Το πιο δύσκολο πράγμα που θα κληθούμε να κάνουμε στη ζωή μας είναι να μεγαλώσουμε σωστά τα παιδιά μας. Όσο σκληρά κι αν προσπαθούμε, όση αυστηρή κριτική κι αν κάνουμε στον εαυτό μας δυστυχώς, θα κάνουμε λάθη. Και είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο, γιατί δεν υπάρχει ο «τέλειος» γονιός -και αυτό είναι κάτι που πρέπει να αποδεχθούμε. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες συμπεριφορές που πρέπει οπωσδήποτε να αποφύγουμε, διότι επηρεάζουν αρνητικά τα παιδιά, ακόμη και στην ενήλικη ζωή τους.
1Κριτική για την κριτική
Τα λόγια και οι εκφράσεις μας έχουν τεράστια δύναμη στα παιδιά μας γι’ αυτό και είναι καλύτερο κάποιες φορές να σιωπούμε. Μπορεί να μην συμφωνούμε με μια επιλογή τους, μπορεί να πιστεύουμε ότι μόνο εμείς γνωρίζουμε τι είναι το καλύτερο γι’ αυτά, όμως, καλό είναι να σταματήσουμε να κάνουμε μορφασμούς, να τα κοιτάζουμε αφ’ υψηλού και να (κατά)κρίνουμε οτιδήποτε δεν ταιριάζει με τα δικά μας δεδομένα.
Όταν σχολιάζουμε αρνητικά την εμφάνιση ή τις πράξεις τους, τα παιδιά αναπτύσσουν μια προσωπικότητα με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Τα γεμίζουμε με ανασφάλειες και βάζουμε-άθελά μας- ένα φρένο στην εξέλιξη τους, καθώς δεν ανακαλύπτουν ποτέ τις δυνατότητές τους. Αισθάνονται απόρριψη και μαθαίνουν να ψάχνουν μανιωδώς την αποδοχή των γύρω τους, με αποτέλεσμα μεγαλώνοντας να προσπαθούν να βρουν αυτήν την αποδοχή από λάθος άτομα που το μόνο που κάνουν είναι να τα εκμεταλλεύονται.
2Επεμβαίνουμε στην ζωή τουενοχές
Ας είμαστε ειλικρινείς. Δεν υπάρχει γονιός που αντέχει να βλέπει το παιδί του να πληγώνεται. Παρόλα αυτά, ακόμη και μια αρνητική εμπειρία όπως η αποτυχία μπορεί να του διδάξει πολύτιμα μαθήματα για τη ζωή. Όταν, όμως, επιλέγουμε να παρεμβαίνουμε συνεχώς στην ζωή των παιδιών είτε όσον αφορά το διάβασμά τους, είτε τις παρέες που έχουν σχηματίσει, τους στερούμε την αυτονομία τους.
Όταν ένα παιδί έχει μάθει να ζει με τις πατερίτσες των γονιών του, δύσκολα θα εξελιχθεί σε έναν δυναμικό ενήλικα που δεν φοβάται να παίρνει πρωτοβουλίες. Αναλαμβάνοντας τις ευθύνες του, παρεμβαίνοντας συνεχώς και προστατεύοντάς το από ενδεχόμενα λάθη, μεγαλώνουμε ένα παιδί που εξαρτάται από τις δικές μας δυνατότητες και όχι από τις δικές του. Μεγαλώνουμε, με δυο λόγια, έναν εξαρτημένο άνθρωπο.
3Τους δημιουργούμε ενοχές
Υπάρχει ένα φρασεολόγιο που βλάπτει ανεπανόρθωτα τον ψυχισμό ενός παιδιού, δημιουργώντας του τύψεις. Ατάκες του τύπου «Εγώ κάνω τα πάντα για σένα, ενώ εσύ δεν με ακούς.» ή «Στερούμαι για να σου προσφέρω και εσύ δεν διαβάζεις», γεμίζουν την καρδιά και το μυαλό του με τύψεις, χωρίς να αφήνουν χώρο για τα δικά του συναισθήματα.
Είναι ένα είδος συναισθηματικού εκβιασμού που ενώ βραχυπρόθεμα (μας) εξασφαλίζει ότι τα παιδιά θα μας ακούσουν, μακροπρόθεσμα τους φυτεύει τον σπόρο της ανασφάλειας και τον φόβο της εγκατάλειψης. Μεγαλώνοντας και καθώς είναι σε θέση πλέον να φιλτράρουν πληροφορίες και να αποκωδικοποιήσουνε συμπεριφορές, νιώθουν ότι πνίγονται από εμάς και αργότερα δυσκολεύονται να δεθούν με άλλους ανθρώπους.
4Τους φερόμαστε σαν ενήλικες
Τα παιδιά έχουν τους δικούς τους φίλους, δεν χρειάζονται εμάς για να καλύψουν αυτήν τη θέση στον κύκλο τους. Όταν τους αποδίδουμε τον ρόλο του ενήλικα και μοιραζόμαστε μαζί τους τα προσωπικά μας ή το βάρος των ευθυνών και των προβλημάτων μας, τα κάνουμε να νιώθουν υπεύθυνα για εμάς.
Κάθε παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται ως παιδί. Διαφορετικά μεγαλώνει απότομα και γίνεται υπεύθυνο όχι για τον εαυτό του, αλλά για κάποιον άλλο. Ο ρόλος μας είναι να τα καθοδηγούμε και να τα φροντίζουμε. Να τους μάθουμε το σωστό και το λάθος, να τους βάλουμε όρια γιατί μόνο έτσι θα μεγαλώσουν με ασφάλεια και θα γίνουν σταδιακά ώριμοι και ισορροπημένοι συναισθηματικά ενήλικες.
