Γράφει ο Γιάννης Ξηντάρας, Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος
Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει…
Μάλλον μια φράση που συχνά ως γονείς μας φέρνει σε δύσκολη θέση. Γιατί ποιός γονιός δεν έχει παρασυρθεί από την ευκολία “να βάλει στη θέση του τον άλλον” με δύο κουβέντες… Άλλο που αν το κάνει ένας τρίτος αυτό θυμώνουμε (και με το δίκιο μας) πολύ και είμαστε έτοιμοι (και καλά θα κάνουμε) να τον βάλουμε στην θέση του!
Γιατί τα λόγια πονάνε… Πολλές φορές τραυματίζουν. Ίσως και εσείς έχετε μία φράση χαραγμένη στο μυαλό σας, μία φράση την οποία έχετε ακούσει σαν παιδί και σας συνοδεύει μέχρι σήμερα κρατώντας ένα μέρος του εαυτού σας στην σκιά. (Ίσως βέβαια και όχι, και αυτό είναι ευτύχημα!)
Τα παιδιά, περισσότερο τα πιο μικρά, δυσκολεύονται να διαχειριστούν τον πιο επικριτικό λόγο που στρέφεται εναντίων τους. Είναι πολύ βαρύ το τίμημα για να το αντέξουν και τότε αντιδρούν και γίνονται “αντιδραστικά” και τότε αντιδρούν οι γονείς… και κάπως έτσι δημιουργούνται οι φαύλοι κύκλοι στην επικοινωνία.
Θέλει προσοχή η έκφραση μας, θέλουν προσοχή οι “ταμπέλες”, οι χαρακτηρισμοί : Άλλο ο “ανόητος” κι άλλο η ανοησία, άλλο ο “βλάκας” κι άλλο μια βλακεία… Και πάνω από όλα το ύφος: To αφοριστικό ύφος καταδικάζει, δεν αφήνει περιθώρια αντίδρασης, διαπραγμάτευσης, κι ως εκ τούτου διαμορφώνει συνειδήσεις ! Θέλουν προσοχή οι αφορισμοί γιατί έχουν δύσκολο δρόμο επιστροφής…
“Καλύτερα να βουτήξεις την γλώσσα στο μυαλό σου, πριν μιλήσεις” λέγανε οι παλαιότεροι και μάλλον τα λέγανε καλά. Ψυχραιμία. Ακόμα περισσότερο όταν απέναντι μας έχουμε ένα παιδί. Είναι άδικο να είμαστε σκληροί με τα παιδιά. Είναι άνανδρο. Τα παιδιά πληγώνονται βαθιά από την λεκτική απαξίωση των δικών τους (ιδίως των γονιών, και των άλλων σημαντικών προσώπων γι΄αυτά). Αποθαρρύνονται, απογοητεύονται…
Και τελικώς γίνονται ενήλικες που με την σειρά τους, πολύ πιθανόν, να πληγώσουν τα δικά τους παιδιά, μιας και ποτέ δεν έμαθαν τι θα πει “η καλή κουβέντα”, τι θα πει η αξία του να αναγνωρίζεται η αξία σου, η προσωπικότητα σου μέσα από τον λόγο των ενηλίκων…
Προσοχή λοιπόν αγαπητοί γονείς: Η γλώσσα, ο λόγος, τα λόγια μας έχουν τεράστια δύναμη και ακόμα μεγαλύτερη επιρροή στα παιδιά μας. Μια καλή κουβέντα είναι το πολυτιμότερο δυναμωτικό, ένα δώρο ανεκτίμητης αξίας, ενώ μια απαξιωτική φράση μπορεί να γίνει βάρος ασήκωτο, τίμημα βαρύ και σκληρό! Η επιλογή (και η ευθύνη) είναι δική μας…
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.