Οι ωδίνες και ο τοκετός
Ο τοκετός είναι η φυσική κατάληξη της εγκυμοσύνης. Όπως το σώμα σας φιλοξένησε και ανέθρεψε το έμβρυο σας με φυσικό τρόπο, με τον ίδιο φυσικό τρόπο θα το φέρει στη ζωή. Ο τοκετός εξελίσσεται διαφορετικά σε κάθε περίπτωση. Είναι συγχρόνως κάτι απλό και σύνθετο. Αλλά και μια μοναδική εμπειρία, ένα υπέροχο προνόμιο για τη γυναίκα! Εμπιστευτείτε το σώμα σας και πιστέψτε ότι θα κάνει σωστά αυτό για το οποίο προορίζεται. Ζήστε σε όλη της ένταση αυτή την εμπειρία χωρίς να αφήσετε τον πόνο να την επισκιάσει. Οι ωδίνες του τοκετού είναι απλώς ένα σημάδι ότι το σώμα σας εργάζεται σκληρά για να ανοίξει τον τράχηλο και να διευκολύνει την έξοδο του εμβρύου στον κόσμο. Μόλις αντικρίσετε το παιδί σας, θα νιώσετε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας, απέραντη αγαλλίαση και βαθιά ικανοποίηση. Θα έχετε γίνει μητέρα!
Σ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ένα βλεννώδες πώμα φράζει τον τράχηλο για να αποτρέψει οποιαδήποτε μόλυνση της μήτρας. Προς το τέλος το πώμα αυτό αποβάλλεται από τον κόλπο, συνήθως μαζί με υπολείμματα αίματος, γι’ αυτό μην πανικοβληθείτε αν δείτε λίγες σταγόνες αίματος. Η απώλεια της βλέννας μπορεί να συμβεί από έξι εβδομάδες μέχρι λίγες ώρες πριν από τον τοκετό (χωρίς κίνδυνο για το έμβρυο) και δεν αποτελεί απαραίτητα σημάδι έναρξης του τοκετού.
Η ρήξη του αμνιακού σάκου
Πρόκειται για το σπάσιμο του αμνιακού σάκου που περιέχει το έμβρυο και την έξοδο του αμνιακού υγρού (σπάσιμο των νερών). Όταν ο σάκος σπάσει αυτόματα, δεν θα νιώσετε πόνους, αλλά θα αντιληφθείτε τη ροή σημαντικής ποσότητας υγρού. Αν όμως η ροή είναι σταδιακή, μπορεί να θεωρήσετε ότι πρόκειται απλώς για ούρα ή κολπικές εκκρίσεις. Για να βεβαιωθείτε, τοποθετήστε στο σλιπ σας μια σερβιέτα. Αν το υγρό είναι άοσμο, διάφανο ή ελαφρώς κιτρινωπό και ρέει ανεξέλεγκτα, τότε έχει γίνει ρήξη του αμνιακού σάκου. Αν και δεν είναι απαραίτητο να αρχίσει ο τοκετός, πρέπει να ειδοποιήσετε αμέσως το γιατρό σας. Αν είστε μεταξύ 37 και 42 εβδομάδων και οι εμβρυϊκοί υμένες σπάσουν αυτόματα, πιθανόν να γεννήσετε μέσα στις επόμενες 24 ή 48 ώρες. Αν πάλι διαπιστώσετε στις εκκρίσεις σας σκούρο πρασινωπό υγρό, αυτό σημαίνει ότι περιέχουν μηκώνιο και ότι το έμβρυο έχει δυσφορήσει για κάποιο λόγο. Σε αυτή την περίπτωση, ειδοποιήστε αμέσως το γιατρό σας, όπως επίσης αν έχετε άφθονο αίμα.
Οι ωδίνες
Η μόνη σαφής και πραγματική ένδειξη της έναρξης του τοκετού είναι οι δυνατές και τακτικές συσπάσεις της μήτρας, οι οποίες προκαλούν τη διαστολή του τραχήλου. Ωστόσο, στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης σας και όσο πλησιάζει η ώρα του τοκετού, μπορεί να σας παραπλανήσουν οι λεγόμενες μικροσυσπάσεις της μήτρας ή σημείο του Braxton-Hicks’, διάρκειας 30 δευτερολέπτων περίπου, που έχουν σκοπό να βοηθήσουν στη διεύρυνση του κατώτερου τμήματος της μήτρας, στην ωρίμανση του τραχήλου και στην κάθοδο του εμβρύου. Οι πραγματικές συσπάσεις που σηματοδοτούν την έναρξη του τοκετού ξεκινούν με πιο αργό ρυθμό και προοδευτικά γίνονται πιο επώδυνες και πιο συχνές (κάθε 5 με 10 λεπτά).
Πότε να πάτε στο μαιευτήριο
• Αν έχετε τακτικές και επώδυνες συσπάσεις (περισσότερες από μία κάθε 10 λεπτά)
• Αν σπάσουν οι εμβρυϊκοί υμένες
• Αν έχετε αιμορραγία
• Αν η μήτρα σας πονάει χωρίς να συσπάται
• Αν δεν αισθάνεστε καμία απολύτως αντίδραση από το έμβρυο.
Εφόσον έχετε ένα από τα παραπάνω συμπτώματα, προετοιμαστείτε ήρεμα για την εισαγωγή σας στο μαιευτήριο. Ειδοποιήστε το σύντροφο σας ή το συνοδό σας για να σας μεταφέρει στην κλινική.
Μην ξεχάσετε τη βαλίτσα που έχετε ετοιμάσει, την ατζέντα με όλα τα χρήσιμα τηλέφωνα, τυχόν σημειώσεις ή πρακτικές οδηγίες που έχετε κρατήσει για τον τοκετό.Ειδοποιήστε αμέσως τον προσωπικό σας γιατρό ή την κλινική στην οποία θα εισαχθείτε, ανάλογα με τις οδηγίες που έχετε λάβει. Φτάνοντας στην κλινική, θα υποβληθείτε σε γυναικολογική εξέταση για να διαπιστωθεί ότι ο τράχηλος έχει μαλακώσει και ότι έχει αρχίσει να διαστέλλεται. Εάν είναι ώριμος, θα σας μεταφέρουν στην αίθουσα του τοκετού. Εσείς απλά χαλαρώστε και προσπαθήστε να εφαρμόσετε όλα όσα διδαχτήκατε στα προγεννητικά μαθήματα ανώδυνου τοκετού. Φροντίστε να είστε νηστική από στερεά και υγρή τροφή, για να αποφύγετε τη ναυτία και τους εμετούς στα όψιμα στάδια του τοκετού.
Τα στάδια του τοκετού
Ο τοκετός διαιρείται σε τρία στάδια. Στο πρώτο, της διαστολής, ο τράχηλος διαστέλλεται για να διευκολύνει την έξοδο του εμβρύου. Στο δεύτερο, της εξώθησης, εξωθείται το έμβρυο μέσω του γεννητικού σωλήνα. Στο τρίτο, της υστεροτοκίας, πραγματοποιείται η εξώθηση του πλακούντα και των μεμβρανών του αμνιακού σάκου. Η διάρκεια κάθε σταδίου ποικίλλει, γιατί κάθε γυναίκα ανταποκρίνεται διαφορετικά σε αυτή την εμπειρία. Σε γενικές γραμμές, για τις πρωτοτόκες, το πρώτο στάδιο διαρκεί από 14 έως 20 ώρες, το δεύτερο έως 2 ώρες και το τρίτο 60 λεπτά. Αν ο τοκετός είναι τεχνητός, μπορεί να πάρει παραπάνω ώρες. Για όσες έχουν ήδη αποκτήσει παιδιά, η διαδικασία του τοκετού διαρκεί κατά μέσο όρο 8 ώρες.
Το πρώτο στάδιο της διαστολής του τραχήλου
Μόλις αρχίσουν οι ωδίνες του τοκετού, ο τράχηλος διαστέλλεται βαθμιαία, μέχρι να φτάσει σε πλήρη διαστολή, με άνοιγμα 10 εκατοστών, που θα επιτρέψει την έξοδο του εμβρύου από το γεννητικό σωλήνα. Το στάδιο αυτό χωρίζεται σε τρεις φάσεις με ξεχωριστή διάρκεια:
Λανθάνουσα φάση
Ο τράχηλος λεπταίνει, μαλακώνει και, με ολοένα συχνότερες ωδίνες, φτάνει σε μέγιστο άνοιγμα 3 εκατοστών. Αυτή η φάση διαρκεί από 2 έως 14 ώρες για τις γυναίκες που γεννούν το πρώτο τους παιδί, και από 1 έως 9 ώρες για τις γυναίκες που θα ξαναγίνουν μητέρες. Δεν είναι απαραίτητο ακόμα να εισαχθείτε στο μαιευτήριο. Μπορείτε να περιφέρεστε με άνεση στο σπίτι σας, να διαβάσετε ένα βιβλίο για να αποσπάσετε την προσοχή σας ή να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο που καταπραΰνει τους πόνους. Κάποιες γυναίκες ωστόσο δεν αντιλαμβάνονται την πρώιμη αυτή φάση του τοκετού και περνούν αμέσως στην επόμενη, την ενεργό.
Ενεργητική φάση
Η διάρκεια της είναι από 4 έως 8 ώρες για τις γυναίκες που γεννούν το πρώτο τους παιδί και από 2 έως 4 ώρες για τις γυναίκες που θα ξαναγίνουν μητέρες. Οι ωδίνες γίνονται συχνότερες, κάθε 3 με 4 λεπτά, διάρκειας 40-60 δευτερολέπτων και πολύ πιο επώδυνες. Στο τέλος αυτής της φάσης ο τράχηλος έχει διαστολή 10 εκατοστών. Η μαία θα σας κάνει υποκλυσμό για να αδειάσει το έντερο και θα σας ξυρίσει την περιοχή του εφηβαίου και του περινέου. Μπορείτε όμως να ζητήσετε να σας απαλλάξουν από την παραπάνω διαδικασία. Αν ο αμνιακός σάκος δεν έχει σπάσει ακόμα φυσιολογικά, η μαία θα προκαλέσει τη ρήξη του. Στο στάδιο αυτό θα σας κάνουν την επισκληρίδιο αναισθησία, εφόσον το έχετε ζητήσει, και θα αρχίσετε να νιώθετε μάλλον πίεση παρά πόνο στην περιοχή της λεκάνης. Αν όμως έχετε αποφασίσει να μην πάρετε αναλγητικά, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να αρχίσετε να εφαρμόζετε τις ασκήσεις αναπνοής και τις τεχνικές χαλάρωσης που έχετε διδαχθεί στα προγεννητικά μαθήματα. Είναι προτιμότερο πάντως να είστε ενεργητική, να αλλάζετε θέσεις και να κινείστε μέσα στο δωμάτιο ή, ακόμα καλύτερα, να στέκεστε όρθια, γιατί η πίεση που ασκεί το βάρος του εμβρύου βοηθάει τον τράχηλο να διασταλεί. Ένα ζεστό ντους ή ένα μπάνιο θα σας ανακουφίσει σημαντικά από τις ωδίνες.
Μεταβατική φάση
Το στάδιο αυτό είναι πιο σύντομο και διαρκεί από 15 λεπτά έως 2 ώρες. Με ωδίνες που διαρκούν κατά μέσο όρο 1 με 1/2 λεπτό και εμφανίζονται κάθε 2 με 3 λεπτά, ο τράχηλος φτάνει σε πλήρη διαστολή 10 εκατοστών. Αν δεν έχετε επιλέξει κάποιο αναλγητικό, αυτή η φάση θα είναι η πιο οδυνηρή, με ισχυρές και γρήγορες ωδίνες και συμπτώματα όπως ναυτία, ρίγη ή τάση εμετού. Ακόμα όμως κι αν έχετε κάνει επισκληρίδια αναισθησία, η πίεση που θα νιώθετε στη λεκάνη θα είναι πολύ έντονη. Τα συναισθήματα σας στο πρώτο στάδιο του τοκετού θα είναι έντονα και ποικίλα. Από ενθουσιασμό και αγαλλίαση μέχρι αποθάρρυνση, φόβο και εξάντληση. Οι σωματικές δυνάμεις σας θα δοκιμαστούν στο έπακρο και ίσως νιώσετε ότι δεν θα καταφέρετε να φτάσετε ως το τέλος. Προσπαθήστε να διατηρήσετε την ηρεμία σας και να συντονιστείτε με τις ωδίνες σας, για να μετατρέψετε τον πόνο του τοκετού σε προσωπική σας δύναμη. Το σώμα της γυναίκας άλλωστε γνωρίζει από ένστικτο πώς να φέρνει στον κόσμο μια ζωή. Η συμπαράσταση του συντρόφου σας σε αυτό το στάδιο, ακόμα και η οπτική επαφή, θα σας εμψυχώσει σημαντικά.
Η θέση του εμβρύου
Η θέση του εμβρύου στη μήτρα θα επηρεάσει και την πορεία του τοκετού σας. Η ιδανικότερη θέση είναι η κεφαλική, με πρόσθια ινιακή προβολή, με το κεφάλι στη λεκάνη και την πλάτη γυρισμένη στο αριστερό τμήμα της κοιλιάς σας. Αυτή τη θέοη παίρνει το μεγαλύτερο ποσοστό των εμβρύων. Αν αυτό έχει στραμμένη την πλάτη του στη σπονδυλική σας στήλη, τότε η προβολή του είναι οπίσθια, οπότε προβάλλει πρώτο το μέτωπο ή ακόμα και το πρόσωπο, αντί της κορυφής του κεφαλιού, με αποτέλεσμα η εξώθηση να είναι δυσκολότερη. Στην ισχιακή προβολή, το έμβρυο βγαίνει πρώτα με τα πόδια ή τους γλουτούς. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις, ως επί το πλείστον, τα έμβρυα γεννιούνται με καισαρική τομή, για να αποφευχθούν τυχόν επιπλοκές.
Το δεύτερο στάδιο της εξώθησης του εμβρύου
Όταν ο τράχηλος έχει διασταλεί πλήρως ώστε να χωράει η περίμετρος της κεφαλής του εμβρύου, είστε πια έτοιμη για την εξώθηση, θα πρέπει όμως να περιμένετε τις υποδείξεις του ιατρικού προσωπικού πριν εξωθήσετε, ακόμα κι αν νιώθετε έντονη την ανάγκη να το κάνετε. Το στάδιο αυτό προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή σας και είναι το πιο συναρπαστικό του τοκετού. Μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά (για τις δευτεροτόκες μητέρες) έως τρεις και πλέον ώρες, ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση της κεφαλής του εμβρύου, το άνοιγμα της λεκάνης σας και τη δύναμη των ωδίνων, οι οποίες εμφανίζονται κάθε 2 με 5 λεπτά, αλλά διαρκούν περισσότερο και έχουν μεγαλύτερη ένταση. Για να εξωθήσετε, πάρτε βαθιά εισπνοή με την αρχή της σύσπασης, τοποθετήστε το πηγούνι πάνω στο στήθος και σπρώξτε προς τη λεκάνη σας όσο περισσότερο χρόνο αντέχετε. Με κάθε εξώθηση το έμβρυο προχωρεί χαμηλότερα στη λεκάνη. Στο ενδιάμεσο των ωδίνων, μπορείτε να χαλαρώνετε, να αναπνέετε κανονικά και να συγκεντρώνετε τις δυνάμεις σας για την επόμενη προσπάθεια. Ακόμα κι αν έχετε κάνει επισκληρίδια αναισθησία, θα νιώσετε επιτακτική να ανάγκη να εξωθήσετε. Η μαία θα αισθάνεται τις ωδίνες ακουμπώντας την κοιλιά σας και θα σας υποδεικνύει πότε πρέπει να εξωθείτε και πότε να χαλαρώνετε. Μεταξύ άλλων θα νιώσετε ρίγη και ναυτία, αλλά και τεράστια ανακούφιση επειδή έχετε μπει πια στην τελική ευθεία. Καθώς το έμβρυο κατεβαίνει, το κεφάλι του θα προβάλει στην είσοδο του κόλπου. Σε αυτό το στάδιο, οι ιστοί του κόλπου τεντώνουν και μπορεί να αισθανθείτε κάψιμο ή τσούξιμο. Η μαία θα σας ζητήσει τότε να παίρνετε κοφτές ανάσες για να δώσετε το χρόνο στον κόλπο να διασταλεί ώστε να μη σχιστεί. Αν δεν επιτευχθεί αυτό, θα χρειαστεί να σας κάνουν περινεοτομία. Σύντομα, το έμβρυο θα προβάλει με το πρόσωπο στραμμένο προς τα κάτω, αλλά γρήγορα θα γυρίσει στο ένα πλευρό. Θα νιώσετε απερίγραπτη ευφορία μόλις τοποθετήσουν το έμβρυο στην αγκαλιά σας. Όλοι οι κόποι σας θα σας φανούν ασήμαντοι αντικρίζοντας ένα μικρό θαύμα, το μωρό σας. Η μαία θα κόψει τον ομφάλιο λώρο.
Τι είναι η περινεοτομία
Είναι χειρουργική τομή που γίνεται στο περίνεο (τον ιστό μεταξύ των εξωτερικών γεννητικών οργάνων και πρωκτού) με ειδικό ψαλίδι για να διευκολυνθεί η έξοδος του εμβρύου αν είναι μεγάλο, για να επιταχυνθεί ο τοκετός αν υπάρχουν επιπλοκές, και για να μη σχιστούν οι μύες του περινέου. Επειδή η περινεοτομία γίνεται με τοπική αναισθησία στη διάρκεια μιας σύσπασης, πολλές γυναίκες δεν αισθάνονται πόνο. Για τη συρραφή του περινέου χρησιμοποιούνται ράμματα που απορροφώνται μόνα τους μέσα σε μια εβδομάδα. Η ανάρρωση όμως μπορεί να είναι αρκετά επώδυνη.
Το τρίτο στάδιο της υστεροτοκίας
Στο τρίτο στάδιο γίνεται η εξώθηση του πλακούντα. Μετά τη γέννηση του εμβρύου, οι συσπάσεις της μήτρας, πιο ήπιες πλέον, συνεχίζονται μέχρι να αποκολληθεί ο πλακούντας από τη μήτρα μαζί με τις μεμβράνες του αμνιακού σάκου. Το στάδιο αυτό διαρκεί από 5 έως 30 λεπτά. Μπορεί να σας κάνουν ειδική ένεση μητροσυσπαστικών φαρμάκων στο μηρό ή στη φλέβα, για να επιταχυνθεί η διαδικασία και να προληφθεί η αιμορραγία. Όταν ολοκληρωθεί η έξοδος του πλακούντα, η μαία θα ψηλαφηθεί την κοιλιά σας για να πιστοποιήσει ότι η μήτρα έχει παλινδρομήσει αποκτώντας τη μορφή μιας σκληρής μπάλας (σφαίρα ασφαλείας), θα εξεταστεί επίσης ο πλακούντας για να διαπιστωθεί ότι είναι ακέραιος. Αν έχει μείνει κάποιο κομμάτι του στη μήτρα υπάρχει κίνδυνος αιμορραγίας και θα χρειαστεί να καθαριστούν τα υπολείμματα. Στη συνέχεια, ο γιατρός θα σας ράψει στον κόλπο και στο περίνεο. Στο τρίτο στάδιο, όλη σας την προσοχή θα την έχει απορροφήσει το έμβρυο σας και πιθανόν να μην αισθάνεστε τι ακριβώς συμβαίνει. Με το τέλος του τοκετού, ασφαλώς θα νιώσετε πιο χαλαρή. Ενδεχομένως να νιώθετε ρίγη, γιατί το σώμα σας αρχίζει να προσαρμόζεται αυτόματα σε μια νέα κατάσταση. Η μήτρα θα εξακολουθήσει να συσπάται συνέχεια για να αποφευχθεί η αιμορραγία. Πα λίγες ημέρες μετά τον τοκετό, κυρίως την ώρα του θηλασμού, θα νιώθετε ισχυρές συσπάσεις στη μήτρα σας που μοιάζουν με ωδίνες του τοκετού. Αν είναι δυνατές, ζητήστε από το γιατρό σας κάποιο αναλγητικό. Πολλές μητέρες όμως δεν τις αντιλαμβάνονται, καθώς υπερισχύει η αγαλλίαση που νιώθουν για το νεογέννητο μωρό τους.
Η καισαρική τομή
Με την καισαρική τομή η γέννηση του εμβρύου δεν πραγματοποιείται κολπικά, αλλά από τη μήτρα μέσω της κοιλιάς. Εκτελούνται δυο χειρουργικές τομές, μια στο τοίχωμα της κοιλιάς, πάνω από την ηβική σύμφυση, και μια χαμηλά στη μήτρα. Η τομή στην κοιλιά είναι συνήθως εγκάρσια για αισθητικούς λόγους. Επίσης, υπάρχει περίπτωση να αποφασιστεί έκτακτη καισαρική τομή στη διάρκεια του τοκετού όταν διαπιστωθεί ότι κινδυνεύει η ζωή της μητέρας ή το έμβρυο.
Αυτό συμβαίνει όταν:
• Μειώνονται οι καρδιακοί παλμοί του εμβρύου, που σημαίνει ότι δεν αντέχει τη δοκιμασία εξόδου από τον κόλπο • Ο ομφάλιος λώρος είναι τυλιγμένος γύρω από το λαιμό του εμβρύου, με κίνδυνο να πνιγεί κατά την έξοδο από τον κόλπο • Ο πλακούντας έχει αποκολληθεί • Το έμβρυο δεν προχωρεί στην έξοδο του επειδή ο τράχηλος έχει πάψει να διαστέλλεται ή για άλλο λόγο.
Στη διάρκεια της επέμβασης θα σας χορηγηθεί επιοκληρίδια αναισθησία, ώστε να παραμείνετε σε εγρήγορση και να πάρετε αμέσως το νεογέννητο στην αγκαλιά σας. Η επέμβαση είναι πολύ σύντομη και διαρκεί συνήθως 30 λεπτά. Αν σας κάνουν γενική αναισθησία, θα είστε ναρκωμένη σε όλη τη διάρκεια της επέμβασης και θα χρειαστούν λίγες ώρες για να συνέλθετε. Μετά από την καισαρική τομή, ακολουθεί περίοδος ανάρρωσης, όπως συμβαίνει με κάθε χειρουργική επέμβαση. Ο θηλασμός μπορεί να γίνει φυσιολογικά. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η καισαρική τομή επηρεάζει το νεογνό. Ο καλύτερος τρόπος άλλωστε για να γεννηθεί το έμβρυο σας είναι ο ασφαλέστερος. Η γέννηση με καισαρική τομή δεν αποκλείει την πιθανότητα να γεννήσετε κολπικά τα υπόλοιπα παιδιά σας. Σήμερα, η συχνότητα γεννήσεων με καισαρική τομή κυμαίνεται από 15 έως 30%.
Η καισαρική τομή κρίνεται απαραίτητη εκ των προτέρων αν:
• η μέλλουσα μητέρα πάσχει από διαβήτη, προεκλαμψία, είναι θετική στον ιό HIV ή υπάρχει άλλο πρόβλημα υγείας, όπως ο έρπης των γεννητικών οργάνων, υψηλού βαθμού μυωπία κλπ
• η μέλλουσα μητέρα έχει στενή πύελο και το έμβρυο είναι μεγάλο
• το έμβρυο βρίσκεται σε ισχιακή ή άλλη ανώμαλη προβολή
• υπάρχουν τρία ή παραπάνω έμβρυα
• υπάρχει προδρομικός πλακούντας ή ο πλακούντας έχει αποκολληθεί πρόωρα
Ο τοκετός διδύμων
H γέννηση των διδύμων αποτελεί περίπλοκη διαδικασία και θα χρειαστεί να είναι παρόντες δυο μαιευτήρες, δυο παιδίατροι και δυο μαίες. Παρότι ο τοκετός μπορεί να είναι απόλυτα φυσιολογικός, είναι πολύ πιθανό να παρουσιαστούν επιπλοκές και να χρειαστεί να γεννήσετε με εμβρυουλκό ή με αναρρόφηση ή με καισαρική τομή. Η πορεία του τοκετού θα εξαρτηθεί από τη θέση των εμβρύων μέσα στη μήτρα, καθώς οι προβολές των διδύμων μπορεί να έχουν πολλούς συνδυασμούς. Αν και τα δύο έμβρυα έχουν κεφαλική προβολή, ο τοκετός γίνεται φυσιολογικά από τον κόλπο. Αν το πρώτο βρίσκεται σε κεφαλική και το δεύτερο σε ισχιακή προβολή, τότε πιθανόν το πρώτο να γεννηθεί κολπικά και το δεύτερο με καισαρική τομή. Μετά τη γέννηση του πρώτου εμβρύου, μπορεί να μεσολαβήσει αρκετή ώρα προτού οι ωδίνες επανέλθουν κανονικά, καθυστερώντας έτσι την έξοδο του δεύτερου. Σε περίπτωση τρίδυμης εγκυμοσύνης, είναι προτιμότερη η καισαρική τομή. Όχι μόνο γιατί τα έμβρυα μπορεί να έχουν ανώμαλες προβολές, αλλά επειδή ενδεχομένως θα είναι μικρά ή ανώριμα ακόμα για να αντέξουν την πίεση που θα υποστούν βγαίνοντας από τον γεννητικό σωλήνα. Θα χρειαστούν επιπλέον παιδιατρική φροντίδα όταν γεννηθούν.
Τσάπη Ευαγγελία, μαιευτήρας – χειρούργος – γυναικολόγος
Πηγή: tsapi.gr