Θα προτιμούσατε να είναι το παιδί σας έξυπνο ή καλό;
Η ερώτηση αυτή ακούγεται χαζή – η απάντηση είναι, φυσικά, και τα δύο. Αλλά αν δε μπορούσατε να τα έχετε και τα δύο; Τι θα γινόταν αν το παιδί σας ήταν καλό αλλά δεν μπορούσε να είναι και έξυπνο ταυτόχρονα ή το αντίθετο;
Αν απαντήσατε «έξυπνο», μην διαβάσετε άλλο. Το άρθρο αυτό δεν είναι για εσάς. Αλλά αν απαντήσατε «καλό», τότε αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι βλέπετε διαφορετικά το μέλλον του παιδιού σας.
Αν όλα αυτά τα παιχνίδια που ακονίζουν το μυαλό και τη μνήμη αντικαθίσταντο από άλλα που ενισχύουν την ομαδικότητα και τη συνεργασία; Κι αν η φιλοσοφία του σχολείου ήταν ότι είναι σημαντικότερο για τα παιδιά να αναπτύξουν την κοινωνικότητα και τη φιλία, αντί να αριστεύσουν στις γραπτές εξετάσεις; Κι αν όλες αυτές οι επαναλαμβανόμενες παρατηρήσεις, του τύπου «μοιράσου τα παιχνίδια σου με την αδερφή σου» δεν ήταν μόνο ένας τρόπος να διατηρήσουμε την ησυχία στο σπίτι, αλλά ήταν τα θεμέλια για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα του παιδιού;
Φυσικά, οι γονείς έχουν αναλάβει να μεγαλώνουν ηθικά και καλά παιδιά για χιλιάδες χρόνια. Ως μητέρα ενός παιδιού που πηγαίνει δημοτικό, κάνω το καλύτερο που μπορώ για τη διαπαιδαγώγησή του, με τη λίστα με τα σωστά και τα λάθη μου να είναι τεράστια.
Το να μεγαλώνεις, όμως, ηθικά παιδιά γεννά ορισμένα ερωτήματα, όπως «Πόσα μπορεί να καταλάβει το μυαλό ενός μικρού παιδιού;», «Πότε αρχίζουν και καταλαβαίνουν τη διαφορά ανάμεσα στο σωστό και το λάθος;», «Πόσο σαφής πρέπει να γίνομαι όταν μιλάω για δίκαιο και άδικο;»
Θα σας πω με λίγα λόγια τη γνώμη μου.
- Πρώτον, ο Πιαζέ και οι υπόλοιποι φιλόσοφοι του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα έκαναν λάθος όταν υποστήριζαν ότι τα παιδιά πριν την ηλικία των 12 κάνουν συγκεκριμένες σκέψεις, ενώ αργότερα αναπτύσσουν έναν πιο αφηρημένο τρόπο σκέψης. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται αφηρημένες έννοιες από πολύ μικρά, οπότε αν τους μιλάτε για σωστό και λάθος, θα αναπτυχθεί αυτή τους η ικανότητα από νωρίς.
- Δεύτερον, οι γονείς μπορούν εύκολα να αιτιολογούν αυτά που λένε στα παιδιά. Αντί να πουν «Μοιράσου τα παιχνίδια σου με την αδερφή σου.», μπορούν να πουν «Μοιράσου τα παιχνίδια σου με την αδερφή σου, γιατί κι εσένα σου αρέσει μερικές φορές να μοιράζεται τα παιχνίδια της μαζί σου.» ή «Μοιράσου μαζί της, γιατί όλοι στο σπίτι μας μοιραζόμαστε πράγματα και είναι σημαντικό.». Επίσης, μεγαλύτερες συζητήσεις σχετικά με τις αξίες της οικογένειας βοηθούν τα παιδιά να ξεκαθαρίζουν τα πράγματα. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι η ατελείωτη συζήτηση θα αντικαταστήσει την αυστηρότητα των γονιών όπου αυτή χρειάζεται. Απλώς, τα παιδιά πρέπει να έχουν την ευκαιρία να καταλάβουν τους λόγους για τους οποίους μια απόφαση είναι καλύτερη από μια άλλη.
Προωρότητα και τύψεις – Γιατί συμβαίνει;
Πώς να χειριστείτε το παιδί που δεν θέλει να σας αποχωριστεί ούτε λεπτό!