Τι είναι το άγχος του αποχωρισμού

mother-0001Κάθε φορά που πρέπει να φύγετε για τη δουλειά σκαρφίζεστε σχέδιο απόδρασης για να μην βάλει τα κλάματα το παιδί σας. Όταν κάποιος άλλος πρέπει να το κρατήσει στο σπίτι επικρατεί συνθήκη Σεράγεβο. Εσείς νιώθετε ενοχές και δεν ξέρετε ειλικρινά πως να χειριστείτε αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Γιατί είναι τόσο δύσκολο για το παιδί σας να σας αποχωριστεί; Μήπως κάνετε και εσείς κάτι λάθος;

Οι ειδικοί αναφέρουν πως αυτό ονομάζεται «άγχος του αποχωρισμού»,σύμφωνα με το govastileto.gr. Εκδηλώνεται φυσιολογικά από τον έβδομο μήνα έως το δεύτερο χρόνο της ζωής του παιδιού και παραπέμπει στο φόβο ότι θα απολέσει τη φροντίδα και την προστασία που του παρέχεται, συνήθως από τη μητέρα. Το παιδί αποζητά τη συνεχή προσοχή και αφοσίωσή σας, σαν να του ανήκετε. Κάνει ό,τι μπορεί για να σας ανταποδώσει την τρυφερότητα, την αγάπη και την ασφάλεια που του προσφέρετε. Νομίζει ότι μόλις σας χάσει από τα μάτια του, θα εξαφανιστείτε και από τη ζωή του. Χρειάζεται ακόμη χρόνο και εμπειρία για να συνειδητοποιήσει ότι τα πράγματα που εξαφανίζονται, ξαναεμφανίζονται και ότι το ίδιο συμβαίνει και με τους γονείς του. Το μόνο που ξέρει -προς το παρόν- είναι ότι φύγατε και αισθάνεται εγκαταλελειμμένο και μόνο.

Οι ειδικοί αναφέρουν πως «η εμφάνιση του άγχους αποχωρισμού αποτελεί ένα βασικό στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης, που σηματοδοτεί την αναγνώριση των προσώπων και τη δυνατότητα σύναψης σχέσεων μαζί τους». Θεωρείται διαταραχή, όταν οι αντιδράσεις του παιδιού κατά τον αποχωρισμό ή απλώς στην απειλή του είναι ακραίες, πέρα από ό,τι αναμένεται σύμφωνα με το αναπτυξιακό του επίπεδο. Αποτελεί μάλιστα τη συχνότερη αγχώδη διαταραχή από εκείνες που πρωτοεμφανίζονται στην παιδική ηλικία και εκτιμάται ότι πλήττει το 4% των ανηλίκων, συμπεριλαμβανομένων και των εφήβων.

Εκτός από τις κλινικές εκδηλώσεις στην παιδική ηλικία, το άγχος αποχωρισμού σε καθαρή ή καλυμμένη μορφή, μπορεί να παρατείνεται και στην ενήλικη ζωή. Πρόσφατες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε γονείς, εξέτασαν τις σχέσεις προσκόλλησης στη δική τους παιδική ηλικία και την επίδραση που είχαν αυτές οι σχέσεις στην ανάπτυξή τους. Φάνηκε λοιπόν να καθορίζουν τις ερωτικές και τις συζυγικές σχέσεις ενηλίκων. Άτομα που περιγράφουν τον εαυτό τους ως ασφαλή, αμφίθυμα ή αποφεύγοντα ως προς τις ερωτικές σχέσεις αναφέρουν αντίστοιχες σχέσεις γονέα-παιδιού στις οικογένειες από τις οποίες προέρχονται. Το συμπέρασμα: φαίνεται ότι το άγχος αποχωρισμού ξεκινά ως φυσιολογική εκδήλωση της πρώτης παιδικής ηλικίας και μας συνοδεύει είτε καθορίζοντας τις διαπροσωπικές μας σχέσεις είτε ως παθολογικό φαινόμενο, μέχρι την ενήλικη ζωή.

Το σχέδιο της μεγάλης «απόδρασης»!

Πάρτε στα σοβαρά την αγωνία του. Ποτέ μην προσπαθήσετε να του ξεφύγετε χωρίς προειδοποίηση, για να αποφύγετε τις σκηνές και τα κλάματα. Όταν καταλάβει την ανεξήγητη απουσία σας, θα αισθανθεί προδομένο, τρομαγμένο, παρατημένο. Ύστερα από αυτή την «προδοσία», η αγωνία και ο φόβος ότι θα ξαναφύγετε, θα το συνοδεύουν για πολύ καιρό. Προετοιμάστε το, λοιπόν, ένα τέταρτο πριν έλθει η ώρα να φύγετε. Εξηγήστε του ότι πρέπει κάπου να πάτε, πείτε του πού και διαβεβαιώστε το ότι θα ξαναγυρίσετε γρήγορα. Αν και δεν καταλαβαίνει τι του λετε, θα αισθανθεί σιγουριά και ασφάλεια από το καθησυχαστικό και ήρεμο ύφος σας. Αποχωριστείτε το παιδί σας χωρίς τύψεις. Είναι αλήθεια ότι τα μωρά πρέπει να μένουν με τη μαμά τους όσο πιο πολύ γίνεται. Πρέπει όμως να μάθουν και να την αποχωρίζονται. Ακόμη και οι αρνητικές συναισθηματικές εμπειρίες έχουν θετικές επιπτώσεις σε αυτή την ηλικία, αρκεί να έχουν μια λογική και να μη διαρκούν πολύ.

Φροντίστε να έλθει ο αντικαταστάτης σας λίγη ώρα νωρίτερα και να απασχολεί το μωράκι σας με ευχάριστες δραστηριότητες. Έτσι, η δική σας αποχώρηση θα είναι λιγότερο «τραυματική». Περιορίστε τους αποχωρισμούς στο ελάχιστο. Ένα πλατύ χαμόγελο, ένα γρήγορο φιλάκι, μια ευχάριστη ατμόσφαιρα χωρίς συναισθηματικές υπερβολές είναι ο καλύτερος τρόπος για να του πείτε «αντίο».

Μαζί με το φόβο του αποχωρισμού έρχεται μερικές φορές και ο φόβος για τους ξένους ανθρώπους που θα το κρατήσουν. Βοηθήστε το να ξεπεράσει τη φοβία του και να συνειδητοποιήσει ότι αυτός που το πλησιάζει είναι φίλος. Κρατήστε το στην αγκαλιά σας για να νιώσει ασφάλεια και δείξτε ιδιαίτερα φιλική και θετική απέναντι στο συνομιλητή σας. Σεβαστείτε τα αισθήματα του μωρού σας και ποτέ μην το πιέζετε να ανταποκριθεί σε ανεπιθύμητες αγκαλιές και φιλιά.