Θες μια καλύτερη κοινωνία αύριο; Να είμαστε αλληλέγγυοι, συμπονετικοί κι αγαπημένοι; Να δίνουμε απλόχερα την αγάπη μας και τη στοργή μας και να μην κρατάμε κακίες; Θες οι αυριανοί ενήλικες να είναι πιο ευτυχισμένοι στην προσωπική τους –κι όχι μόνο– ζωή; Έχω έναν καλό τρόπο να τα αλλάξουμε όλα ή έστω να προσπαθήσουμε. Το μόνο που θα κάνουμε είναι να εναποθέσουμε ένα μέρος της διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας σε έναν έμπειρο δάσκαλο από νωρίς, πριν ακόμα πάνε στο σχολείο. Μη φοβάσαι δε θα χρειαστούν χρήματα, μόνο να ανοίξεις το σπίτι σου σε κάτι υπέροχο.
Μπορεί να πιστεύεις πως στην εποχή μας δε βρίσκεις εύκολα στοργή και συμπόνια, μα έρχομαι, χαρούμενη, για να σε διαψεύσω. Υπάρχουν στον κόσμο μας ακόμα πλάσματα που έχουν να δώσουν αυτό ακριβώς και το κάνουν, αρκεί φυσικά να τους το επιτρέψεις. Μπορούν να σου μάθουν πολλά για την αγάπη εφόσον τα αφήσεις να μπουν στη ζωή σου κι έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν και με τα παιδιά σου, μεγαλώνοντας πλάι τους. Τα πλάσματα για τα οποία σου μιλώ δεν είναι άνθρωποι -αν και ξέρω αρκετούς ανθρώπους με τις ίδιες αξίες. Τα μαγικά αυτά πλάσματα είναι οι τετράποδοι φίλοι μας. Είναι το κατοικίδιο που έκανες οικογένεια μόλις το υιοθέτησες.
Γι’ αυτό σου λέω, θες να επιτρέψεις στο παιδί σου –κι ας μην το ‘κανες ακόμα– να μεγαλώσει με χαρά, ξεγνοιασιά, παιχνίδι κι άφθονη αγάπη; Τότε άσ’ το να μεγαλώσει πλάι σε ένα κατοικίδιο.
Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για γάτα, ή σκύλο, ή κουνέλι. Σε ένα κατοικίδιο που έδειξες έστω και λίγη αγάπη, ακόμα κι αν το πήρες φοβικό, θα καταφέρει αυτήν την αγάπη να την πολλαπλασιάσει, να τη φέρει στην πιο αγνή της μορφή –εκείνη την ανιδιοτελή, που πάντα αναζητούμε– και να στην προσφέρει απλόχερα.
Αυτά τα υπέροχα πλάσματα μπορούν να δείξουν την αγάπη στα παιδιά μας καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο, γιατί η δική τους αγάπη δεν υπακούει σε τυπικότητες, δεν επηρεάζεται από θεωρίες διαπαιδαγώγησης που αλλάζουν κατά καιρούς, μα κυρίως, ο δικός τους τρόπος να αγαπούν ενέχει όσα χρειάζεται ένα παιδί· παιχνίδι, χαρά και στοργή.
Αν κάτσεις να παίξεις με ένα παιδί θα σε νοιάζει πρώτα απ’ όλα μη χτυπήσει, μη λερωθεί, μην το δει κάποιος και το βρει αλλόκοτο γιατί αποφάσισε πως είναι διασκεδαστικό να κυλιέται στο πεζοδρόμιο. Άθελά σου, το κλείνεις σε ένα προσεγμένο περιθώριο του τι είναι λογικό και τι παράλογο να κάνει. Άθελά σου θα πεις «μη» κι «όχι», που του χαλάνε το παιχνίδι και τη φαντασία κι ας το προστατεύουν. Το κατοικίδιό σου, όμως, δε θα έκανε το ίδιο. Θα διασκέδαζε μαζί του χωρίς να αντιλαμβάνεται πως κάνει κάτι εντελώς ανόητο. Δε θα υπολόγιζε αν θα λερωθεί ή αν θα πέσει, γιατί κι αυτά μέρος του παιχνιδιού είναι, απλά εμείς ως ενήλικες μάλλον ξεχάσαμε να παίζουμε.
Ακόμα κι αν, κάποτε, παίξαμε σε αλάνες και φάγαμε τα μούτρα μας, ακόμα κι αν δεν πάθαμε και τίποτα σπουδαίο απ’ αυτό, αποτρέπουμε το παιδί μας απ’ να το κάνει γιατί ο φόβος μας υπερνικά. Αυτό, όμως, δε συμβαίνει με τα κατοικίδιά μας. Εκείνα είναι ικανά να αξιολογήσουν τους κινδύνους συχνά καλύτερα από εμάς. Ξέρουν πως από μια-δυο γρατζουνιές ή μελανιές δε θα πάθει κάτι τραγικό, ίσως πονέσει ή κλάψει μα με ένα-δυο φιλιά όλα περνούν. Ξέρει πως στη στεναχώρια του αρκεί να τον βοηθήσει να ξεχαστεί με λίγο ακόμα παιχνίδι, με μερικά χάδια ή γουργουρητά. Ξέρει πως τα ουσιαστικά πράγματα, όπως το να μην κρατάμε κακίες, μαθαίνονται παίζοντας. Ξέρει· και του τα δείχνει στην πράξη.
Πλάι στο κατοικίδιό μας το παιδί μας βλέπει πώς είναι στην πράξη το να αγαπά κανείς άνευ όρων και το μιμείται. Μαθαίνει απ’ τη βρεφική του ηλικία να μην προκαλεί πόνο στον άλλο, να παίζει χωρίς εγωισμούς, χωρίς να επιδιώκει τη νίκη, αλλά την ίδια τη χαρά του παιχνιδιού. Μαθαίνει να φροντίζει τον πλησίον του και να είναι τρυφερό. Αποκτά εύρος συναισθημάτων κι ευαισθησίες.
Αντιλαμβάνεται την καλοσύνη μέσα απ’ τα χάδια, την προσφορά και τα αγγίγματα, αλλά και τον κίνδυνο απ’ τις φορές που του συνέβη κάτι και πόνεσε. Πλάι στο κατοικίδιό μας το παιδί μας μαθαίνει τα πάντα για τη μη λεκτική επικοινωνία, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι μαθαίνει όλα όσα χρειάζεται για να γίνει ένας άρτιος συναισθηματικά άνθρωπος.
Αν τα θες όλα αυτά για το παιδί σου, υιοθέτησε ένα κατοικίδιο και δείξ’ του το δρόμο για ένα καλύτερο μέλλον, γεμάτο αγάπη και στοργή.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη
