Αμνιοπαρακέντηση | Όλα όσα θέλετε να μάθετε ΚΑΙ αναλυτικό βίντεο

Η αμνιοπαρακέντηση είναι μια επεμβατική διαδικασία, χάρη στην οποία λαμβάνεται αμνιακό υγρό μέσα από τη μήτρα της εγκύου. Ακολουθεί εργαστηριακός έλεγχος του αμνιακού αυτού υγρού προκειμένου να διαπιστωθεί, αν το έμβρυο παρουσιάζει κάποια παθολογία.

Η πρώτη αμνιοπαρακέντηση έγινε το 1956, από τον Αμερικανό Μαιευτήρα Γυναικολόγο Fritz Friedrich Fuchs και το Δανό Γαστρεντερολόγο Polv Riis, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό καθόρισαν το φύλο του εμβρύου.

Μέχρι και τη δεκαετία του ’70 η αμνιοπαρακέντηση γινόταν χωρίς τη βοήθεια του υπερηχογράφου, δηλαδή «στα τυφλά». Ο ιατρός σε πρώτη φάση εντόπιζε κατά προσέγγισιν τη θέση του εμβρύου δια της ψηλάφησης της μήτρας, ώστε κατά το δυνατόν να αποφευχθεί ο τραυματισμός του. Στη συνέχεια εισήγαγε στην ενδομητρική κοιλότητα μια βελόνη τρυπώντας το δέρμα.

Έπρεπε να περιμένουμε μέχρι το 1972, οπότε οι Δανοί ιατροί Jens Bang και Allen Northeved πραγματοποίησαν την πρώτη υπό υπερηχογραφική παρακολούθηση αμνιοπαρακέντηση. Έκτοτε η υπερηχογραφική παρακολούθηση κατέστη συνυφασμένη με την επεμβατική αυτή διαδικασία. Έτσι μειώθηκε δραματικά – εκμηδενίστηκε θα μπορούσαμε να πούμε – η πιθανότητα τραυματισμού του εμβρύου από τη βελόνη.

Ποια είναι τα στάδια της διαδικασίας της αμνιοπαρακέντησης;

1. Η έγκυος τίθεται σε ύπτια θέση πάνω στο εξεταστικό κρεβάτι.
2. Ο ιατρός με τη βοήθεια του υπερηχογράφου εντοπίζει τη θέση του εμβρύου και επιλέγει το σημείο της κοιλιάς, από το οποίο θα εισάγει τη βελόνη εντός της ενδομητρικής κοιλότητας.
3. Η επιλεγμένη περιοχή της κοιλιάς καθαρίζεται επιμελώς και αποστειρώνεται.
4. Με μία λεπτή βελόνη γίνεται στο δέρμα τοπική αναισθησία.
5. Υπό υπερηχογραφική παρακολούθηση ο ιατρός εισάγει εντός της ενδομητρικής κοιλότητας τη βελόνη της αμνιοπαρακέντησης.
6. Στο ελεύθερο άκρο της βελόνης εφαρμόζεται μια σύριγγα.
7. Αναρροφάται μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού, το οποίο και αποστέλλεται προς εξέταση.

Μπορείτε να δείτε την όλη διαδικασία στο ακόλουθο επεξηγηματικό video.

Πότε συστήνουμε την αμνιοπαρακέντηση;

Θα πρέπει να τονισθεί, πως η αμνιοπαρακέντηση δεν είναι μια διαγνωστική διαδικασία, αλλά αποτελεί μια τεχνική λήψης βιολογικού υλικού – αμνιακού υγρού στην προκειμένη περίπτωση – το οποίο στη συνέχεια θα εξεταστεί.

Εντός του αμνιακού υγρού εντοπίζονται εμβρυϊκά κύτταρα, καθώς και προϊόντα του μεταβολισμού του εμβρύου.

Αυτή καθαυτή η διαγνωστική διαδικασία αποτελείται από τις εργαστηριακές εξετάσεις, στις οποίες θα υποβληθεί το αμνιακό υγρό. Οι εργαστηριακές αυτές εξετάσεις επιλέγονται ανάλογα με τους λόγους, βάση των οποίων έγινε η σύσταση για αμνιοπαρακέντηση.

Οι εξετάσεις αυτές θα μπορούσαν να χωριστούν στις εξής κατηγορίες:

• Στις γενετικές εξετάσεις, με τις οποίες εντοπίζονται τυχόν γενετικές ανωμαλίες
• Στις βιοχημικές εξετάσεις, με τις οποίες ανιχνεύονται τα επίπεδα προϊόντων του μεταβολισμού του εμβρύου και εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με την υγεία του.
• Μικροβιολογικές εξετάσεις, με τις οποίες εντοπίζουμε ενδεχόμενες λοιμώξεις, που έχουν μεταδοθεί στο έμβρυο

Τι ελέγχουμε με τις γενετικές εξετάσεις;

Οι γενετικές εξετάσεις ζητώνται, όταν υφίστανται αυξημένες πιθανότητες το έμβρυο να είναι φορέας κάποιας γενετικής ανωμαλίας.

Μεταξύ των γενετικών ανωμαλιών αυτών περιλαμβάνονται:

• Το Σύνδρομο Down, το οποίο αποτελεί την πιο συχνή αιτία, για την οποία συνιστούμε αμνιοπαρακέντηση.
• Διάφορες άλλες ανωμαλίες στον αριθμό των αντισωμάτων (Τρισωμία 13, Τρισωμία 18, Σύνδρομο Turner, κ.α.)
• Δρεπανοκυτταρική Αναιμία
• Μεσογειακή Αναιμία
• Κυστική Ίνωση
• Μυϊκή Δυστροφία
• Σύνδρομο Tay – Sachs

Στις γενετικές εξετάσεις περιλαμβάνεται και ο έλεγχος της πατρότητας.

Τι ελέγχουμε με τις βιοχημικές εξετάσεις;

• Τη σοβαρότητα της αναιμίας του εμβρύου, ειδικά αν η μητέρα έχει Rhesus αρνητικό (σήμερα τη σοβαρότητα της αναιμίας μπορούμε να την εκτιμήσουμε με το υπερηχογράφημα Doppler)
• Την ωριμότητα τον πνευμόνων, σε περίπτωση, που χρειαστεί να προβούμε σε πρόκληση τοκετού πρόωρα
• Τα επίπεδα της πρωτεΐνης AFP (alpha Fetal Protein), η οποία είναι και δείκτης ανωμαλιών του κεντρικού νευρικού συστήματος του εμβρύου (οι ανωμαλίες αυτές σε μεγάλο ποσοστό ανιχνεύονται με το υπερηχογράφημα)

Τι ελέγχουμε με τις μικροβιολογικές εξετάσεις;

Οι βασικότερες λοιμώξεις, που ανιχνεύουμε είναι:

• Τοξόπλασμα
• Κυτταρομεγαλοϊός

Για ποιους άλλους λόγους, θα μπορούσε να συστηθεί αμνιοπαρακέντηση;

Υπάρχουν και θεραπευτικοί λόγοι, για τους οποίους ενδεχομένως να συστηθεί αμνιοπαρακέντηση:

• Πολυδράμνιο (η ποσότητα του αμνιακού υγρού είναι υπερβολικά μεγάλη)
• Στο Σύνδρομο Εμβρυο – Εμβρυϊκής Μετάγγισης (Twin – to – Twin Transfusion Syndrome) σε κάποιες δίδυμες κυήσεις.

Ποια ευρήματα ενδέχεται να οδηγήσουν στη σύσταση για αμνιοπαρακέντηση;

• Όταν τα αποτελέσματα της αυχενικής διαφάνειας δίνουν αυξημένες πιθανότητες για Σύνδρομο Down ή κάποιο άλλο γενετικό σύνδρομο.
• Όταν σε προηγούμενη κύηση ανιχνεύθηκε στο έμβρυο κάποια γενετική ανωμαλία
• Όταν σε προηγούμενη κύηση ανιχνεύθηκε στο έμβρυο κάποια ανατομική ανωμαλία του κεντρικού νευρικού συστήματος
• Όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό γενετικών ανωμαλιών (κληρονομικά νοσήματα)
• Όταν εντοπισθούν κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο σημεία, τα οποία να υποδηλώνουν κάποια ενδεχόμενη παθολογία του εμβρύου
• Αν η ηλικία της γυναίκας υπερβαίνει τα 35 έτη στον τοκετό. Στις ηλικίες αυτές οι πιθανότητες το έμβρυο να πάσχει από Σύνδρομο Down είναι σχετικά υψηλές. Το κριτήριο όμως της ηλικίας δεν είναι καθολικά αποδεκτό ως ένδειξη για παραπομπή για αμνιοπαρακέντηση, ειδικά αν τα υπερηχογραφικά ευρήματα της αυχενικής διαφάνειας είναι ικανοποιητικά
• Προσωπική επιλογή του ζευγαριού. Υπάρχουν ζευγάρια, που δεν καθησυχάζονται από τις πιθανότητες, που θα τους δώσει η αυχενική διαφάνεια, ακόμα και αν αυτές είναι στατιστικά χαμηλές και ζητούν την ακρίβεια της αμνιοπαρακέντησης (ή της λήψης τροφοβλάστης)

Είναι απόλυτα ακριβής η αμνιοπαρακέντηση ως εξέταση;

Από τις εργαστηριακές εξετάσεις του βιολογικού υλικού του εμβρύου, που λαμβάνουμε με τη διαδικασία αυτή, μπορούμε να εξάγουμε σχετικά ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά την κατάσταση της υγείας του.

Ειδικά δε σε ό,τι αφορά τον έλεγχο για γενετικές ανωμαλίες, πιο συνηθισμένη εκ των οποίων είναι το Σύνδρομο Down, θεωρείται πως η ακρίβεια της αμνιοπαρακέντησης προσεγγίζει το 98% ή ακόμα και το 99%.

Σε ποια εβδομάδα της κύησης γίνεται η αμνιοπαρακέντηση;

Όταν η αμνιοπαρακέντηση συνιστάται προκειμένου να  εξακριβωθεί, αν το έμβρυο πάσχει από κάποιο γενετικό σύνδρομο, η αμνιοπαρακέντηση γίνεται συνήθως μεταξύ της 16^ης και 20^ης εβδομάδας της κύησης.

Αν πάλι το ζητούμενο είναι να εξακριβωθεί η ωριμότητα των πνευμόνων, τότε αυτή γίνεται συνήθως μετά από την 32^η εβδομάδα της κύησης.

Αν η αμνιοπαρακέντηση συνεστήθη για την αντιμετώπιση πολυδράμνιου, τότε γίνεται, όποτε κριθεί απαραίτητο.

Η αμνιοπαρακέντηση έχει κινδύνους;

Ο σημαντικότερος κίνδυνος, που συνδέεται με την αμνιοπαρακέντηση, είναι η πρόκληση αποβολής.

Τα ποσοστά αποβολής κυμαίνονται μεταξύ του 0,6% και του 0,9%. Υπάρχουν όμως και μελέτες, που «κατεβάζουν» τον κίνδυνο αυτό σε χαμηλότερα επίπεδα.

Υφίσταται εξάλλου και μικρός μεν υπαρκτός δε κίνδυνος μετάδοσης λοίμωξης στο έμβρυο. Συνεπώς, αν μια γυναίκα διαγνωσθεί με AIDS, Ηπατίτιδα B ή C, η απόφαση για αμνιοπαρακέντηση γίνεται με περίσκεψη.

Αν το Rhesus της μητέρας είναι αρνητικό, τότε μετά από την αμνιοπαρακέντηση, θα συστηθεί να γίνει μια ένεση, η οποία αποτρέπει ενδεχόμενη ευαισθητοποίηση της γυναίκας.

Πονάει η αμνιοπαρακέντηση;

Πριν ξεκινήσει η διαδικασία της αμνιοπαρακέντησης γίνεται τοπική αναισθησία στην περιοχή εισαγωγής της βελόνης. Έτσι είναι μάλλον απίθανο να αισθανθείτε πόνο.

Κάποιες γυναίκες αναφέρουν ένα ήπιο αίσθημα πίεσης της στιγμή, που ο ιατρός εισάγει τη βελόνη στην ενδομητρική κοιλότητα.

Μετά από την αμνιοπαρακέντηση θα είμαι καλά;

Υπάρχει η περίπτωση την ημέρα της αμνιοπαρακέντησης, καθώς και τις πρώτες ημέρες, που θα ακολουθήσουν, να αισθανθείτε έναν ήπιο πόνο στην περιοχή της κοιλιάς, κυρίως εκεί που «τσίμπησε» ο ιατρός. Ο πόνος αυτός αντιμετωπίζεται με τη λήψη ενός απλού αναλγητικού, το οποίο είναι συμβατό με την κύηση.

Κάποιες φορές εντοπίζεται ερεθισμός του δέρματος γύρω από το σημείο εισαγωγής της βελόνης.

Από το σημείο αυτό εξάλλου ενδέχεται να διαρρεύσει και μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού.

Συνήθως συστήνεται να μη σηκώνετε βάρη καθώς και να απέχετε από ερωτική επαφή κατά τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση.

Πότε να ανησυχήσω και να καλέσω τον ιατρό μου;

Συνιστάται να επικοινωνήσετε με τον θεράποντα ιατρό, αν εμφανιστούν:

• Έντονες συσπάσεις της μήτρας
• Πυρετός
• Κολπική αιμόρροια

Το μωρό ενοχλείται κατά την αμνιοπαρακέντηση;

Χάρη στην υπερηχογραφική παρακολούθηση, υπό την οποία εκτελείται η επέμβαση, οι πιθανότητες τραυματισμού του μωρού είναι εξαιρετικά χαμηλές.

Κατά συνέπεια, αφού το έμβρυο δεν έρχεται σε επαφή με τη βελόνη, είναι μάλλον απίθανο να ενοχληθεί από την όλη διαδικασία.