Κάτω από κανονικές συνθήκες όλοι έχουμε απώλεια υγρών με τη μορφή ιδρώτα, δακρύων, κοπράνων και ούρων. Αναπληρώνουμε την απώλεια αυτή, με τροφές που περιέχουν υγρά και με τη λήψη υγρών. Όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να αναπληρώσει τα υγρά που χάνει με τον εμετό, τη διάρροια, τον πυρετό ή την άσκηση τότε οδηγείται σε αφυδάτωση
Σημεία αναγνώρισης της αφυδάτωσης
Μετρίου βαθμού αφυδάτωση
• Ξηροστομία
• Κλάμα χωρίς δάκρυα
• Υπνηλία
• Λιγότερες από έξι βρεγμένες πάνες την ημέρα σε βρέφη.
Σοβαρού βαθμού αφυδάτωση
• Πολύ ξηρό στόμα
• Ξηρό ρυτιδωμένο δέρμα
• Υπνηλία
• Παράξενη, ιδιότροπη συμπεριφορά
• Μαύροι κύκλοι γύρω από τα μάτια
• Κρύα πόδια και χέρια
• Γρήγορος, αδύνατος περιφερειακός παλμός
• Βαριές, γρήγορες αναπνοές
• Αποπροσανατολισμός
• Μυϊκές κράμπες
• Καθόλου ούρα για μερικές ώρες
Πώς αντιμετωπίζεται η αφυδάτωση;
Η αντιμετώπιση της αφυδάτωσης γίνεται με την αντικατάσταση των χαμένων υγρών αλλά ταυτόχρονα πρέπει να σταματήσετε και την αιτία που προκαλεί την αφυδάτωση. Έτσι λοιπόν…..
Σε περίπτωση εμετών
Πολλές αρρώστιες εκδηλώνονται με εμετό, μερικές από τις οποίες είναι σοβαρές και χρειάζονται άμεση ιατρική φροντίδα, όπως είναι η μηνιγγίτιδα και η σκωληκοειδίτιδα. Για αυτό ενημερώνετε πάντα τον παιδίατρο σας και αυτός θα σας πει αν χρειάζεται να εξετάσει το παιδί άμεσα ή θα σας δώσει συμβουλές για την αντιμετώπιση των εμετών. Μερικές λοιπόν χρήσιμες συμβουλές είναι οι ακόλουθες:
• Αφήστε το στομάχι του παιδιού να ηρεμήσει: Μην πιέζετε το παιδί μετά τον εμετό να πάρει οποιοδήποτε υγρό. Το πιο πιθανό είναι να το βγάλει αμέσως. Αφήστε το παιδί χωρίς φαγητό και χωρίς υγρά για 2-4 ώρες. Όσο πιο μικρό είναι το παιδί τόσο λιγότερη ώρα μπορούμε να το αφήσουμε χωρίς υγρά.
• Επαναχορηγήστε υγρά ΣΙΓΑ-ΣΙΓΑ: Στην περίπτωση μετρίου βαθμού αφυδάτωσης μπορεί να επιχειρηθεί ενυδάτωση στο σπίτι με τα ειδικά διαλύματα ηλεκτρολυτών. Υπάρχουν πολλά τέτοια διαλύματα με διαφορετικές γεύσεις. Μπορείτε να τα πάρετε χωρίς ιατρική συνταγή αφού διαλέξετε τη γεύση που αρέσει στο παιδί σας. ΠΡΟΣΟΧΗ όμως, το κόλπο για την επιτυχία της θεραπείας είναι το εξής: Χορηγήστε στο παιδί σας το ειδικό διάλυμα με το κουταλάκι του τσαγιού. Να του δίνετε μόνο ένα κουταλάκι κάθε 2-3 λεπτά. Αν του δώσετε να πιει από το ποτήρι τότε το πιο πιθανό είναι να κάνει πάλι εμετό. Μην υποκύψετε στο κλάμα του παιδιού που πολύ πιθανό να ζητά να πιει όσο νερό θέλει από το ποτήρι. Χρειάζεται υπομονή, διαφορετικά οι εμετοί δε θα σταματήσουν εύκολα. Όταν σιγουρευτείτε ότι ηρέμησε το στομάχι του παιδιού σας, τότε μπορείτε σταδιακά να αυξήσετε την ποσότητα των χορηγουμένων υγρών.
Αν δεν αρέσει στο παιδί σας το διάλυμα ηλεκτρολυτών, μπορείτε να δοκιμάσετε κάποιο αναψυκτικό, αφού το ανοίξετε προηγουμένως για να φύγει το αέριο. Επίσης μπορείτε να δοκιμάσετε τσάι μαύρο με λίγη ζάχαρη.
• Μη δίνετε στερεά τροφή τις πρώτες 12 ώρες: Ακόμα και αν το παιδί σας διαμαρτύρεται συνεχώς ζητώντας να φάει, προσπαθήστε να του αποσπάσετε την προσοχή ή αν είναι μεγάλο παιδί να του εξηγήσετε ότι πρέπει να κάνει λίγη υπομονή. Ξεκινήστε με κάτι ελαφρύ όπως φρυγανιά, μήλο, μπανάνα, ρύζι ή πατάτα βραστή. Καλό είναι να αποφύγετε τα χόρτα και τα φρούτα (εκτός μήλο ή μπανάνα).
• Σταματήστε τα φάρμακα που δεν είναι απόλυτα αναγκαία:Τα περισσότερα φάρμακα ερεθίζουν το στομάχι, για αυτό όσο λιγότερα φάρμακα δίνετε τόσο το καλύτερο. Αν χρειάζεται να δώσετε παρακεταμόλη προτιμήστε να χορηγήσετε υπόθετο. Τα αντιεμετικά φάρμακα είναι λιγότερο αποτελεσματικά από τη δίαιτα, για αυτό μην τα χορηγείτε ποτέ, εκτός εάν σας τα συστήσει ο γιατρός σας.
• Ειδική προσοχή για τα βρέφη: Τα βρέφη αφυδατώνονται πολύ εύκολα, για αυτό πρέπει να είστε πολύ προσεχτικοί και να ζητάτε πάντα ιατρική συμβουλή. Αφήστε το βρέφος νηστικό, χωρίς να χορηγήσετε οποιοδήποτε υγρό για 1-2 ώρες. Στη συνέχεια δώστε ελάχιστη ποσότητα νερού ή τσαγιού (5-10ml). Εάν δεν κάνει εμετό, αυξήστε σταδιακά την ποσότητα υγρών και σιγά-σιγά να επιστρέψετε στο γάλα. Εάν θηλάζετε το βρέφος συνεχίστε να το θηλάζετε, αλλά λιγότερη ώρα από προηγουμένως και πιο συχνά.
Εάν ακολουθήσετε τις πιο πάνω οδηγίες και το παιδί σας εξακολουθεί να κάνει εμετούς, τότε πρέπει να επαναξιολογηθεί από τον παιδίατρο. Η σοβαρής μορφής αφυδάτωση χρειάζεται άμεση ενδονοσοκομειακή περίθαλψη με ενδοφλέβια υγρά. Έτσι εξετάζοντας το παιδί, ο γιατρός θα αποφασίσει αν χρειάζεται ή όχι νοσοκομειακή περίθαλψη.
Για περισσότερες λεπτομέρειες paidiatros.com