Πώς η ψυχική παραμέληση βλάπτει τη νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών

Με τις βλαβερές συνέπειες να φαίνονται ακόμα και σε μια αξονική εγκεφάλου…

Μπορείτε να εντοπίσετε τη διαφορά μεταξύ αυτών των δύο απεικονίσεων εγκεφάλων αυτών των παιδιών;

Αξονικές απεικονίσεις αποδεικνύουν ότι ο εγκέφαλος ενός συναισθηματικά κακοποιημένου παιδιού και ο εγκέφαλος ενός μικρού παιδιού που ζει μια ευτυχισμένη ζωή στην οικογένειά του παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις.

Η εικόνα του ενός εγκεφάλου παρουσιάζει σημαντικά λιγότερες δομές και είναι πολύ μεγαλύτερη από την άλλη. Η μία είναι η εικόνα ενός «υγιούς 3χρονου με μέσο μέγεθος κεφαλής», ενώ η σάρωση που είναι πολύ μικρότερη και έχει πολύ πιο θολές δομές, είναι ο εγκέφαλος ενός τριετούς – ο όποιος έχει υποστεί ακραίο συναισθηματικό τραύμα και παραμέληση.

Αυτό το παιδί πάσχει από «σοβαρή συναισθηματική παραμέληση», εξηγεί καθηγητής, επικεφαλής ψυχιατρικής κλινικής σε νοσοκομείο, ο οποίος ερμήνευσε τις απεικονίσεις αυτές σε μια μελέτη για το πώς η παιδική αμέλεια επηρεάζει τη γνωστική ανάπτυξη αργότερα στη ζωή. «Αυτές οι απεικονίσεις εμφανίζουν τις αρνητικές επιπτώσεις της παραμέλησης στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος αυτού του παιδιού είναι σημαντικά μικρότερος από τον μέσο όρο και έχει διευρυμένες κοιλίες και φλοιώδη ατροφία. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι το παιδί θα υποστεί αναπτυξιακές καθυστερήσεις και προβλήματα με τη μνήμη. Η ατροφία του φλοιού είναι κάτι που παρατηρείται πιο συχνά στους ηλικιωμένους που πάσχουν από τη νόσο του Alzheimer.

Είναι γνωστό ότι η σωματική κακοποίηση μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλο ενός παιδιού και να οδηγήσει σε επιπλοκές, μερικές φορές ακόμη και θάνατο. Οι επιπτώσεις της συναισθηματικής κακοποίησης δεν είναι ευρέως γνωστές, αλλά δεν είναι λιγότερο επιζήμιες για την υγεία ενός παιδιού. Τα παιδιά – και οι ενήλικες – που έχουν υποστεί συναισθηματική παραμέληση μπορούν να δυσκολευτούν ιδιαίτερα να διαμορφώσουν υγιείς σχέσεις. Μπορεί να καταλήξουν με θέματα προσκόλλησης, όπως το να εξαρτώνται υπερβολικά από ένα άτομο ή μπορεί να καταλήξουν κοινωνικά απομονωμένα αργότερα στη ζωή.

Αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα παιδιά που αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες από νεαρή ηλικία έχουν προβλήματα με τη διαχείριση συναισθημάτων και τη μνήμη.

Μια μελέτη στο νοσοκομείο Stanford Children’s Hospital έδειξε ότι τα παιδιά με μετατραυματικές διαταραχές άγχους και υψηλά επίπεδα κορτιζόλης της ορμόνης του στρες ήταν πιο πιθανό να παρουσιάσουν μείωση στο μέγεθος του ιππόκαμπου τους – το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την επεξεργασία της μνήμης και του συναισθήματος.

Παιδοψυχολόγος από το νοσοκομείο, δήλωσε: «Αν και καθημερινά επίπεδα στρες είναι απαραίτητα για την τόνωση της φυσιολογικής ανάπτυξης του εγκεφάλου, τα υπερβολικά επίπεδα μπορεί να είναι επιβλαβή».

«Δεν μιλάμε για το άγχος να κάνεις την εργασία σου ή να παλεύεις με τον μπαμπά σου. Συζητάμε για τραυματικό άγχος. Αυτά τα παιδιά αισθάνονται σαν να είναι κολλημένα στη μέση ενός δρόμου με ένα φορτηγό να πηγαίνει κατά πάνω τους».

Άλλες μελέτες έχουν συνδέσει τα υψηλά επίπεδα άγχους στην παιδική ηλικία με υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές παθήσεις και παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή τους.

«Η υγιής ανάπτυξη των νευρωνικών συστημάτων που επιτρέπουν τη βέλτιστη κοινωνική και συναισθηματική λειτουργία εξαρτάται από την προσεκτική φροντίδα των παιδιών και των ενηλίκων σε όλη την παιδική ηλικία».