Σχέσεις οργής και στοργής! Της Μαριάννας Μηττά

sad-daughter-mom2

Είναι πάρα πολύ επιβαρυντικό για εσάς τους γονείς ο στόχος του επαρκούς γονέα, που φυσικά θα μπορεί να εκπληρώνει όλες τις ανάγκες των παιδιών. Το άγχος που επιβάλλει αυτός ο ρόλος τόσο για τις μητέρες και τους μπαμπάδες και κατ’επέκταση για τα παιδιά είναι εξουθενωτικός.

Πολλές φορές εσείς οι γονείς θεωρείται άπιαστο όνειρο το κομμάτι της χρυσής τομής στις σχέσεις με τα μικρά σας. Συχνά, η τρυφερότητα , η αγκαλιά και λίγα ζεστά λόγια καλύπτουν την ανάγκη του παιδιού για αγάπη. Νομίζω τελικά πως η αγάπη, αποτελεί μεγάλο μυστικό επιτυχίας σ’αυτή την μοναδική σχέση.

Άλλωστε η αγάπη για ένα νέο γονιό δεν διδάσκεται ο ίδιος την δίνει απλόχερα στο παιδί του, διότι οι γονείς ενστικτωδώς βρίσκουν τον κατάλληλο τρόπο να λειτουργούν. Για παράδειγμα, η μητέρα είναι βιολογικά προικισμένη να καλύψει τις ζωτικές και συναισθηματικές ανάγκες του μωρού της, μέσα από τον θηλασμό και την επαφή με την ζεστασιά του δέρματος.

Μια άλλη σημαντική ανάγκη των ίδιων των παιδιών είναι η διαδικασία της αποδοχής και της αναγνώρισης. Ειδικά στα πρώτα χρόνια της ζωής τους είναι απαραίτητη πηγή ικανότητας κ επάρκειας .Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώθουν πως είναι αποδεκτά στο περιβάλλον τους. Είναι ουσιαστικό να γνωρίζουν πως μπορεί να τα καταφέρουν.

Μέσα από την δική μου πολύχρονη πορεία με τα παιδιά παρατήρησα πόσο θετικό είναι το μπράβο, λειτουργεί σαν μία πολύ καλή πηγή ενέργειας η οποία μάλιστα μπορεί να είναι ανεξάντλητη.

Ένα ακόμη στοιχείο υγιούς ανατροφής σχετίζεται με την έννοια του είμαι ‘’παρών’’. Κάποιες φορές δεν χρειάζεται η λεκτική επικοινωνία όταν υπάρχει αυτή η αίσθηση του είμαι εδώ για σένα. Διότι υπάρχει αυτό το συναισθηματικό πλέγμα ασφάλειας,που συνοδεύει, το παιδί σε κάθε νέο του ξεκίνημα, όπως η αρχή της καινούργιας σχολικής χρονιάς, η μετάβαση από μία τάξη σε μία άλλη ακόμα και η αλλαγή κοινωνικού πλαισίου.

Εδώ, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω τα λόγια σημαντικών επιστημόνων που ασχολήθηκαν με την μελέτη της παιδικής ψυχής και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως’όπου υπάρχει παιδί, υπάρχει και μητρική φροντίδα, και χωρίς μητρική φροντίδα δεν θα υπήρχε παιδί’’.

Συνεπώς, είναι ουσιαστικό για ένα παιδί να απολαμβάνει αυτά τα αγαθά. Διότι έτσι μπορεί και εκείνο να δημιουργήσει μέσα του, το χώρο της σύνθετης και πλούσιας προσωπικότητας που αργότερα θα εξελιχθεί σε έναν υγιή ενήλικα, ο οποίος με την σειρά του θα προσφέρει αυτά τα αγαθά στα παιδιά του.

Επιπλέον, η ανάγκη για ασφάλεια, είναι αλληλένδετη με την φροντίδα. Κάθε παιδί έχει ανάγκη να νιώθει ασφάλεια, είναι κάτι που βιώνετε μέσα στο σπίτι του και μετά εξαπλώνεται σε πιο ευρύ κοινωνικό φάσμα. Αν όμως, το περιβάλλον του είναι χαοτικό και ανώριμο τότε το παιδί δεν θα καταφέρει να ικανοποιήσει αυτή την πολύ βασική του ανάγκη.

Ακόμη, ένας βασικός μοχλός ‘’κοντινότητας’’ με τα παιδιά είναι το συναίσθημα των γονέων. Η λεγόμενη συναισθηματική σταθερότητα. Είναι ένα από τα μεγάλα κεφάλαια στο χτίσιμο μίας τέτοιας σχέσης. Οι συνεχείς εντάσεις αλλά και η ασταθής συμπεριφορά, το μόνο που προσφέρουν σε μία παιδική ψυχή είναι μία αίσθηση ανασφάλειας και τάσεις απομόνωσης στο παιδί.

Άλλωστε οι γονείς οφείλουν να αποτελούν πρότυπα σταθερότητας και πηγές αγάπης και φροντίδας.

Μία άλλη ουσιαστική ανάγκη των παιδιών είναι η αίσθηση του ‘’ανήκειν’’. Η αίσθηση ότι ανήκω κάπου είναι θετική, προσφέρει συναισθήματα ολοκλήρωσης και ομαδοποίησης. Για παράδειγμα, είμαι σε μία ομάδα, συνεργάζομαι και υπακούω στους κανόνες της. Το παιδί μαθαίνει πως μοιράζεται γι’αυτό η ένταξη του σε ένα κοινωνικό σύνολο είναι ανεκτίμητη.

Εδώ θέλω να υπογραμμίσω, πως οι γονείς οφείλουν να σέβονται τις τάσεις ελευθερίας των παιδιών τους. άλλωστε η αίσθηση της ελευθερίας προετοιμάζει το παιδί για την μελλοντική σταδιακή αυτονομία του. Έτσι, ο γονέας θα ήταν θεμιτό να αφήνει χώρο στο παιδί του, για να μείνει μόνο του ,να απομονωθεί στο δωμάτιο του, να παίξει χωρίς κριτική και με απλά λόγια να κάνει αυτό που εκείνο αισθάνεται. Η χρυσή τομή είναι να υπάρχει ισορροπία μεταξύ εξάρτησης και ελευθερίας,

Τέλος, η ανάγκη που θέλει να ικανοποιήσει κάθε άνθρωπος από μικρή ηλικία μέχρι τα βαθιά του γεράματα, είναι αυτή της αυτοπραγμάτωσης. Πιο συγκεκριμένα, ο άνθρωπος επιθυμεί να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης του, ώστε να αισθάνεται υγιής και αυτό να μεταφέρεται στο πλαίσιο το οποίο ζει.

Άρα το να έχει ικανοποιήσει κάποιες από τις βασικές του ανάγκες τον καθιστά ολοκληρωμένο άνθρωπο χωρίς ψυχικές ανεπάρκειες και αυτό διαχέεται στο ευρύτερο περιβάλλον του.

Μαριάννα Μηττά – Συστημική- οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια

Εξωτερική συνεργάτης του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης
Μέλος της EFTA