Τι θα γινόταν αν το παιδαγωγικό μας σύστημα αξιολογούσε την πρόληψη της κατάθλιψης ως τόσο σημαντική όσο την ακαδημαϊκή εκπαίδευση; Τι θα μπορούσε να γίνει στα σχολεία ώστε να δωθούν περισσότερες ευκαιρίες στα παιδιά να ζήσουν ευτυχισμένα;
Τι θα γινόταν αν κάθε μέρα στο σχολείο τα παιδιά διδάσκονταν να αναγνωρίζουν και να ασκούν την αίσθηση της ευγνωμωσύνης και εκτίμησης για την ευχαρίστηση που θα μπορούσαν να τους προσφέρουν οι αισθήσεις τους; Θα μπορούσαν να μάθουν να επικεντρώνονται στο άρωμα των λουλουδιών, στη γεύση του φαγητού, στην αίσθηση του μαλακού αγγίγματος. Θα μπορούσε να είναι ένα είδος εξάσκησης στην επίγνωση με τα καθημερινά θαύματα της ζωής, της φύσης και των αισθήσεων.
Τι θα γινόταν αν οι δάσκαλοι προσανατολίζονταν στο να αναπτύσσουν τα παιδιά την αυτοεκτίμησή τους; Τα παιδιά θα μπορούσαν να πάνε σπίτι από το σχολείο, νιώθοντας κάθε μέρα καλά για το ποιοί είναι ως άνθρωποι και για το τι μπορούν να κάνουν με τις ικανότητές τους και τα ταλέντα τους, γιατί αυτό θα είχαν μάθει στο σχολείο. Πιθανώς θα υπήρχε λιγότερος εκφοβισμός και τα παιδιά θα έκριναν λιγότερο τον εαυτό τους και τους άλλους.
Τι θα γινόταν αν οι δάσκαλοι προωθούσαν την αισιοδοξία, την ελπίδα, την πίστη πως η ζωή μπορεί να φέρει καλή τύχη και πως τα προβλήματα θα μπορέσουμε να τα διαχειριστούμε με τη βοήθεια της κοινότητας; Το πρόγραμμα θα ήταν προσανατολισμένο στο να βοηθάμε τους άλλους, στο να δίνουμε ο ένας στον άλλο, στο να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλο στις δυσκολίες.
Τι θα γινόταν αν οι δάσκαλοι βοηθούσαν τα παιδιά να εξερευνήσουν τον εσωτερικό τους κόσμο και να καταλάβουν τον εαυτό τους καλύτερα; Οι δάσκαλοι θα μπορούσαν να διδάξουν τα παιδιά να ακούνε το ένα το άλλο και να απαντούν το ένα στο άλλο και στα ζώα και στα φυτά με συμπόνια. Τα παιδιά θα μπορούσαν να μάθουν να συνειδητοποιούν, να εκφράζουν και να νιώθουν άνετα με τα συναισθήματά τους. Θα μπορούσαν να διδαχθούν εποικοδομητικούς τρόπους να εκφράζουν το θυμό τους, ώστε να αισθάνονται φυσιολογικά με το να αισθάνονται θυμό και να μάθουν πως ο θυμός δε χρειάζεται να καταπιέζεται ή να εκφράζεται με οδυνηρό τρόπο.
Τι θα γινόταν αν η ευτυχία ήταν μέρος της διδακτέας ύλης; Αν τη χαρά δεν τη θεωρούσαμε δεδομένη και τη βλέπαμε ως κάτι που πρέπει να μπει σε προτεραιότητα όπως η ανάγνωση και η αριθμητική, τότε ίσως τα παιδιά θα είχαν περισσότερες ευκαιρίες να μεγαλώσουν όχι μόνο μέσα στη χαρά, αλλά και γνωρίζοντας πώς να τη δημιουργήσουν και να τη διατηρήσουν.
Τι θα γινόταν αν μέρος του προγράμματος ήταν να διδάσκεται η διαφορετικότητα, η εκτίμηση της πολυμορφίας και η αξία του να μην είμαστε διαχωριστικοί; Αν αυτό όχι μόνο διδασκόταν αλλά και αποδεικνυόταν κάθε μέρα στην πράξη, ίσως θα ενσωματωνόταν στο DNA του κάθε παιδιού. Τι θα γινόταν αν όλοι μεγαλώναμε σε ένα περιβάλλον όπου ογκώδη, καμπυλώδη σώματα εκτιμούνταν ως ισότιμα με αδύνατα κορμιά, αν τα νέα και τα γηραιότερα είχαν την ίδια αξία, όπως και τα δύο φύλα, αν κάθε άλλη πολυμορφία στην ανθρώπινη εμπειρία τη βλέπαμε ως ενδιαφέρουσα και ευχάριστη;
Πιστεύω πως αν πράγματι επικεντρώναμε την ενέργειά μας στα παιδιά, θα μπορούσαμε να προλάβουμε ένα τεράστιο ποσοστό περιπτώσεων κατάθλιψης σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Δεν πιστεύω πως οι δηλώσεις είναι βοηθητικές στους ανθρώπους με κατάθλιψη, αλλά πιστεύω πως κάποιοι άνθρωποι χρειάζεται συνειδητά να διδαχθούν την ευτυχία και τη χαρά, και πολλοί μπορεί να χρειάζεται να έχουν τουλάχιστον υποστήριξη.
Πιστεύω πως η ευτυχία μας υπονομεύεται χωρίς λόγο από επαναλαμβανόμενες εμπειρίες του να νιώθουμε ντροπή, απαξίωση, έλλειψη αναγνώρισης και κατανόησης ως παιδιά, και τόσα πολλά από αυτά θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Επιπλέον, πολλές από τις επιλογές που κάνουν οι άνθρωποι όταν δε λαμβάνουν αυτό το είδος εκπαίδευσης προκαλούν περισσότερα προβλήματα που συμβάλουν στην δημιουργία της κατάθλιψης. Χωρίς πρόληψη της κατάθλιψης, πολλοί έφηβοι ψάχνουν στο σεξ να πάρουν αυτή την αίσθηση του να νιώσουν αγαπητοί και άξιοι, κάτι που ο καθένας χρειάζεται. Άλλοι ψάχνουν στα ναρκωτικά και το αλκοόλ να αντλήσουν την αυτοπεποίθηση και ευφορία που τους λείπει. Μερικοί παίρνουν επικίνδυνα ρίσκα για την έξαψη που λείπει από την κατά τα άλλα καταθληπτική τους διάθεση. Άλλοι εκφοβίζουν ώστε να αισθάνονται δυνατοί ή αναπτύσουν διατροφικές διαταραχές ώστε να αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο.
Φυσικά όλα αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι αποτελέσματα του τραύματος, συμπεριλαμβανομένης της μομφής ή άλλων τραυματικών εμπειριών στο σπίτι ή έξω από το σχολείο. Αλλά αν η πρόληψη της κατάθλιψης ήταν μέρος του εβδομαδιαίου προγράμματος κάθε σχολείου -ενταγμένη σε όλες τις δραστηριότητες των μαθητών, τα παιδιά θα μπορούσαν να αναπτύξουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και να είναι πιο ικανά να διαχειριστούν αρνητικές επιρροές χωρίς να τις αφήσουν να τα επηρεάσουν σε βάθος.
Ναι, νομίζω πως χρειάζεται να θεσμοθετήσουμε την άσκηση στην Ευτυχία από την παιδική ηλικία. Θεωρώ πως πολλή κατάθλιψη που προσπαθούμε απελπισμένα να εξαλείψουμε δε θα ήταν μεγάλο ζήτημα αν τα παιδιά είχαν αυτό το είδος της παιδείας.
Πηγή: GoodTherapy.org
Συγγραφέας: Cynthia W. Lubow, MS, MFT
Μετάφραση: Μαρία Μαγγανάρη
