Τελικά τι είναι αυτή η δυσλεξία;

Τα τελευταία χρόνια νέες ορολογίες σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες χρησιμοποιούνται κατά κόρον τόσο απο ειδικούς όσο και απο γονείς. Έννοιες όπως η δυσλεξία χρησιμοποιούνται συνεχώς ακόμη και απο ανθρώπους που δεν είναι ειδικοί με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα χάος στο μυαλό πολλών γονιών οι οποίοι συχνά «τρέχουν» σε ειδικούς ακόμη και όταν αυτό δεν χρειάζεται.

[babyPostAd]Πρώτα απ’ όλα συνιστάται ψυχραιμία! Το άγχος είναι πάντα κακός σύμβουλος! Πριν κολλήσουμε στο παιδί την ταμπέλα του δυσλεξικού θα πρέπει να εντοπίσουμε και να αναγνωρίσουμε μερικά σημάδια απο μικρή ηλικία, δηλαδή ήδη απο τις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Η πρόωρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι το κλειδί για την ομαλή εξέλιξη του παιδιού. Δεν αρκεί μόνο το σχόλιο του δασκάλου και η σύγκριση της επίδοσης του παιδιού με αυτή των συμμαθητών του. Για να μπορέσουμε να μιλήσουμε για μια πλήρη διάγνωση θα πρέπει το παιδί να αξιολογηθεί απο μια διεπιστημονική ομάδα με τη χρήση σταθμισμένων τεστ σχετικά με τις οπτικές, ακουστικές, κινητικές του ικανότητες καθώς και τη μνήμη.

Μετά απο όλα αυτά τελικά τι σημαίνει δυσλεξία; Ως δυσλεξία, λοιπόν, ορίζεται μια ειδική διαταραχή του λόγου με κληρονομική προδιάθεση όπου επηρεάζει την κατάκτηση των δεξιοτήτων της γραφής, της ανάγνωσης και της ορθογραφίας. Ας εξηγήσουμε πιο συγκεκριμένα τι σημαίνουν όλα αυτά και πως μπορούμε να τα εντοπίσουμε.

Στον τομέα της γραφής και της ανάγνωσης το παιδί με δυσλεξία εμφανίζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Συγχέει γράμματα που μοιάζουν οπτικά, όπως το «α» με το «ο», το «β» με το «θ» ή ακουστικά, όπως το «β» με το «φ», το «μπ» με το «π»
• Προσθέτει, αφαιρεί ή επαναλαμβάνει γράμματα, συλλαβές και λέξεις όταν διαβάζει ένα κείμενο
• Χάνει τη «σειρά» όταν διαβάζει
• Αντιστρέφει γράμματα ή συλλαβές, για παράδειγμα «τόπι- πότι» ή λάμπα- μπάλα»
• Γράφει με καθρεπτική μορφή, π.χ. γράφει «3» αντί για «ε», «6» αντί για «9»
• Δυσκολεύεται με την ομοιοκαταληξία και τα παιχνίδια λέξεων, δηλαδή δεν αναγνωρίζει την διαφορά παρόμοιων λέξεων, όπως «μήλο- φύλλο», «τιμόνι- πεπόνι»
• Αργεί στην ανάγνωση, κομπιάζει, δεν χρωματίζει κατάλληλα τη φωνή του στα σημεία στίξης, δεν τονίζει σωστά τις λέξεις
• Δυσκολεύεται να γράψει ένα κείμενο ή μια ιστορία αυθόρμητα

Στον οπτικο – κινητικό και γνωστικό τομέα παρουσιάζονται τα εξής:

• Εμφανείς διαταραχές στις χωρικές σχέσεις, όπως κατεύθυνση στον χώρο και ανάγνωση χάρτη, ζωγραφική μέσα σε ορισμένο πλαίσιο, γράψιμο πάνω στη γραμμή
• Δυσκολία να ξεχωρίσει το αριστερό με το δεξί
• Προβλήματα ακουστικής και οπτικής μνήμης. Δηλαδή, δυσκολεύεται να θυμηθεί οδηγίες, ονόματα, αριθμούς
• Διαταραχές στον οπτικο- κινητικό συντονισμό, όπως αδεξιότητα, δεν μπορεί να κρατήσει σωστά το ψαλίδι ή το μολύβι

Στον ψυχοκοινωνικό τομέα το παιδί με δυσλεξία εμφανίζει:

• Επιθετικότητα και θυμό
• Αποφυγή μάθησης και αρνητισμό για το σχολείο
• Απόσυρση δημιουργώντας τον δικό του κόσμο
• Εκνευρισμό, ανησυχία και σημάδια αποθάρρυνσης και ματαίωσης

Είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί ότι όταν μιλάμε για δυσλεξία αναφερόμαστε σε παιδιά με φυσιολογική νοημοσύνη που φοιτούν κανονικά στο σχολείο, χωρίς να παρουσιάζουν αισθητηριακές βλάβες και βαριές συναισθηματικές διαταραχές.

Στο επόμενο άρθρο μας θα παρουσιάσουμε μερικές γενικές τεχνικές αντιμετώπισης της δυσλεξίας που μπορούν να τις ακολουθήσουν ακόμη και οι γονείς μέσα απο το παιχνίδι στο σπίτι.

Χριστίνα Ελένη Μπικιαροπούλου
M. Ed. Νηπιαγωγός, εξειδίκευση στην ειδική αγωγή