Είναι το παιδί μου έτοιμο να ξεκινήσει τον αθλητισμό;
Όταν τα παιδιά μας είναι γύρω στα τέσσερα – ίσως και λίγο νωρίτερα – , συνήθως οι γονείς αρχίζουμε και προβληματιζόμαστε. Είναι το παιδί μου έτοιμο να ξεκινήσει τον αθλητισμό; Και τι άθλημα είναι καλό να ξεκινήσει;
Συμβουλές υγείας και φροντίδας για βρέφη και παιδιά
[babyPostAd]Όταν λέμε ότι ένα παιδί είναι έτοιμο να αθληθεί, σημαίνει ότι έχει την κατάλληλη φυσική και πνευματική κατάσταση και διαθέτει τις κοινωνικές δεξιότητες για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός συγκεκριμένου αθλήματος. Αν και κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές μπορούν να σας βοηθήσουν να επιλέξετε ένα άθλημα με βάση την ηλικία, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα παιδιά αναπτύσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς. Είναι πολύ περισσότερες οι πιθανότητες ένα παιδί να απολαύσει και να πετύχει στον αθλητισμό, όταν έχει τις δεξιότητες που απαιτούνται για να ξεκινήσει.Ποιες είναι οι δεξιότητες αυτές ανάλογα με την ηλικία των παιδιών;
Δύο έως πέντε ετών
Πριν από την ηλικία των 6 ετών τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν τις βασικές κινητικές δεξιότητες για να ξεκινήσουν ένα ομαδικό άθλημα. Η ισορροπία τους είναι περιορισμένη, αλλά και η ικανότητά τους να παραμείνουν συγκεντρωμένοι και να παρακολουθήσουν ένα κινούμενο αντικείμενο (π.χ. μπάλα) δεν είναι πλήρως ώριμη. Αντ’ αυτού, ψάξτε για άλλες αθλητικές δραστηριότητες που επικεντρώνονται σε βασικές δεξιότητες, όπως το τρέξιμο, η γυμναστική και το κολύμπι. Αυτές οι δεξιότητες μπορούν να βελτιωθούν μέσω του ενεργού παιχνιδιού, αλλά δεν απαιτούν οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία μαθαίνουν καλύτερα όταν μπορούν να εξερευνήσουν, να πειραματιστούν, αλλά και να αντιγράψουν. Οι οδηγίες θα πρέπει να περιορίζονται σε απλά πράγματα και να συμπεριλαμβάνονται στους κανόνες του παιχνιδιού. Ο ανταγωνισμός θα πρέπει να αποφεύγεται.
Έξι μέχρι εννέα ετών
Μέτα την ηλικία των έξι, τα περισσότερα παιδιά έχουν τις βασικές κινητικές δεξιότητες για να συμμετέχουν σε οργανωμένα αθλήματα. Ωστόσο, μπορεί να εξακολουθούν να στερούνται του συντονισμού χεριού-ματιού που απαιτείται για την εκτέλεση πολύπλοκων κινητικών δεξιοτήτων και μπορεί να μην είναι ακόμη έτοιμα να καταλάβουν έννοιες που απατούνται σε κάποια αθλήματα.
Αθλήματα που μπορούν να περιοριστούν σε ένα βασικό επίπεδο και να επικεντρωθούν στις βασικές κινητικές δεξιότητες είναι τα πλέον κατάλληλα γι’ αυτή την ηλικία. Μερικά από αυτά είναι το τρέξιμο, το κολύμπι, το μπέιζμπολ, το τένις, η γυμναστική, οι πολεμικές τέχνες και το σκι. Αθλήματα που απαιτούν πολύπλοκες οπτικές και κινητικές δεξιότητες, γρήγορη λήψη αποφάσεων, λεπτομερείς στρατηγικές ή ομαδική εργασία όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το χόκεϊ και το βόλεϊ, θα είναι δύσκολα, εκτός αν τροποποιηθούν για νεότερους παίκτες. Οι κανόνες πρέπει να είναι ευέλικτοι ώστε να προωθήσουν την επιτυχία, τη δράση και τη συμμετοχή. Τα αθλήματα σε αυτές τις ηλικίες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και όχι στη νίκη. Ο εξοπλισμός και οι κανόνες θα πρέπει επίσης να είναι κατάλληλοι για μικρά παιδιά (π.χ. μικρότερες μπάλες, μικρότεροι χρόνοι παιχνιδιού, λιγότερα παιδιά που παίζουν ταυτόχρονα, συχνή αλλαγή των θέσεων και λιγότερη έμφαση στη διατήρηση της βαθμολογίας).
Από δέκα μέχρι δώδεκα ετών
Από 10 έως 12 ετών, τα περισσότερα παιδιά είναι έτοιμα για να συμμετέχουν σε κάποια αθλητική ομάδα και σε πιο απαιτητικά ομαδικά αθλήματα. Έχουν τις κινητικές δεξιότητες αλλά και τη γνωστική ικανότητα που απαιτούν η ομαδική εργασία και η στρατηγική ενός αγώνα. Βέβαια ακόμη και σε αυτή την ηλικία, οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι ο αθλητισμός σε αυτό το επίπεδο πρέπει να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, τη διασκέδαση και τη συμμετοχή και όχι στον ανταγωνισμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτές τις ηλικίες τα περισσότερα παιδιά μπορεί να μπαίνουν στην περίοδο της εφηβείας. Κατά το διάστημα αυτό, οι φυσικές σωματικές διαφορές μεταξύ των παιδιών, ιδιαίτερα των αγοριών της ίδιας ηλικίας, μπορεί να είναι δραματική! Αυτό θα πρέπει λοιπόν να παίξει ρόλο στην επιλογή του αθλήματος που είναι το καλύτερο για το παιδί σας. Πάντως σε κάθε περίπτωση οι διαφορές σε αυτή την ηλικιακή ομάδα είναι προσωρινές, και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθούν ως έλλειψη ταλέντου ή ικανότητας του παιδιού.
Μερικές γενικές συμβουλές!
• Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που προάγουν τη φυσική κατάσταση καθώς και τη μάθηση αθλητικών δεξιοτήτων. Οι δραστηριότητες θα πρέπει να είναι κατάλληλες για την ηλικία τους και να δημιουργούν αίσθημα απόλαυσης στα παιδιά!
• Δώστε έμφαση στη διασκέδαση! Επιλέξτε αθλητικά προγράμματα που επικεντρώνονται στην προσωπική συμμετοχή, την ποικιλία και τη διασκέδαση και όχι στον ανταγωνισμό, τους αυστηρούς κανόνες και τη νίκη. Αυτό θα βοηθήσει τα παιδιά να κρατήσουν το ενδιαφέρον τους και να συνεχίσουν το παιχνίδι.
• Ελέγξτε τους κανόνες. Ο εξοπλισμός και οι κανόνες ενός αθλήματος θα πρέπει να είναι κατάλληλοι για την ηλικία τους. Αν όχι, θα πρέπει να τροποποιηθούν.
• Βεβαιωθείτε ότι η ασφάλεια αποτελεί προτεραιότητα! Πρέπει να υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός ασφαλείας και ο σχεδιασμός του προγράμματος να είναι τέτοιος που να προστατεύονται τα παιδιά πριν, κατά και μετά την άθληση.
• Δεν είναι όλα τα παιδιά ίδια! Πριν από την εφηβεία, υπάρχουν πολύ λίγες διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών στην αντοχή, τη δύναμη, το ύψος ή τη μάζα του σώματος, και έτσι μπορούν να ανταγωνιστούν μεταξύ τους επί ίσοις όροις. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας όμως, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι ένα άθλημα ταιριάζει σε κάποιο παιδί με βάση την ανάπτυξή του.
• Προχωρήστε με προσεκτικά βήματα! Η πρόωρη εξειδίκευση σε ένα μόνο άθλημα και η εντατική εκπαίδευση μπορεί να δημιουργήσει ψυχολογικό στρες και εξουθένωση στο παιδί. Επίσης, η ενασχόληση με ένα μόνο άθλημα μπορεί να αποτρέψει ένα παιδί από την ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων που θα μάθουν από τη συμμετοχή τους σε διάφορα αθλήματα.
• Περιμένετε έως ότου τα παιδιά σας είναι έτοιμα! Τα παιδιά δεν πρέπει να παίζουν ανταγωνιστικά, μέχρι να καταλάβουν ότι η αξία ενός αθλήματος δεν βασίζεται στην έκβαση του παιχνιδιού.
• Βρείτε ένα καλό αθλητικό πρόγραμμα πριν ξεκινήσετε! Πάρτε πληροφορίες από γονείς άλλων παιδιών που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα και προσπαθήστε οι ίδιοι να ελέγξετε τα προγράμματα πριν ξεκινήσουν τα παιδιά. Ένα σημάδι ενός καλού προγράμματος είναι τα παιδιά να δείχνουν ότι διασκεδάζουν και περνούν ευχάριστα!
