Επηρεάζει τη γονιμότητα η Πολλαπλή Σκλήρυνση; Υπάρχει κίνδυνος για τα έμβρυα και τα βρέφη από την έκθεσή τους στις χρησιμοποιούμενες θεραπείες; Ποια είναι η επίδραση της εγκυμοσύνης στην εξέλιξη της νόσου και κατά πόσον θα μεταβάλλει, τελικά, την ικανότητα παροχής γονεϊκής φροντίδας;
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα δεκάδες ερωτήματα που καθημερινά θέτουν στους θεράποντες γιατρούς τους εκατομμύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο που έχουν διαγνωσθεί με Σκλήρυνση κατά Πλάκας και οι οποίες και επιθυμούν να προχωρήσουν στην απόκτηση απογόνων.
Δεδομένου λοιπόν ότι η Πολλαπλή Σκλήρυνση φαίνεται να “προτιμά” γυναίκες, και δη αναπαραγωγικής ηλικίας (μεταξύ 20- 45 ετών), αξίζει να δώσουμε κάποιες σύντομες απαντήσεις σε 7 από τις βασικότερες ερωτήσεις για την βαθύτερη κατανόηση της σχέσης μεταξύ εγκυμοσύνης και ΣκΠ.
1Επηρεάζει η Πολλαπλή Σκλήρυνση την γονιμότητα;
Σύμφωνα με τα τελευταία βιβλιογραφικά δεδομένα, η ΣΚΠ δεν έχει αρνητική επίπτωση στη σύλληψη, την ανάπτυξη του εμβρύου ή την τελειόμηνο κύηση.Τα δεδομένα είναι σχετικά αντικρουόμενα, με μερικούς ερευνητές να υποστηρίζουν ότι η γονιμότητα μειώνεται κάποια χρόνια πριν την εμφάνιση της νόσου. Συνολικά, πάντως η νόσος δεν επηρεάζει αρνητικά τη γονιμότητα των πασχόντων.
2Επιτρέπεται η εξωσωματική ως μέθοδος σύλληψης;
Οι τεχνικές Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (AssistedReproductiveTechniques, ART) έχει παρατηρηθεί ότι συνδέονται με μερικώς αυξημένο κίνδυνο υποτροπής της νόσου, ειδικά σε όσες έχει χορηγηθεί ορμόνη ανταγωνιστή απελευθέρωσης- γοναδοτροφίνης. Γι’ αυτό και οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλεύονται πάντα τους θεράποντες ιατρούς τους.
3Η εγκυμοσύνη συνδέεται με υποτροπή της νόσου;
Η κύηση αποτελεί σημαντικό τροποποιητή (modifier) της νόσου. Η συχνότητα των υποτροπών, αρχικά, μειώνεται έως και 70% κατά τη διάρκεια του 3ου τριμήνου της εγκυμοσύνης, ενώ στη συνέχεια η λοχεία αυξάνει προσωρινά τη δραστηριότητα της νόσου. Γενικότερα όμως, η συχνότητα των υποτροπών επανέρχεται στα προ εγκυμοσύνης επίπεδα περίπου εντός ενός έτους.
4Υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών κατά τον τοκετό;
Μέχρι σήμερα η Πολλαπλή Σκλήρυνση δεν είναι γνωστό να έχει αρνητική επίδραση στην κύηση. Απαγορευτική μάλιστα δεν είναι ούτε η επισκληρίδιος αναλγησία.
5Επιτρέπεται η χρήση ανοσοτροποποητικών θεραπειών πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η πλειονότητα των ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων δεν συστήνονται ή δεν επιτρέπονται κατά την διάρκεια της κύησης, ενώ σε αρκετές γυναίκες δίνεται η οδηγία να σταματήσουν τη χρήση τους ακόμη και πριν τη σύλληψη. Ωστόσο, οι θεράποντες ιατροί πάντα λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τον κίνδυνο έναντι του οφέλους όταν αποφασίσουν να διακόψουν τη θεραπεία.
6Υπάρχει σήμερα διαθέσιμη στην Ελλάδα ανοσοτροποποιητική θεραπεία που να μην απαγορεύεται κατά την κύηση;
Ναι, η Οξική Γλατιραμέρη (20 & 40mg). Η δραστική ουσία, που χορηγείται ως πρώτης γραμμής ανοσοτροποποιητικό, έχει δείξει ότι δεν έχει καμία αρνητική επίδραση στη γονιμότητα και στην κύηση, ενώ σε ό,τι αφορά τον μητρικό θηλασμό οι ειδικοί αναφέρουν ότι δεν έχει παρατηρηθεί απέκκριση στο ανθρώπινο γάλα. Έτσι, εφόσον η εκτίμηση οφέλους- κινδύνου είναι υπέρ της συνέχισης της θεραπείας, οι γιατροί δεν χρειάζεται να προχωρήσουν σε διακοπή της αγωγής.
7Υπάρχει ικανοποιητική βάση δεδομένων για την ασφάλεια της Οξικής Γλατιραμέρης στην εγκυμοσύνη;
Η Οξική Γλατιραμέρη έχει πάψει να έχει αντένδειξη για την εγκυμοσύνη βάσει μίας ογκώδους βάσης δεδομένων που έχουν προκύψει από την παρακολούθηση 5.000 κυήσεων σε Ευρώπη και ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων και πάνω από 2.000 προοπτικών καταγραφών. Σύμφωνα επίσης με κλινικά δεδομένα από την παρακολούθηση της έκβασης χιλιάδων κυήσεων, η ουσία δεν συνδέεται με χαμηλή μέση τιμή βάρους γέννησης και αυτόματες αποβολές, αλλά ούτε και με πρόωρο τοκετό, κίνδυνο εμφάνισης δυσμορφιών ή συγγενών ανωμαλιών και τοξικότητα προς το έμβρυο.