Η εγκυμοσύνη είναι η μαγική εκείνη περίοδος που μέσα στο σώμα της μητέρας αναπτύσσεται μια νέα ζωή. Η περίοδος αυτή ολοκληρωτικά αλλάζει συναισθηματικά και φυσιολογικά τη μητέρα.
Η αύξηση του σωματικού βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι φυσιολογική και απαραίτητη.
Η παρουσία του εμβρύου που αναπτύσσεται, δημιουργείται και αυξάνεται ένα νέο όργανο ο πλακούντας, παράγεται το αμνιακό υγρό, ο όγκος του αίματος της μητέρας αυξάνεται έως και 60%, το στήθος προετοιμάζεται για τον θηλασμό και η μήτρα μεγαλώνει για να φιλοξενήσει το μωρό.
Από πού προέρχονται τα κιλά της εγκυμοσύνης;
- Βρέφος: 3 – 3,8 kg
- Αύξηση αποθηκών λίπους: 3,5 kg
- Αύξηση όγκου αίματος: 2 kg
- Αύξηση υγρών στους ιστούς: 1,2 kg
- Αύξηση όγκου μήτρας: 0,9 kg
- Αμνιακό υγρό: 0,8 kg
- Πλακούντας: 0,7 kg
- Αύξηση στήθους: 0,5 kg
(Τα παραπάνω δεν ισχύουν για πολλαπλή εγκυμοσύνη)
Η αύξηση του σωματικού σας βάρους θα πρέπει να είναι σταδιακή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πλέον θεωρούμε πως δεν υπάρχουν συγκεκριμένες νόρμες αύξησης βάρους, αν και συστήνεται η μεγαλύτερη αύξηση να γίνεται στο 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Το συνολικό βάρος που πρέπει να πάρει η μητέρα κατά την εγκυμοσύνη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από το βάρος που είχε πριν μείνει έγκυος. Ενδεικτικά, μια γυναίκα που έχει αυξημένο βάρος πριν από την εγκυμοσύνη θα πρέπει να πάρει λιγότερα κιλά κατά τη διάρκειά της, σε σχέση με μια γυναίκα φυσιολογικού βάρους.
Ένας συνήθης δείκτης για την εκτίμηση του βάρους είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (= βάρος/ύψος², όπου το βάρος σε κιλά και το ύψος σε μέτρα).
Φυσιολογικά ο δείκτης κυμαίνεται μεταξύ 18,5-25kg/m², ενώ μεταξύ 26-29 θεωρείται υπέρβαρο και πέρα του 30 παχύσαρκο.
Πάραυτα, σημειώνεται πως για τις γυναίκες που ενδιαφέρονται να γίνουν μητέρες το φυσιολογικό είναι πάνω από το 20kg/m².
Η μικρότερη δυνατή αύξηση βάρους αναφέρεται αποκλειστικά στις γυναίκες που υπερβαίνουν το 29kg/m² και είναι τα 6 κιλά.
Η ελάχιστη δυνατή αύξηση είναι 6 κιλά δεδομένου των απαραίτητων αλλαγών στο σώμα της μητέρας (μήτρα, στήθος, όγκος πλάσματος ) αλλά και την ύπαρξη του παιδιού (βάρος παιδιού, πλακούντας, αμνιακό υγρό).
Η συγκεκριμένη αύξηση είναι απαραίτητη και για τις μητέρες με (κίνδυνο) διαβήτη κύησης.
Βάρος πριν την εγκυμοσύνη |
Ενδεικτική αύξηση βάρους κατά την εγκυμοσύνη |
Αύξηση κατά το 2ο και 3ο τρίμηνο (κιλά/εβδομάδα) |
Χαμηλό: ΔΜΣ <20 | 12,5-18 kg | 0,45 – 0,6 kg |
Φυσιολογικό: ΔΜΣ 20-26 | 11,5-16 kg | 0,35 – 0.45 kg |
Υπέρβαρη: ΔΜΣ 26-29 | 7-11,5 kg | 0,25 – 0,35 kg |
Παχύσαρκη: ΔΜΣ>29 | τουλάχιστον 6 kg | 0,25 – 0,35 kg |
Σημαντικά βήματα για μια υγιή εγκυμοσύνη περιλαμβάνουν την κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής, την κατάλληλη αύξηση βάρους, την τακτική σωματική άσκηση, λήψη συμπληρώματος βιταμινών και ανόργανων αλάτων και αποφυγή από το αλκοόλ, τον καπνό και άλλες επιβλαβείς ουσίες. Η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής καθόλη την εγκυμοσύνη, καθώς επίσης πριν και μετά, είναι το κλειδί τόσο για το μωρό όσο για τη μητέρα.
Βιβλιογραφία:
- The Institute of Medicine (IOM), Weight Gain During Pregnancy: Reexamining the Guidelineshttp://www.iom.edu/Reports/2009/Weight-Gain-During-Pregnancy-Reexamining-the-Guidelines.aspx
- Journal of the AMERICAN DIETETIC ASSOCIATION,Position Stand: nutrition and lifestyle for a healthy pregnancy outcome
- Journal of the AMERICAN DIETETIC ASSOCIATION, Position Stand: Obesity, Reproduction, and Pregnancy Outcomes 0002-8223/09/10905-0018$36.00/0 doi: 10.1016/j.jada.2009.03.020