Για τις αθώες ψυχές που στιγμάτισαν το μυαλό μου
Μερικές φορές χρειάζεται απλώς να σταματάμε, να ανοίγουμε τα μάτια μας και τα αυτιά μας και να ακούμε τους νέους. Αυτούς που είναι το μέλλον αυτής εδώ της χώρας.
Ένα κείμενο της young reporter (aka της Δέσποινας Ειρήνης Γκοβάτσου) μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Μεστό, καλογραμμένο, ουσιαστικό. Ένα χρόνο μετά το θάνατο του Aylan που έκανε το γύρο των τηλεοπτικών σταθμών και των social media με την ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει, όλα παραμένουν ίδια. Ή σχεδόν ίδια… για την ακρίβεια “χάσαμε” λίγο από την ανθρωπιά μας… ξεχάσαμε… γυρίσαμε και πάλι στον καναπέ. Και ξαφνικά εκεί που έχεις πέσει σε χειμερία νάρκη έρχεται ένα κείμενο από ένα νέο κορίτσι να σου θυμίσει… Η Δέσποινα “τρομάζει αναλογιζόμενη τις συνέπειες του να μεγαλώνουν τα παιδιά σε έναν κόσμο μίσους, τρόμου και μαυρίλας”. Εγώ Δέσποινα τρομάζω γιατί τα δικά μου τα παιδιά μεγαλώνουν σε αυτό τον κόσμο. Και εύχομαι… η δική σου γενιά να μπορέσει να τον αλλάξει!
Η μικρή Χουντέα μπήκε στη ζωή μου μια μέρα του Απρίλη του 2015. Με τα χεράκια της σηκωμένα πάνω από το κεφαλάκι της και δαγκώνοντας τα χειλάκια της κάρφωνε το φακό με ένα κατατρομαγμένο βλέμμα. Διαβάζοντας το ρεπορτάζ που συνόδευε την εικόνα της πληροφορήθηκα ότι αυτό το τετράχρονο πλασματάκι είχε μπερδέψει μια αθώα κάμερα με όπλο και ενστικτωδώς είχε παραδοθεί ενώπιόν του. Στη θέα της σιχάθηκα το ανθρώπινο είδος, ένιωσα πόνο και αποστροφή προς ο,τιδήποτε είναι ικανό να προκαλέσει σε ένα παιδί τον τρόμο που εκείνη έδειχνε να βιώνει.
Ένα βράδυ ,λίγο καιρό αργότερα, ένας φρικτός εφιάλτης έκανε τον ύπνο μου να μοιάζει με τραγωδία. Βρισκόμουν σε εμπόλεμη κατάσταση και έτρεμα για το επόμενο λεπτό. Το συναίσθημα ήταν τόσο δυνατό που για μια στιγμή αισθάνθηκα να παραλύω από το φόβο μου στην πραγματικότητα. Τότε ήταν που πετάχτηκα ξαφνικά. Δευτερόλεπτα πριν ανοίξω τα μάτια μου η εικόνα της μικρής πέρασε σαν αστραπή από μπροστά μου. Με κάρφωνε πάλι με εκείνο το κατατρομαγμένο βλέμμα. “Συγγνώμη αγάπη μου” θυμάμαι να ψελλίζω σχεδόν ασυναίσθητα.
Μερικούς μήνες μετά ,το Σεπτέμβριο του 2015, εκτός από την εικόνα της Χουντέα το μυαλό μου ήρθε να στιγματίσει αυτή του μικρού Aylan. Εκείνος δεν με κοίταζε. Τον γνώρισα ως μια μοναχική ψυχούλα ξεβρασμένη μπρούμυτα από το κύμα στις ακτές της Μεσογείου. Οι λέξεις που τα δάχτυλα μου άφησαν πίσω τους στην προσπάθειά μου να εκφράσω τη θλίψη μου συνοδεύουν μέχρι και σήμερα τη σκέψη μου κάθε φορά που ο Aylan τρυπώνει εκεί :”Μικρέ μου είδα κι εγώ τη φωτογραφία σου..Είδα ένα παιδάκι ξαπλωμένο μπρούμυτα όπως κι εγώ είχα βρεθεί πολλές φορές στην ηλικία σου κι όπως πολλά μωρά βρίσκονται στο γρασίδι των πάρκων.. Ίσως από τις λίγες ανέμελες στιγμές της ζωής σου. Όπως αυτά τα παιδάκια, έτσι κι εσύ κοιμόσουν..ένα διαφορετικό ύπνο όμως. Κάποιοι ζήτησαν να σου βάλουν πίξελ και να μην κυκλοφορείς τόσο πολύ στις οθόνες μας. Δε θέλουν πίξελ στη φωτογραφία σου μωρό μου. Θα σου πω εγώ τί θέλουν. Πίξελ στην ουσία της..Γιατί έτσι ωμή και τόσο “ζωντανή” αντικατοπτρίζει την αδιαφορία, την απραξία και τη μαυρίλα μας. Και πονάει.. Μου θύμισε εκείνη τη φωτογραφία με το αποστεωμένο κοριτσάκι στην Αφρική και το αρπακτικό πουλί να ετοιμάζεται να το αφανίσει. Δεν ξέρω αν ο φωτογράφος σου, ως ένας άλλος Kevin Carter, θα παραλάβει το Pulitzer και μετά από λίγο καιρό θα αυτοκτονήσει, ξέρω πάντως πως δημιούργησε μια φωτογραφία σύμβολο. Ξέρω ότι μαζί σου χάθηκαν πολλοί άλλοι. Ξέρω ότι ο χαμός σου συμπεριλαμβάνεται σε ένα τεράστιο πρόβλημα.. Δεν έχω ανάγκη να αναφερθώ σε αυτό τώρα. Το έχω κάνει προ πολλού άλλωστε..Και φυσικά αποδίδω ευθύνες! Φταίνε, φταίμε!..Κι εγώ! (…) Σε γνώρισα μέσα από μια εικόνα.. Αλλά αυτή η εικόνα , να ξέρεις, έχει μείνει βαθιά τυπωμένη μέσα μου! Με επισκέπτεται συνέχεια.. Και με προκαλεί, επίμονα..”
Δυστυχώς γνώριζα καλά ότι η ελπίδα μου να μην αντικρίσω στο μέλλον άλλες παρόμοιες εικόνες ήταν ,λόγω των περιστάσεων, τουλάχιστον αφελής. Η ίδια η πραγματικότητα με επιβεβαίωσε. Μόλις πρόσφατα ,όταν η αυλαία έπεσε ύστερα από το τρομοκρατικό χτύπημα στη Νίκαια της Γαλλίας, ένα κορμάκι τυλιγμένο στη μέση του δρόμου με μια κουκλίτσα στο πλάι του με έκανε να λυγίσω ξανά. Η κουκλίτσα είχε χαθεί κι εκείνη δίπλα του. Ίσως έπρεπε να την τυλίξουν. Ήταν το σύμβολο της ζωής και της αθωότητας που η μικρή στερήθηκε με τόσο βίαιο τρόπο. Αν κάποιος την κοίταζε βαθειά στα μάτια θα έβλεπε σίγουρα την ελπίδα που κανείς δε μπορεί να κλέψει από ένα παιδί και η οποία είναι ικανή να αλλάξει ολόκληρο τον κόσμο. Αυτά τα παιδιά είχαν την ατυχία να γνωρίσουν το πιο σκληρό του πρόσωπο..
6 συμβουλές για να διαβάσετε ένα πρωτάκι.
Τελευταίο προς το παρόν σύμβολο της φρίκης ο μικρός Ομράν. Το παιδάκι στο ασθενοφόρο. Βλέμμα ανέκφραστο, χαμένο στη δυστυχία του και τυλιγμένο στο μαύρο πέπλο της μοίρας του. Τα χαρακτηριστικά του μπερδεμένα σε ένα μείγμα αίματος, πληγών και σκόνης που σκέπαζε το πρόσωπό του. Για τον Ομράν εκείνη τη στιγμή όλα τριγύρω είχαν παγώσει ,εκτός φυσικά από το αίμα που ανάβλυζε από τα τραύματα του και το χτύπο της καρδιάς του που σίγουρα ηχούσε δυνατά από το φόβο· όπως ακριβώς παγώσαμε κι εμείς κοιτάζοντάς τον.
Δεν είμαι η Χουντέα μέχρι το μυαλό μου να μπερδέψει από τον τρόμο του ένα αθώο αντικείμενο με ένα εργαλείο θανάτου. Δεν είμαι ο Aylan μέχρι να βρεθώ μελανιασμένη στα νερά μιας παγωμένης θάλασσας έχοντας πέσει από μια τρυπημένη βάρκα και ένα κύμα να με ξεβράσει σε μια άγνωστη ακτή. Δεν είμαι το θύμα στη Νίκαια μέχρι η πόλη μου να δεχτεί τρομοκρατικό χτύπημα. Δεν είμαι ο Ομράν μέχρι το σπίτι μου να γκρεμιστεί από μια βόμβα.
Είμαι ένα τυχερό κορίτσι ,το οποίο ζει μια ήρεμη -μπροστά σε όλα αυτά- καθημερινότητα, έχει τη δυνατότητα να απολαμβάνει τις ομορφιές της ζωής και να ονειρεύεται. Τρομάζει όμως αναλογιζόμενο τις συνέπειες του να μεγαλώνουν τα παιδιά σε έναν κόσμο μίσους, τρόμου και μαυρίλας.
Γιατί ο τρόμος φέρνει μίσος και το μίσος ,πάλι, τρόμο και μαυρίλα.. Το τρομαγμένο βλέμμα ενός παιδιού θα πρέπει να θεωρείται ένα από τα χειρότερα μας σφάλματα, ενώ το χαμόγελό του ένα από τα μεγαλύτερά μας κατορθώματα.
Επιμένω! Οποιαδήποτε προσπάθεια στοχεύει στη δημιουργία ενός νέου, καλύτερου και υγιέστερου κόσμου προϋποθέτει το κέντρο βάρους της να ανήκει στα παιδιά. Αυτά είναι η ελπίδα!
Πότε θα αρχίσει να με καταλαβαίνει το μωρό μου;