Είδαμε αυτό το βίντεο με την κόρη μου, Δανάη, και πήραμε το μάθημα από την ίδια τη ζωή την επόμενη κιόλας ημέρα. Όχι όμως, με τον τρόπο που το περιμέναμε.
Την προηγούμενη εβδομάδα πήγαμε σε ένα σεμινάριο σχετικά με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Μάθαμε για το πώς να επικοινωνούμε με τα παιδιά μας θέματα όπως αυτά της ασφάλειας και των επιλογών που έχουμε, θέματα που ξεφεύγουν από τα στενά όρια της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και είναι τόσο σημαντικά! Μακάρι να είχαμε κι εμείς, όλοι, αυτή τη γνώση από τότε που εμείς ήμασταν παιδιά, γιατί πολλοί από εμάς, πιθανόν, να είχαμε γλιτώσει από πολύ πόνο στη ζωή μας.
Βασικό σημείο της ασφάλειας και των επιλογών που έχουμε είναι αυτό της συναίνεσης, και είδαμε το παρακάτω βίντεο, όπου με απλό τρόπο, με ένα φλιτζάνι τσάι, περνάει το μήνυμά του. Αυτό το βίντεο είδαμε και με την κόρη μου, τη Δανάη, 10 χρονών.
Η ιστορία είναι απλή. Αν ρωτήσεις κάποιον αν θέλει να πιει τσάι, μπορεί να σου απαντήσει ξεκάθαρα με ναι, μπορεί να πει όχι και μπορεί να πει “εεεεεε… ναιεεε” χωρίς να είναι σίγουρος. Αν σου πει ναι, ξέρεις ότι θέλει να πιει τσάι. Αν σου πει όχι, ξέρεις ότι δεν θέλει και σε αυτή την περίπτωση δεν του φτιάχνουμε τσάι. Αν πάλι σου πει “εεεε…” ή οτιδήποτε δεν είναι ένα ξεκάθαρο ΝΑΙ, θα πει ότι αν του φτιάξεις τσάι, μπορεί να μην το πιει και το πιο σημαντικό… να μην τον αναγκάσουμε να το πιει. Επειδή το φτιάξαμε το τσάι, δεν θα πει ότι έχουμε το δικαίωμα και την απαίτηση να τον βλέπουμε να το πίνει.
Το θέμα της συναίνεσης, όμως, δεν σταματάει εδώ, όπως και με το τσάι. Μπορεί κάποιος να θέλει να πιει τσάι αρχικά, αλλά μόλις το δει ή ακόμα και πριν το δει να αλλάξει γνώμη ή να θελήσει να πιει μόνο μια γουλιά και όχι ολόκληρη την κούπα. Το γεγονός ότι φτιάξαμε τσάι, δεν σημαίνει ότι ο άλλος θα πρέπει να το πιει όλο… αμέσως… εκείνη τη στιγμή… μπροστά μας. Αντίστοιχα, αν πιει μια φορά τσάι σε μια μας συνάντηση, δεν σημαίνει ότι κάθε φορά που τον συναντιώμαστε θα θέλει να πιει τσάι.
Τώρα θα με ρωτήσετε τι μάθημα ζωής πήραμε από αυτό το βίντεο, και καλά θα κάνετε. Το βίντεο αυτό μπορεί να μιλάει για τσάι, αλλά το ίδιο ισχύει για τα πάντα στη ζωή μας όπως για μια απλή χειραψία με κάποιον. Μπορεί να θέλει να δώσουμε τα χέρια, μπορεί να μην θέλει ή και να μην είναι σίγουρος. Μπορεί να θέλει να μας δώσει το χέρι του για 2 δευτερόλεπτα ή και για 2 λεπτά. Την επόμενη φορά που θα βρεθούμε με τον ίδιο άνθρωπο, μπορεί να έχουμε μόλις βγει από ένα χωράφι και να είμαστε μέσα στις λάσπες ή και από το μπάνιο… ή οτιδήποτε και να μην θέλει να μας δώσει το χέρι του. Η συναίνεση έχει να κάνει με το σεβασμό. Όπως συμβαίνει με το τσάι, έτσι και με τη χειραψία, έτσι με ένα απλό φιλί στο μάγουλο που δίνουμε στους φίλους μας όταν βρισκόμαστε ή ακόμα και με το αν θέλει ένα άλλο παιδάκι να παίξουμε μαζί του ή όχι… Ας μην πάω σε άλλα παραδείγματα, νομίζω όλοι καταλαβαίνουμε.
Ήταν Παρασκευή όταν κάναμε το σεμινάριο και Σάββατο όταν έδειξα το βίντεο αυτό στη Δανάη. Το συζητήσαμε και μιλήσαμε για πολλές διαφορετικές περιπτώσεις συναίνεσης ακόμα και το τι να κάνουμε αν ο άλλος επιμένει σε κάτι που εμείς δεν θέλουμε. Ήρθε και το πρωί της Κυριακής και η Δανάη παίζει με τον Αλέξη, τον 8χρονο αδερφό της. Κάνουν ακροβατικά, ως συνήθως στο σπίτι. Και οι δύο είναι αθλητές στην ακροβατική, επομένως αυτή είναι καθημερινή συνήθεια και έχουμε στο σπίτι προμηθευτεί με όλα τα στρώματα και ό,τι άλλο χρειάζεται για την προστασία και άσκησή τους…
Όπως συμβαίνει τις περισσότερες φορές, η Δανάη έχει στο μυαλό της ένα χορευτικό και χρειάζεται τον Αλέξη για να το κάνουν μαζί. Αυτή τη φορά ο Αλέξης όμως, δεν ήθελε και της είπε όχι. Η Δανάη επέμενε και ο Αλέξης χωρίς να το θέλει βρέθηκε στον αέρα, να τον έχει σηκώσει ψηλά. Έκανε κινήσεις για να ελευθερωθεί και… έπεσε… στο μάρμαρο… με τον ώμο και το κεφάλι.
Μπήκαμε μεσημέρι στο Παίδων και έμεινε για 24 ώρες μέχρι να βεβαιωθούμε ότι δεν είχε εσωτερική αιμορραγία και ότι η μικρή διάσειση που έπαθε είχε περάσει. Αυτά ήταν που τον κράτησαν στο νοσοκομείο και όχι η σπασμένη του κλείδα. Αν και το δεξί του χέρι κρέμεται και πονάει πολύ, το παιδί είναι καλά.
Η Δανάη αισθάνεται ενοχές και ακόμα είναι στο μυαλό της το συμβάν, μέχρι και σήμερα. Φυσικά της εξηγήσαμε ότι δεν είναι υπεύθυνος κάποιος γι΄αυτό που συνέβη ώστε να του ρίξουμε το φταίξιμο. Ήταν κάτι που συνέβη γιατί δεν είχαν πάρει προφυλάξεις και γιατί δεν είχαν ετοιμαστεί από πριν ώστε να μην γίνει, και μπήκαμε στη διαδικασία να εξετάσουμε τι θα έπρεπε να έχει γίνει από πριν ώστε το αποτέλεσμα να ήταν τουλάχιστον περιορισμένο.
Τις περισσότερες φορές, δυστυχώς, ο τρόπος που μαθαίνουμε κάτι, που παίρνουμε το μάθημα, είναι μέσω μιας βιωματικής κατάστασης… μέσω του πόνου. Τόσο η Δανάη, όσο και ο Αλέξης είδαν τι θα πει συναίνεση και τι πόνο μπορεί να προκαλέσει ή μη συναίνεση σε κάτι και ο εξαναγκασμός κάποιου να… “πιει το τσάι” του.
Το είδα κι εγώ, όχι μόνο τα παιδιά, γιατί κι εγώ ξεχνάω πολλές φορές ότι δεν αρέσουν στον Αλέξη τα φασολάκια ή ότι δεν θέλει η Δανάη να πηγαίνει σε παιδικό θέατρο. Συναίνεση είναι κι αυτό…
Σειρά τώρα έχει να μάθουμε πώς να επιμένουμε στο όχι μας, όταν ο άλλος επιμένει. Ελπίζω μόνο να μην πάρουμε και αυτό το μάθημα με πόνο…
