Ψυχική υγεία του παιδιού: Παράγοντες επικινδυνότητας και παράγοντες προστασίας.
Κοινή παραδοχή αποτελεί η διαπίστωση πως η δυσπροσάρμοστη μορφή συμπεριφοράς δεν εμφανίζεται ξαφνικά στη ζωή του ατόμου, αλλά συνήθως έχει κάποια προϊστορία. Σε αρκετές έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν παράγοντες ικανοί να επιβαρύνουν την κατάσταση ή ακόμη να θέσουν το άτομο υπό επικινδυνότητα.
Νέος Διαγωνισμός της Adelco Kids… Δηλώστε συμμετοχή και ΚΕΡΔΙΣΤΕ σετ ΠΑΙΔΙΚΗΣ περιποίησης ΥΨΗΛΗΣ ποιότητας!!!
[babyPostAd]Παράγοντες Επικινδυνότητας
Παράγοντες σαν αυτούς είναι οι κρίσεις στο οικογενειακό περιβάλλον ενός παιδιού, το διαζύγιο των γονιών, τα χρόνια προβλήματα υγείας του παιδιού, το φτωχό σε ερεθίσματα περιβάλλον, οι γονείς με προβλήματα ψυχικής υγείας, οι γονείς μετανάστες.
Οι έρευνες των τελευταίων χρόνων έχουν καταδείξει δυο διαστάσεις της συμπεριφοράς των γονιών που αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωση προβλημάτων στην ψυχική υγεία των παιδιών. Αυτές είναι, πρώτον, η σκληρή αντιμετώπιση του παιδιού (έχθρα ή απόρριψη) και, δεύτερον, η ασταθής και ασαφής συμπεριφορά των γονιών καθώς και η ελλιπής φροντίδα του παιδιού.
Η σκληρή αντιμετώπιση και η απόρριψη του παιδιού μπορεί να σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την κατάθλιψη. Επίσης, η σωματική κακοποίηση και η συναισθηματική αποστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα συμπεριφοράς και συναισθήματος. Έπειτα, το διαζύγιο, η βία στην οικογένεια και η προβληματική σχέση των γονιών σχετίζονται με προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά. Τέλος, ένας από τους λόγους για τους οποίους το οικογενειακό περιβάλλον
φαίνεται να επηρεάζει ως προς τα προβλήματα που μπορούν να εμφανίσουν τα παιδιά είναι λόγω της επίδρασης που μπορεί να ασκεί στις σχέσεις του παιδιού με τους συνομηλίκους του.
Έρευνες έχουν επίσης καταδείξει πως η ενδεχόμενη απόρριψη του παιδιού από τις ομάδες των συνομηλίκων του σχετίζεται με την εκδήλωση προβλημάτων προσαρμογής.
Ο υπερπροστατευτικός γονιός που ζει σε μια συνεχή υπερένταση και επαναγρύπνηση να προστατέψει το παιδί του από κάθε πιθανό κίνδυνο, βλάπτει επίσης, την κοινωνική και συναισθηματική του ζωή, καθώς καταλήγει στο να το απομονώνει από την ομάδα των συνομηλίκων για να το “προφυλάξει” και να στέκεται εμπόδιο στην ανάπτυξη φυσικών και κοινωνικών δεξιοτήτων.
Εκτός από αυτούς τους παράγοντες σημαντικό ρόλο παίζουν και:
◦προγεννητικοί παράγοντες,
-η ηλικία της εγκύου μητέρας (θεωρείται ιδανική πριν την ηλικία των 35 χρόνων),
-η τοξοπλάσμωση (από κατοικίδια- κυρίως γάτες και σκύλους),
-η χρήση αλκοόλ ή/και ναρκωτικών ουσιών,
-το κάπνισμα,
-οι λοιμώξεις της μητέρας,
◦περιγεννητικοί,
-το χαμηλό βάρος γέννησης (μικρότερο από 2,5 κιλά),
-η προωρότητα (πριν την 37η εβδομάδα κύησης),
-η ανοξία (στέρηση οξυγόνου λόγω ομφάλιου λώρου ή παρατεταμένου τοκετού),
-η υποξία (ανεπαρκής οξυγόνωση)
-ο τραυματισμός του εγκεφάλου κατά τον τοκετό και, τέλος,
◦μεταγεννητικοί,
-η δηλητηρίαση από μόλυβδο ή ψευδάργυρο,
-η μηνιγγίτιδα,
-η εγκεφαλίτιδα,
-τα προβλήματα διατροφής,
-οι αντίξοες συνθήκες διαβίωσης,
-η ανεπαρκής υγιεινή,
-οι κρίσεις στο οικογενειακό περιβάλλον,
-το διαζύγιο των γονιών,
-τα χρόνια προβλήματα υγείας του παιδιού,
-το φτωχό σε ερεθίσματα περιβάλλον,
-οι γονείς με προβλήματα ψυχικής υγείας,
-οι γονείς μετανάστες,
-η σκληρή αντιμετώπιση του παιδιού (έχθρα ή απόρριψη),
-η ασταθής και ασαφής συμπεριφορά των γονιών,
-η ελλιπής φροντίδα του παιδιού,
-η υπερπροστατευτικότητα των γονιών
[Έρευνα] Οι καταπιεστικοί γονείς μπορεί να επηρεάσουν μελλοντικά την ψυχική υγεία των παιδιών τους
αντίδρασης με συγκεκριμένες μορφές συμπεριφοράς στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δηλαδή, τα γονίδια δημιουργούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση μιας ορισμένης διαταραχής και δεν προκαλούν άμεσα την εμφάνισή της, αποτελούν προδιάθεση.
Παράγοντες Προστασίας:
Βέβαια, όλα τα παιδιά που ζουν σε προβληματικό περιβάλλον και είναι εκτεθειμένα σε μεγαλύτερο κίνδυνο δεν εκδηλώνουν οπωσδήποτε ειδικές ικανότητες. Υπάρχουν, δηλαδή, παράγοντες που προστατεύουν τα παιδιά ή τουλάχιστον μετριάζουν τις συνέπειες ενός προβληματικού περιβάλλοντος.
Τέτοιοι παράγοντες είναι:
-η υψηλή νοημοσύνη,
-οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων,
-η παρουσία κάποιου έμπιστου ενήλικα έξω από την οικογένεια στον οποίο μπορεί να στραφεί το παιδί,
-η υποστηρικτική σχέση τουλάχιστον με τον ένα γονιό και
-η ομαλή βρεφική περίοδος
Διάφοροι άλλοι παράγοντες, όπως η ιδιοσυγκρασία του παιδιού, ο τρόπος διαπαιδαγώγησής του από τους γονείς του, η επίδραση του σχολείου και η ποιότητα της σχέσης του με τους συνομηλίκους του μπορεί να συντελέσουν με τέτοιο τρόπο που να διευκολύνουν τη φυσιολογική αναπτυξιακή διαδικασία κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής.
Για το Babyradio: Σοφία Τελιάκη