Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, η δρ Μάρσια Χέρμαν-Γκίντενς εργαζόταν στην Παιδιατρική Κλινική του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Ντιουκ, στη Βόρειο Καρολίνα, όταν πρόσεξε ένα παράδοξο φαινόμενο: ολοένα περισσότερα κοριτσάκια ηλικίας 8 ή 9 ετών, τα οποία επισκέπτονταν την κλινική, εμφάνιζαν τρίχες στα γεννητικά όργανα και στήθος.
Εκείνη την εποχή, το «ιατρικώς ορθόν» ήταν να μπαίνουν τα κορίτσια στην ήβη μετά τα 11 τους χρόνια, αλλά αυτό που έβλεπε η δρ Χέρμαν-Γκίντενς δεν ταίριαζε με αυτή την άποψη. Άρχισε να συλλέγει στοιχεία και τελικά το 1997, σε συνεργασία με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία (ΑΑΡ), δημοσίευσε μελέτη σε 17.000 κορίτσια που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η μέση ηλικία έναρξης της ήβης ήταν πια τα 9,9 χρόνια.
Όταν δημοσιεύθηκε η μελέτη, έγινε χαμός. Ούτε καν η ίδια η ερευνήτρια, η οποία σήμερα είναι επίκουρη καθηγήτρια Υγείας Μητέρας & Παιδιού στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, δεν μπορούσε να πιστέψει ότι τα κορίτσια άρχιζαν από τόσο μικρή ηλικία να ωριμάζουν σεξουαλικά.
«Πρόωρη πριν από τα 6-8 χρόνια»
Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι και πλέον ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τα αγόρια. Σύμφωνα με νεώτερα στοιχεία της ΑΑΡ, που αφορούν μελέτη σε 4.100 αγόρια, και αυτά μπαίνουν πλέον νωρίτερα στην εφηβεία: στα 10 τους χρόνια.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρονται είναι και τα ευρήματα γερμανών επιστημόνων για τη διαχρονική τάση στην ηλικία της ήβης. Το 1860 η μέση ηλικία έναρξής της στα κορίτσια ήταν τα 16,6 χρόνια, αλλά το 1920 ήταν τα 14,6 χρόνια, το 1950 τα 13,1 χρόνια, το 1980 τα 12,5 χρόνια και πλέον τα 9,9 χρόνια. Ανάλογη μείωση παρατηρείται και στα αγόρια, αν και όλ’ αυτά συμβαίνουν με ένα έτος καθυστέρηση.
Από την πλευρά του, το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) της Βρετανίας ορίζει πλέον την ήβη ως πρόωρη μόνο όταν η εμφάνιση στήθους ή τριχοφυΐας στα γεννητικά όργανα των κοριτσιών «αρχίζει πριν από την ηλικία των 6-8 ετών».
Όσον αφορά τη χώρα μας, οι μελέτες για το θέμα δεν είναι πολλές. Ωστόσο, τουλάχιστον για τα κορίτσια δείχνουν πως όντως η μέση ηλικία έναρξης της ήβης μειώνεται σταθερά (είναι πλέον γύρω στα 10,1 χρόνια), ενώ στα αγόρια τα εμφανή χαρακτηριστικά της ήβης αρχίζουν να παρουσιάζονται σε ηλικία 10,9 έως 11,3 ετών, σύμφωνα με μελέτη της Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών που δημοσιεύθηκε το 2011.
Οι αιτίες
Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό; Γιατί μεγαλώνουν ολοένα νωρίτερα τα παιδιά; Οριστικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν, γράφει η βρετανική εφημερίδα «Guardian». Η γενική αίσθηση είναι πως παίζουν ρόλο οι βελτιώσεις στην υγεία των κατοίκων της Δύσης που άρχισαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Το θέμα είναι πως η μείωση στην ηλικία έναρξης της ήβης είναι σταθερή όλο αυτό τον καιρό: ελαττώνεται κατά 4-5 μήνες ανά δεκαετία.
Έτσι, πολλοί ειδικοί υποψιάζονται πως συμβάλλοντα ρόλο διαδραματίζουν και άλλα θέματα – λ.χ. η εξάπλωση της παχυσαρκίας, η οποία πιστεύεται ότι προκαλεί αύξηση στα επίπεδα των οιστρογόνων στα κορίτσια, με αποτέλεσμα πρόωρη εμφάνιση του στήθους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι βέβαιο, διότι πρόωρη εφηβεία έχουν και τα αδύνατα παιδιά, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε προ διετίας στην επιθεώρηση «Pediatrics».
Άλλοι παράγοντες που έχουν προταθεί είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με την πολλή ζάχαρη και λίπη και την λιγοστή άσκηση, ή πάλι περιβαλλοντικά αίτια όπως η έκθεση σε χημικά που διαταράσσουν το ενδοκρινικό (ορμονικό) σύστημα των παιδιών.
Ήδη η εξάπλωση των βιομηχανικών και φαρμακευτικών ρύπων έχουν συσχετισθεί με διατάραξη της φυσιολογικής σεξουαλικής ανάπτυξης των ψαριών και των ζώων, οπότε αρκετοί επιστήμονες εικάζουν πως το ίδιο συμβαίνει και στους ανθρώπους. Εντούτοις, ούτε αυτό έχει τεκμηριωθεί.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς
Αντιμέτωποι με αυτό το φαινόμενο, οι περισσότεροι γονείς δεν συνειδητοποιούν ότι τα παιδιά τους μπαίνουν στην εφηβεία και επιδεικνύουν ενδιαφέρον για το σεξ δύο ολόκληρα χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι οι ίδιοι στα νιάτα τους.
Ούτε ξέρουν ότι είναι ορατό το ενδεχόμενο να ξυπνήσουν ένα πρωί και να διαπιστώσουν ότι έχει «σπάσει» η φωνή του 10χρονου ή 11χρονου γιου τους, αντί να αρχίσει να γίνεται πιο ανδρική μετά τα 14 του χρόνια. Και όμως αυτό μπορεί κάλλιστα να συμβεί: μελέτη του Πανεπιστημίου Edge Hill, στο Λάνκασιρ, έδειξε ότι η φωνή των σημερινών αγοριών μπορεί να αρχίσει να αλλάζει χροιά ακόμα και από τα 9 τους χρόνια.
Όλ’ αυτά σημαίνουν πως οι γονείς πρέπει να προσπαθήσουν περισσότερο από ποτέ να καταλάβουν τα παιδιά τους σε αυτό το κρίσιμο στάδιο της ανάπτυξής τους.
«Δε νομίζω ότι οι γονείς είναι έτοιμοι να δουν τα παιδιά τους να μπαίνουν στην εφηβεία στην Ε’ Δημοτικού. Ωστόσο, αυτόείναιπλέονέναορατόενδεχόμενο. Και αν στα κορίτσι θα το δουν πιο εύκολα βλέποντας το στήθος τους να μεγαλώνει, στα αγόρια θα πρέπει να έχουν το νου τους για διακυμάνσεις στη συμπεριφορά ή στην ψυχική διάθεση», λέει η δρ Ντίνα Παναγιωτοπούλου, παιδοενδοκρινολόγος στο Νοσοκομείο Παίδων της Βρετανικής Κολομβίας, στον Καναδά.
Η αυξανόμενη επιθετικότητα, εξηγεί, σε ένα 9χρονο ή 10χρονο αγόρι, είναι μία πολύ πιθανή ένδειξη ότι έχει αρχίσει να μπαίνει στην εφηβεία. Ωστόσο, οι γονείς πρέπει να ξέρουν ότι ειδικά με τα αγόρια η συζήτηση μπορεί να είναι αρκετά δύσκολη, διότι «μπορεί να είναι ψηλά και να μοιάζουν μεγάλα, αλλά από ψυχολογικής πλευράς δύσκολα θα είναι έτοιμα να χειριστούν ό,τι ακούσουν», προσθέτει.
Η καλύτερη συμβουλή για τους γονείς, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι να μιλήσουν στα παιδιά για την εφηβεία και τις αλλαγές που επιφέρει, πριν αυτή συμβεί.
«Η καλύτερη ηλικία για τέτοιου είδους συζητήσεις είναι στα 6 ή 7 χρόνια, όταν τα παιδιά μπορούν να καταλάβουν, αλλά ταυτοχρόνως δεν θα αισθανθούν περίεργα», λέει ο κλινικός παιδοψυχολόγος δρ Άντονι Γουλφ, από το Λονδίνο. Η συμβουλή του προς τους γονείς είναι να κάνουν βραχείες συζητήσεις με τα παιδιά τους, εξηγώντας με απλά λόγια τις αλλαγές που πρέπει να περιμένουν στο σώμα τους τα επόμενα χρόνια.
Όσον αφορά το σεξ, η καλύτερη συμβουλή παραμένει «περιμένετε να ρωτήσει πρώτα το παιδί» – αλλά με το Ίντερνετ σχεδόν σε όλα τα σπίτια και τα κινητά, αυτό μάλλον είναι πιο εύκολο να το λες, παρά να το κάνεις…
ΤΑ ΝΕΑ Weekend
Εαν σας άρεσε το άρθρο,πατήστε Share… και μοιραστείτε το με τους φίλους σας!
