Ένας Γυναικολόγος, σε μία στιγμή ποιητικής διάθεσης (αν και η απλή ποιητική διάθεση δεν μπορεί να καλύψει τη λογοτεχνική αδεξιότητα), θα μπορούσε να πει πως όπως και σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας, έτσι και στην εγκυμοσύνη ο πανδαμάτωρ Χρόνος είναι ο αόρατος αφέντης, που ορίζει τις πράξεις μας.
Ο χρόνος που βρίσκεται ο άνθρωπος στον κόσμο αυτό μετράται με την ηλικία του και η ηλικία δίνει στους ιατρούς κάθε ειδικότητας τη δυνατότητα να ζητήσουν την υποβολή του καθενός στις ανάλογες εξετάσεις. Αντίστοιχα, ο χρόνος που ο άνθρωπος βρίσκεται μέσα στη μήτρα μετράται με την ηλικία της κύησης. Με βάση την ηλικία της κύησης ο Γυναικολόγος καταρτίζει το κατάλληλο πρόγραμμα παρακολούθησης της εγκυμοσύνης.
Παραδοσιακά ως αφετηρία της μέτρησης της ηλικίας της κύησης έχει οριστεί η πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου της μητέρας. Η ημέρα αυτή είναι γνωστή και ως Τελευταία Έμμηνος Ρήση (Τ.Ε.Ρ.). Ο λόγος της χρησιμοποίησης της ημέρας αυτής ως αφετηρίας των μετρήσεών μας, έγκειται στην αδυναμία να καθοριστεί επ’ ακριβώς η ημερομηνία της σύλληψης, εκτός αν αυτή επετεύχθη με τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Γενικά η σύλληψη, όταν πρόκειται για γυναίκα με σταθερό κύκλο, λαμβάνει χώρα μεταξύ 11 και 21 ημερών μετά την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου. Έτσι η πραγματική ηλικία του εμβρύου, είναι περίπου δύο εβδομάδες μικρότερη από την ηλικία της κύησης.
Μονάδα μέτρησης της ηλικίας της κύησης είναι η εβδομάδα, οι οποία υποδιαιρείται, φυσικά, σε ημέρες. Έτσι, όταν οι γυναικολόγοι αναφερόμαστε στην ηλικία της κύησης, λέμε πως η τάδε έγκυος είναι τόσων εβδομάδων και τόσων ημερών από την τελευταία περίοδο.
Με βάση τη μέτρηση αυτή καταρτίζουμε και το κατάλληλο πρόγραμμα παρακολούθησης της εγκυμοσύνης, ενώ υπολογίζουμε πως η πιθανή ημερομηνία τοκετού (Π.Η.Τ.) είναι η ημέρα που συμπληρώνονται 40 εβδομάδες από την ημερομηνία της πρώτης ημέρας της τελευταίας περιόδου.
Αλίμονο, εδώ υπάρχει μία αντίφαση! Όλοι ξέρουμε πως τα μωρά θεωρούνται τελειόμηνα όταν συμπληρωθούν 9 μήνες εγκυμοσύνης, 40 εβδομάδες όμως αντιστοιχούν σε περίπου 9 μήνες και 2 εβδομάδες.
Τι ισχύει τελικά; Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία αντίφαση.
Όταν οι γυναικολόγοι αναφερόμαστε σε 40 εβδομάδες κύησης χρησιμοποιούμε ως αφετηρία την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου, ενώ όταν λέμε πως η εγκυμοσύνη διαρκεί 9 μήνες χρησιμοποιούμε ως αφετηρία την πιθανή ημερομηνία σύλληψης, δηλαδή αναφερόμαστε στην πραγματική ηλικία του εμβρύου, η οποία, όπως ειπώθηκε και πιο πάνω, είναι δύο εβδομάδες μικρότερη από την ηλικία κύησης.
«Ωραία όλα αυτά γιατρέ…» θα μου πείτε, «αλλά εγώ…. σε ποιό μήνα είμαι;». Η απάντηση είναι απλή. Ξέρουμε πως στην πιθανή ημερομηνία τοκετού το μωρό σας θα είναι τελειόμηνο, δηλαδή θα έχει συμπληρώσει 9 μήνες ζωής μέσα στη μήτρα σας. Ας υποθέσουμε λοιπόν πως ο γυναικολόγος σας, σας είπε πως η πιθανή ημερομηνία τοκετού σας είναι στις 19 Ιανουαρίου, τότε θα έχετε συμπληρώσει τους 9 μήνες.
Επομένως στις 19 Δεκεμβρίου μπαίνετε στον ένατο μήνα, στις 19 Νοεμβρίου μπαίνετε στον όγδοο μήνα και ούτω καθεξής. Άρα αλλάζετε το μήνα σας κάθε 19 του μηνός. Τόσο απλά!
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στις γυναίκες που δεν έχουν σταθερό κύκλο.
Στις περιπτώσεις αυτές η πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου δεν είναι αξιόπιστη αφετηρία μέτρησης της ηλικίας της εγκυμοσύνης και ο υπολογισμός της γίνεται με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος.
Ο υπολογισμός της ηλικίας κύησης με τη βοήθεια υπερηχογραφήματος είναι εξαιρετικά αξιόπιστη μέθοδος υπολογισμού της ηλικίας της κύησης, αν η εξέταση αυτή λάβει χώρα κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε πως ο υπολογισμός της ηλικίας της κύησης είναι θεμελιώδους σημασίας, τόσο για την κατάρτιση του κατάλληλου προγράμματος παρακολούθησης της εγκυμοσύνης, όσο και για τον έλεγχο της ορθής ανάπτυξης του εμβρύου.
