Όταν ήμουν έγκυος, κατά έναν περίεργο τρόπο άκουγα συνέχεια τρομακτικές ιστορίες σχετικά με τον τοκετό – για ομφάλιους λώρους που τυλίγονταν γύρω από τον λαιμό του μωρού, έκτακτες καισαρικές και πολλά άλλα. Χρειάστηκε πολλή εσωτερική πεποίθηση για να πιστέψω ότι ο τοκετός είναι ένα φυσικό, όμορφο γεγονός που το σώμα μου ήταν ικανό να αντεπεξέλθει, παρά μια επερχόμενη «καταστροφή» όπως με προειδοποίησε ένας γυναικολόγος.
Αποφάσισα όμως να έχω εσωτερική πεποίθηση ότι μπορώ να τα καταφέρω κι έτσι τα 4 παιδιά μου γεννήθηκαν στο σπίτι, ήρεμα και χωρίς δράματα ή τραύματα. Προσπάθησα να είμαι σε πAvivaολύ καλή φυσική κατάσταση σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μου υιοθετώντας μια διατροφή με βάση τα φυτικά βιολογικά προϊόντα. Έκανα γιόγκα καθημερινά, ερχόμουν σε επαφή με τη φύση και έκανα διαλογισμό σχετικά με το είδος της γέννας που ήθελα να έχω.
Ύστερα παραδόθηκα στη δύναμη της φύσης. Η δύναμη που βίωσα ως γυναίκα μου έδωσε αυτοπεποίθηση σε πολλούς άλλους τομείς της ζωής μου και αυτό είναι κάτι που θέλω να το περάσω και σε άλλες γυναίκες.
Δυστυχώς όμως, ο φυσιολογικός τοκετός τείνει να καταργηθεί! Περίπου 1 στις 3 γυναίκες στις ΗΠΑ γεννούν τα μωρά τους με καισαρική τομή. Ίσως αυτό να μην ακούγεται ιδιαίτερα σημαντικό, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για μια μεγάλη εγχείρηση στην κοιλιακή χώρα η οποία αυξάνει τους κινδύνους επιπλοκών περισσότερο από τον φυσιολογικό τοκετό.
Η καισαρική τομή χρησιμοποιείται σε υπερβολικό βαθμό στα νοσοκομεία των ΗΠΑ, ενώ συχνά δυσκολεύει την ανάρρωση και τον θηλασμό. Το μωρό σας εκτίθεται σε αντιβιοτικά (σε όλες τις γυναίκες που υποβάλλονται σε καισαρική τομή χορηγούνται αντιβιοτικά κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης) πριν καν γεννηθεί αν και τα περισσότερα από αυτά αποδεικνύεται στο τέλος ότι είναι περιττά.
Επίσης, πολλές γυναίκες υποβάλλονται σε πρόκληση τοκετού ή βιώνουν κάποια μορφή ιατρικής παρέμβασης. Η μείωση των φυσιολογικών τοκετών είναι τόσο μεγάλη, ώστε μια ομάδα ερευνητών που θέλησε να μελετήσει την πορεία του φυσιολογικού τοκετού δεν κατάφερε να βρει μια ομάδα γυναικών με ανάλογη εμπειρία για να τη μελετήσει!
Δεν πρέπει όμως να αφήσουμε τον φυσιολογικό τοκετό να εκλείψει, διότι δεν αποτελεί απλώς ένα ρομαντικό ιδεώδες. Τα μωρά που γεννιούνται με φυσιολογικό τοκετό (και χωρίς φαρμακευτική αγωγή) έχουν πολλά οφέλη στην υγεία τους. Για παράδειγμα, εκτίθενται στη χλωρίδα του κόλπου με αποτέλεσμα να μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης πεπτικών προβλημάτων, αλλεργιών και παχυσαρκίας μετέπειτα στη ζωή τους.
Αν και δεν μπορούμε να ελέγξουμε πλήρως το τι συμβαίνει κατά τον τοκετό και φυσικά μερικές φορές οι παρεμβάσεις είναι απαραίτητες, μπορείτε να υιοθετήσετε κάποιες βασικές πεποιθήσεις που θα αυξήσουν τις πιθανότητές σας να έχετε μια εμπειρία όσο το δυνατόν καλύτερη για εσάς και το μωρό σας.
Παρακάτω περιγράφω τις 10 πιο σημαντικές αντιλήψεις που με βοήθησαν να γεννήσω φυσιολογικά και τις έχω χρησιμοποιήσει για να υποστηρίξω χιλιάδες γυναίκες στην εμπειρία της γέννας. Πιστεύω ότι μπορεί να βοηθήσουν κι εσάς να έχετε μια όσο το δυνατόν καλύτερη εμπειρία τοκετού – ίσως ακόμα και όπως την έχετε ονειρευτεί!
1. Ο τοκετός αποτελεί ένα πνευματικό ταξίδι πρωταρχικής σπουδαιότητας
Ο τοκετός είναι μια ιδιαίτερα απαιτητική σωματική και συναισθηματική εμπειρία. Η προσέγγισή του ως πνευματικό ταξίδι μπορεί να σας βοηθήσει να σκάψετε βαθιά στην ύπαρξή σας και να μάθετε περισσότερα για τον εαυτό σας και την έμφυτη δύναμή σας.
Αν και πρόκειται για πνευματικό ταξίδι, απευθύνεται στα αρχέγονα ένστικτά μας – μερικές φορές πρέπει ακόμα και να φερθούμε αναλόγως καθώς βρισκόμαστε εκεί, εντελώς γυμνές, βγάζοντας αρχέγονες κραυγές και κάνοντας κινήσεις.
H απόφαση να κάνετε μια βαθιά βουτιά στο υποσυνείδητο και τη διαίσθησή σας και να αφήσετε ελεύθερο τον αρχέγονο εαυτό σας, θα σας επιτρέψει να γεννήσετε το μωρό σας με μια δύναμη που ίσως να μην είχατε καν συνειδητοποιήσει ότι υπήρχε μέσα σας.
2. Μην είστε ξαπλωμένη κατά τη διάρκεια του τοκετού
Όταν είστε ξαπλωμένη, απλώς δεν αφήνετε τη βαρύτητα να βοηθήσει το μωρό να κατέβει! Περπατήστε, μετακινήστε τους γοφούς σας και γενικά μείνετε δραστήριες, διότι αυτό θα διευκολύνει τον φυσιολογικό τοκετό για το μωρό πολύ περισσότερο από το να είστε ξαπλωμένες ανάσκελα στο κρεβάτι του νοσοκομείου, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες για καισαρική τομή.
3. Οι συσπάσεις της γέννας είναι μια καταπληκτική αίσθηση που βοηθά στη γέννηση του μωρού σας
Κατά τη διάρκεια των δικών μου τοκετών, χρησιμοποίησα τη φαντασία μου για να φτάσω στην αίσθηση των μυών μου που λειτουργούσαν με σκοπό να βοηθήσουν το μωρό μου να γεννηθεί. Αυτή η εστιασμένη συνειδητοποίηση μετέτρεψε την αντίληψή μου – ο πόνος της γέννας έγινε η δύναμη της γέννας.
Προσωπικά προτιμούσα τον όρο «διαστολές» κι όχι «συσπάσεις» πράγμα που με βοήθησε να σκέφτομαι τη συγκεκριμένη αίσθηση με έναν διαφορετικό τρόπο. Αυτό φυσικά δεν τις έκανε λιγότερο έντονες, αλλά τις ένιωθα περισσότερο ως σύμμαχο παρά ως εχθρό μου. Καθώς τα κύματα των ωδινών έρχονταν, ήξερα ότι αυτό ήταν κάτι που έφερνε το μωρό πιο κοντά στην αγκαλιά μου.
4. Ο φόβος σταματά τη διαδικασία του τοκετού
Όλα τα θηλαστικά διαθέτουν ένα ισχυρό ένστικτο που τους επιτρέπει να προστατεύουν τα μωρά τους. Για παράδειγμα, οι καμηλοπαρδάλεις αν καταλάβουν ότι παραμονεύει εχθρός στην περιοχή, σταματούν αυθόρμητα τον τοκετό αντί να φέρουν στον κόσμο εκείνη τη στιγμή ένα αβοήθητο νεογέννητο. Κι εμείς οι γυναίκες έχουμε ορμόνες που μπορούν να δώσουν το έναυσμα για τον τοκετό (ωκυτοκίνη) και άλλες που μπορούν να τον σταματήσουν αν προκύψει κάποιος φόβος (αδρεναλίνη).
Έτσι, το να μάθουμε να μετατρέπουμε τον φόβο σε δύναμη κι εμπιστοσύνη είναι απαραίτητο για έναν ομαλό τοκετό. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Βρείτε έναν χώρο στον οποίο θα αισθάνεστε ασφαλείς, βεβαιωθείτε ότι θα έχετε σωστή υποστήριξη και μιλήστε προηγουμένως με τον γιατρό σας για τυχόν φόβους που έχετε σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια του μωρού σας και τη δική σας, καθώς και με τη διαδικασία της γέννας. Η σωστή ενημέρωση θα σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από τους φόβους σας.
5. Να θυμάστε, έχετε κάθε δικαίωμα να κάνετε ερωτήσεις και να πείτε όχι
Οι μέθοδοι της μαιευτικής δεν βασίζονται πάντα στην ορθότερη επιστήμη. Στην επίσημη δημοσίευση του Αμερικανικού Κολεγίου Μαιευτήρων και Γυναικολόγων στο περιοδικό «Obstetrics and Gynecology» (Σεπτέμβριος 2011) αναφερόταν ότι μόνο το ένα τρίτο του συνόλου των κανόνων μαιευτικής στις ΗΠΑ βασίζεται σε ορθές επιστημονικές αποδείξεις. Το άλλο ένα τρίτο των κανόνων βασίζεται σε περιορισμένες ή αντιφατικές αποδείξεις και το υπόλοιπο ένα τρίτο έχει ως βάση τη γνώμη των εμπειρογνωμόνων, η οποία «υπόκειται σε προκαταλήψεις, είτε έμμεσες είτε υποσυνείδητες».
Αυτό σημαίνει ότι μόνο και μόνο επειδή ένας γιατρός (ή μαία) σας λέει κάτι που υποτίθεται είναι απαραίτητο (να είστε ξαπλωμένες κατά τη διάρκεια του τοκετού, να κάνετε κολπική εξέταση, να φοράτε μόνιτορ εμβρύου σε όλη τη διάρκεια του τοκετού, να βάλετε ορό), δεν σημαίνει ότι πρέπει να το κάνετε αναντίρρητα – ή και καθόλου. Πολλές γυναίκες έχουν μεγαλώσει μαθαίνοντας να μην αμφισβητούν τις «αυθεντίες», να είναι απλώς τα «καλά κορίτσια» που δεν ρωτούν πολλά. Πολλές όμως από τις διαδικασίες στα νοσοκομεία γίνονται μόνο και μόνο για λόγους ρουτίνας χωρίς να είναι απαραίτητες.
Έτσι, αν σας πουν να κάνετε κάτι για το οποίο εσείς νιώθετε άβολα ή δεν είστε σίγουρες για τον λόγο που πρέπει να το κάνετε, ρωτήστε! Και αν δεν σας ικανοποιεί η εξήγηση, μπορείτε να αρνηθείτε. Είναι επίσης πολύτιμο να έχετε μαζί σας κάποιον που θα σας βοηθήσει να πάρετε μια απόφαση, ειδικά όταν εσείς είστε επιφορτισμένες με το να φέρετε εις πέρας τον τοκετό.
6. Οι γυναίκες πρέπει να καταναλώνουν τροφή και νερό κατά τη διάρκεια του τοκετού
Πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία έδειξαν ότι οι γυναίκες που τρώνε και πίνουν την ώρα της γέννας δεν αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εισρόφησης τροφής σε περίπτωση καισαρικής, γεγονός το οποίο υπήρξε και ο κύριος λόγος που οι γυναίκες παρέμεναν σχεδόν νηστικές κατά τη διάρκεια του τοκετού τις τελευταίες δεκαετίες.
Στην πραγματικότητα, η διατήρηση υψηλών επιπέδων ενέργειας με την κατανάλωση τροφής έχει αποδειχτεί από πολλές μαίες και μαμάδες ότι διευκολύνει τον τοκετό και μειώνει την πιθανότητα διακοπής του, τη χορήγηση φαρμάκων και την καισαρική τομή.
7. Το σώμα σας είναι μια θαυμάσια δύναμη της φύσης
Η πίστη στον εαυτό σας αποτελεί ένα ισχυρό φάρμακο! Ωστόσο, οι περισσότερες γυναίκες πηγαίνουν να γεννήσουν πιστεύοντας ότι το σώμα τους είναι κάτι που απλώς δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει σωστά!
Στην πραγματικότητα, η φύση δημιουργεί ισχυρούς οργανισμούς που λειτουργούν όπως πρέπει. Το να θέτετε στόχους και να μαθαίνετε να έχετε εμπιστοσύνη στη διαδικασία του τοκετού – και το σώμα σας – είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να ακολουθήσετε τη φυσική ροή του τοκετού και της γέννας και να κατανοήσετε τον εαυτό σας μέσα από τη διαδικασία.
8. Η μαιευτική αποτελεί μια τεράστια επιχείρηση
Η μαιευτική είναι ένα ολόκληρο σύστημα στο οποίο διακινούνται τεράστια χρηματικά ποσά! Στην πραγματικότητα, υπάρχουν τεράστια οικονομικά κίνητρα για τους μαιευτήρες προκειμένου να κάνουν υπερήχους (στο μέρος που μένω, οι γιατροί χρεώνουν την ασφαλιστική εταιρεία 700 δολάρια ανά υπερηχογράφημα), ατελείωτες εξετάσεις και καισαρική τομή.
Θέλετε να αποφύγετε τις περιττές ιατρικές επεμβάσεις; Ενημερωθείτε σωστά για το σώμα σας. Διαβάστε σχετικά με τη διαδικασία του τοκετού. Υπάρχουν διαθέσιμα βιβλία όπως το «Guide to Childbirth» της Ina May, το «The Thinking Woman’s Guide to a Better Birth» της Henci Goer καθώς και το δικό μου βιβλίο με τίτλο «The Natural Pregnancy Book».
9. Ο τοκετός είναι κάτι που εσείς κάνετε, δεν είναι κάτι που γίνεται για σας
Είτε θέλετε να χορεύετε, να βογκάτε ή να κάνετε υπνοτοκετό για να αποκτήσετε το μωρό σας, χρειάζεται κόπος, συγκέντρωση και ιδρώτας. Ισχυροί μύες πρέπει να μετακινήσουν ένα πλάσμα που ζυγίζει από 2.700 ως 3.600 κιλά (κατά μέσο όρο) σε μια μικρή απόσταση κι από ένα σχετικά μικρό χώρο. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται μεγάλη προσπάθεια.
Ακριβώς όπως συμβαίνει με οτιδήποτε δύσκολο καταπιανόμαστε στη ζωή μας, το να είμαστε ρεαλίστριες για το τι ακριβώς συμβαίνει, να εστιάζουμε το μυαλό και την καρδιά μας και στη συνέχεια να χρησιμοποιούμε στρατηγικές όταν η ενέργεια ή η αποφασιστικότητά μας κλονίζεται, θα μας κάνει να φτάσουμε στο τέρμα με δύναμη και υπερηφάνεια.
10. Ο τοκετός μπορεί να είναι εκστατική εμπειρία
Αν και πρόκειται για μια δύσκολη διαδικασία που περιλαμβάνει βογκητά και κραυγές, ο τοκετός μπορεί να αποτελέσει μια εκστατική εμπειρία, ιδιαίτερα όταν εκτιμήσετε τον εαυτό σας επειδή τον φέρατε εις πέρας κι έτσι θα βιώσετε την έκσταση κρατώντας το μωρό σας στην αγκαλιά σας.
Καθώς θα φτάνετε όλο και πιο κοντά στη γέννηση του μωρού σας και ακόμη και κατά τη διάρκεια του τοκετού, υπάρχει κάτι απλό για να λέτε στον εαυτό σας: μπορώ να τα καταφέρω!
Η Δρ. Aviva Romn είναι οικογενειακός ιατρός και μαία
