Αυτισμός: μια “οδύσσεια” για τους γονείς
Ο αυτισμός είναι μια πολύ σοβαρή και χρόνια εξελισσόμενη ασθένεια που εκδηλώνεται με μία ανικανότητα ουσιαστικής επικοινωνίας ενός παιδιού με το περιβάλλον.
Η συμπεριφορά του αυτιστικού παιδιού μέχρι τα 1,5-2 ετών
Αν και είναι αδύνατο, να γίνει αληθινή διάγνωση από τον πρώτο καιρό, η έρευνα έδειξε, πως πολλές μητέρες αυτιστικών παιδιών, αισθάνονται πως κάτι “δεν πάει καλά” ήδη από τους πρώτους μήνες, χωρίς όμως να μπορούν να προσδιορίσουν, τι ακριβώς συμβαίνει. Βέβαια σε ένα ποσοστό 30% οι γονείς τέτοιων παιδιών αρνούνται κατηγορηματικά πως υπήρχαν παράξενα συμπτώματα στα παιδιά τους. Μερικά αυτιστικά παιδιά, είναι υπερβολικά ήρεμα, δεν κλαίνε σχεδόν καθόλου και δεν ζητούν την προσοχή, το ενδιαφέρον και τα χάδια των γύρω. Αυτή ακριβώς η έλλειψη ενδιαφέροντος για το τι συμβαίνει γύρω τους, είναι μια υποψία. Ενώ τα περισσότερα μωρά έχουν μια ανεξάντλητη περιέργεια στο τέλος του πρώτου χρόνου, τα αυτιστικά παιδιά δεν εξερευνούν το περιβάλλον τους, δεν προσπαθούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των γονιών τους. Παρουσιάζουν μια απίστευτη ανεξαρτησία και τους αρέσει να παίζουν με τα ίδια παιχνίδια συνεχώς. Σε κάποιες περιπτώσεις, δείχνουν μια πολύ έντονη έλξη για μια συγκεκριμένη αισθητηριακή εμπειρία. Ένα αυτιστικό μωρό μπορεί να κοιτάζει για πάρα πολλή ώρα μια αναμμένη λάμπα στο ταβάνι ή να χτυπά με ένα μονότονο επαναλαμβανόμενο τρόπο ένα παιχνίδι στο τραπέζι. Αντίθετα, μερικές φορές, κάποια “αθώα” αντικείμενα τους προκαλούν έναν ανεξήγητο – παράλογο – φόβο. Δηλαδή, μπορεί να ουρλιάζει ασταμάτητα στη θέα ενός χρωματιστού ποτηριού και να μην σταματάει μέχρι οι γονείς να το πάρουν από μπροστά του.
Συχνές καταστάσεις ανάμεσα στα 2-5 χρόνια
Σ’ αυτήν πλέον την περίοδο ζωής του, η ιδιάζουσα συμπεριφορά τους είναι πολύ ευδιάκριτη. Τα περισσότερα συμπτώματα εμφανίζονται ανάμεσα στο 2,5-5 χρόνια. Πολλοί γονείς, τα χαρακτηρίζουν σαν ανικανοποίητα που θυμώνουν ανεξέλεγκτα όταν δεν εκπληρώνονται οι επιθυμίες τους. Πρέπει να θυμόμαστε ότι τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά, ενώ αποκτούν τις κινητικές τους δυνατότητες, σχεδόν στην ώρα τους, σχεδόν πάντα έχουν σημαντική καθυστέρηση ομιλίας. Αναφέρονται όμως και περιπτώσεις παιδιών που η ομιλία τους εξελισσόταν ομαλά έως τα 2-2,5 χρόνια και μετά χωρίς εμφανή λόγο άρχισε μια λεκτική παλινδρόμηση. Οι περισσότεροι από γονείς τέτοιων παιδιών, αναφέρουν ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα- την ηχολαλία (επανάληψη των ερωτήσεων μας ή των εκφράσεων μας, σαν να είναι μαγνητόφωνα).
Αισθητηριακές αλλαγές
Τέτοια παιδιά μπορεί να εκδηλώσουν παράξενες αντιδράσεις των αισθήσεών τους. Είναι δυνατόν να μη γυρίσουν, να μην αντιδράσουν σε ένα απότομο θόρυβο (το χτύπημα μιας πόρτας) αλλά να γυρίσουν στους ήχους (τικ-τακ) ενός ρολογιού μπροστά τους. Όσον αφορά την όραση τους, μερικές φορές δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν και να ονομάσουν τα αντικείμενα που βλέπουν. Είναι δυνατόν να υπάρχει έλλειψη ευαισθησίας τους, στο κρύο, στη ζέστη , στον πόνο. Παρουσιάζουν –πολύ συχνά- μια αλλόκοτη χαρά από το φως και τα γυαλιστερά αντικείμενα, ενώ έχουν ανεξήγητα μεταβαλλόμενες αντιδράσεις στο ανθρώπινο άγγιγμα. Δηλαδή, μπορεί να θυμώσουν σε ένα ελαφρύ αγκάλιασμα και ένα ήρεμο φιλί, ενώ αντίθετα να προτιμούν επώδυνους ερεθισμούς (χτυπήματα κτλ.). Το πιο χαρακτηριστικό στη συμπεριφορά τους είναι το λεγόμενο «περαστικό βλέμμα». Δεν μπορούν δηλαδή να κρατήσουν το βλέμμα τους αρκετή ώρα σε ένα πρόσωπο και κοιτάζουν ολοένα γύρω τους με έναν σχεδόν χαοτικό τρόπο.
Ο έλεγχος των κινήσεών τους
Τέτοια παιδιά, κάνουν αλλόκοτες, παράλογες κινήσεις χεριών και ποδιών. Λ.χ. μπορεί να κουνάν τα χέρια τους χωρίς λόγο (σαν φτερά πουλιών) ή να χοροπηδούν χωρίς αίτια. Το περπάτημα τους είναι πολύ συχνά ιδιόρρυθμο (σέρνουν τα πόδια τους, βαδίζουν στις άκρες των δαχτύλων, κρατώντας ακίνητα –κρεμασμένα- τα χέρια τους). Άλλες φορές κρατάν μια πολύ παράξενη στάση σώματος, με το κεφάλι σκυμμένο μπροστά, τα χέρια λυγισμένα στον αγκώνα. Παραδόξως πίνουν τεράστιες ποσότητες υγρών, μπορούν να στριφογυρίζουν γύρω από τον εαυτό τους χωρίς να ζαλιστούν, και τα πρόσωπα τους εκπέμπουν μια ανεξήγητη “συμμετρία”, ομορφιά, αθωότητα.
Τα ιδιαίτερα ταλέντα τους
Έχουν μια απίστευτη ικανότητα να λύνουν πολύπλοκα πάζλ, να συναρμολογούν και να αποσυναρμολογούν μηχανήματα. Ταυτόχρονα, η μνήμη τους, είναι τεραστίων δυνατοτήτων. Μπορεί να αποθηκεύσει κομμάτια από τραγούδια, μεγάλες λίστες από ονόματα, ολόκληρα ποιήματα, είναι ικανά να θυμούνται άχρηστες πληροφορίες, όπως ονόματα ασήμαντων μικρών δρόμων, δρομολόγια λεωφορείων, τρένων κτλ.
Επιπλέον προβλήματα συμπεριφοράς
* (Καταρχήν όπως αναφέραμε και στην αρχή) δείχνουν μια πλήρη αδιαφορία για την παρουσία άλλων ανθρώπων γύρω τους.
* Συχνή, άσχημη αντίδραση σε οποιαδήποτε αλλαγή της θέσης ενός αντικειμένου.
* Αρρωστημένη εξάρτηση από ασήμαντης αξίας αντικείμενα.
* Παντελής έλλειψη φόβου μπροστά στον πραγματικό κίνδυνο.
* Απόλυτη αδιαφορία για τα συναισθήματα των άλλων. Μπορεί το αδερφάκι τους να σφαδάζει από τον πόνο και αυτά να γελάνε μέχρι σκασμού.
Ένα απόλυτα χρήσιμο διαγνωστικό εφόδιο για τους γιατρούς και τους γονείς είναι η απόλυτη αδυναμία τους για το φανταστικό ή το δημιουργικό παιχνίδι. Δεν μπορούν να παίξουν παιχνίδια που προσποιούνται ρόλους, είτε να συνεργαστούν-συντονιστούν με άλλα παιδιά. Είναι αδύνατον ένα τέτοιο παιδί (που πηγαίνει σε έναν παιδικό σταθμό) να παίξει το ρόλο του μπαμπά-μαμάς, γιατρού-αρρώστου. Δεν μπορεί να μιμηθεί απολύτως τίποτα.
Πολύ συχνά, ενώ κρατάνε ένα παιχνίδι, δείχνουν αλλόκοτες επιθυμίες. Μπορεί να έχουν στα χέρια τους ένα μεγάλο φορτηγό και αυτά για πολλή ώρα να ασχολούνται με την ρόδα του και όχι με όλο το παιχνίδι.
Θέλω να είμαι σαφής. Σας περιέγραψα όσο πιο αναλυτικά γινόταν όλη την γκάμα των συμπτωμάτων. Σπάνια όμως τα συναντούμε όλα μαζί. Επομένως, είναι δουλειά του γονιού αθροίζοντας τα περισσότερα από αυτά που διάβασε να κάνει υποδείξεις στο γιατρό του. Ας μην ξεχνάμε πως παρόμοια προβλήματα παρουσιάζουν και τα διανοητικά καθυστερημένα παιδιά και όσα έχουν βαριές αισθητηριακές ανωμαλίες (σχεδόν δεν βλέπουν καθόλου, σχεδόν δεν ακούν καθόλου).
Η αιτία του αυτισμού είναι άγνωστη και δεν υπάρχουν ακριβή αυστηρά κατηγορηματικά στοιχεία για την οριστική επιβεβαίωση του. Συχνά, κάποια από τα προαναφερθέντα συμπτώματα εξαφανίζονται, ενώ σταδιακά προστίθενται κάποια παθολογικά καινούρια. Η θεραπευτική αντιμετώπιση τέτοιων παιδιών είναι μια “οδύσσεια” για τους γονείς. Απίστευτος κόπος, απίστευτη φθορά, μεγάλη πίκρα, μεγάλα έξοδα, μικρά κέρδη. Όμως, ο γονιός καθενός τέτοιου παιδιού είναι αναγκασμένος να βαδίσει στον προσωπικό δικό του, κακοτράχαλο δρόμο. Ο θεός ας του δίνει την δύναμη και την αντοχή, και εμείς οι επιστήμονες συμπληρωματικά να τον βοηθάμε.
Πηγή: familylife.gr
