσα, τις κοινωνικές δεξιότητες, την επικοινωνία και την προσοχή.
Μόλις πρόσφατα διαπιστώθηκε από τους επιστήμονες ότι ο αυτισμός είναι στην πραγματικότητα, αρκετές διαφορετικές διαταραχές, τα αίτια του οποίου μπορεί να εμπλέκουν διαφορετικά γονίδια και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Σύμφωνα με ερευνητές είναι κατά κύριο λόγο γενετική διαταραχή, όμως εμπλέκεται και κάτι άλλο πέρα από τα γονίδια – αυτό το κάτι μπορεί να εντοπιστεί μέσα στη μήτρα!
Κρίσιμο το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης
Κάποιοι ειδικοί υποθέτουν ότι το στάδιο του αυτισμού τίθεται στις αρχές του πρώτου τριμήνου, κρίνοντας από μια επιδημία γενετικών ανωμαλιών που προκλήθηκαν από τη λήψη θαλιδομίδης (φάρμακο για την πρωινή ναυτία της εγκυμοσύνης) τη δεκαετία του ’60. Από τα μωρά που γεννήθηκαν με σοβαρές ανωμαλίες στα μέλη, εξαιτίας του φαρμάκου που έλαβαν οι μητέρες τους κατά την κύηση, το 5% είχε επίσης και αυτισμό.
Αυτό δείχνει ότι σημειώθηκε βλάβη κάπου ανάμεσα στην 20η με 36η ημέρα μετά τη σύλληψη, οπότε σχηματίζονται τα πόδια και τα χέρια. Ενώ, έρευνα που έγινε από το πανεπιστήμιο του Οχάιο, έδειξε ότι οι γυναίκες που είχαν βιώσει έντονο στρες, όπως απώλεια συζύγου, ανάμεσα στην 24η και 28η εβδομάδα της κύησης, διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννηθεί το παιδί τους αυτιστικό.
Ο ρόλος της τεστοστερόνης
Τα στοιχεία φαίνεται να «ενοχοποιούν» και τα προγεννητικά ορμονικά επίπεδα: Όσο πιο πολλή τεστοστερόνη υπάρχει στη μήτρα, τόσο πιο πιθανό είναι να γεννηθεί το παιδί με ASD. Και οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει πιθανή σύνδεση με μαιευτικές επιπλοκές, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται πρόωρη γέννηση, χαμηλό βάρος εμβρύου, και κατέβασμα του εμβρύου σε στάση γλουτών, αντί με το κεφάλι.
Ανεξάρτητα από το χρόνο εκδήλωσης, ωστόσο, η αλληλουχία των γεγονότων που οδηγούν στον αυτισμό, ενδέχεται να οφείλεται σε γενετική ευπάθεια, από πιθανή δυσλειτουργία σε ένα από τα 15 γονίδια, γεγονός το οποίο καθιστά το σύστημα του παιδιού ευπρόσβλητο από εξωτερικούς παράγοντες.
Πολλά τα ερωτήματα για τις μαμάδες: Μια πρόσφατη έρευνα εστίασε στον ρόλο που μπορεί να παίξει το ανοσοποιητικό της μητέρας, καθώς στις οικογένειες με αυτισμό, πολλά μέλη βρέθηκε να πάσχουν από αυτοάνοσες παθήσεις, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα και λύκο. Ενώ μια άλλη μελέτη έδειξε διπλάσιο κίνδυνο για τα παιδιά των οποίων οι μητέρες είχαν εμφανίσει ψωρίαση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ευρήματα έδειξαν επίσης σύνδεση με χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης, ενός εγκεφαλικού χημικού, που είναι γνωστός ως ρυθμιστής της διάθεσής μας και σχετίζεται στενά με την κατάθλιψη. Οι μητέρες παιδιών με αυτισμό, που συμμετείχαν στο εν λόγω δείγμα, βρέθηκε να έχουν χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στο υγρό που μεταφέρει το χημικό στο έμβρυο, παρότι οι ίδιες δεν έπασχαν από κατάθλιψη.
Η ηλικία ως παράγοντας μεγαλύτερης έκθεσης σε τοξίνες – όχι ως βιολογικός παράγοντας
Κάποιοι επιστήμονες εικάζουν ότι και η ηλικία της μητέρας (όχι για βιολογικούς λόγους, αλλά για λόγους έκθεσης), μπορεί να είναι επίσης παράγοντας κινδύνου, αφού τα αυτιστικά παιδιά γεννιούνται από μητέρες που διανύουν τη δεκαετία των 30 ή των 40 τους. Όντας σε πιο προχωρημένη ηλικία, η έγκυος γυναίκα πιθανότατα να έχει εκτεθεί σε πολλά είδη τοξινών, ιών και χημικών, ενώ διατρέχει επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσει κάποια αυτοάνοση πάθηση.
Ο ρόλος των τοξινών: Η έκθεση στα χημικά, πιθανότατα δεν θα προκαλέσει αυτισμό, εκτός αν υπάρχει γενετική ευπάθεια, οι ερευνητές όμως μελετούν ενδεχόμενη σύνδεσή της με τον αυτισμό, εστιάζοντας σε βαρέα μέταλλα, όπως είναι το κάδμιο, το μαγγάνιο, το αρσενικό, ο μόλυβδος και ο υδράργυρος.
Τεράστια βαρύτητα δίνεται στον υδράργυρο, και ειδικά στη θυμεροσάλη, το συντηρητικό με βάση τον υδράργυρο, που χρησιμοποιούνταν κάποτε στα παιδικά εμβόλια, η οποία -ωστόσο- δεν βρέθηκε να συνδέεται με τον αυτισμό. Στο στόχαστρο είναι, όμως, τώρα η πρόσληψη από τη μητέρα τής οργανικής ένωσης του μεθυλο-υδράργυρου, που εντοπίζεται στο ψάρι. Επίσης, κάποιες πιο πρόσφατες έρευνες έχουν συνδέσει τα υψηλά επίπεδα υδραργύρου στον εξωτερικό αέρα με αύξηση στον αυτισμό.
Παρόλο που η έρευνα σχετικά με τα αίτια του αυτισμού δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, υπάρχουν κάποια συμπεράσματα σχετικά με την επίδραση που μπορεί να έχει το περιβάλλον στον εγκέφαλο του εμβρύου, τα οποία θα μπορούσαν να λάβουν υπόψη ως συμβουλές οι μελλοντικές μητέρες. Αυτά είναι τα εξής:
Περιορίστε την πρόσληψη μολυσμένου ιχθυελαίου: Τα μεγάλα αρπακτικά ψάρια, όπως ο τόνος και ο ξιφίας, περιέχουν υψηλά επίπεδα υδραργύρου, ενώ τα ψάρια ιχθυοτροφείου, όπως ο σολομός, μπορεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα βιομηχανικών χημικών, όπως PCB. Γι’ αυτό είναι καλύτερο να προτιμώνται άγρια και μικρά ψάρια.
Ελαχιστοποιήστε την έκθεση σε χημικά: Αποφύγετε τη χρήση σπρέι ή αποσμητικών χώρου, και ειδικά στην αρχή της εγκυμοσύνης, μην χρησιμοποιείτε προϊόντα τα οποία δεν ξέρετε τι περιέχουν, όπως είναι τα καθαριστικά με σύνθετα και βαριά συστατικά.
Κόψτε το κάπνισμα: Οι μητέρες που καπνίζουν τακτικά κατά την αρχή της εγκυμοσύνης έχουν 40% αυξημένο κίνδυνο να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί με αυτισμό, σύμφωνα με Σουηδούς ερευνητές.
Αποφύγετε την έκθεση σε παθήσεις: Φροντίστε να έχετε κάνει όλα τα απαραίτητα εμβόλια. Ειδικά αυτό της ερυθράς είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, καθώς η προγεννητική έκθεση έχει συνδεθεί με τον αυτισμό.
Κρατήστε υπό έλεγχο αυτοάνοσα προβλήματα που τυχόν έχετε, σε συνεργασία με τον μαιευτήρα σας.
Αποφύγετε το στρες όσο γίνεται περισσότερο: Οι πιθανότητες είναι παρούσες σε εξαιρετικές περιπτώσεις άγχους που μπορεί να προκληθεί από συγκλονισμό της ψυχικής ισορροπίας της εγκυμονούσας.
Πηγή:ivf-embryo.gr